نشست تخصصی «هزاره فردوسی در آیینه مطالعات ایران شناسان اروپایی» برگزار می شود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست تخصصی «هزاره فردوسی در آیینه مطالعات ایران شناسان اروپایی» از سلسله نشست های هفته پژوهش به همت پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران امروز یکشنبه 28 آذرماه ساعت 10 برگزار می شود.
قربانعلی کناررودی عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، دبیری این نشست را برعهده خواهد داشت و علی محمد طرفداری عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران سخنران این نشست خواهد بود.
شرکت در این نشست برای عموم آزاد است و علاقه مندان برای حضور در مجموعه نشست ها به آدرس: https://vc.nlai.ir/pajohesh/ مراجعه کنند.
پایان خبر/
نشست معرفی و نقد کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» برگزار شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این نشست مجازی با اشاره به انتشار کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» گفت: این کتاب برای بهرهمندی متخصصان و محققان نوشته شده است که همخوانی و همگامی تصاویر در متن جنبه آموزشی به آن داده است. برهمین اساس میتوان از این امکان استفاده کرد و وارد حوزه آموزشی شد. الهه محبوب فریمانی مولف کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» به زمینه های آموزشی در این کتاب دست یافته است.
در ادامه این نشست مجازی، فریمانی پژوهشگر و نویسنده این کتاب گفت: بخشی از تاریخ اقتصادی ایران ناشناخته مانده است، بر همین اساس دفاتر و اسناد مالی در تمام دوره ها از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و اسناد متعلق به این بخش نیز جای کار دارد.
ابوالفضل حسن آبادی رئیس اداره اسناد سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به نقاط قوت کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» گفت: یکی از نقاط قوت کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» سابقه و تبحر نویسنده است، نویسنده این اثر با سابقه فعالیت،20 ساله در این حوزه، با محتوای اسناد به خوبی آشنا است.
وی ادامه داد: نگاه علمی به اسناد برای تنظیم این اثر مهم است. زیرا نویسنده اثر، اشراف کاملی به این پژوهش و منابع خطی دارد و پیشینه خوبی را در این کتاب نوشته است. به اعتقادمن برای پیشبرد چنین پژوهشی علاوه بر تجربه باید حداقل سه تا چهارسال زمان صرف کرد و کار مداوم انجام داد.
رئیس اداره اسناد سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: عنوان کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» بسیار تخصصی است و به اعتقاد من لازم بود تا عنوان این اثر برای مخاطب عام قابل فهم تر باشد، البته محتوای کتاب نیز برای عموم، محتوای سختی است و افراد آنگونه که باید با محتوا ارتباط برقرار نمی کنند، زیر افراد با اسناد به کار رفته در این کتاب آشنایی چندانی ندارند و نمی توانند آنطور که باید فهم بیشتری نسبت به محتوای مطالب پیدا کنند.
حسن آبادی تصریح کرد: دامنه موضوعی اسناد به کار رفته در این کتاب متنوع است و 70هزار برگ از اسناد دوران صفویه در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته و این اسناد سالیانه به صورت مجزا و تفکیک شده آورده شده است.
امین محمدی کارشناس اسناد پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: فرآیند بازخوانی و چاپ اسناد مالی بسیار مهم است. تعداد اسناد بر جای مانده از دوره صفویه اندک است اما تعداد اسناد مالی مانند دفاتر مالی و دفاتر توجیهات در کتابخانه آستان قدس رضوی قابل ملاحظه است و بهره مندی از آنها توسط پژوهشگران می تواند تاریخ صفویه را متحول کند. ضمن اینکه ارائه اسناد مالی برای پژوهش های تاریخ اقتصادی بسیار مهم است و باید ادامه پیدا کند.
وی گفت: سیاق و اسناد دوره صفویه بسیار دشوارتر از اسناد دوره قاجار است و انجام فعالیت های تحقیقی و پژوهشی با استفاده از این اسناد مستلزم تبحر خاصی است که نویسنده کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» از دانش و آگاهی لازم برخوردار است.
