امیرخانی: تاریخ نشان می‌دهد حتی در سخت‌ترین بحران‌ها می‌توان به زایندگی ایران امید داشت
نشست علمی «برای ایران، عبور از بحران» سه‌شنبه ۸ مهرماه ۱۴۰۴ با حضور استادان، پژوهشگران و دانشجویان در مرکز همایش‌های بین‌المللی کتابخانه ملی ایران برگزار شد. این رویداد با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، انجمن علمی حقوق دانشگاه تهران، مؤسسه مهداد و مؤسسه فرهنگی دوکسا برگزار شد و در آن چهار محور سیاست داخلی، سیاست خارجی با رویکرد حقوقی، رسانه و جامعه‌شناسی مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، چهار محور کلیدی سیاست داخلی، سیاست خارجی با رویکرد حقوقی، جامعه‌شناسی و رسانه در این رویداد مورد بحث قرار گرفت و در این چارچوب، مهدی مطهرنیا (محور سیاست داخلی)، تهمورث بشریه (محور سیاست خارجی با رویکرد حقوقی)، هادی خانیکی (محور رسانه)، و رسول صفرآهنگ (محور سیاست داخلی) سخنرانی کردند. همچنین محمدحسین شریفان، حقوقدان و پژوهشگر حقوق بین‌الملل، به‌عنوان مهمان ویژه در محور سیاست خارجی حضور یافت.
این رویداد با سخنرانی افتتاحیه غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، آغاز شد. وی در ابتدا ضمن قدردانی از قاری بین‌المللی قرآن، با اشاره به هم‌زمانی برنامه با روز بزرگداشت مولوی، تأکید کرد: «در قرن هفتم هجری و در اوج هجوم مغول، سه سرچشمه ناب تفکر ایرانی یعنی مولوی، سعدی و خواجه نصیر شکوفا شدند؛ این نشان می‌دهد حتی در سخت‌ترین شرایط باید به زایندگی این سرزمین امید داشت.» او با تمثیل حکایت صیادی در مثنوی که به‌جای پرنده، سایه آن را دنبال می‌کرد، هشدار داد: «در سیاست‌گذاری، دنبالِ سایه رفتن جز خالی‌کردن ترکش نتیجه‌ای ندارد؛ باید مسئله واقعی را هدف گرفت.»
وی سپس این پرسش را مطرح کرد: «آیا اصلاحات بنیادین تنها با ورود به بحران ممکن است یا می‌توان با سیاست‌گذاری هوشمندانه پیشگیری کرد؟» او تجربه فنلاند در مواجهه با اتحاد شوروی را نمونه‌ای موفق از «پیشگیری» دانست و از سیاست موازنه‌گرایانه این کشور یاد کرد که اگرچه برای برخی تلخ و حتی خیانت‌آمیز تلقی می‌شد، اما بر پایه واقع‌بینی بود. امیرخانی همچنین به نمونه‌های ژاپن، استرالیا و انگلستان اشاره کرد.
وی بر «افتخار هشیارانه به گذشته» تأکید کرد و گفت: «انگلیسی‌ها مقاومت نیروی هوایی خود در ۱۹۴۰ را به الگویی برای غلبه بر دشواری‌های امروز تبدیل کردند.» او «پذیرش مسئولیت ناکامی‌ها» را یکی از شروط اصلاح دانست و تجربه آلمان پس از جنگ جهانی اول را که به ظهور نازیسم انجامید، نمونه‌ای از سرزنش دیگری و فرافکنی معرفی کرد.
امیرخانی در پایان با تأکید بر هویت ملی و هم‌افزایی دولت، دانشگاه و جامعه مدنی ابراز امیدواری کرد: «ملت ایران از این پیچ تاریخی عبور خواهد کرد و نقشه‌های دشمنان به سرکردگی اسرائیل نقش بر آب خواهد شد.»
این نشست در ادامه با طرح دیدگاه‌ها و بررسی نمونه‌های تاریخی و تطبیقی در زمینه عبور از بحران‌ها، فرصتی برای تبادل نظر میان استادان و پژوهشگران فراهم کرد. حاضران بر نقش امید، واقع‌بینی، مسئولیت‌پذیری و هم‌افزایی میان نهادهای علمی و اجرایی تأکید کردند و بر این باور بودند که گفت‌وگوهای علمی از این دست می‌تواند زمینه‌ساز ارائه راهکارهای عملی برای آینده کشور باشد.