به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ربابه معتقدی در تشریح گزارش برگزاری نخستین همایش بین المللی «تاریخ اجتماعی بیماری‌های واگیر در ایران معاصر» عنوان کرد: جهان در سالی که گذشت با بیماری واگیردار روبرو شد که باورها، زندگی و سبک زندگی بسیاری را دستخوش تغییر کرد. در این کشاکش دانش، باورها و تحول سبک زندگی؛ تاریخ اجتماعی با بیان نمونه‌های مشابه، بیش از سایر حوزه‌های علوم انسانی می تواند به کمک آید تا درک واقعی‌تری از فضای موجود پیدا شود.

رئیس گروه تحقیقات آرشیوی و تدوین استانداردها در پژوهشکده اسناد ادامه داد: با همین نگاه پژوهشکده اسناد کوشید تا با تکیه بر اسناد و مدارک آرشیوی موجود در آرشیوها و یاری خواستن از متخصصان تاریخ اجتماعی، جلوه‌های گوناگونی از تاریخ زندگی مردم در بحران بیماری‌های همه‌گیر در صد سال اخیر را به تصویر بکشد.

وی تصریح کرد: هدف از برگزاری همایش بین المللی «تاریخ اجتماعی بیماری‌های واگیر در ایران معاصر» شکل دادن به پژوهش‌های تاریخ اجتماعی در موضوع بیماری‌های واگیر با استناد بر اسناد آرشیوی و نشان دادن پیوند تحقیقات آرشیوی با تاریخ اجتماعی بود که برای بسیاری از پژوهشگران موضوعی جدید بود.

معتقدی افزود: با فراگیر شدن بیماری کرونا و تعطیلی آرشیوها و کتابخانه‌ها؛ بخش سرویس‌دهی دیجیتال و آنلاین به مراجعه‌کنندگان فعال شد. پدیده‌ استفاده از خدمات آنلاین مراکز اسنادی و آرشیو و کتابخانه‌ها در سطح جهانی؛ موجب فراهم شدن رابطه‌های علمی بیشتری در حوزه بین‌الملل و بستر مناسبی برای یک همایش بین المللی با رنگ تاریخ اجتماعی و در حوزه بیماریهای واگیر شد.

وی عنوان کرد: برخی از محورهای اصلی این همایش که شامل پیامدهای اجتماعی بیماری‌های واگیر، پیامدهای اقتصادی بیماری‌های واگیر، پیامدهای فرهنگی بیماری‌های واگیر، بیماری‌های واگیر، بهداشت عمومی، روش‌های پژوهش و ابزارهای مطالعات تاریخ اجتماعی بیماری‌های واگیر بود که برای کارشناسان و محققان حوزه تاریخ اجتماعی فرصتی مناسب برای یادگیری و ارائه یافته‌ها ایجاد کرد.

رئیس گروه تحقیقات آرشیوی و تدوین استانداردها در پژوهشکده اسناد گفت: از مجموع مقاله‌های رسیده، 30 مقاله قابلیت چاپ و نشر در مجلات علمی پژوهشی داشت و یک مجموعه چکیده مقالات در قالب کتاب دیجیتالی و چند نسخه فیزیکی چاپ شد‌.

وی تصریح کرد: فواید این همایش می‌تواند راهنمای مفیدی برای استفاده از اسناد و منابع کمکی موجود در آرشیو ملی با موضوع بیماری‌های واگیر برای محققان ارائه اطلاعاتی پیرامون نشست‌های سراسر جهان با موضوع مشابه در فاصله سال‌های 2020 و 2021، ارائه گاه‌شمار بیماری‌های واگیر در ایران صد سال اخیر مستند به اسناد و مدارک قابل دسترسی در آرشیو ملی به محققان معرفی منابع دست اول تاریخ معاصر برای کسب اطلاعات تاریخ اجتماعی بیماری‌ها باشد.

وی خاطرنشان کرد: در نهایت دبیرخانه همایش‌های بین المللی تاریخ اجتماعی راه اندازی شد و قرار بر این است که همچنان این تجربه میدانی برای راه اندازی نشست‌های تخصصی تاریخ اجتماعی ایجاد شود.

‍پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست تخصصی «معرفی نسخ خطی فارسی در ترکیه» صبح امروز 19 اردیبهشت ماه همزمان با روز اسناد ملی و میراث مکتوب با حضور حبیب الله عظیمی مشاوره علمی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، احسان الله شکراللهی رییس مرکز تحقیقات فارسی دهلی نو و مدیرکل سابق بخش نسخ خطی کتابخانه ملی، قدیر تورگوت نسخه شناس و استاد دانشگاه استانبول و محمود صدقی زاده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آنکارا برگزار شد.
در ابتدای این نشست مجازی حبیب الله عظیمی مشاوره علمی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به این مطلب که  آمار دقیقی از تعداد نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های ترکیه در دست نیست، گفت: نسخ خطی از زوایای مختلف مربوط به میراث ایران و ایرانیان است و آثاری مکتوبی کتابت، تذهیب و آرایه شده است که در کتابخانه‌ها و کانون‌های دانشمندان و دیوانی مورد استفاده قرار گرفته است ولی آمار دقیقی از تعداد نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های ترکیه در دست نیست و خوب است که ترکیه با الگوگیری از فهرستگان نسخ خطی فارسی کتابخانه ملی، به تدوین فهرستگان نسخ خطی فارسی اقدام کند.
عظیمی با اشاره به دلایلی برای انتقال نسخه‌های خطی فارسی به ترکیه گفت: نفوذ ادبیات فارسی در کشورهای همسایه به ویژه ترکیه یکی از دلایل مهم در رد و بدل شدن نسخه ها بوده است. تالیف آثاری به زبان فارسی توسط برخی از ادیبان و یا حتی شاهان حاضر، خروج تعدادی از نسخه ها به واسطه مهاجرت علما و در نهایت تاسف برخی از نسخه‌های خطی به دلیل بی توجهی مسئولان ادوار گذشته در کتابخانه‌های ایران از مملکت خارج شده است، مثلا در دوره قاجار از کتابخانه سلطنتی، نسخ خطی مهمی خارج شده است.
وی به آمارهای مختلف وجود نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های ترکیه اشاره کرد و گفت: به طور مثال در یکی از آمارها عنوان شده است که در استانبول 105 هزار نسخه خطی موجود است. همچنین در کتابخانه سلیمانیه که غنی ترین کتابخانه استانبول است براساس آمار سال 2001 م، سه هزار و 680 نسخه خطی فارسی موجود است.
عظیمی در ادامه با اشاره به وجود نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های دیگر ترکیه افزود: نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های دیگر ترکیه از جمله دو کتابخانه در قونیه وجود دارد که حدود 15 هزار نسخه دارند. البته آمار دقیقی از تعداد نسخ خطی فارسی در کتابخانه‌های ترکیه در دست نیست. آمارهای ارائه شده در قالب برآوردهای کلی و درصدی از نسخه‌های خطی ارائه می‌شود که ناشی از پایان نیافتن فهرست نویسی کل نسخه‌های خطی موجود در این کشور است.
وی در ادامه به تشریح فهرست نسخ خطی فارسی از کتابخانه‌های ترکیه که در ایران چا‍پ شده است، پرداخت و گفت: چند فهرست نسخ خطی فارسی از کتابخانه‌های ترکیه نیز در ترکیه به چا‍پ رسیده است.
عظیمی تصریح کرد: در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی، فهرستگان نسخ خطی فارسی موجود در تمام کتابخانه‌های ایران تدوین شده است که به همراه نمایه‌ها به 45 مجلد رسیده است و در اقدام جدید نیز فهرستگان نسخ خطی فارسی در جهان در حال تدوین است.
وی ادامه داد: امیدواریم در ترکیه نیز یک فهرستگان نسخ خطی فارسی از کتابخانه‌های ترکیه در یک سایت به صورت دیجیتال قابل دسترسی قرار گیرد، به همان روشی که در ایران تدوین و قابل دسترس کرده است. بنابراین نسخه شناسان ترکیه تلاش کنند فهرستگانی در این کشور منتشر و بانک متمرکزی ایجاد کنند.
قدیر تورگوت: نسخ خطی فارسی در ترکیه نیاز به فهرست نویسی دارند