منابع موجود از نسخ خطی فاطمی تشریح شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حبیب الله عظیمی عضو هیات علمی پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و نسخه پژوه با بیان این مطلب درباره منابع قدیمی و نسخ خطی موجود درباره زندگی حضرت زهرا (س)،گفت: منابع قدیمی و نسخ خطی درباره زندگی حضرت زهرا (س) با عناوین مختلف موجود است. برخی از این منابع در «مسند» آمده که شامل احادیثی از حضرت زهرا (س) و یا احادیثی درباره آن حضرت از منابع اهل سنت است که می توان از مسند فاطمه الزهرا از جلال الدین عبدالرحمن سیوطی از علمای مشهور شافعی مذهب اهل سنت (متوفی 911ق.) نام برد که نسخه عکسی از این کتاب در کتابخانه آیت الله مرعشی موجود است.
وی ادامه داد: برخی از کتاب ها مناقب و فضایل درباره زندگینامه حضرت زهرا (س) است. که این کتاب ها شامل نسب، ولادت، ازدواج، رحلت و احادیثی در فضیلت و کرامات آن حضرت می شود. کتاب «مناقب فاطمه الزهرا» تالیف ابراهیم میرغنی سودانی که در در کتابخانه آیت الله مرعشی موجود است، کتاب «فضائل حضرت فاطمه الزهرا» از مولف ناشناس نیز در کتابخانه «گنج بخش» در کشور پاکستان نگهداری می شود.
این نسخه پژوه ادامه داد: برخی دیگر از کتاب ها دربرگیرنده سرگذشت حضرت فاطمه زهرا (س) از دیدگاه شیعه است که بیشترجنبه مصیبت نامه دارد. کتاب «احوال و سوانح حضرت فاطمه الزهرا» از مولف ناشناس که این کتاب هم در کتابخانه «گنج بخش» کشور پاکستان موجود است؛ از این دسته از نسخ است.
وی ادامه داد: کتاب های دیگر در فضائل و مناقب حضرت زهرا (س) با استناد به احادیث و روایات شیعی نیز موجود است. کتاب «خصائص الزهرا» از محمد علی حائری سنقری در قرن 14. این کتاب خطی در بیان فضائل و مناقب حضرت است که با استفاده از روایات، تفسیر و تأویل آیات مرتبط، در کتابخانه شخصی طبسی حائری به خط مولف در قم موجود است. کتاب «سرور النساء» در فضائل و مناقب حضرت زهرا (س) همراه با اشعار مناسب نیز وجود دارد.
حبیب الله عظیمی تصریح کرد: برخی دیگر از کتاب ها مانند «حديث زواج فاطمه الزهرا» از مولف ناشناس، درباره ازدواج حضرت است که به صورت منظومه تدوین شده و برش دیگری از زندگانی حضرت زهرا (س) را در برمی گیرد. این کتاب در کتابخانه حسینیه شوشتری های نجف موجود است. رساله «رویا فاطمه الزهرا» از شیخ احمد احسائی در پاسخ به سوالی درباره رویای حضرت فاطمه الزهرا (س) است و در کتابخانه شیخ علی حیدر در مشهد حفاظت می شود.
عضو هیات علمی پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به گروه دوم از منابع نسخ فاطمی گفت: گروه دوم درباره زندگانی و فضائل و مناقب ائمه معصومین (ع) است. در بخشی از این منابع به زندگانی و فضائل مناقب حضرت زهرا(س) پرداخته شده است. این کتاب ها نیز به چند دسته تقسیم می شوند. دسته اول منابعی هستند که با استناد به احادیث و روایات امامیه و اهل سنت، زندگانی ائمه معصومین از جمله حضرت فاطمه الزهرا (س) را مورد بررسی قرار داده اند. «الارشاد فی معرفه حج الله علی العباد» از شیخ مفید در قرن 4 هجری قمری از جمله این آثار است که مشتمل بر شرح حال ائمه معصومین با استناد به روایات است و از قدیمی ترین کتاب های امام شناسی شیعه است.
