به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ایرج عنایتی زاده رییس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: خاطره نویسی اُسرای جنگ و انتشار آنها بخش قابل توجهی از منابع دفاع مقدس است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یادداشت های روزانه سید ناصر حسینی پور نمونه ای از این آثار است که مجموع این خاطرات در کتابی با عنوان «پایی که جا ماند» منتشر شده است.

رییس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: سید ناصر حسینی پور در 16 سالگی وارد جبهه جنگ شد و یادداشت های روزانه، مشاهدات و خاطرات خود از دوران اسارت را به رشته تحریر درآورده که این کتاب به زبان فرانسه ترجمه شده است و در کتابخانه ملی ایران نگهداری می شود.

وی ادامه داد: همچنین بیش از 200 جلد کتاب با موضوع دفاع مقدس در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران موجود است  که اغلب این منابع به زبان انگلیسی است و دیگر منابع به زبان های فرانسه، آلمان، روس و ایتالیا موجود است.
 
عنایتی زاده افزود: مطالعات ایرانشناسی به دوره های قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تقسیم می شود و از سال 1357 به بعد با توجه به رخدادهای متعدد، ظهور و بروز تحولات سیاسی رویکرد ایرانشناسان و شرق شناسان در حوزه مطالعات ایرانشناسی در مقایسه با گذشته متفاوت شد.

وی ادامه داد: در این دوره مباحث مختلفی مورد توجه ایرانشناسان قرار گرفت که از جمله می توان به پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تسخیر لانه جاسوسی امریکا و نیز هشت سال جنگ تحمیلی ایران و عراق اشاره کرد. البته با توجه به اینکه موضوع جنگ تحمیلی ایران و عراق در حوزه بین المللی جای می گرفت، مطالعات رشته هایی چون علوم سیاسی در آن دوره بیش از سایر رشته ها مورد توجه قرار گرفت. به همین دلیل بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، منابع و آثاری که در حوزه ایرانشناسی چاپ و منتشر شده معطوف به رشته های مرتبط با مطالعات علوم سیاسی است. 

عنایتی زاده افزود: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بر اساس رسالت ذاتی خود منابع مرتبط با دفاع مقدس را جمع آوری کرد و در اختیار پژوهشگران، اصحاب علم، دانش و فرهنگ قرار داده است. در گذشته بخشی از منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با موضوع دفاع مقدس به صورت دجیتال سازی شده در اختیار کتابخانه موزه دفاع مقدس قرار گرفت.

رییس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآورشد: منابع مربوط به حوزه دفاع مقدس به چند بخش تقسیم بندی می شود. بخشی از این منابع مربوط به آغاز جنگ تحمیلی است. بخش دیگر مربوط به دوران جنگ و بخشی به پایان جنگ تحمیلی برمی گردد. 

وی گفت: برخی از منابع موجود در تالار ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی توسط محققان در مراکز و آکادمی های مختلف سیاسی و یا مراکز مطالعاتی نظامی در خارج از کشور نوشته شده است و برخی دیگر در داخل کشور به چاپ رسیده است که می توان به خاطرات ٱسرا یا زندگینامه فرمانده های عملیات در جنگ اشاره کرد که این آثار به زبان های مختلف چاپ و منتشر شده اند.