قدیر تورگوت نسخه شناس و استاد دانشگاه استانبول گفت: نسخه‌های خطی فارسی در کتابخانه‌های ترکیه کمتر دیده می‌شود ولی همان تعداد نیز بسیار ارزشمند و نفیس هستند. اما بسیاری از این نسخه‌ها فهرست نویسی نشده است، مثلا در دانشگاه استانبول نسخ خطی وجود دارد که فهرست نویسی نشده و یا دانشگاهی در استانبول در حوزه پزشکی دارای نسخ خطی فارسی است که آنها هم فهرست نویسی نشده در دانشگاه الهیات در استانبول نیز نسخ خطی وجود دارد که فهرست نویسی نشده است. در کتابخانه ملت نیز نسخ خطی با ارزشی وجود دارد که آنها هم هنوز فهرست نویسی نشده است و با این اوصاف به فهرست نویسی جدید نیاز است.
وی تصریح کرد: دانشجویان و اساتید می‌توانند به صورت رایگان نسخ خطی را دریافت کنند ولی در طول سال فقط 5 هزار ورق می‌توانند دریافت کنند. همچنین به جز دانشجویان و اساتید باید برای هر ورق بین نیم لیر و یا یک لیر پرداخت کنند.
این نسخه شناس درباره دلایل و چگونگی انتقال نسخه‌های خطی فارسی به ترکیه گفت: نیمی از نسخه‌های خطی فارسی از سرزمینی به غیر از ایران وارد ترکیه شده است و برخی نیز از اطراف خراسان از جمله سرزمین‌های سمرقند و بخارا به ترکیه منتقل شده است.
تورگوت ادامه داد: در قدیم در مسیر سفر حج، افراد و زوار کتاب به عنوان هدیه به ترکیه می‌آورند ولی برخی کتاب‌ها را برای تجارت منتقل می‌کردند، ولی در اغلب مواقع با فروش این کتاب‌ها هزینه سفرشان را تامین می‌کردند. به همین دلیل کتاب‌های بسیاری به استانبول آورده شد.
وی در خاتمه وضعیت نگهداری نسخ خطی در کتابخانه‌های مهم ترکیه را مناسب ارزیابی کرد و گفت: ولی به دلیل همین شرایط نگهداری سخت‌گیرانه، دسترسی کمتر شده است.
محمود صدقی‌زاده: تعداد 100 میلیون سند آرشیو ترکیه قابل تحقیق برای پژوهشگران ایرانی است
در ادامه این نشست محمود صدقی‌زاده رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در آنکارا نیز به تشریح دیپلماسی فرهنگی پرداخت و گفت: زمینه تبادل اندیشه، ادبیات و سنت‌های بین ملت‌ها با دیپلماسی فرهنگی باید محقق می‌شود تا ملت‌ها به نقاط مشترک دست پیدا کنند. دیپلماسی سیاسی ماندگارتر و تاثیر بیشتری دارد. بنابراین نسخ خطی یکی از بهترین ابزار برای تبادل دانش است.
وی ادامه داد: با توجه به حجم نسخ خطی فارسی درترکیه، یکی از دلایل همکاری برای توسعه روابط همین نسخ هستند. همچنین آمار اسناد نیز در آرشیوهای ترکیه قابل توجه است، زیرا یک زمانی مدیریت عتبات و مکه با حکومت عثمانی بوده و در این زمینه مکاتبات متعددی در آرشیوهای ترکیه وجود دارد.
صدقی‌زاده تصریح کرد: در آرشیو ترکیه بیش از 100 میلیون سند وجود دارد که بخش قابل توجه ای از آن مربوط به ایران است و این اسناد از مواردی است که جا دارد محققین در این زمینه پژوهش کنند و ما نیز آمادگی همکاری و تسهیل برای این نوع تحقیقات را اعلام می‌کنیم.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در آنکارا گفت: ترکیه به صورت جدی به نگهداری آثار مکتوب توجه کرده است و دو سال قبل نیز کتابخانه ملت در کاخ ریاست جمهوری تاسیس شد و در آینده نیز تمام کتابخانه‌های ترکیه حاوی نسخ خطی به این کتابخانه از طریق دیجیتال ارتباط برقرار خواهد شد.
شکراللهی: نسخ خطی فارسی در دنیا باید جزو میراث مشترک کشورها تعریف شود
در ادامه این نشست احسان الله شکراللهی رئیس مرکز تحقیقات فارسی دهلی نو و مدیر کل سابق بخش نسخ خطی کتابخانه ملی نیز عنوان کرد: در دیرین شناسی کتاب، به نسخ خطی می‌رسیم، همچنین بسیاری از مفاد تاریخ هنر، علم و ادبیات در نسخ خطی موجود است، و به گفته زنده یاد استاد عبدالحسین حائری باید سهم علم در سرزمین‌های شرق را با کمک نسخ خطی از دنیای غرب به عدالت تقسیم کرد.
وی ادامه داد: اغلب نسخ خطی فارسی قدمتی بیش از یک قرن دارند و جزو میراث ایران محسوب می‌شوند و بیشتر گزارش های مردم شناسی را می‌توان در نسخ خطی یافت.
شکراللهی افزود: امروزه نسخ خطی فارسی در کشورهای دنیا را باید جزو میراث مشترک کشورها به حساب آورد، مثلا در هند برخی از این نسخ تالیف شده و باید نگاه ما به نسخ خطی به یک نگاه تمدنی به جای مکان تالیف نسخ متمرکز شود.