وی ادامه داد: «مناقب آل ابی طالب» از ابن شهر آشوب متعلق به قرن 6 هجری قمری، در فضایل و مناقب معصومین همراه با اشعار بسیاری در مدح و رثای ائمه و به ضمیه ادله امامت آن بزرگواران و برگرفته از احادیث و کتب تاریخ است. «کشف الغمه فی معرفه الائمه» از بهاءالدین علی هکاری،محدث، شاعر و ادیب امامیه قرن 7 هجری قمری، در احوال و اخبار پیامبر، حضرت زهرا و ائمه معصومین است. در این کتاب ابتدا روایات اهل سنت و بعد روایات شیعه همراه با قصایدی در مدح و رثای ائمه آمده است؛ علیبنحسین زوارئی در قرن دهم هجری قمری این کتاب را ترجمه کرده است.
عظیمی گفت: «فضائل الائمه» از کریم خان قاجار کرمانی متعلق به قرن 13 است. این کتاب در بیان شرح حال و اثبات امامت و ذکر برخی از فضائل حضرات معصومین با استفاده از منابع حدیثی شیعه و عامه است که در کتابخانه حضرت عبدالعظیم در شهرری موجود است. «بحار الانوار»،علامه مجلسی متعلق به قرن 11 و 12 است که در بخشی از دایره المعارف بزرگ حدیث شیعی «بحار الانوار» تاریخ زندگانی ائمه معصومین و از جمله حضرت زهرا(س) با استناد به اخبار و روایات متعدد از کتب اربعه حدیثی قدیمی و کتاب های حدیثی دیگر گردآوری و تدوین شده است.
وی تاکید کرد: برخی از این منابع مانند «ریاض المعصومین فی مدح النبی و ائمه الدین» صرفا با استناد به روایات اهل سنت تدوین شده، این کتاب از محمد امین شریعتمدار است و برگرفته از کتاب های شافعیان و برای رفع اختلاف بین شیعه و سنی نوشته شده است.
این نسخه پژوه ادامه داد: برخی از این منابع مانند «تذکره الخواص من الامه فی فضائل الائمه» درباره سیره ائمه معصومین است که از سبط ابن جوزی متعلق به قرن هفتم منتشر شده و مجموعه مستندی در سیره حضرت علی و حضرت زهرا (س) و یازده فرزند آنان و به همراه مناقب و فضائل آن بزرگواران از طرق مشهور اهل سنت است که درکتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود.
حبیب الله عظیمی نسخه پژوه در پایان گفت: برخی از منابع صرفا تاریخی است و در بخشی از آن زندگانی ائمه معصومین و حضرت زهرا (س) تدوین شده است که از آن جمله می توان به کتاب «ناسخ التواریخ» نوشته محمد تقی سپهر متعلق به قرن 13 اشاره کرد. این کتاب شامل یک دوره تاریخ از آغاز آفرینش انسان تا زمان قاجار را در برمی گیرد که جلد چهارم از آن درباره زندگانی حضرت زهرا (س) است.
کارنامه نشر پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بررسی شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست تخصصی «کارنامه نشر پژوهشکده اسناد»، با همکاری اداره کل آموزش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، و با حضور غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، قربانعلی کناررودی، مدیرگروه تحقیقات تاریخ معاصر ایران و زهرا ضرغامی پژوهشگر و کارشناس دفتر تدوین استاندارد پژوهشکده اسناد برگزار شد و دبیری این نشست به عهده امین محمدی پژوهشگر گروه تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی بوده است.
غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ابتدای صحبت های خود با اشاره به آثار منتشر شده و در حال انتشار این پژوهشکده گفت: کتابهای منتشر شده تنها بخشی از کارنامه نشر پژوهشکده را در بر میگیرد. زیرا آن دسته از کتابهای همکارانی که خارج از پژوهشکده با سازمان همکاری می کنند؛ در این فهرست نیامده است و بیش از 30 عنوان از کتاب ها در مرحله چاپ هستند.