عنایتی زاده خاطرنشان کرد: در این منابع به مباحث مختلفی چون مسائل سیاسی و حقوقی جنگ و بخشی به مسائل جنگ به لحاظ تاریخی و ریشه یابی علل جنگ اشاره شده است. بخش دیگری از این منابع، تحلیلی بر اوضاع منطقه در زمان جنگ و بخش دیگر مربوط به ارزیابی قوای نظامی کشورهای ایران و عراق می شود. ضمن اینکه در این آثار به مسائل حاشیه ای جنگ مانند استفاده از سلاح های شیمیایی عراق پرداخته شده است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: آنچه مسلم است دستگاه ها و نهادهای مختلف نمی توانند عملکرد و فعالیت های خود را از گذشته منفک کنند و قاعدتا در طول سال ها فعالیت در دستگاه ها روالی طی می شود و این روال با تغییرات اساسی که منشا اثر هستند؛ همراه است.
وی ادامه داد: در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی به اقتضای زمان و مطالبات عموم، تاکید بر استفاده از فناوری های نوآورانه در حوزه های کاری مختلف بود و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران هم حسب اینکه سازمانی خدمات محور است تلاش کرد ارائه خدمات را براساس نیازهای جامعه و با رویکرد استفاده از فناوری های جدید ارائه دهد و من هم به عنوان رییس این سازمان در مدت چهار سال و نیم گذشته بر این مهم تاکید داشتم که خوشبختانه در این دوره مدیریتی تحولات ارزشمندی شکل گرفت که جملگی منشا اثر بودند.   
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اظهار داشت: در گذشته اسناد بخشی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی بود که در سال 81 با تصویب شورای عالی اداری تحت عنوان «سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» ادغام شد. این ادغام دلایل بسیاری داشت که یکی از مهمترین و کاربردی ترین دلایل هم سنخ بودن کتاب با سند و ضرورت اتصال این دو به یکدیگر بود که چنین همنشینی، پژوهش را برای محقق تسهیل می کرد.  
وی ادامه داد: بنابراین این مجموعه از دو بخش اسناد و کتابخانه تشکیل می شود و همه نهادها و دستگاه های دولتی موظف هستند که یک نسخه اسناد خود را به این سازمان منتقل کنند. ارائه این اسناد به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای بقای اسناد مهم و حیاتی است. همچنین مقرر شد یادمان های روسای جمهور به صورت یکپارچه در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار بگیرد. 
اشرف بروجردی در ادامه صحبت های خود با اشاره به نحوه خدمات رسانی در بخش اسناد گفت: من اعتقاد دارم اسناد متعلق به مردم است و باید این اسناد را در اختیار آنها قرار داد مگر اینکه سطح محرمانگی داشته باشد که در طبقه بندی اسناد مشخص است. اسناد در گذشته 60 روزه به دست پژوهشگران می رسید ولی این روند تسریع شد و در ادامه اسناد ظرف مدت زمان یک ماه ارائه می شد و اکنون این زمان به یک روز رسیده است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به ایجاد پنجره واحد نشر گفت: در حال حاضر 64 درصد از منابع کتابی در کتابخانه ملی ایران وجود دارد و بقیه کتاب ها در در سایر کتابخانه ها موجود است. در این دوره از مدیریت شبکه کتابخانه های کشور ایجاد شد و دسترسی به اطلاعات مربوط به بیش از 3290 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی به صورت جستجوی یکپارچه فراهم شده است. در این شبکه حدود سه هزار کتابخانه فعال مانند مجموعه کتابخانه های دانشگاهی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مجموعه کتاب های دانشگاهی وزارت بهداشت و آموزش پزشکی، مجموعه کتاب های عمومی نهادهای کتابخانه های عمومی کشور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجموعه کتاب های شهرداری تهران و مجموعه کتابخانه های بزرگ کشور چون سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سازمان کتابخانه های آستان قدس رضوی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه مرکز دانشگاه تهران و غیره تجمیع شده است. 
وی ادامه داد: در دوره مدیریت گذشته تمام کتاب های خطی فارسی زبان فهرست نویسی شد و ما در ادامه در گام دوم نسخ خطی عراق را در 22 مجلد استخراج کردیم و در گام سوم تمام کتاب های فارسی زبان موجود در دنیا را جمع آوری کردیم و در گام چهارم قصد داریم فهرست نسخ خطی مربوط به اسلام و شیعه اعم از فارسی، عربی و انگلیسی را به انجام برسانیم که مقدمات آن انجام شده است. 
بروجردی افزود: احداث بایگانی راکد یکی دیگر از فعالیت هایی بود که در این دوره به انجام رسید. به این معنا که فضای کافی برای نگهداری همه اسناد به خصوص اسناد مربوط به دستگاه ها وجود ندارد و قاعدتا باید فضایی خارج از شهر در نظر گرفته می شد تا اسناد را براساس قابلیت هایی که دارد مورد بهره برداری قرار دهیم و بقیه را در بایگانی راکد قرار دهیم. بر همین اساس با کمک آقای مقیمی استاندار وقت تهران در منطقه پردیس فضایی به منظور بایگانی های راکد در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار گرفت.
وی با اشاره به راه اندازی بنیاد حامیان نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: در این دوره بنیادی را با عنوان بنیاد حامیان نسخ خطی راه اندازی کردیم و هریک از اعضای این بنیاد به عنوان سرمایه های اجتماعی می توانند افراد را برای انتقال اسناد و کتاب های خطی به این سازمان ترغیب و ترویج کنند. 
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: در بدو ورود به سازمان و در اولین جلسه شورای معاونان متوجه شدم که ساختمان آرشیو مجهز به اعلام و اطفای حریق نیست به همین دلیل از همان روز اول تامین این مهم را در دستور کار قرار دادیم و با وجود تحریم هایی که وجود داشت و با پیگیری های بسیار خوشبختانه ساختمان اسناد مجهز به اعلام و اطفای حریق شد.
وی درباره دانشنامه زنان توضیح داد: دانشنامه الکترونیک زنان در راستای ملی بودن سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با هدف امکان دستیابی پژوهشگران به منابع پراکنده چاپی موجود در باب مسائل و عناوین مرتبط با زنان در تالار تخصصی مطالعات زنان کتابخانه ملی تدوین می‌شود. این دانشنامه در بستر ویکی پدیا بارگذاری شده است البته استفاده از بستر ویکی‌پدیا بدین معنا نیست که مانند صفحات ویکی پدیا مطالب قابل ویرایش هر فردی و یا هر نویسنده ای بتواند مطلبی را بارگذاری کند. به همین سبب از ذکر نام ویکی برای عنوان دانشنامه خودداری شده و دانشنامه الکترونیکی جایگزین این عنوان شده است. هدف غائی هر دانشنامه اطلاع‌رسانی است. این دانشنامه نیز می کوشد اطلاعات مربوط به زنان را با اولویت زن در ایران بیان کرده و توضیح اجمالی در باب تمامی مسائل مرتبط با زنان شامل مفاهیم، نظریه ها، باورها، نام ها، آیین ها و غیره در اختیار پژوهشگران قرار دهد. مقاله‌های دانشنامه برای افراد یا مخاطب خاصی تدوین نمی‌شود و تلاش می‌شود تا اطلاعات پایه به مخاطبان آن داده شود و با منابع مناسب مخاطبان خاص آن به بستر معتبری از منابع رهنمون کند. 
در ادامه این جلسه معصومه ابتکار معاون پیشین امور زنان و خانواده رییس جمهور با قدردانی از اقدامات انجام شده در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: در این جلسه گزارش های خوبی ارائه شد و فعالیت های به صورت تخصصی، حرفه ای انجام شده است که نشان از ایجاد تحولات بزرگی دراین سازمان است. تحولاتی که گاهی فراتر از وظایف سازمانی پیگیری و اجرایی شده که سنگ بنای خوبی پایه‌گذاری شده است.
وی ادامه داد: انکار مدیریت زنان امری ناممکن است و مدیریت کتابخانه ملی به عنوان کانونی برای متفکرین، اندیشمندان و صاحبنظران در دوره خانم بروجردی نمونه بارز یک مدیر موفق و توانمند بوده است.
ابتکار افزود: حضور زنان موفق و مدیر در مدیریت کشور باعث می‌شود امید برای دختران این سرزمین فراهم شود و از نگاه زنانه دریچه‌های امید در حوزه‌های علمی و اجتماعی برای آینده کشور متصور شود. براین اساس در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری توانستیم زندگی نامه فیلم خانم بروجردی با عنوان «تجربه زیسته یک زن» را تهیه کنیم.
وی در ادامه به اقدامات انجام شده در تالار زنان کتابخانه ملی اشاره کرد و گفت: در این حوزه اقداماتی به صورت تخصصی براساس تفاهم نامه انتقال اسناد معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به کتابخانه ملی انجام شد و نیازمند هستیم که به بحث امور زنان تخصصی نگاه شود و اسناد مربوط به فعالیت در امور زنان در مکان امن نگهداری شود.
ابتکار ادامه داد: در حوزه زنان و اقداماتی که در این زمینه صورت می گیرد با تغییر دولتها اولویت های امور حوزه زنان نیز به صورت سلیقه ای دچار تغییر می شود و کتابخانه ملی وظیفه دارد در تلاطم‌های سیاسی حافظ اسناد باشد. زیرا کتابخانه ملی امانت‌دار میراث تاریخ این کشور است. خوشبختانه طی جلسه ای که با سید ابراهیم رئیسی رییس جمهور داشتیم وی بر حفظ اسناد تاکید داشت. 
وی خاطرنشان کرد: 18 فیلم در زمینه منابع و مستندات زنان برجسته در دوران معاونت در امور زنان و خانواده رییس جمهور دولت دوازدهم تولید شده که به تالار زنان کتابخانه ملی سپرده می شود. ماموریت کتابخانه ملی ایران بسیار مهم است و تقاضا داریم تالار زنان کتابخانه ملی تقویت شود. 
در ادامه این نشست فاطمه راکعی نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی و فعال در امور زنان گفت: زنان مسئولیت ‍پذیر و با تعهد زنانه و مادرانه به کارهای بنیادین ساختارها توجه دارند و در همین راستا مدیریت اشرف بروجردی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران باعث افتخار جامعه زنان است.
این نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی افزود: بنابراین زنان در حوزه مدیریتی، شالوده‌ها را درست می‌کنند و فقط نمی‌روند یک گزارش کار تهیه کنند و این در تاریخ می‌ماند.
وی گفت: نشست‌های ارزشمندی در دوره مدیریت اشرف بروجردی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی به خصوص در حوزه کودکان برگزار شد و در میان این نشست ها، نشستی که با حضور فدراسيون بين‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات كتابداری (ایفلا) در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد یک نشست خوب، تخصصی و تاثیرگذار بود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، رویا امین الرعایا رییس گروه پیایندهای اداره کل اطلاع‌رسانی سازمان در تشریح گزارش ساماندهی مخزن دو پیایندها گفت: پس از تحویل و نصب وضدعفونی قفسه های مخزن، ساماندهی منابع این مخزن در دستور کار قرار گرفت و انجام این امور از هفته نخست مرداد آغاز و دهم شهریورماه به پایان یافت.
رییس گروه پیایندهای اداره کل اطلاع‌رسانی افزود: بیش از 20هزار نسخه روزنامه در قفسه‌های موجود در مخزن دودپو شده بود و به منظور انجام صحیح و تسریع در روند چیدمان، تصمیم براین شد تا تمام قفسه های مخزن، تخلیه و پس از بررسی، مجدداً در جای خود براساس اصول استاندارد چیده شود.
امین الرعایا عنوان کرد: مرحله بعد قفسه خوانی و رف خوانی سیستمی و نصب راهنمای قفسه ها بود که از طرف کارشناسان گروه نشریات انجام شد.
وی خاطرنشان کرد: ساماندهی مخزن دوم نشریات مزایای بسیاری دارد. به این ترتیب که از صدمه احتمالی که به مرور زمان به منابع فشرده و دپو وارد می‌شد، جلوگیری می شود. منابع آسیب دیده مجزا و ترمیم می شود، امکان نظافت منابع و فضای مخزن فراهم و در نهایت فضا برای منابع جدید ایجاد می شود. نکته قابل توجه این است که امکان بازیابی و امانت منابع، سریع و آسان شده  و مخزن در وضعیت استاندارد قرار گرفته است.
پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه‌های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» بخشی از مطالب علمی برای نخستین بار در قطع رَحلی، کاغذ گلاسه، تصاویر رنگی و با کیفیت منتشر شده است.

کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه‌های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» حاوی مجموعه ای از تصاویر 77 نسخه نفیس دوره قاجارهمراه با معرفی کامل هر یک از نسخ است. حبیب الله عظیمی نگارنده این کتاب با دانش کارشناسی خود در حوزه نسخه پژوهی هر یک از نسخ مندرج را از جهت محتوایی شرح و بسط داده است.

حبیب الله عظیمی مولف کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه‌های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» و عضو هیأت علمی کتابخانه ملی ایران این کتاب را با همکاری محمد حسین واقف زاده به رشته تحریر درآورده است.

عظیمی در پیش‌گفتار درباره چگونگی نگارش این کتاب نفیس چنین آورده است: «شالوده پژوهش حاضر، حاصل انجام طرح پژوهشی نگارنده با فرهنگستان هنر در سال ۱۳۸۹ و بازنگری و اصلاح و تکمیل مبانی نظری آن در سال 1399 است. در این تحقیق پس از ارائه مباحث علمی و نظری پیرامون آرایه‌ها و تذهیب در نسخ هنری در دوره قاجار، نمونه‌هایی از نسخه‌های خطی نفیس هنری دوره قاجار انتخاب شده و تصاویری از صفحات مذهب و آرایه دار در بخش‌های مختلف نسخه‌ها همراه با اطلاعات کامل نسخه شناسی آنها در ۴ بخش معرفی شده است.»

محقق و مولف کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» درباره تقسیم انواع آرایه‌ها در بخش‌های مختلف کتاب نیز چنین نوشته است: «رویه رایج و معهود بين مذهبان و نقاشان در کانون‌های کتاب آرایی، تقسیم انواع آرایه‌ها در بخش‌های مختلف کتاب و اختصاص یک یا چند نوع آرایه مشخص به یک بخش خاص کتاب بوده است. به عنوان مثال در اوراق بدرقه کتاب، آرایه‌هایی همچون شمسه و ترنج جا می‌گرفت که در میانه آنها هم نام کتاب یا مؤلف یا یادداشت رسم خزانه و یا مطالب پیش درآمد همچون دعای قبل از تلاوت در نسخه‌های قرآن کریم درج می‌گردید؛ و یا صفحات افتتاح کتاب عمدتا حاوی سر لوح و کتیبه و جدول و حاشیه و طلااندازی بین سطور بود. همچنانکه اوراق میانی کتاب و صفحه اختتام کتاب هم آرایه های مخصوص به خود را داشتند و در آخر پس از اتمام آرایه و تذهیب در اوراق کتاب، جلد هنری متناسب با آرایه‌های اوراق، آنها را در بر می‌گرفت و بدان صحافی می‌شد. پس برای بررسی و تحلیل آرایه‌ها و تزئینات یک نسخه نفیس هنری لازم است تا آرایه‌های موجود در هر کدام از بخش های ذکر شده جداگانه بررسی شود.»

برای بررسی آرایه های دوره قاجار در نسخه‌های خطی نفیس کتابخانه ملی تعداد زیادی از نسخه های نفیس هنری دوره قاجار که در مخزن کتب خطی کتابخانه ملی موجود بود، مورد بررسی قرار گرفت و به گفته مولف این کتاب سعی شده از میان این نسخه های نفیس تعدادی کتاب های آرایه دار انتخاب شوند.

همچنین حبیب الله عظیمی درباره ملاک‌های انتخاب نسخه‌های مندرج در این کتاب نفیس در پیش‌گفتار چنین آورده است: «نسخه‌های انتخابی دارای رقم و تاریخ باشند، به لحاظ درجه نفاست و سبک‌های فرعی هنری متفاوت باشند، مناطق جغرافیایی استنساخ و کتابت نسخه‌ها حتی الامکان متفاوت باشند، به لحاظ محتوای کتاب‌ها حتی الامکان نسخه‌ها متفاوت باشند. همچنین نسخه‌های انتخاب شده از جهت درجه نفاست و کیفیت هنری آرایه‌ها طبقه بندی شد. نخست کتاب‌هایی انتخاب شد که تمام بخش‌های آن دارای آرایه‌های متنوع با ویژگی‌های برتر بودند. بخش‌های مختلف این کتاب‌ها به جهت ظهور و تجلی آرایه در آن بخش‌ها، مشخص شدند و سپس برهمین مبنا، طراحی اولیه برای نحوه ارائه و تبیین آرایه‌های دوره قاجار شکل گرفت. سپس عناصر آرایه‌ها در نسخه‌های انتخابی در بخش‌های شکل گرفته جای گرفت؛ و در آخر ویژگی آرایه‌ها در کاربرگه طراحی شده ویژه فهرست نویسی کتب خطی هنری توصیف شد؛ و در این قسمت سعی شد تا فهرست توصیفی هنری مرتبط با تصاویر انتخاب شده، کامل تر و دقیق تر ارائه شود تا امکان تطبيق انواع آرایه‌ها درکنار یکدیگر و امکان بررسی و تحقیق برای محققان و پژوهشگران در آرایه‌های دوره قاجار فراهم آید؛ علاوه بر آنکه گامی عملی در جهت آموزش فهرست نویسی توصیفی نسخه‌های خطی نفیس باشد.»

تصاویر منتخب از نسخه‌های آرایه دار در کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه‌های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» همراه با کاربرگه توصیفی آنها در ۴ بخش مرتب و ارائه شده است. در فصل نخست مبانی نظری و علمی پیرامون کتاب آرایی و ویژگی‌های تذهیب در دوره قاجار شرح داده شده است. فصل دوم به یافته‌های مرتبط با تزئینات درون متن در نسخه‌های نفیس قاجار و ارائه تصاویر در ۳ بخشِ تزئینات و آرایه‌ها در اوراق اولیه، تزئینات و آرایه‌ها در اوراق میانی اختصاص دارد، تزئینات و آرایه‌ها در صفحه اختتام کتاب اختصاص دارد.

فصل سوم نیز تزئینات برون متن در نسخه‌های نفیس دوره قاجار را دربر می گیرد که در دو بخش تهیه و تدوین شده است. بخش اول مبانی نظری پیرامون انواع جلدهای هنری است و بخش دوم  نیز یافته‌های مرتبط با جلدهای نسخه‌های منتخب و ارائه تصاویر نمونه را در بر می‌گیرد.

 به گفته حبیب الله عظیمی محقق و مولف کتاب نفیس «کتاب آرایی نسخه‌های هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» تحقیق و پژوهش این کتاب دو سال به طول انجامیده است و تهیه و تدوین این کتاب نیز یک سال زمان برده است.

پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بروجردی گفت: دغدغه بررسی مسائل مربوط به ایران  از دو سال پیش آغاز شد و این سئوال مطرح بود که در جامعه اسلامی با چه نگاهی باید مسائل را حل و فصل کرد؟ از همین رو برای پاسخ به این سئوال مهم جلساتی برگزار شد که مسئولیت برپایی این جلسات به عهده استاد مصطفی محقق داماد بود و اندیشمندان و فرهیختگان بسیاری نظرات خود را در این کتاب مطرح کرده اند.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: مسائل ایران در این جلسات با رویکرد ارائه راهکارهای مناسب به مسئولان کشور مورد بررسی قرار گرفت و استاد رضا داوری اردکانی در این زمینه نظریه قابل تاملی را ارائه کرد که مخالفان و موافقان بسیاری داشت. وی در طرح نظریات خود مطرح کرده بود که اصولاً مسئله ای وجود ندارد و به موضوعات جامعه نمی‌توان عنوان مسئله را الصاق کرد.

وی گفت: تعالی افکار در جهت فرهنگ‌سازی یک ایده، یاری رسان است و تشکیلات کوچک مدنی فرصتی برای تبادل اندیشه ایجاد کرده‌ است و در این بین صاحبان اندیشه جایگاه بی‌بدیلی دارند. خوشبختانه نسل امروز گوش شنوا دارند و اهالی فکر و اندیشه تشنه شنیدن هستند. به اعتقاد من رسالت بزرگان این است تا ناگفته‌ها را برای نسل جوان بازگو کنند.