وی خاطرنشان کرد: ترکیه نیز باید یک توجه خاص به بازآموزی زبان فارسی و خط نیاکان خود که فارسی بوده انجام دهد، همانطور که دولت هند در سال گذشته قانونی به تصویب رساند که زبان فارسی به عنوان یک زبان میراثی شناخته شد، یعنی اگر تعدادی از دانش آموزان یک مدرسه تقاضای آموزش زبان فارسی کنند باید برای آن مدرسه معلم زبان فارسی جذب شود.
پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» (با تکیه بر مدخل‌های اسنادی و آرشیوی) در سه فصل عنوان اثر و دامنۀ موضوعی مقالات دانشنامه، مدخل‌های اصلی دانشنامه، مدخل‌های تکمیلی دانشنامه و در ادامه «فهرست الفبایی مداخل اصلی و ارجاعی» تنظیم و تدوین شده است.
در پیوست این اثر، شماری از مدخل‌های پیشنهادی به دلیل اشتراک موضوعی یا فرآیندی با حوزۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، در «دایره‌المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی» معرفی شده و در سه گروه تقسیم و تحلیل کرده و در ادامه پیوست نکته های کلیدی مهمی برای دست‌اندرکاران تدوین دانشنامه در حوزه اسناد و آرشیو ارائه شده است.  
این کتاب راهنمای سودمندی برای تدوین دو منبع مرجع ذکر شده در حوزه اسناد و آرشیو است. ساختار، پیشنهادها و مدخل‌های ارائه شده در این اثر که بر پشتوانه علمی و تجربی استوار است، مسیر را برای دست اندرکاران و پژوهشگران هموار کرده است.
در بخشی از این کتاب مطالبی درباره اقسام سند از منظر قانونی و حقوق، انواع منابع و مواد آرشیوی و گونه های مختلف اسناد متنی، کاغذی قدیم و جدید در ایران، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آموزشی، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آرشیوی داخلی، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آرشیوی کشورها و موسسات و مجامع آرشیوی منطقه ای و بین المللی و نیز نام برجستگان صاحب اثر، نظریه پرداز یا تاثیرگذار در حوزه  اسناد و آرشیو (ایرانی و غیر ایرانی) آورده شده است.
 همچنین در این اثر در حوزه گروه‌های موضوعی ضروری به نام آرشیو ملی کشورها، ‌عنوان قوانین و مقررات مرتبط با حوزه اسناد، اصطلاحات دیوانی گذشته، سجع مهرهای شاهان ایران و ایلخانیان تا پایان قاجاریه و نیز اسامی قدیم شهرهای ایران و کشورهای جهان پرداخته شده است.
عطا احمدی مولف کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در پیشگفتار درباره چرایی نگارش این کتاب چنین آورده است: «از تأسیس سازمان اسناد ملی ایران تاکنون قریب به نیم قرن می‌گذرد و طی این مدت بخش متنابهی از اطلاعات میراث مستند ملی منتقل شده به آرشیو ملی، با عبور از مرحله تنظیم و توصیف و ورود اطلاعات در سامانۀ مجازی در دسترس کاربران قرار گرفته است. در مسیر تحقق این مهم و در طول سال‌های حضور آرشیو ملی در ساحت فرهنگ ملی کشور در زمینه فرایندهای آرشیوی اقدامات ارزشمندی انجام گرفته است.»
از ارزشیابی و تعیین تکلیف نهایی پیشینه‌های راکد دولتی و انتقال اسناد واجد ارزش پیوسته به آرشیو ملی گرفته تا تنظیم و توصیف اسناد آرشیوی، مرمت اسناد ملی آسیب‌دیده و خدمات‌رسانی به متقاضیان اطلاعات اسنادی؛ در حوزۀ نظری نیز در زمینۀ تهیه و تنظیم شیوه‌نامه‌های مربوط به روندهای کاری، تلاش‌های شایسته‌ای صورت گرفته، اما جای دو منبع مرجع آرشیوی در بین جامعۀ سندپژوهان و آرشیوداران (آرشیویست‌های) کشور همچنان خالی است.
از این دو، یکی «اصطلاح‌شناسی (ترمینولوژی) اسناد و آرشیو» است که نیاز به آن، سال‌هاست در حوزۀ اسناد و آرشیو در زبان فارسی احساس می‌شود و در صورت تالیف و تدوین قطعاً مرجع سندپژوهان و دانشجویان این رشته قرار خواهد گرفت. دیگری، «اصطلاحنامه (تزاروس) آرشیو ملی ایران» است که حضور آن در سال‌های پیش می‌توانست امر ذخیره‌سازی و به تبع آن بازیابی اطلاعات اسناد آرشیوی را با میزان جامعیت و مانعیت افزونتری همراه سازد. 
لازم به توضیح است، کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در 164 صفحه منتشر شده است و انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایرات با انتشار این اثر تعداد منشورات خود را به عدد 1581رسانده است.
علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند از طریق فروشگاه مجازی سازمان به آدرس: (http://bookshop.nlai.ir) اقدام به خرید کنند.
پایان خبر/

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، همزمان با روز اسناد ملی و میراث مکتوب، امروز یکشنبه 19 اردیبهشت ماه، نشست تخصصی با موضوع «معرفی نسخ خطی فارسی در ترکیه» به صورت مجازی برگزار می شود.
حبیب‌الله عظیمی، معاون سابق، عضوهیئت‌علمی و مشاورعلمی کتابخانه ملی، احسان الله شکراللهی، رییس مرکز تحقیقات فارسی دهلی نو و مدیرکل سابق بخش نسخ خطی کتابخانه ملی، قدیر تورگوت، نسخه شناس و استاد دانشگاه استانبول و محمود صدقی زاده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آنکارا در این نشست حضور دارند و زینب کوشکی، کارشناس بین الملل بنیاد سعدی دبیر علمی این نشست است.
لازم به توضیح است نشست تخصصی «معرفی نسخ خطی فارسی در ترکیه» ساعت: 11 به وقت ایران، ساعت: ۹:۳۰ به وقت ترکیه و ساعت: ۱۲ به وقت هند خواهد بود.
ورود در این نشست مجازی آزاد است و علاقمندان با ورود به لینک ورود: https://eclass.saadifoundation.ir/ch/turkey  می توانند در این نشست حضور داشته باشند.

‍پایان خبر/

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بر اساس دستورالعمل ستاد کرونا تالارهای تخصصی، نشریات و رقمی کتابخانه ملی با یک سوم ظرفیت از فردا یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ماه باز می شود.

ساعت کار تالارهای تخصصی ۸ الی ۱۸ است. 

لازم به توضیح است تالار کتابخانه عمومی و شیفت شب همچنان بسته خواهد بود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نرگس نشاط مدیرکل پژوهش و آموزش این سازمان با علام این خبر گفت: «صدای کتابدار» مجموعه ای از پادکست های مربوط به مصاحبه‌های تاریخ شفاهی در حوزه کتاب، کتابداری و علم اطلاعات است که تدوین و منتشر می شود.

پادکست «صدای کتابدار»  با هدف معرفی مصاحبه های تاریخ شفاهی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی منتشر می شود و در ادامۀ مسیر سراغ دیگر حوزه های مربوطه خواهد رفت.
وی ادامه داد: شماره نخست از این پادکست همزمان با سالروز درگذشت ثریا قزل اياغ ، کتابدار و نویسنده فقید در حوزه ادبیات کودک و نوجوان به معرفی کتاب «دل سپرده به کودکان» اختصاص یافت. در این شماره  بخش هایی از مصاحبه تاریخ شفاهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با صدای این نویسنده شهیر ارائه شده است.
مدیرکل پژوهش و آموزش اظهار داشت: پیمانه صالحی مصاحبه تاریخ شفاهی با ثريا قزل ایاغ  را به انجام رسانده و بخش هایی از خاطرات ضبط این گفتگو را بازگو کرده است. در این پادکست لالایی های قزل ایاغ موجود در مجموعه «پرنیان و آب» نیز شنیده می شود.
 نشاط گفت: شماره دوم «صدای کتابدار» به شرح آثار زنده یاد عباس حری استاد، متخصص علم اطلاعات و دانش شناسی اختصاص یافته است. دراین شماره از پادکست،  کتاب «در دانش» معرفی شده و اطلاعاتی درباره کودکی، زندگی حرفه ای و دانشگاهی، و اندیشه های حری روایت شده است. در بخش هایی از این پادکست نیز صدای عباس حری در مصاحبه انجام شده در تاریخ شفاهی شنیده می شود. 
وی خاطر نشان کرد: فایل های کامل مصاحبه تاریخ شفاهی منتشر شده در پادکست «صدای کتابدار» در اداره تاریخ شفاهی پژوهشکده اسناد، حفظ و نگهداری می شوند.
لازم به توضیح است پادکست «صدای کتابدار» از طریق وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به نشانی nlai.ir/podcasts  در دسترس است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حجت الاسلام هادی قبادی مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان قم با پیوستن به پویش «کتابخوانی ملی» گفت: پویش «کتابخوانی ملی» به همت کتابخانه ملی از سوی روابط عمومی سازمان از سال 1399 تا کنون برگزار و منجر به معرفی کتاب‌های سودمندی شده است و بنده قصد دارم در ماه مبارک رمضان کتابی که به درک و فهم قرآن کمک می کند؛ معرفی کنم.