وی ادامه داد: افزون بر آثار منتشر شده این پژوهشکده، باید به تدوین 2 عنوان دانشنامه نیز اشاره شود. دانشنامه سندشناسی که مجری آن حوریه سعیدی است که این طرح پایان یافته و به شورای انتشارات سازمان ارسال شده است. دومین دانشنامه مربوط به ترجمه مداخل دانشنامه آرشیو در پژوهشکده اسناد است که درمرحله ویرایش است.
در ادامه این نشست قربانعلی کناررودی مدیرگروه تحقیقات تاریخ معاصر ایران، با اشاره به انتشار کتاب «پیشینه تاریخی و اسنادی رژیم حقوقی دریای خزر» گفت: هدف از تألیف این کتاب بررسی و تحلیل پیشینه تاریخی دریای خزر، همسایگان، قراردادها و نحوه بهرهبرداری از امکانات دریا، سیاستها و برنامههای دولتهای روسیه و ایران و در نهایت شناخت بهتر رژیم حقوقی حاکم بر دریای خزر و چالشها و موانع و مشکلات مربوط به آن بوده است.
مولف کتاب «پیشینه تاریخی و اسنادی رژیم حقوقی دریای خزر» اظهار داشت: در این کتاب با فرض قراردادن این موضوع که دلیل اصلی ضرورت تعیین رژیم حقوقی دریای خزر بهواسطه وجود منابع اقتصادی دریای خزر از جمله نفت و گاز و مطامع دولتهای خارجی و مداخلات آنها و از طرف دیگر حفظ امنیت منطقه از سوی کشورهای همسایه بهویژه روسیه و ایران پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 بوده است؛ تلاش شد موضوع بهشکل همهجانبه مورد بررسی قرار گیرد.
وی ادامه داد: نتیجه حاصل این کتاب به این شکل عنوان شد که در سابقه تاریخی و اسنادی دریای خزر تعیین رژیم حقوقی در چگونگی بهرهبرداری از کشتیرانی، شیلات و ماهیگیری و تجارت و بازرگانی و امور گمرکی مورد توجه دو کشور ایران و روسیه بوده و همواره معاهدات و قراردادهای متعددی جهت تعیین این رژیم به امضای دو طرف رسیده است. اما در بهرهبرداری از منابع نفت و گاز دریای خزر هیچ سند و مدرکی تا سال 1940، رد و بدل نشده است. در تمامی قراردادهای بین دو کشور اصل تساوی و مشاع بودن مورد توجه بوده و به اجرا گذاشته شد. علاوهبراین، هیچگونه تقسیمبندی یا تحدید حدود در دریای خزر صورت نگرفته و دریای خزر همواره بهصورت مشترک و مشاع بهعنوان دریای متعلق به دو کشور ایران و روسیه مورد شناسایی قرار گرفته است.
در ادامه این نشست زهرا ضرغامی، پژوهشگر و کارشناس دفتر تدوین استاندارد پژوهشکده با اشاره به تدوین استاندارد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: دفتر تدوین استاندارد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در راستای اجرای بند (4-2) سیاستهای کلی و بند (و) ماده (234) قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، مبنیبر توسعه و تقویت نظام استاندارد ملی و لزوم ایفای نقش مؤثر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بهعنوان نهاد متولی و مادر در تدوین استانداردهای ملی و بینالمللی در حوزه اسناد و کتابخانه، در دیماه 1398 در پژوهشکده اسناد شروع بهکار کرد.