حجت الاسلام مصطفی محقق داماد رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران در ادامه مراسم گفت: تحولات اجتماعی بر عهده مراکز علمی است و اگر مراکز علمی حرکت نکنند سطح فکری جامعه متحول نخواهد شد و در جلسات مربوط به کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» بر طرح مسائل و مشکلات مردم در اجتماع آزادانه تاکید می‌شد.

وی افزود: آنچه که امروزه در همسایگی ایران در افغانستان شاهد هستیم، نشان دهنده این مهم است که متفکران، علما، دانشمندان و غیره به فکر تحول فکری توده‌ها نبوده اند و این خطر که دوباره جهل، تاریکی و ظلمت بر اجتماع سایه اندازد نیز وجود دارد.

این حقوقدان تاکید کرد: جریانات پیش آمده در افغانستان اعلام خطر برای بازگشت جامعه به سمت ارتجاع است و متاسفانه تحول فکری در جامعه رخ نداده و تزریق خرافات به مردم در جریان است.

محقق داماد عنوان کرد: در این بین سوالاتی از قبیل اینکه چه باید کرد که جامعه از جهل مطلق به خصوص جهل دینی نجات پیدا کند؟، مطرح است. بنده بارها به صراحت گفته ام جهل دینی خطری که متوجه جامعه ما است. به عبارت دیگر دین در لباس خرافات عرضه می‌شود اما آیا جامعه دیندار همراه با خرافات، بهتر از جامعه بی دین است؟ آیا دین کج اندیشانه بهتر از بی دینی است؟ پاسخ به این سوالات در کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» مطرح و مورد بررسی قرار گرفته است.

رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران اظهار داشت: امید است در آینده اهل دانش و فرهنگ راه حل نهایی برون رفت از این شرایط را ارائه دهند تا آگاه شویم که با چه روش و زبانی توده جامعه هدایت می‌شود. به اعتقاد من باید فرهنگ تحول را سر سفره مردم آورد اما در حال حاضر پاسخ و راهکار روشنی برای تحقق این مهم وجود ندارد.

رضا داوری اردکانی فیلسوف و رئیس فرهنگستان علوم گفت: جلسات متعددی برای پیشبرد کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» با حضور اساتید و صاحبنظران برجسته برگزار شد و مجموع مباحث در جهت اصلاح مسائل کشور در حوزه های مختلف بود.

وی ادامه داد: در این جلسات اساتید رشته‌های مختلف علمی حضور داشتند که گفت‌وگوهای سازنده ای شکل گرفت و اساسا طرح مباحث ارزشمند از نکات مثبت مجموع این جلسات بود.

رئیس فرهنگستان علوم تصریح کرد: موضوع پیش آمده در افغانستان، فاجعه زمان ما است و مردم افغانستان مسئول آنچه که در کشورشان رخ داده، هستند و ما نیز پاسخگوی مسائل و مشکلات کشورمان هستیم.

علی اکبر صالحی معاون پژوهشی و قائم مقام فرهنگستان علوم گفت: صحبت های خود را با طرح سئوالاتی آغاز می کنم. آیا ما یک حکومت یا حکمرانی مطلق از مفهوم الگو بودن داریم؟ آیا حکومت ما یک الگوی حکمرانی ایده آل است؟ و اگر الگوی حکمرانی ما ایده آل است کجا بوده است؟ از طرح سئوالاتی از این دست می خواهم به این نتیجه برسم که چه نوع حکمرانی داریم که به نسبت آن حکمرانی کنیم؟ با اشاره ای که به حکومت طالبان در افغانستان شد، فرض کنید در حال حاضر ایدئولوژی طالبانی در کشور ما حاکم بود و می خواستیم مسائلی که مربوط به این حکمرانی است را مطرح کنیم. آیا همان مسائلی را مطرح می کردیم که در حال حاضر در حکمرانی مبتنی بر ولایت فقیه مطرح می شود؟ و یا اگر حکمرانی ای مثل رژیم گذشته داشته باشیم آیا همان مسائل را مطرح می کنیم؟ بنابراین پاسخ به این سئوالات به این موضوع که  چه نوع حکمرانی ای حاکم است، برمی گردد.
وی ادامه داد: براساس اطلاعات و مطالعاتی که انجام داده ام ایران در طول تاریخ دو بار الگوی حکمرانی بوده است. بار اول در زمان هخامنشیان که حکمرانی خود را از شرق تا غرب گسترش داشت و توانست جهان را به خوبی و هوشمندانه اداره کنند و در مرتبه دوم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شیوه حکمرانی مبتنی بر ولایت فقیه را پیش گرفت. حال باید دید کشوری که توانایی ارائه الگوهای حکمرانی را دارد آیا توانایی اصلاح پذیری را نیز دارد؟ و اگر این توانایی را داشته باشد، حکمرانی ادامه پیدا می کند. کما اینکه حکمرانی هخامنشیان قرن ها ادامه پیدا کرد. زیرا اصلاح پذیر بودند و اگر اصلاح پذیری وجود نداشته باشد بحث دیکتاتوری مطرح می شود یعنی وقتی اوج خودخواهی در حکمرانی یک کشور ایجاد شود از همان زمان دوران افول شروع می شود. 
رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد: اگر جامعه را مانند فرزند تازه متولد شده درنظر بگیریم مراحلی که این فرزند طی می‌کند تا به رشد و نمو برسد برانگیختگی و شکوفایی ایجاد می کند که به اعتقاد من برانگیختگی انقلاب اسلامی ایران از مشروطه آغاز شد و تجلی و برانگیختگی آن در انقلاب سال 1357 نمایان شد.
علی اکبر صالحی گفت: به اعتقاد من از زمان پیروزی انقلاب تا امروز دوران بالندگی طی شده است و این بالندگی مستلزم ایجاد تغییرات متناسب با نیازهای جامعه است. اما در این راه ممکن است اشتباهات و قصوری ایجاد شده باشد. همین جلسه ای که امروز در آن نشسته ایم نمونه ای از مسیر بالندگی است. زیرا در این نشست درباره مسائل کشور بحث می کنیم؟ و بررسی می کنیم که مسائل چیست؟ چگونه مطرح کنیم و آیا اساسا گوش شنوایی وجود دارد؟ آیا اصلاح پذیری ممکن است؟ همه این سوالات و پاسخ به آنها نشان از بالندگی است.
وی افزود: اما انتظاری که از بالندگی داریم با فرهیختگی متفاوت است. به اعتقاد من جامعه فرهیخته، جامعه ایی است که جهان بینی و نگاهش به دنیا با سیر تحولات مدنیت فرقی نمی کند. اما آیا جامعه ایران یک جامعه فرهیخته است؟ قطعا نیستیم و فاصله بسیاری برای رسیدن به این جامعه وجود دارد. از همین رو مسائلی که در زمان فرهیختگی طرح می شود با مسائل دوران بالندگی متفاوت است. محور اساسی در تحول جوامع آزاداندیشی است. اگر زمینه آزاد اندیشی و تضارب آرا فراهم نشود، بیان مباحثی از این دست ابتر باقی می ماند.
رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران اظهار داشت: جامعه فرهیخته جامعه به کمال رسیده است و محور اساسی در تحول جوامع آزاد اندیشی است و همانطور که گفتم اگر محلی برای تضارب آرا وجود نداشته باشد تمامی مباحث اهالی علم و نظر، ابتر باقی می‌ماند. در هر دولت و حکومت امنیت ملی اصل و ملاک است و باید بر تعریف آزاد اندیشی کار کرد و حاکمان با منطق و استدلال مورد سوال قرار گیرند. اگر به دین خرافات اضافه شود زنگار به خود می‌گیرد و مسیر آن تغییر می‌یابد. وقتی که یک فردِ مسئول در کشور به عنوان متخصص خارج از عرف، درباره مذاکرات صحبت کند زیر سوال می‌رود، اما اگر شخصی در لباس روحانیت انواع خرافات را مطرح کند مورد سوال قرار نمی‌گیرد. از همین رو معتقدم مسئولیت اجتماعی در قبال گفتار ناصواب در کشور وجود ندارد و این امر یکی از مسائل اجتماعی مهم ایران است.
وی گفت: از دوستی شنیده ام که شهید سید محمدباقر صدر می گفت که صفت اسلامی را در حکومت های اسلامی هرجایی استفاده نکنید. مثلا نگویید مجلس شورای اسلامی چون ممکن است قانونی وضع شود که این قانون کارآمد نباشد و خب ناخودآگاه مردم می گویند شورای اسلامی آن قانون را وضع کرده است. به نظرمن از ابتدای انقلاب تا کنون دچار عواطف و احساسات شدیم و موارد بسیاری را با عناوین اسلامی مطرح کرده ایم. اکنون در مرحله ای قرار داریم که بعد از 43 سال باید روی مسائل مختلف تامل کنیم. 
صالحی خاطرنشان کرد: امروزه کودکان ما باهوش هستند و در شبکه‌های اجتماعی با انواع  استدلال و منطق‌ها روبرو می‌شوند این در حالی است که برخی فقط با بر تن کردن لباس روحانیت با بیان خرافات دینی، شهد شیرین دین را از بین می‌برند. خداوند در قرآن کریم به درستی می‌فرماید: « لا اكراه فی الدین قد تَبَینَ الرُّشْد مِنَ الْغَی» و هدف از بیان آن این است که حکمرانی با جبر محقق نمی‌شود بلکه با اختیار محقق خواهد شد. به اعتقاد من یک حکمران زمانی موفق است که اصلاح پذیر باشد و به سخنان نخبگان جامعه که از سر خیرخواهی نظرات خود را بیان می‌کنند گوش دهد.