وی ادامه داد: ماه رمضان، ماه نزول قرآن است و در آیه 185 سوره بقره نیز به ماه رمضان به عنوان ایام پر برکت و با فضیلت اشاره کرده است.

حجت الاسلام قبادی ادامه داد: اکنون که در ماه رمضان به ویژه شب قدر هستیم برای اینکه فیض این ایام را ببریم و با قرآن بیشتر مانوس شویم، مطالعه منابع مرتبط با تفسیر قرآن را توصیه می کنم. زیرا یکی از مهمترین راه های شناخت قرآن که منجر به معرفت نسبت به این کتاب آسمانی می‌شود؛ مطالعه  تفسیر قرآن است.

وی گفت: در این زمینه کتاب‌های متعددی به عنوان کتب مرجع و تخصصی برای قرآن پژوهان منتشر شده است. اما بنده، در راستای پویش  «کتابخوانی ملی» قصد دارم تفسیری از قرآن را که برای اقشار مختلف جامعه کاربردی است؛ معرفی کنم.

حجت الاسلام قبادی گفت: کتاب «تفسیر نور» به زبان ساده و امروزی حجت الاسلام محسن قرائتی، از جمله کتاب‌هایی است که برای مطالعه عموم مردم و اقشار مختلف جامعه مفید است.

وی ادامه داد: این تفسیر ارزشمند از قرآن به راحتی و با یک سرچ در گوشی های همراه در دسترس خواهد بود و می توان تفسیر سوره و آیه موردنظر را به خوبی دریافت و درک کرد.

مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان قم در ادامه با اشاره به فضیلت شب های قدر گفت: فضیلت و شرافت ماه رمضان به نزول قرآن است و کنون که در پر فیض ترین و با فضیلت ترین ماه سال یعنی ماه نزول قرآن و در لیالی شب قدر هستیم خوب است با مطالعه قرآن و تفاسیر آن بیشترین فیض را ببریم.

وی ادامه داد: در ماه مبارک رمضان دعاها و آداب بسیاری را انجام می دهیم و این ایام مهم و مغتنم است و می توان برای تزکیه نفس و نزدیکی به پروردگار بهره برد.

حجت الاسلام قبادی با اشاره به سوره قدر  تصریح کرد: خداوند فرمود که قرآن را در شب های قدر نازل کرده است و این شب ها بالاتر از هزار ماه است.

وی ادامه داد: بنابر نظریه دانشمندان‌ علوم قرآنی، قرآن کریم 2 مرتبه نازل شده است. نزول یکبارگی قرآن در شب قدر بر قلب نبی مکرم اسلام است و نزول تدریجی قرآن در طول 23 سال دوران نبوت پیامبر به تناسب حوادث و موقعیت های مختلف رخ داده است.

حجت‌الاسلام قبادی خاطرنشان کرد: اکنون که در شب‌های قدر قرار داریم خوب است نهایت استفاده را از شب‌های نزول قرآن برای شناخت بیشتر این کتاب آسمانی ببریم.

پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بالغ بر صدها نسخه ترجمه از قرآن کریم به زبان‌های مختلف از جمله فرانسوی، آلمانی، انگلیسی، اسپانیایی، روسی، چینی، سوئدی در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود.

بخشی از این ترجمه‌ها در جهان غرب انجام شده و بخش دیگری مربوط به آثاری است که در داخل کشور از سوی برخی موسسات و انجمن‌ها چون  «جامعه المصطفی» جمع‌آوری شده است. به عبارت دیگر در این زمینه دو دسته منبع وجود دارد که دسته نخست مربوط به چاپ در خارج از کشور می‌شود و بخشی نیز در داخل ایران به چاپ رسیده اند.

تعداد منابع مربوط به ترجمه‌های قرآن کریم به دلیل نقطه توجه پژوهشگران در مقایسه با سایر آثار در حوزه اسلام شناسی بیشتر است. نخستین ترجمه‌های صورت گرفته از قرآن کریم اغلب از سوی کشیش‌ها و افرادی که در ارتباط مستقیم با مذهب بودند؛ انجام شده است. بخشی از ترجمه‌ها به حوزه اسلام پژوهی مرتبط است و بخش دیگر به منظور تبادل نظر میان ادیان انجام شده است.

نسخه ای از قدیمی ترین ترجمه قرآن کریم که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود مربوط به سال 1647 میلادی، حدود 400 سال قبل است که از سوی «آندره دوريه»، سركنسول فرانسه در استانبول انجام شده است. او برای نخستين‌ بار، قرآن كريم را به صورت مستقيم و بی واسطه از عربی به فرانسه ترجمه كرد.

به گفته رئیس گروه ایران‌شناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، این ترجمه برای نخستين‌ بار در سال 1647 ميلادی در پاريس منتشر شد و تا سال 1775 ميلادی چندين‌بار تجديد چاپ شد و به دليل دقت بالا مترجم در انتقال مفاهيم قرآن، به عنوان منبعی برای ترجمه قرآن به ساير زبان‌های اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است.

دیگر ترجمه ای که از قرآن کریم به زبان فرانسه در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود از سوی آلبرت کازیمیرسکی در سال 1859 میلادی صورت گرفته است.

 کلود اتی‌ین ساواری خاورشناس فرانسوی یکی دیگر از مترجمان قرآن به زبان فرانسوی است که در سال 1883 میلادی انجام شده است.

 در سال‌های اخیر نیز آثار جدیدی به چاپ رسیده است. پرفسور یاکو هامین آنتیلا، اسلام‌پژوه فنلاندی در سال 1995 دو اثر مهم قرآن کریم و شاهنامه فردوسی را نیز ترجمه کرد.

در ارتباط با منابع ترجمه شده انگلیسی قرآن کریم که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران موجود است می‌توان به ترجمه صورت جورج سیل در سال 1825 میلادی اشاره کرد. این اثر نیز به طور مستقیم از زبان عربی ترجمه شده است و از این جهت بسیار حائز اهمیت است.

از دیگر ترجمه‌های قرآن کریم به زبان انگلیسی می‌توان به اثری از آلودوموریس وری اشاره کرد، این کتاب که در سال 1882به چاپ رسید جزو آثارقدیمی ترجمه قرآن کریم به زبان انگلیسی محسوب می‌شود.