وی خاطرنشان کرد: وظیفه این دفتر، حضور فعال در مراحل تدوین، نظارت و تصمیمگیری بر تدوین استانداردهای موردنیاز کتابخانهها، آرشیوها و مراکز اسناد در دو حوزه ملی و بینالمللی است. بعد از آن، آمار استانداردهای کارشده در بازه زمانی موردنظر از دو منظر تدوین استاندارد و مشارکت در تدوین استاندارد بررسی شد. طبق این آمار از میان 16 استاندارد کارشده، 8 استاندارد در حوزه تدوین انجام شده است که در این میان 2 استاندارد چاپشده، 2 استاندارد در حال چاپ، دو استاندارد در مرحلةطرح در کمیته ملی و دو استاندارد باقیمانده در حال تدوین است. در بخش مشارکت در تدوین استانداردها نیز 8 استاندارد کار شده است که در این میان نیز، 2 استاندارد چاپ شده، 2 استاندارد در حال چاپ و 4 استاندارد دیگر در مرحله طرح در کمیته ملی یا در مرحلة تدوین قرار دارند.
مصاحبه تاریخ شفاهی با سرداران ارشد دفاع مقدس در استان تهران آغاز شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مصاحبه های تاریخ شفاهی از فرماندهان شاخص دفاع مقدس در استان البرز براساس تفاهم نامه همکاری میان سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس و پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به انجام رسیده و اکنون روند انجام این مصاحبه ها با سرداران ارشد دفاع مقدس در تهران آغاز شده است.
براساس این خبر، ثبت و ضبط خاطرات و ناگفته های سردار علیرضا ربیعی هاشمی جانشین قرارگاه ثار الله و سردار محسن سوهانی از فرماندهان اطلاعات و عملیات لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) در قالب تاریخ شفاهی در حال انجام است.
به گفته عبدالله اسماعیلی مدیر دایره تاریخ شفاهی سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس، انجام مصاحبه، پیاده سازی فایل های صوتی، تدوین و چاپ کتاب از جمله اموری است که همکاری برای پیشبرد آن بین سازمان های ذیربط مورد تاکید قرار گرفته است.
لازم به توضیح است: مقدمات انجام مصاحبه تاریخ شفاهی از 20 فرمانده شاخص دفاع مقدس در استان البرز فراهم شده است.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بسته های مهارتی و آموزشی ارائه می دهد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، الهام چیذری فرد رییس گروه آموزش تخصصی و عمومی این سازمان در توضیح جزئیات این خبر گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در راستای تحول سازمانی اداره کل پژوهش کتابداری و آموزش وبا رویکرد ایجاد سازمان یادگیرنده و کاربرمدار، بستههای مهارتی آموزشی رابه منظور شناسایی خلاهای آموزشی سازمان طراحی کرده و در زمستان سال جاری ارائه می دهد.
وی ادامه داد: پیش از طراحی این بسته های مهارتی و آموزشی، گروه آموزش سازمان فعالیت های خود را به صورت تک کارگاه و تک دوره برگزار میکرد که این نوع برگزاری باعث ناشناخته ماندن برخی کمبودهای آموزشی و ایجاد شکاف آموزشی در برخی از موضوعات می شد.
چیذری فرد گفت: اما در طراحی جدید، با تاکید بر مقوله مهارتی بودن آموزش که اساسا وجه تمایز آموزش در سازمان با دانشگاهها در نظر گرفته شد.
رییس گروه آموزش تخصصی و عمومی با اشاره به عناوین در نظر گرفته شده برای بسته های مهارتی و آموزشی گفت: بسته های درنظر گرفته شده شامل بسته های مهارتی و آموزشی کتابخانه ای، آرشیوی، دیجیتال، پژوهشی، عمومی، توسعه مدیریت سازمان، تخصصی فناوری اطلاعات، آموزش بدو خدمت، کودکان و نوجوانان و بسته مراجعان می شود.
وی اظهار داشت: بستههای مهارتی و آموزشی با مشورت خبرگان سازمانی، نیازسنجی آموزشی و مطالعه آیندهنگرانه در استانداردهای آموزشی و احیای برند آموزش ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران صورت گرفته است .
چیذری فرد در پایان گفت: در دوره زمستانه آموزش تخصصی و عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، 18 دوره و کارگاه آموزشی در ذیل این بستهها برای ارائه به متخصصان داخلی و همچنین ارائه در سطح ملی درنظر گرفته شده است.