لازم به توضیح است فریبرز خسروی معاون کتابخانه ملی، غلامرضا ظریفیان رئیس اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی، آرمان ذاکری استادیار و گردآورنده کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» و مظفر پاسدار شیرازی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی در مراسم رونمایی از کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» حضور داشتند.

پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حمیده چوبک باستان شناس و مدیر پایگاه میراث فرهنگی الموت با حضور در یکصد و نهمین شماره از پویش «کتابخوانی ملی» آثاری با موضوع باستان شناسی را برای مطالعه پیشنهاد کرد و گفت: کتابخوانی یکی از مهمترین بحث‌های فرهنگ عمومی در ایران زمین است که قدمت بسیاری دارد.

وی ادامه داد: در شرایط کنونی مردم به کتابخوانی کمتر تمایل دارند و بیشتر وقت خود را در شبکه‌های مجازی جای کتابخوانی می گذرانند و ادامه این روند خطری جدی برای آینده فرهنگ میهن را به همراه دارد. 
چوبک تصریح کرد: این در حالی است که کتابخوانی یک حرکت فرهنگی و میراث مهمی است که ویژگی‌های روحی و خاص خود را می طلبد. این ویژگی ها از بو کردن تا لمس کاغذ و نگاه به کلمات، واژه‌ها و خواندن کتاب و رفتن به گذشته و آمدن به آینده است. بنابراین کتابخوانی جایگاه مهمی در فرهنگ عمومی دارد.
وی افزود: به اعتقاد من احیای فرهنگ کتابخوانی باید از دوران کودکی دست به کار شد و این مهم وظیفه والدین است. زیرا کتاب یعنی دانش و به روز بودن و باید آن را برای رشد و توسعه زیرساخت‌های کشور مورد توجه قرار دهیم.
این باستان شناس ادامه داد: من از دوران کودکی کتاب خواندن را آغاز کردم و مجموعه‌های بزرگ ادبی و تاریخی را مطالعه کرده ام و می دانم مطالعه و عجین شدن کودک با کتاب لذت بسیاری دارد. اما در این پویش به دلیل اینکه باستان شناس و مسئول میراث فرهنگی الموت هستم، 2 کتاب در زمینه باستان شناسی را معرفی و مطالعه آنها را توصیه می کنم.
وی اظهار داشت: کتاب «گیسوان هزارساله» نوشته اسماعیل یغمایی یکی از کتاب هایی است که مطالعه آن را در پویش «کتابخوانی ملی» پیشنهاد می کنم. یغمایی یکی از فرهیختگان باستان شناسی ایران است که در محوطه‌های مهم باستان‌شناسی ایران کار کردند. در واقع باستان شناسی ایران مدیون او است. اسماعیل یغمایی پسر حبیب یغمایی است و ذوق نوشتن و قلم شیرینی که دارند ارثی است که از پدر دانشمندش به او رسیده است.
چوبک ادامه داد: این کتاب درباره خاطرات شیرین اسماعیل یغمایی از کاوش‌ ها و چالش‌هایی است که هنگام کار داشته است. مثلا در این کتاب کاوش‌هایی در گورستان ری باستان که از محوطه‌های مهم ایران است انجام شده و یک دسته مو در آن گور بوده که این دسته مو الهامی برای اسماعیل یغمایی شد تا قصه‌ای همراه با اطلاعات باستان شناسی بنویسد و در کتاب «گیسوان هزارساله» در اختیار خواننده قرار دهد.
وی افزود: از دیگر کتاب‌ها می‌توان به کتاب «من هم باستان شناس شدم» نوشته تانيا گيرشمن - همسر رومن گيرشمن، باستان‌شناس سرشناس فرانسوی اشاره کرد که کتاب ارزشمندی در زمینه باستان شناسی است. 
مدیر پایگاه میراث فرهنگی الموت ادامه داد: حدود 20سال است که در الموت کاوش‌های علمی انجام می‌دهم، الموت یک چهره بسیار مهم جهانی دارد، افسانه‌های زیادی درباره الموت وجود دارد و کتاب‌های زیادی درباره آن نوشته شده، از جمله کتاب «حسن صباح خداوند الموت» اثر پل آمیر است که البته مطالب این کتاب مورد اعتماد و مرجع نیست و نمی‌توان نوشته‌های این کتاب صحه گذاشت. بنابراین وقتی از من می‌پرسند چه کتابی درباره الموت مطالعه کنیم؟ من کتاب «تاریخ و سنت‌های اسماعیلیه» اثر فرهاد دفتری و ترجمه فریدون بدره‌ای را پیشنهاد می‌کنم که درگذشته انتشارات امیرکبیر آن را چاپ کرده بود و هم اکنون تجدید چاپ آن از طرف انتشارات فرزان انجام داده است.
چوبک افزود: سیمین دانشوراستاد بنده بود، وی توصیه می‌کرد که مردم در روزگار کنونی حوصله کتاب‌های پرحجم را ندارند و باید مانند شعر هایکو که کوتاه‌ترین گونه شعری در جهان است، داستان های کوتاه و مختصر بخوانند تا هم مقصود نویسنده را متوجه شوند و هم فرهنگ کتابخوانی ترویج و به خواننده منتقل شود.
وی خاطر نشان کرد: همانطور که تغذیه کودکان برای ‌ما مهم است، تغذیه روح آنها نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و حتما باید آنها را عادت داد تا در کنار هر اسباب بازی یک کتاب نیز به آنها هدیه داده شود.
پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حمیده اسلامی رئیس اداره پذیرش و عضویت سازمان با اعلام این خبر گفت: تعیین سطح عضویت در سازمان اسناد و کتابخانه ملی براساس مدرک تحصیلی و طبق آیین نامه عضویت سه گروه ویژه، پژوهشی و عادی است و تعداد اعضای جدید از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا ‍پایان مرداد ماه، دو هزار و ۱۰۶ نفر و تمدید کارت اعضا دو هزار و۸۲۵ نفر بوده است.