آلمانی‌ها نیز در حوزه اسلام پژوهی حضور چشم گیری داشته اند، اما در حوزه ترجمه قرآن، « تئودور نُلدِکه » سرآمد مترجمان آلمانی است. این مترجم در سال 1860 میلادی قرآن را ترجمه کرده است. در برخی از  ترجمه‌‌های قرآنی، اسلام پژوهان غربی، تفسیر هم آورده اند که می‌توان به اثر «نُلدِکه» اشاره کرد.

علاوه بر ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن کریم مجموعه ای از فرهنگ‌ها و دایره المعارف‌های قرآنی در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی کتابخانه ملی ایران وجود دارد که می‌توان به مجموعه 6 جلدی انتشارات بریل اشاره کرد که جزو کتاب‌های پایه و مرجع محسوب می‌شوند و برای کاربران و پژوهشگران قرآن شناسی منابع مهمی است.

بخشی از آثار پژوهشگران در رابطه با منابع اسلام شناسی مربوط به مطالعات تطبیقی می‌شود که از جمله می‌توان به وجود آثاری در کتابخانه ملی ایران با عناوینی چون «قرآن و حقوق بشر در اسلام» منبعی سیزده جلدی و «قرآن و دانش انسان» اشاره کرد.

توجه به آداب و سلوک در ماه رمضان و خاصه مراسم شب احیا در سفرنامه‌ها به خوبی به چشم می‌خورد به طوری‌که سیاحانی چون «شاردن»، «کمپفر»، «کاتوف»، «پترو دلاواله»، «فوروکاوا»، «ماساهارو» و «رنه دالمانی» در سفرنامه‌های خود به جنبه‌های مختلفی از ماه رمضان و روزه‌داری ایرانیان مانند بیدار شدن در وقت سحری، نخوردن و نیاشامیدن در طول روز، شلیک توپ در میادین شهر به وقت سحر و افطار و شور و شوق میان مردم و کسبه به منظور تدارک و آماده شدن افطاری اشاره کرده اند.

«انگلبرت کمپفر» پزشک و طبیعی‌دان اهل آلمان که در عهده شاه سلیمان صفوی به ایران آمده بود در سفرنامه خود به مراسم‌های افطار و نیایش‌های شب‌های قدر و رفتن مردم به مساجد اشاره کرده و مطالبی را درباره شب زنده داری و نیایش ایرانیان در روزهای 19، 21 و 23 ماه رمضان نوشته است.

همچنین «پیترو دلاواله» سیاح ایتالیایی در سفرنامه خود به شب شهادت حضرت علی (ع) و دسته‌های عزاداری که مردم در این ایام برگزار کرده اند؛ اشاره کرده است.

پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست پژوهشی «اروندان و تاریخ اقتصادی خلیج فارس در قرون میانه هجری» به همت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال اداره کل پژوهش و آموزش صبح امروز 13 اردیبهشت ماه ساعت 10 به صورت مجازی برگزار می‌شود.

علی بحرانی پور دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز و پژوهشگر درباره موقعیت تاریخی و اقتصادی خلیج فارس صحبت خواهد کرد و علی محمد طرفداری دبیر این نشست خواهد بود.

نشست پژوهشی «اروندان و تاریخ اقتصادی خلیج فارس در قرون میانه هجری» امروز دوشنبه 13 اردیبهشت ساعت 10 برپا می شود و ورود برای عموم آزاد است. 