نشست معرفی و نقد کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» برگزار می شود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست « بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» از سلسله نشست های هفته پژوهش به همت پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران فردا چهار شنبه 24 آذرماه ساعت 10 برگزار می شود.
الهه محبوب فریمانی نویسنده کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» درباره این کتاب صحبت می کند. نگارنده در این کتاب بر مبنای اسناد دوره صفوی موجود در آستان قدس رضوی، ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات را بررسی کرده است.
شرکت در این نشست برای عموم آزاد است، علاقه مندان برای حضور در مجموعه نشست ها به آدرس: https://vc.nlai.ir/pajohesh/ مراجعه کنند.
پایان خبر/
تاریخ برگزاری جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تغییر کرد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، رضا خانی پور دبیرعلمی دوازدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اعلام این خبر درباره کم و کیف داوری آثار گفت: آثار ارسالی به این جشنواره ملی در حوزه های مختلف برای ارزیابی و داوری به داوران داخل و خارج از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران سپرده شده و تاکنون 90درصد داوری ها انجام شده است.
وی ادامه داد: نحوه ارزیابی آثارارسالی براساس جداول امتیازی آثارعلمی اعضای هیات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و بر اساس شرایط و نیازهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بومی سازی شده و به عبارت دیگر مواردی به جدولِ امتیازدهی افزوده شده و موضوعاتی که برای سازمان مهمتر است نیز از امتیازات بیشتری برخوردار شده است، برای مثال می توان به پژوهشهای کاربردی و هدفمند اشاره کرد.
خانی پور یادآور شد: با توجه به اختلاف معنادار بین داوری اول و دوم برخی آثار، آنها را به داوری سوم ارجاع داده ایم و اکنون منتظر دریافت نتیجه از این بخش هستیم.
وی ادامه داد: طبق اعلام دبیرخانه، تعداد 104 اثر به دبیرخانه دوازدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ارسال شده است که 12 اثر در حوزه پایان نامه، طرح، کتاب و غیره خارج از موضوعات و محورهای جشنواره بوده و اکنون از داوری ها حذف شدند.
دبیرعلمی دوازدهمین جشنواره ملی پژوهش و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از تغییر زمان برگزاری این جشنواره ملی خبر داد و گفت: تاریخ برگزاری این جشنواره ملی، از 30 آذرماه به هفتم دی ماه تغییر کرد.
خانی پور خاطرنشان کرد: هدف از برگزاری این جشنواره معرفی دستاوردهای علمی و پژوهشی در حوزه های علم اطلاعات و دانش شناسی، اسناد و علوم آرشیوی، مطالعات ایرانشناسی و اسلامشناسی، نسخه پژوهی و تاریخ شفاهی در سطح ملی و نیز شناسایی استعدادهای جوانان در این حوزهها است. بهرهگیری از ظرفیت، توان علمی پژوهشگران و ارتباط بیشتر آنان با سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران، تشویق و ترغیب بیشتر در تولید علم در حوزه های یاد شده و تقویت مرجعیت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از دیگر اهداف برپایی این رویداد فرهنگی است.
لازم به توضیح است: دوازدهمین دوره این جشنواره ملی با شعار «پژوهش هدفمند، توسعه فناوری و مرجعیت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» برگزار می شود و آثاری که از آنها تجلیل و تقدیر میشود شامل کتاب (تالیف،تصنیف و ترجمه)، پایان نامه ارشد و دکتری، طرح های خاتمه یافته و ایده های برتر است که باید در حوزه های موضوعی این همایش ارائه شوند.
نشست معرفی و بررسی «کارنامه نشر پژوهشکده اسناد» برگزار می شود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست « کارنامه نشر پژوهشکده اسناد » از سلسله نشست های هفته پژوهش به همت پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران فردا سه شنبه 23 آذرماه ساعت 10 برگزار می شود.