رئیس اداره پذیرش و عضویت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تصریح کرد: همچنین این اداره وظیفه صدور، تمدید و تعویض کارت عضویت اعضا را بر عهده دارد و با ایجاد رمز عبور و شناسه کاربری برای مراجعان، شرایط استفاده از امکانات سازمان از جمله امانت کتاب، نشریات، پایان نامه‌ها، استفاده از تالار رقومی و اینترنت و شیفت شب فراهم می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین مهمترین فعالیت‌ اداره عضویت شامل پذیرش پژوهشگران و انجام مصاحبه با متقاضیان برای برآورده کردن نیازهای پژوهشی، بررسی و احراز شرایط مراجعان از جهت دارا بودن شرایط عضویت و بررسی مدارک، راهنمایی مراجعان برای ثبت نام و مطلع کردن از آیین نامه عضویت و در نهایت تایید عضویت و صدور کارت جدید برای متقاضیان است.

لازم به توضیح است، براساس جدیدترین آمار اداره پذیرش و عضویت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، تا اواسط شهریور سال 1400، بیش از 248 هزار نفر کارت عضویت دریافت کرده اند.

پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، جلیل عرب خردمند رییس مرکز تحقیقات سلامت دفاعی واشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تفاهم نامه همکاری امضا کردند و مقرر شد ضمن بهره گیری از  توانایی های علمی، پژوهشی و تخصصی طرفین، ‌برگزاری و اجرای دوره ها و طرح های تحقیقاتی مشترک، ایجاد فرصت مطالعاتی، ‌برگزاری نمایشگاه، نشست و کارگاه های تخصصی، مبادله و اهدای نسخه فیزیکی یا دیجیتال منابع به منظور غنی سازی منابع یکدیگر و غیره به انجام برسد.

اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به اهمیت حفاظت از اسناد دفاع مقدس گفت: انجام مصاحبه و تدوین تاریخ شفاهی درحوزه دفاع مقدس از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این زمینه اقداماتی توسط مراکز مختلف صورت گرفته است اما در انجام این امور مصاحبه ها، اصول و چارچوب‌های نگارش تاریخ شفاهی رعایت نشده و بیش از هرچیزی شبیه خاطره‌نویسی است.
وی ادامه داد: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حوزه تاریخ شفاهی دارای تجربه های ارزنده است و کارشناسان سازمان در این زمینه می توانند کمک رسان مرکز تحقیقات سلامت دفاعی باشند. البته اسناد مربوط به آزادگان از سازمان هلال احمر به آرشیو ملی ایران منتقل شده و این اسناد در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران حفاظت و نگهداری می شوند.
جلیل عرب خردمند رییس مرکز تحقیقات سلامت دفاعی گفت: توجه به تاریخ شفاهی دفاع مقدس اهمیت بسیاری دارد و مرکز تحقیقات سلامت دفاعی در این زمینه فعال بوده و پروژه های متعددی را تعریف و علمیاتی کرده است. یکی از این پروژه‌ها ثبت تاریخ شفاهی مقاومت است و در این زمینه گردآوری تاریخ شفاهی بهداری مقاومت سوریه در دستور کار قرار گرفته است.
رییس مرکز تحقیقات سلامت دفاعی یادآدور شد: مجموعه مقالات، کتاب‌ها و پایان نامه هایی که در حوزه سلامت در دفاع مقدس موجود است به ویرایش چهارم رسیده اما هنوز چاپ نشده است. بسیاری از مجلات دانشگاهی علوم پزشکی از سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی در آرشیو دانشگاه ها موجود نیست. البته از سال 1396 تاکنون موضوع گردآوری مجلات دانشگاه های علوم پزشکی به طور جدی پیگیری شده اما مسئله این است که بسیاری از مجلات در آرشیو شخصی افراد موجود است.
عرب خردمند ادامه داد: به اهتمام مرکز تحقیقات سلامت دفاعی، حدود 780 جلد کتاب در حوزه سلامت در دفاع مقدس جمع آوری شده که این منابع شامل کتاب‌های علمی و خاطرات گروه پزشکی و جانبازان می شود که در همین زمینه مقالات فارسی، مقالات انگلیسی و پایان نامه‌ها گردآوری شده است.
رییس مرکز تحقیقات سلامت دفاعی یادآدورشد: ایجاد بانک اطلاعاتی مربوط به منابع حوزه دفاع مقدس و مقاومت امری ضروری است. زیرا هیچ یک از داده های مربوطه در هیچ یک از مراکز کشور به صورت مجموعه گردآوری نشده است و لازم است بستری فراهم شود تا این اطلاعات به صورت بانک اطلاعاتی در اختیار پژوهشگران قرار گیرد.
فریبرز خسروی معاون کتابخانه ملی گفت: پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حوزه تاریخ شفاهی از تخصص لازم برخوردار است و تاکنون حدود 1000 ساعت مصاحبه تاریخ شفاهی انجام داده است و همچنین تعداد قابل توجهی کتاب به چاپ رسانده است. برهمین اساس این سازمان علاوه بر همکاری‌های دیده شده در تفاهم‌نامه، آمادگی ارائه خدمات در حوزه تاریخ شفاهی را دارد.
خسروی خاطرنشان کرد: به منظور حفظ و حراست از مجلات دانشگاهی، سال‌های گذشته بخشنامه‌ای صادر شد تا بر اساس آن مجلات دانشگاهی برای بهره‌مندی آیندگان و اصحاب علم و دانش به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منتقل شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مهناز رونقی استاد دانشگاه، نویسنده و کارگردان با حضور در یکصد و هشتمین شماره از پویش «کتابخوانی ملی»، آثاری از سیمین دانشور را برای مطالعه پیشنهاد کرد و گفت: وقتی فکر می‌کنم قرار است چه کتاب یا کتاب هایی را برای مطالعه توصیه کنم، همچنان به ادبیات می‌رسم. زمانی که بررسی می‌کنم چطور این ایام پاندومی کرونا را گذرانده ام باز به کتاب، ادبیات و رمان می‌رسم.
وی ادامه داد: وقتی می خواهم مطالعه کتابی را به فردی توصیه کنم، بی تردید یکی از کتاب ها «سووشون» اثر سیمین دانشور است و به دلایل بسیار مطالعه این کتاب را توصیه می کنم. زیرا خواننده با مطالعه «سووشون»، با دنیای داستان‌نویسی حرفه ای زنان آشنا می شود و آن را تجربه می کند.
این استاد ارتباطات تصریح کرد: نکته دیگر این است که «سووشون» یک درام رئال با سویه اجتماعی و تاریخی است و خواننده با مطالعه این کتاب با تاریخ فرهنگی ایران روبرو می شود. دانشور در «سووشون» از شیراز می‌گوید و فرهنگ آن منطقه در این کتاب موج می‌زند. این کتاب در سال ۱۳۴۸ برای نخستین بار منتشر شد و از سال ۴۸ تاکنون به ۱۷ زبان ترجمه شده است.
رونقی افزود: به هر حال بنده فکر می‌کنم این کتاب از نام سیاوش گرفته شده و سوگواری در خفا را درباره یکی از شخصیت‌های مهم فرهنگ ایران، نشان می‌دهد. اگر بخواهم باز هم از سیمین دانشور صحبت کنم مطالعه کتاب «جزیره سرگردانی» خالی از لطف نیست. خانم دانشور در این کتاب از شخصیت‌های واقعی بهره برده است.
کارگردان فیلم کوتاه «وارنیش» اظهار داشت: در مجموع کارهای سیمین دانشور اجتماعی، واقعی و سمبلیک است و می توان بارها از او خواند و هربار از لابلای نوشته ها به نکات تازه دست یافت. به اعتقاد من این ویژگی نوشتاری دانشور به سواد او در حوزه فرهنگ ایرانی، زیبایی شناسی برمی گردد.
وی گفت: در ادامه می خواهم به رمانی با عنوان «علائم حیاتی یک زن» اشاره کنم. این کتاب را نه به دلیل مشارکت خودم در نوشتن آن، بلکه به دلیل بدعتی که در گذاشته شده معرفی کنم. در نگارش این کتاب سه نویسنده در کنار هم قرار گرفتند و کتاب «علائم حیاتی یک زن» را نوشتند،  این کتاب یک درام رئال اجتماعی و اپیزودیک است و در سال ۸۹ 13چاپ شده و تا سال ۱۳۹۶ به نوبت چاپ چهارم رسید. 
مهناز رونقی ادامه داد: این کتاب توسط لادن نيكنام، فرزانه كرم‌پور و من نوشته شد و دلیل اینکه خودم این کتاب را دوست دارم و هنوز نیز می‌توانم امضای خود را پای این کتاب بگذارم، این است که «علائم حیاتی یک زن» به ما گوشزد می کند که قضاوت نکنیم. این کتاب را سه نویسنده زن از سه وجه مختلف نوشته اند و کل ماجرا را تعریف کرده اند و خواننده متوجه نمی شود کدامیک از روایت ها واقعیت است در واقع واقعیت پیش هیچ یک نیست که این موضوع به نوعی عدم قطعیت را می‌رساند و موجب می شود انسان در برابر وقایع زندگی منعطف تر شود.
این استاد دانشگاه، نویسنده و کارگردان افزود: به اعتقاد من در زمانه ای که جهان گرفتار پاندومی کرونا شده و رنگ و روی زندگی کم شده، باید به ادبیات و رمان پناه برد. زیرا ادبیات باعث می شود ما به زندگی فکر کنیم. به قول «هانری لوفور» اندیشمند و نظریه پرداز باید زندگی روزمره خود را به اثر هنری تبدیل کنیم و زیبایی شناسی را وارد آن کنیم.
رونقی خاطرنشان کرد: ما فراموش می‌کنیم که نهایتاً زندگی قصه ای است که یک بار نوشته و یک بار خوانده می شود. بنابراین بهتر است که بتوانیم این قصه را با پایان بندی زیبا به پایان برسانیم. به اعتقادمن وظیفه تمام کسانی که در حوزه فرهنگ فعالیت می کنند این است که که در پویش «کتابخوانی ملی» شرکت کنند و هموطنان را به کتابخوانی دعوت کنند. 
پایان مطلب//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مجموعه تصاویر اهدایی شامل 104 قطعه عکس مربوط به دارالمجانین تهران و یک جلد کتاب با عنوان «نُه نبرد» به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اهدا شده است.

