برگزاری نمایشگاه «مشروطه» به همت موزه کتاب و میراث مستند ایران

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، موزه کتاب و میراث مستند ایران به مناسبت فرا رسیدن چهاردهم مردادماه و یکصد و سیزدهمین سالگرد صدور فرمان مشروطیت، نمایشگاهی با عنوان «مشروطه» برگزار کرده است.

در این نمایشگاه 26 برگ از نسخه خطی «تاریخ مشروطیت»، اثر حاج شیخ محمّدمهدی شریف کاشانی به نمایش درآمده‌است. انقلاب مشروطیت، مجموعه کوشش‌ها و رویدادهایی است که به امضا کردن فرمان مشروطه به دست مظفرالدین‌شاه قاجار، در14 مردادماه 1285 خورشیدی انجامید و تا دوره محمّدعلی شاه برای تبدیل حکومت استبدادی به حکومت مشروطه ادامه یافت و منجر به تشکیل مجلس شورای ملّی و تصویب نخستین قانون اساسی کشور ایران شد.

نویسنده از چهره‌های نامدار مشروطه‌خواهی و یکی از کوشندگان و گزارشگران جنبش مشروطه بود که در 1329 هجری قمری دیده به جهان گشود. نیای مادری وی را ملا احمد بن ملا مهدی نراقی کاشانی دانسته‌اند.

خود در دیباچه این کتاب می‌گوید: «این پیر دلشکسته ... در آغاز دل به شریعت سپرد و به رسم نیاکان خود به سلک روحانیت درآمد ... اما اندک زمانی بعد به انقلاب روحی دچار و گوشه انزوا گزید و لباس اهل طریقت به تن کرد. چنان به سیر و سلوک پرداخت که مرآت‌العرفا نامیده شد ... و درآمدن در حلقه یاران انجمن معارف به سرپرستی مدرسه مظفریه مدرسه‌ای که از سوی انجمن برای اعتلای دانش در ایران آن عصر برپا شده بود نائل آمد.»

وی پس از پیروزی مشروطه، به ریاست اداره تحقیق کل اوقاف منصوب شد و سرانجام در نخستین سال‌های سده نوین خورشیدی، در سال 1301 خورشیدی در تهران درگذشت.

این نسخه خطی، دارای 359 برگ بوده و شامل یک مقدمه، چهار تذکره، پنج فصل و یک خاتمه است. این کتاب را می‌توان منبعی مهم در بازشناسی چهره رجال و سران قاجاری در دوره مشروطیت و پس از آن دانست.

 در این اثر 618 عکس منحصر به فرد از چهره‌ها و وقایع مشروطه بوده که به کوشش غلامرضا عکاس تهیه شده‌است.

از دیگر ویژگی‌های این اثر، گزارش متن بسیاری از اعلامیه‌ها، تلگراف‌ها، نامه‌ها و شب‌نامه‌های آن دوره است که در منابع دیگر منعکس نشده‌است.

از این گزارش، تنها یک نسخه خطی موجود است که در سال 1331 خورشیدی وارد کتابخانه ملّی ملک شده‌است و در سال‌های پیش به کوشش خانم منصوره اتحادیه (نظام مافی) به چاپ رسیده‌است.

این نمایشگاه محیطی که در چارچوب همکاری مشترک میان موزه کتاب و میراث مستند ایران و موزه ملّی ملک برپا شده؛ تا 18 مردادماه، همه روزه در ورودی موزه سازمان دایر خواهد بود.

انتهای خبر/