نشست تخصصی معرفی و بررسی «کارنامه نشر پژوهشکده اسناد» با همکاری اداره کل پژوهش و آموزش برگزار می شود و غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده و حوریه سعیدی معاون پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی، قربانعلی کناررودی رییس گروه تحقیات تاریخ معاصر، زهرا ضرغامی پژوهشگر و کارشناس دفتر استانداردسازی، مصطفی نوری پژوهشگر گروه تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی، امین محمدی پژوهشگر گروه تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی و پیمانه صالحی پژوهشگر گروه تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی از سخنران های این نشست تخصصی هستند.
شرکت در این نشست برای عموم آزاد است، علاقه مندان برای حضور در مجموعه نشست ها به آدرس: https://vc.nlai.ir/pajohesh/ مراجعه کنند.
علیرضا مختارپور قهرودی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به نقل از پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، آیت الله سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور با صدور حکمی، علیرضا مختارپور را به مدت چهار سال به عنوان رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد.
در حکم آیتالله سیدابراهیم رئیسی خطاب به علیرضا مختارپور قهرودی آمده است: در اجرای تبصره (۲) ماده (۵) قانون اساسنامه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۰۲ مجلس شورای اسلامی، مصوبه مورخ ۱۳۸۱/۰۶/۰۲ شـورای عالی اداری و تأییـد هـیـأت امنای محتـرم آن سازمان، با عنایت به مراتب تعهد و تجارب ارزشمند جناب عالی، به موجب این حکم برای مدت چهـار سـال به عنوان «رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران» منصوب می شوید.
انتظار دارد با اتکال به خداوند سبحان و اهتمـام بـه «عـدالت محوری»، «روحیـه انقلابی»، «مردم داری»، «پاکدستی و فسادستیزی»، «قانون مداری» و مفاد «عهدنامه مدیران دولت مردمی» بـا نظـارت دقیـق بـر حسـن اجرای امور در پیشبرد و تحقق اهداف عالیه سازمان مجدانه کوشا باشید.
توفیقـات روزافزون آن جنـاب را در انجـام شـایسـته وظایف محولـه، خـدمت رسـانی بـه مـردم، تحقـق آرمـان هـای نـظـام اسـلامی و بـه ویـژه بیانیـه گـام دوم انقـلاب اسـلامی از درگاه خداونـد مـتعـال مسألت می نمایم.
پایان خبر/
مهلت ارسال آثار به همایش «میراث مشترک ایران و هند؛ نسخ خطی: ظرفیت ها وچالش ها» تمدید شد
بررسی پیشینۀ نسخه پژوهی و نسخه شناسی درهند (شیوهها، مطالعات میان رشتهای، مطالعات دانشگاهی) از جمله اهداف اصلی این همایش بین المللی است. برهمین اساس از محققان ایرانی و غیرایرانی که به زبان های فارسی و انگلیسی آثار و پژوهش هایی دارند؛ دعوت شده با شرکت در این گردهمایی، آخرین نتایج مطالعات و پژوهش های خود را درباره نسخ خطی در جایگاه میراث مشترک دو کشور کهن ایران و هند؛ به صورت مجازی ارائه کنند.
نقد و تصحیح متون و نسخه های خطی، نسخه های خطی غیرایرانی، معرفی نسخه های تازه یاب ونفیس، هنرهای کتاب آرایی، فهرست نویسی و حفظ و نگهداری و مرمت نسخ خطی، شیوه های اطلاع رسانی و معرفی مفاخر و نام آوران عرصه مخطوطات؛ از دیگر محورهای همایش عنوان شده است.
تا کنون بیش از 50 اثر به دبیرخانه این همایش بین المللی ارسال شده است.
لازم به توضیح است، ارتباط با دبیرخانه همایش از طریق آدرس الکترونیکی iranindiamanuscript@gmail.com خواهد بود. گزیده مقالات برتر این همایش در قالب ویژه نامه مجلات علمی یا به صورت کتاب منتشر خواهد شد.