علاقه مندان برای حضور در این نشست می توانند به آدرس: «http://vc.nlai.ir/bahar» مراجعه کنند.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «نهج البلاغه» به عنوان منبع مهمی برای شیعیان در جهان اسلام به شمار می رود و بسیاری از پژوهشگران برای شیعه شناسی به سراغ «نهج البلاغه» می روند. در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منابع قابل توجهی از ترجمه های «نهج البلاغه» به زبان های مختلف وجود دارد که در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی به منظور بهره مندی پژوهشگران و اصحاب علم و دانش نگهداری و حفاظت می شود.
از آنجایی که دانش شیعه شناسی سال ها پس از اسلام پژوهی مطرح شد، بنابراین آثار موجود درباره ترجمه «نهج البلاغه» بیشتر مربوط به سده بیستم میلادی و بعد از آن است. هم اکنون بالغ بر ده ها ترجمه از «نهج البلاغه» به زبان های مختلف اعم از ایتالیایی، انگلیسی، آلمانی، گجراتی، چینی، بنگالی در تالار ایرانشناسی واسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران وجود دارد.
بخشی از این ترجمه ها در خارج  از کشور توسط پژوهشگران مسلمان انجام شده است که عمدتا در مراکز و موسسات دینی فعال در خارج از کشور از جمله اروپا انجام می شود.
در بخشی از این آثار به تعدادی از نامه های امیر المومنین حضرت علی (ع) اشاره شده و در برخی دیگر «نهج البلاغه» کامل ترجمه شده است. یکی از ترجمه های کامل از این کتاب ارزشمند توسط «تاراس چرنینکو» مترجم کتب شیعه، به زبان روسی انجام شده است. 
لازم به توضیح است تعداد قابل ملاحظه ای منابع شیعه شناسی چاپ غربی به صورت دایره المعارف در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی کتابخانه ملی ایران نگهداری می شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حمزه مرادی‌ بهرام فهرست نویس نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درخصوص کتاب‌های خطی وقف شده ایرج جنابی (گیلانی) عنوان کرد: این شخصیت از دانشمندان و شعرای گیلان است و در سال 1306 شمسی متولد شده، او سال‌ها به امر قضاوت مشغول بود؛ این قاضی به مکاتب ادبی آشنا و در امر کتابشناسی زبده بوده است.
وی ادامه داد: جنابی سفرهای متعددی به سرزمین‌های اسلامی مانند مصر، تونس، مراکش، ترکیه، هند و سوریه داشته و حاصل این مسافرت‌ها خریداری و جمع آوری نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپی و نشریات تخصصی بود که برخی مانند دوره کامل مجله فقهی «المقتطف»، نمونه مشابهی جز در کتابخانه‌های ایران ندارد. 
مرادی‌ بهرام تصریح کرد: زنده یاد جنابی در سال 1375، به دلیل عشق به فرهیختگان کشور و تلاش برای محفوظ ماندن مجموعه کتاب‌هایش، تعداد 700 جلد نسخه خطی به همراه چهارده هزار جلد کتاب چاپی را به کتابخانه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس اهدا و وقف کرد؛ این امر با همکاری ریاست وقت دانشکده علوم انسانی، زنده یاد صادق آئینه‌وند به انجام رسید. واقف جز مُهری که بر برگ نخست تمام کتاب‌ها نقش بسته، سند وقف دیگری نگاشته نشد.
وی عنوان کرد: سرانجام جنابی در سال 1377 چهره در نقاب خاک کشید و در زادگاه خویش به خاک سپرده شد. در زمان حیات هیچگاه تجلیل و قدردانی شایسته‌ای از این عالم فرهیخته، صورت نگرفت و امید است با انتشار فهرست این مجموعه، زمینه‌ای برای معرفی هرچه بهتر زنده یاد جنابی، به همگان فراهم آید؛ تا همواره چراغ اهدای کتاب و به‌خصوص مجموعه‌های خطی به کتابخانه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی، فروزان بماند.
مرادی‌ بهرام گفت: مجموعه اهدایی زنده یاد ایرج جنابی شامل 689 جلد کتاب خطی، 700 جلد کتاب چاپ سنگی و بیش از چهارده هزار جلد کتاب چاپی است که به صورت وقف در اختیار کتابخانه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس تهران قرار گرفته است. بیشتر نسخه‌های خطی این مجموعه در تملک علمایی چون شیخ حر عاملی و شیخ فضل الله نوری بوده و به مباحث فقهی، اصول و فلسفی اختصاص دارد.
این فهرست نویس نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ادامه گفت: در راستای ساماندهی نسخ خطی این کتابخانه تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس به امضا رسید و سازمان اسناد و کتابخانه ملی عهده‌دار سازماندهی، فهرست‌نویسی، چاپ و انتشار فهرست نسخ خطی، حفاظت و نگهداری نسخه‌های خطی و چاپ سنگی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس شد.
وی ادامه داد: همچنین مشارکت در رقومی‌سازی منابع خطی و همکاری در آفت‌زدایی و مرمت، تهیه چاپ عکسی (فاکسیمیله) و اطلاع‌رسانی نسخه‌های خطی از دیگر بندهای تفاهم‌نامه امضاء شده بود.
مرادی‌ بهرام تصریح کرد: ویژگی بارز کتاب‌های خطی مجموعه ایرج جنابی، جنبه محتوایی آنهاست. از امتیازات این مجموعه می‌توان به بیشترین تعداد نسخه‌های به خط مولف، نسخه‌های کمیاب و منحصر به‌فرد، نسخه‌هایی که در تملک علمایی چون شیخ حر عاملی، شیخ فضل الله نوری بوده و همچنین وجود بسیار زیاد تقریرات درس علمای بزرگی چون شیخ مرتضی انصاری و میرزا حبیب‌الله رشتی اشاره کرد.
وی گفت: زنده‌یاد جنابی با توجه به علاقه و تخصص خویش و شناخت کاملی که از نویسندگان و عناوین مؤلفات آنها داشت، هر یک از کتاب‌ها را خود شخصا برمی‌گزید. وجود برخی اطلاعات کتابشناسی نگاشته شده در نسخه‌ها به خط مرحوم جنابی، نشان می‌دهد که وی شخصیتی کتاب‌شناس نیز بوده است. بر همین اساس است که بیشترین فراوانی موضوعات نسخه‌ها را مباحث فقهی، اصولی و فلسفی دربر می‌گیرد. پس از آن موضوعاتی از جمله کلام، منطق و عرفان در رتبه دوم قرار دارد و کتاب‌های تاریخ، ادبیات، حساب، نجوم، پزشکی، موسیقی کمترین تعداد عناوین را به خود اختصاص داده‌اند.
مرادی‌ بهرام افزود: این کتاب‌ها از قدیمی‌ترین تاریخ در قرن ۶ هجری تا جدیدترین در قرن 14 هجری نگاشته شده‌اند و با توجه به سفرهای متعدد واقف به سرزمین‌های مختلف، محل کتابت نسخه‌ها از شرق تا غرب ممالک اسلامی را شامل می‌شود.
وی عنوان کرد: یکی از اهداف کتابخانه ملی در بحث فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی رسیدن به الگویی واحد و وحدت رویه در فهرست نسخ خطی و بر پایه یک شیوه و استاندارد واحد و ثابت است. بنابراین فهرست مجموعه دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرّس براساس شیوه و استاندارد کتابخانه ملی از سوی فهرست نویسان کتابخانه ملی در قالب پایان‌نامه دانشگاهی انجام پذیرفته است و هنوز نیز در همان قالب باقی مانده است. امیدواریم در آینده نزدیک فهرست این مجموعه ارزشمند در قالب کتاب چاپ شود تا در اختیار پژوهش‌گران، اساتید حوزه‌های مختلف علمی و دانشجویان قرار گیرد.
پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمد حدادی مدیرکل مرمت و حفاظت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اعلام این خبر گفت: اداره کل مرمت و حفاظت سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال 1399 تعداد 25 هزار و 800  برگ از اسناد تاریخی، کتب خطی و چاپی نفیس را مرمت کرد که می توان به مرمت و بازسازی 110 برگ وقفنامه های مربوط به سال های 1200تا 1300 هجری قمری، مرمت 41 عدد جلد کتب خطی و نفیس چاپی که از شاخص ترین آنها می توان به آلبوم عکس ملکه ها و شاهزاده های اروپایی مربوط به دهه 1880 میلادی، مرمت 64 شیت نقشه و همچنین 4 جلدآلبوم بیوتات حاوی مکاتبات و نامه های مهم مربوط به دوران قاجار اشاره کرد.
وی در ادامه با اشاره تهیه و تدوین شیوه نامه ها و دستورالعمل های حفاظت و نگهداری اسناد و دست نوشته ها گفت: در سال گذشته کتابچه راهنمای عمومی حفاظت و نگهداری اسناد و دست‌نوشته‌ها تدوین شد، این کتابچه برای ارتقای آگاهی و دانش مراجعین متقاضی مرمت اسناد به این اداره کل، جهت نگهداری اسناد خود در فضا و شرایط محیطی مناسب تهیه و تدوین شده است تا با استفاده از این راهنما بتوانند اسناد خود را از آسیب های احتمالی مصون نگاه دارند، ضمن اینکه هم اکنون شیوه نامه حفاظت و نگهداری از منابع دیداری و شنیداری در حال تدوین است.
محمد حدادی افزود: ساخت 39 عدد جلد برای کتاب‌های فاقد جلد و همچنین ساخت 40 جعبه حفاظتی برای نگهداری کتب و اسناد نفیس که از مهمترین آن می توان به ساخت قاب حفاظتی برای حفاظت و نگهداری بهینه سند آرم سازمان صدا وسیما و ساخت 2 جعبه حفاظتی برای دو نسخه نفیس خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از دیگر اقدامات حفاظتی انجام شده این اداره کل در سال گذشته است. 
مدیرکل مرمت و حفاظت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد، همچنین در سال گذشته تعداد 24 میلیون برگ از منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضدعفونی و 203 هزار برگ از اسناد موجود آسیب زدایی شده‌است. 
وی با اشاره به پایش محیطی منابع و مخازن سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: در راستای حفاظت پیشگیرانه و نگهداری صحیح منابع، در سال 99 تمامی مخازن موجود در ساختمان اسناد و کتابخانه ملی در هر فصل پایش شد. همچنین به منظور ارتقا دانش برخی دانشجویان و متقاضیان علاقه‌مند به این حوزه، پنج دوره آموزشی کوتاه مدت «تئوری و عملی حفاظت و مرمت آثار کاغذی » برگزار شد. 
وی خاطرنشان کرد: از دیگر اقدامات این اداره کل در سال گذشته ارائه خدمات حفاظتی و مرمتی و مشاوره به افراد حقیقی و حقوقی بوده است که بر اساس درخواست های دریافتی و با توجه به قوانین و مقررات موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی صورت پذیرفته و در سال جاری نیز در صورت دریافت درخواست نسبت به بررسی و انجام آن اقدام خواهد شد.
پایان خبر/

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، اشرف بروجردی و  بختجمال عثمانوا روسای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و قزاقستان در نشست مشترک که به صورت مجازی برگزار شد؛ بر  همکاری های دوجانبه این دو کشور تاکید کردند.

اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به دیجیتال کردن منابع فرهنگی موجود در کتابخانه ملی ایران اشاره کرد و گفت: در ‌ شرایط کنونی و شیوع ویروس کرونا دیجیتال کردن اسناد از فعالیت های کاربردی این سازمان است و آمادگی خود را برای در اختیار گذاشتن تجربه های به دست آمده در این زمینه به کتابخانه ملی قزاقستان اعلام می کنیم.

بختجمال عثمانوا رییس کتابخانه ملی قزاقستان نیز به ایجاد غرفه ایران در کتابخانه ملی قزاقستان اشاره کرد و گفت:  در سال ۲۰۰۵ برای کمک به درک فرهنگ و تمدن ایران، تبلیغ فرهنگ و ادبیات معاصر و کلاسیک ایران و همچنین هماهنگی لازم برای همکاری بیشتر بین دو کشور غرفه ایران در کتابخانه ملی کشور ما تشکیل شد.

وی ادامه داد: وجود این غرفه در سال ۲۰۰۵ نتایج مثبتی داشت و موجب افزایش شناخت نسبت به ایران شد.

رئیس کتابخانه ملی قزاقستان با اشاره به گنجینه ۷ میلیون جلدی کتابخانه ملی قزاقستان و وجود نسخه‌های خطی و نفیس فارسی گفت: قدیمی‌ترین نسخه خطی موجود در این کتابخانه یک قرآن مربوط به قرن ۱۲ میلادی است که نیاز به مرمت دارد.

وی در پایان با اشاره به تجربیات ایران در زمینه مرمت کتاب‌های خطی و وجود کتاب‌های خطی و نفیس در کتابخانه ملی آن کشور، خواستار همکاری بین کارشناسان دو کشور شد.‍