سکینه خراج رییس اداره اسناد خریداری و اهدایی اداره کل فراهم آوری و ارزشیابی اسناد سازمان در توضیح این خبر گفت: مجموعه عکس های اهدایی مربوط به محل نگهداری بیماران روانی در ساختمان دارالمجانین تهران است. این دارالمجانین در سال 1297شمسی در باغ اکبر آباد واقع در خیابان سینا کنونی راه اندازی شد و تا سال 1338شمسی فعالیت داشته است که با انتقال بیماران به بیمارستان رازی این مرکز برای همیشه تعطیل شد.

وی ادامه داد: بنابر اظهارات مکتوب ارائه شده از طرف اهداگر مهدی نصر اصفهانی به اداره اسناد خریداری، اهدایی و امانی اداره کل فراهم آوری و ارزشیابی اسناد، تاریخ دقیق عکس‌ها مشخص نیست ولی بر اساس گفته های این اهداگر، عکس ها از جانب همسر عکاس احمد بهارمست به سازمان اهدا شده است و این عکس‌ها مربوط به دوره زمانی 1315 تا 1325شمسی است.

خراج اظهار داشت: احمد بهارمست عکاس این عکس ها بوده است. او از افسران عالی رتبه ارتش در دوران پهلوی بوده که تا درجه سرتیپی ارتقا یافت و در دهه 30 خورشیدی بازنشسته شد و پس از بازنشستگی به امر وکالت پرداخت.

وی ادامه داد: سوژه‌های مورد علاقه بهارمست در بیشتر عکس‌هایی که گرفته است، بیماران و شرایط نامناسب آنان، کودکان کار، شرایط نامناسب کار و وضعیت فلاکت بار زندگی انسان بوده است. در زیر هر عکس نیز جملاتی نوشته شده که حکایت از احساسات درونی عکاس دارد. بهار مست به ادبیات به خصوص شاهنامه فردوسی نیز علاقه زیادی داشته و به گردآوری نسخ خطی پرداخته است. کتاب« نُه نبرد» وی نیز نمونه ای از پژوهش او درباره شاهنامه فردوسی است.

‍پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، غلامرضا عزیزی رئیس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی و دبیر اجرایی این همایش با اعلام این خبر گفت: همایش ملی«تاریخ شفاهی دفاع مقدس» در تاریخ 26 آذرماه به صورت مجازی برگزار می شود و مهلت ارسال مقالات به دبیرخانه این همایش تا پایان مهر تمدید شد.

وی ادامه داد: مبانی نظری و پیشینه تاریخ شفاهی دفاع مقدس، تاریخ شفاهی دفاع  مقدس، ضرورت ها و فرصت ها، آسیب شناسی و موانع پیش روی تاریخ شفاهی دفاع مقدس و نیز سیاست گذاری و نقش سازمان های لشکری و کشوری در تاریخ شفاهی دفاع مقدس از محورهای سومین همایش ملی «تاریخ شفاهی دفاع مقدس» است.

دبیر اجرایی همایش ملی «تاریخ شفاهی دفاع مقدس» یادآور شد: علاقه مندان می‌توانند مقالات خود را به پست الکترونیکی info@defadocs.ir ارسال کنند.

سومین همایش ملی تاریخ شفاهی دفاع مقدس با همکاری پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس برگزار می‌شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، جلال طاهری با اعلام این خبر گفت: در پنج ماهه نخست سال 1400 علی رغم  شرایط سخت همه گیری و گسترش ویروس کرونا و محدودیت‌های اعمال شده؛ بیش از 160 میلیون برگ سوابق راكد اداری دستگاه‌های اجرايی و پرونده مختومه قوه قضائیه برابر قانون، مقررات و مصوبات شورای اسناد ملی ایران از طرف کارشناسان ارزشیابی اسناد این اداره کل مورد بررسی، ارزشیابی و تعیین تکلیف نهایی قرار گرفت.

مدیرکل فراهم آوری و ارزشیابی اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی تصریح کرد: این آمار بررسی و ارزشیابی طی 5 ماهه اول سال 1400 در مقایسه با 5 ماهه نخست سال 1399 بیش از 48 میلیون برگ بیشتر است.

طاهری ادامه داد: نتیجه حاصل از تعیین تکلیف بیش از 160 میلیون برگ سوابق راکد دستگاه ها؛ شناسایی تعداد بیش از 158 میلیون برگ اوراق فاقد ارزش و امحایی و تفکیک و انتقال تعداد یک میلیون و 790 هزار و 399 برگ  اسناد دارای ارزش آرشیوی است که به مخازن ویژه اسناد آرشیوی ساختمان اسناد ملی ایران تحویل شده است که در مقایسه با 5 ماهه اول سال گذشته 231هزار و 332 برگ افزایش داشته است.

وی عنوان کرد: همچنین در نتیجه حجم تعیین تکلیف انجام شده 8هزار و 446  مترمربع فضاهای بایگانی دستگاه‌ها آزاد و ضمن کاهش هزینه‌های اداری و استخدامی دستگاه‌ها؛ برای استفاده مجدد در اختیار نظام اداری کشور قرار گرفته است که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته دو هزار و 194 متر مربع افزایش داشته است.

طاهری خاطرنشان کرد: این اقدام با انجام 339 نفر روز مأموريت كارشناسان ارزشیابی اسناد برای بازدید، بررسی و ارزشیابی اسناد و مدارک راکد در دستگاه‌ها و دو هزار و 301 فقره مکاتبه و همچنین یک هزار و 356 ساعت بازآموزی و آموزش مستمر کارکنان بایگانی‏‌ها و مسئولان اسناد دستگا‏ه‏ها با رعایت کامل شیوه‌نامه‌های بهداشتی صورت گرفته است.

پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، به منظور ارتقا سطح فکری جامعه هدف، ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در مناطق محروم و کم برخوردار، آشنایی آسیب دیدگان جامعه با فرهنگ مطالعه، بیش از 4 هزار کتاب از تازه‌های نشر کشور، از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی و با همکاری اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان به مناطق محروم و اداره کل زندان‌های استان همدان اهدا شد.

میثاق گودرزی مدیر کل اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور درباره کتاب‌های اهدایی این سازمان گفت: همزمان با چهلمین سالگرد شهادت آیت الله مدنی این مجاهد و عالم وارسته و در راستای اهداف پویش  کتاب در حرکت با شعار کتاب بخوان و به دیگری بسپار، کتابخانه‌های منطقه غرب کشور  4 هزار و 200 جلد کتاب از آخرین کتب منتشر شده کشور از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در مناطق محروم و کم برخوردار و اداره کل زندان های استان همدان توزیع شد.

وی اضافه کرد: این کتاب‌ها شامل کتاب‌های عمومی، قصه و رمان، علمی، اخلاقی، مذهبی و موضوعات متنوع است که امیدواریم مورد استفاده و توجه مخاطبان قرار گرفته و تاثیر مفید داشته باشد.

وی افزود: باور دارم که تنها عامل برون رفت جامعه از مصائب و مشکلات پیش رو، ارتقاء سطح فرهنگ است و با توجه به اینکه شهید محراب آیت الله مدنی(ره)، مطالعه و آگاهی را یکی از ارکان اساسی تعلیم و تربیت برمی‌شمرد، با هدف حرکت در مسیر اندیشه‌های وی، این کتاب‌ها در دسترس جامعه هدف قرار گفت.

گودرزی با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون بیش از 10 هزار جلد کتاب به کتابخانه‌های عمومی توزیع شده است از استمرار این حرکت تا پایان سال خبر داد.

لازم به توضیح است یک هزار جلد از کتاب‌های اهدایی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به زندان‌ها و بیش از 3 هزار جلد کتاب به مناطق محروم ارسال شده است.

پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست سالانه روسای کتابخانه‌های ملی (CDNL) با رویکرد شناسایی و ارزیابی وضعیت کتابخانه‌های ملی در شرایط بحران در تاریخ 17 شهریور برگزار شد. نخستین گردهمایی مجازی روسای کتابخانه‌های ملی، برگزاری «ایفلا» به شمار می‌آید که سبب تقویت رویکردی نوین در برقراری همکاری‌های بین المللی در شرایط بحران تلقی شد.

در این نشست یک روزه و طبق آیین نامه داخلی مجمع، ضمن ارائه گزارش سالانه هیات رئیسه، درباره انتخاب رئیس جدید و دو نایب رئیس بحث و نظرسنجی انجام شد.

بخش دیگر این نشست به ارائه گزارش درباره « مدیریت خطر و بحران » اختصاص داشت که از طرف روسای کتابخانه‌های ملی استرالیا و انگلیس ارائه و مباحثی درباره «مدیریت عدم قطعیت با استفاده ازمدیریت بحران» مطرح شد. در ادامه این گفت‌وگوها، جلسات گروهی درباره نحوه برخورد با بحران و خطر در مدیریت کتابخانه ها و پرسش و پاسخ در این زمینه نیز به انجام رسید.

همچنین در این نشست برخی روسای کتابخانه‌های ملی از جمله استرالیا، بریتانیا، اندونزی، هلند و کانادا به بیان نظرات و تجربیات خود در زمینه مدیریت بحران و آینده کتابخانه‌ها پرداختند. محوری ترین موضوع در این گفت‌وگوها مربوط به شیوع ویروس کرونا در دو سال گذشته و نوع مواجهه کتابخانه‌های ملی با این بحران بود. از این رو موضوعات دیگری نظیر چگونگی دسترس پذیر ساختن اطلاعات برای کاربران با استفاده از شیوه‌های نوین فناوری اطلاعات و همین طور کیفیت پاسخگویی در این دوران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

صالح زمانی مشاور امور بین الملل سازمان  در نشست سالانه روسای کتابخانه‌های ملی (CDNL)، گزارشی از فعالیت‌های کتابخانه ملی ایران درباره خدمات داده شده به کاربران در دوران کرونا در این مجمع ارائه کرد.

پایان خبر//

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نازنین مفخم پژوهشگر و تدوینگر سینما با معرفی کتاب « حرفه من مدیر فیلمبرداری» نوشته پیتراتدگوئی از ترجمه‌های خود به پویش «کتابخوانی ملی» پیوست و گفت: ترجمه این کتاب را به نوعی می‌توان از اثرات دوران کرونا برشمرد. زیرا در دو سال گذشته و با توجه به شروع پاندمی کرونا و توقف برخی از فعالیت‌ها از جمله سینما فرصت بیشتری پیدا کردم و توانستم این کتاب را ترجمه کنم.

این پژوهشگر و تدوینگر سینما افزود: خوشبختانه روند چاپ این کتاب به خوبی انجام شد و شاهد استقبال آن در حوزه آثار سینمایی بودیم. «حرفه من مدیر فیلمبرداری» یک کتاب فنی نیست و مخاطبان این کتاب فقط فیلمبرداران و یا دست اندرکاران سینما نیستند. بلکه جامعه مخاطب عموم مردم و به خصوص فعالان در حوزه فرهنگ هستند.

مفخم ادامه داد: یکی از ضعف‌های موجود در عرصه تولید محصولات فرهنگی به انجام نرسیدن تولیدات فرهنگی به صورت فعالیت گروهی است و این کتاب اهمیت فعالیت تیمی به خصوص در عرصه سینما را یادآور می شود.

مترجم کتاب «حرفه من مدیر فیلمبرداری» گفت: دراین کتاب چگونگی فعالیت جمعی و موفقیت در آن مورد بحث است و مطرح می‌شود چگونه می‌توان اقدامات فرهنگی را به صورت جمعی پیش برد. در واقع این کتاب آسیب شناسی فعالیت‌های جمعی است که شامل همه حوزه‌های فرهنگی می‌شود. 

مفخم پژوهشگر و تدوینگر سینما افزود: در کتاب «حرفه من مدیر فیلمبرداری» با ۱۷ فیلمبردار تاثیرگذار و ماندگار جهان گفت‌وگو شده است، این افراد در کنار پرداختن به بسیاری از مسائل، تجربیات سینمایی خود را نیز بیان کرده اند. در این کتاب رابطه فیلم‌بردار با فیلم‌نامه و کارگردانی اثر مورد بحث قرار گرفته است. در دنیای امروز فعالیت های جمعی کلید موفقیت در تولید محصولات فرهنگی است و این کتاب به جهت توجه به نگاه جمعی حائز اهمیت است.

این پژوهشگر و تدوینگر سینما تاکید کرد: آموزه‌های مربوط به فعالیت‌های تیمی در مدارس باید به خوبی به کودکان تعلیم داده می‌شد اما متاسفانه این مهم به شکل شایسته مورد توجه قرار نگرفته است، بنابراین اکنون ناگزیر هستیم از طریق کتاب‌های آموزشی به خصوص ادبیات سینما به عنوان حرفه ای جمعی، اهمیت این موضوع را به اطلاع مخاطب رساند.

وی خاطرنشان کرد: هرکدام از مصاحبه شوندگان در این اثر، دیدگاه‌ و نگاه‌های منحصربه فرد خود را برای ارتباط با جمع بیان می‌کنند و وجود چنین کتابی از زوایای مختلف از جمله نگاه به هم صنفی‌ها در عرصه سینما و نیز رعایت حقوق معنوی افراد در پیشبرد کار جمعی لازم به نظر می‌رسید، به اعتقاد من مطالعه این اثر در ایجاد محصول نهایی در حوزه فرهنگ تاثیرگذار است زیرا تا وقتی فعالیت‌ها به صورت گروهی انجام می‌شد ما شاهد همکاری‌های گروهی بودیم در نتیجه محصولات خوبی ارائه می‌شد.

پایان مطلب//