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مراسم کلنگ زنی پروژه احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران با حضور حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور، اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، فرماندار شهر جدید پردیس و جمعی از مسئولان این شهرستان و مدیران و معاونان این سازمان امروز 7 اردیبهشت در شهر جدید پردیس برگزار شد. 
اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بر اساس رسالت ذاتی خود، میراث دار گنجینه ارزشمند ایرانیان است و تلاش می کند این میراث را برای آیندگان حفظ کند و احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران هم بخشی از انجام این رسالت ذاتی است. 
وی ادامه داد: بحث سند یکی از مهمترین مباحث در طول زندگی بوده است، زیرا اثبات احراز هویت سرزمینی، تاریخی و خاندانی به داشتن اسناد مهم در این زمینه ها وابسته است و حفظ بایگانی این اسناد امکانی برای ماندگاری برای نسل آینده را ایجاد می کند و مهم این است که بتوانیم از این میراث و گنجینه عظیم به درستی محافظت برسد. به گواه تاریخ افراد بسیاری سعی و تلاش کردند تا داشته های فرهنگی و میراث معنوی این آب و خاک را ذره ذره و با جان و دل حفظ و نگهداری کنند . به اعتقادمن از دل این داشته ها فرهنگی همراه با دانش و شناخت به ارمغان می آید و برای آیندگان نیز به ودیعه گذاشته می شود. 
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: مسئولیت حفظ این میراث در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عهده مدیریت های کلان این سازمان است که باید با هوشیاری از این میراث حفاظت کنند. خوشبختانه ما در این سازمان مدیران جوان، پر تلاش و با انگیزه ای داریم که پیگیری احداث و رساندن به مرحله کلنگ زنی از سوی آنها ایجاد شده است و امید است بتوانیم در راستای فعالیت های اینچنینی به دنیا نشان دهیم که برای حفظ ذخایر و داشته های ملی تلاش می کنیم. 
بروجردی گفت: حفظ بایگانی های راکد به عنوان داشته های ملی همت همگی را می طلبد و انتظار این است که همکاری های لازم از سوی مسئولان برای تحقق این مهم صورت گیرد.
حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور با تبریک میلاد امام حسن مجتبی (ع) گفت: آغاز عملیات احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران همزمان با میلاد با سعادت امام مجتبی (ع) شد که این همزمانی را باید به فال نیک گرفت. 
وی ادامه داد: در ابتدا لازم می دانم از خانم دکتر بروجردی تقدیر و تشکر کنم که انصافا در مدت ریاست خود بر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خدمات و اثرات خوبی را همراه با تیم همکاران به جای گذاشتند و فعالیت های زیربنایی و بسیار خوبی را هم در بخش اسناد و هم در بخش کتابخانه به انجام رساندند. همچنین از محمد حسین مقیمی استاندار سابق تهران نیز باید تشکر کرد که آغاز این پروژه در دوران مدیریت او به انجام رسید. 
معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: موضوع اسناد و آرشیو در کشور ما سابقه ای دیرینه دارد. وجود اسناد می تواند بیانگر نوع زیست انسان ها در ادوار مختلف و بحث حقوق شهروندی آنها باشد. قدمت آرشیو یا اسناد در ایران به زمان های دور و دوره هخامنشیان باز می گردد. در تخت جمشید که به عنوان یکی از مظاهر تاریخ و تمدن ایرانیان در دنیا به شمار می رود؛ می بینیم که حفظ سند از همان زمان مورد توجه بوده است.
وی اظهار داشت: مطالعات انجام شده حکایت از آن دارد که نه تنها کرامت ذاتی انسان ها که از مهمترین مسائل حقوقی بشر است، بلکه وجود انسان و هویت قومی آنها در گرو ثبت همین اسناد است. در 2500 سال پیش تاریخ و تمدن ایران، معماران و کارگردان به گواه همین اسناد به جا مانده از کرامت  بالایی برخوردار بوده اند. به همین دلیل براساس مدارک موجود، حفظ اسناد به معنای حفظ حافظه تاریخی یک ملت است و این موضوع اهمیت بالایی دارد. 
امیری تاکید کرد: گاهی فقدان یک سند منجر به درگیری های قومی و حتی بین کشوری می شود. زمان که در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مسئولیت داشتم با دکتر هاشمی اولین رییس این سازمان صحبت می کردم و از او پرسیدم بزرگترین کاری که در مدت خدمت در این سازمان انجام داده چیست؟ و او در پاسخ گفت حفظ اسناد و مدارکی است که قدمتی 100 ساله دارد. 
حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهورتصریح کرد: بنابراین حفظ اسناد و مدارک به معنای حفظ هویت تاریخی یک ملت است. خوشبختانه بحث اسناد و آرشیو امروزه از منظر علمی مورد توجه است و در دانشگاه تهران و دانشگاه الزهرا رشته آرشیو و اسناد تدریس می شود. احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران در دروان مدیریت دکتر بروجردی رخ داده است که این مهم در تاریخ از فعالیت های دولت تدبیر و امید باقی می ماند. زیرا حفظ اسناد موضوع مهمی است.
وی ادامه داد: در این دوره مدیریت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بحث مدرن کردن تجهیرات، دیجیتال کردن منابع فرهنگی و استفاده از هوش مصنوعی مطرح بود که این مهم به خصوص در شرایط شیوع ویروس کرونا بسیار یاری رسان بود. 
مظفر پاسدار شیرازی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: بحث بایگانی راکد ملی از سال 1349 در مصوبه قانون تاسیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مطرح شد، در ماده یک این قانون سه وظیفه برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی مطرح شده که تمرکز بایگانی های راکد دستگاه های اجرایی برای صرفه جویی، یکی از این وظایف بوده است. 
وی ادامه داد: به عبارت دیگر هریک از دستگاه های اجرایی مجبور شدند برای بایگانی جاری، نیمه جاری و به خصوص بایگانی راکد در یک مدت زمان مشخص، پرونده های خود را در یک فضا در نقاط مختلف شهر تهران، نگهداری کنن و این فضای اختصاص داده شده برای بایگانی و به خصوص بایگانی های راکد در کلان شهرها، هزینه نیمه سنگینی را به دولت ها تحمیل کرده است.
پاسدار تاکید کرد: از سال 1349 در قانون مکتوب شده که بایگانی راکد ملی راه اندازی شود تا در هزینه های دولت صرفه جویی شود و امروز در تاریخ 7 اردیبهشت 1400، با گذشت 51 سال از تصویب این مصوبه، عملیات  اجرایی فاز دوم احداث ساختمان «بایگانی راکد ملی» آغاز شده است. از ابتدای مسئولیت خانم دکتر بروجردی به عنوان رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، این مهم در دستور کار قرار گرفت و تلاش شد در اطراف تهران منطقه ای مناسب که واجد ویژگی های لازم هم از جهت حفظ اسناد و هم صرفه جویی هزینه ها باشد، برای احداث ساختمان بایگانی راکد مشخص شود.
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اظهار داشت: با توجه به اینکه شرایط استاندارد نگهداری اوراق اداری مستلزم وجود دمای 18 درجه در همه ایام سال است، از تمام نقاط موردنظر در اطراف تهران، شهر جدید پردیس برای احداث این ساختمان انتخاب شد. 
وی ادامه داد: دلیل تاخیر در اجرایی کردن این پروژه ملی، این بود که در سال 1397 و 1398 ایجاد ردیف جدید عمرانی دچار چالش شده بود و با مشکلات مالی همراه بود. اما خوشبختانه در سال گذشته موفق شدیم ردیف عمرانی احداث بایگانی راکد ملی را در لایحه بودجه 1400 تقدیم مجلس شورای اسلامی کنیم و این لایحه مصوب شد، این مجموعه اکنون مجهز به یک ردیف است و این مهم در سال های آتی حتی با تغییر مجموعه ریاست جمهوری و مدیریت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تداوم می یابد. 
پاسدار گفت: مساحت ساختمان بایگانی راکد ملی، اکنون برابر با 9 هزار و 550متر مربع است و طراحی شرکت مشاور بالغ بر 30 هزار متر مربع طراحی کرده ، عمده فضا در این طراحی به مخازن و واحدهای اداری برای مدیریت و ارائه خدمات به کاربران و مخاطبان تخصیص یافته است.
وی در پایان صحبت های خود به قول مساعد مدیرعامل شهر جدید پردیس درباره اضافه شدن قطعه زمینی به مساخت 2500 مترمربع به این مجموعه اشاره و گفت: اگر امکان افزودن زمین مجاور ساختمان بایگانی راکد به این مجموعه اضافه شود، این پروژه با بعد وسیع تری اجرایی می شود.
عبدالعظیم رضایی فرماندار شهر جدید پردیس در ادامه گفت: شهر جدید پردیس از مهمترین شهرستان های استان تهران است زیرا ترکیب جمعیتی از همه نقاط ایران دارد و از تنوع قومی بسیاری برخوردار است. از همین رو این تنوع قومی بی تردید با عرصه های فرهنگی گره خورده است و باید تلاش شود زمینه های فرهنگی در این شهرستان گسترش یابد و یکی از او.لویت های جدی ما پرداختن به مسائل فرهنگی است. 
فرماندار شهر جدید پردیس تاکید کرد: یکی از مهترین ظرفیت های مورد وثوق در حوزه فعالیت های فرهنگی احداث ساختمان بایگانی راکد ملی ایران است.
در این نشست مهدی هدایت مدیرعامل شهرجدید پردیس نیز قول همکاری و مساعدت برای پیشبرد و به اتمام رساندن این پروژه ساختمانی را داد.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، پرویز اذکایی مورخ، نسخه شناس و پژوهشگر که از نویسندگان شناخته شده در استان همدان است با پیوستن به پویش «کتابخوانی ملی» گفت: کتاب «روزنامچه سیاحت» سفرغلام الثقلین ازسیاحان هندی است که در عصر مشروطه از هندوستان به عراق، ایران و شامات سفر می کند. این سیاح در یک خانواده اهل معارف و مشاهیر هندوستان متولد و بزرگ شده و خانواده او شیعه اثنی عشری است؛ او دارای اعتقادات اسلامی قوی و نیز تحصیلات حقوق و فقه اسلامی داشته است.
وی ادامه داد: غلام الثقلین استاد دانشگاه «علیگر» در هندوستان بود و از حیث افکار و عقاید پیرو سید جمال الدین اسدآبادی بوده است. مرام و مسلک او وفاق بین ملت های اسلامی و اتحاد در مقابل پیشرفت های غربی بوده است. تا جایی که مطالعات من نشان می دهد او در این امر مجاهدت و تلاش بسیاری می کرده است و مطالبی را بیان می کند که در دیگر کتب نیامده است. 
اذکایی تاکید کرد: به اعتقاد من این کتاب برای مورخان به خصوص تاریخ نگاران و پژوهشگران دوره مشروطه مفید است و با رجوع به این سفرنامه می توانند از اوضاع و احوال دوره استبداد صغیر مطلع شوند.
این مورخ با اشاره به ویژگی های سفرنامه «روزنامچه سیاحت» گفت: بیان جزئیات امور و نگاه مردم شناسانه این تاریخ نگار و سیاح از ویژگی های این کتاب است که به دید انتقادی نویسنده منجر شده است. اطلاعات مفیدی که نگارنده در این کتاب ارائه می دهد وجه تمایز او با سیاحانی آمده از جغرافیای غرب است. به عنوان مثال در عراق با علمای عراق از جمله میرزا کاظم خراسانی و اصحاب او ملاقات کرده و در ایران نیز با علمای ایران طی 70 روز دیدار و ملاقات داشته و  خاطرات خود را به طور دقیق در موضوعات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به رشته تحریر در آورده است.
اذکایی نویسنده مطرح همدانی گفت: مطالبی که از خصایص اخلاقی و روحیات ایرانیان در این سفرنامه آمده بسیار جالب است، غلام الثقلین با دید انتقادی مطالب را به رشته تحریر درآورده و مطالعه این کتاب برای نویسندگان امروز که تلاش برای نگارش تاریخ آن دوران هستند؛ مهم و اثر بخش است. در سیاحت نامه هایی که بنده تا کنون مطالعه کرده ام؛ این مطالب آورده نشده است.
وی در پایان  خاطرنشان کرد: این سفرنامه شرح سفر نویسنده از هندوستان به کشورهای مختلف است. بخش اول به زندگی، آثار و فعّالیت ‌های غلام‌ الثّقلین اختصاص دارد در بخش دوم جزئیات سفر او به عراق، ایران، باکو، دمشق، مدینه و قاهره و در نهایت بازگشت به هندوستان شرح داده شده است.