گزارش عملکرد 8 ماهه اداره کل تنظیم و پردازش اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران شرح داده شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حمید سلیم گندمی مدیرکل تنظیم و پردازش اسناد به ارائه گزارش عملکرد از مهمترین فعالیت های دفتر تنظیم و توصیف اسناد در8 ماهه نخست سال سالجاری پرداخت و گفت: در این بازه زمانی 5 میلیون و 688 هزار و 883 برگ یا قطعه سند انتقالی از دستگاه ها، 40 هزار و 127 برگ سند خریداری، اهدایی و خطی و نیز 3 هزار و 267برگ سند دیداری و شنیداری توصیف و پردازش شد.
سلیم گندمی افزود: در هشت ماهه نخست سالجاری درخصوص 24 هزار و 943 سند انتقالی از دستگاه ها، خریداری شده و عکس بازبینی محتوا صورت گرفت، ضمن اینکه 27 هزار و 855 سند تعیین سطح دسترسی شدند.
وی در ادامه به مستندسازی داده های اسناد اشاره کرد و گفت: مستندسازی به فرآیند تهیه مجموعههای کامل از اسناد و مدارکی اطلاق میشود که مراحل مطالعاتی و اجرایی یک فعالیت را نشان میدهند. هدف اصلی از فرآیند مستندسازی، حفظ و نگهداری اطلاعات و مکتوب کردن دادهها، شواهد و تجربیات است و از آنجا که آرشیو ملی کشور مهمترین مرجع پاسخگویی در زمینه سوابق اسناد و بستر تحقیقات فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بسیاری است، اهمیت فعالیت مستندسازی بیش از پیش مشخص شده و برای بازیابی اطلاعات بر اساس دو عامل سرعت و دقت بسیار حائز است که بر اساس آمار به دست آمده در هشت ماهه نخست سالجاری درخصوص 2 هزار و 784 کلیدواژه، مستندسازی توصیفگرهای پیشنهادی صورت گرفت ودر خصوص 772 کلیدواژه یا توصیفگر ، ویرایش مستندات ایجادی انجام شد.
مدیرکل تنظیم و پردازش اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: تنظیم و تفکیک موضوعی اسناد شامل اسناد انتقالی از دستگاههای اجرایی و اسناد ویژه (خریداری و اهدایی و دیداری و شنیداری) می شود.
وی ادامه داد: به منظور توصیف و پردازش اسناد در سطوح مختلف توصیف، ساماندهی و تفکیک موضوعی اسناد انتقالی از دستگاه ها از برنامه های مهم این اداره کل است که در هشت ماهه اول سال جاری بخشی از اسناد منشاهای وزارت کشور و شهرداری تهران به تعداد 33 هزار و 25 پرونده تفکیک و ساماندهی شده است.
سلیم گندمی افزود: اسناد خریداری و دیداری و شنیداری (عکس و تمبر) از مهمترین اسنادی هستند که برای شناسایی و فهرست نویسی به گروه اسناد ویژه ارسال می شوند. هر منشا از این گونه اسناد قبل از این که وارد چرخه فهرست نویسی شوند، لازم است تا برای شناسایی و توصیف دقیق تر مورد تفکیک و جداسازی قرار بگیرند که در این زمینه درخصوص نیز یک هزار و 292پرونده سند خریداری و 5 هزار و 850 سند دیداری و شنیداری اعم از عکس و تمبر اقدام شد.
وی در ادامه دریافت متادیتا و اطلاعات تولید شده توسط دستگاه های انتقال دهنده اسناد را از دیگر برنامه های دفتر تنظیم و توصیف اسناد ملی برشمرد و اضافه کرد: در این راستا با پیگیری ها و مذاکرات انجام شده، متادیتای اسناد انتقالی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، به تعداد81 هزار و 187 پرونده، دریافت شد. پس از بررسی و کنترل های انجام شده در مجموع تعداد 78 هزار و 729 رکورد ساماندهی و با فیلدهای مارک تطبیق داده شد و توسط اداره کل زيرساخت و پشتيباني فناوري اطلاعات در نرم افزار رسا بارگذاری شد.
مدیرکل تنظیم و پردازش اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اظهارداشت: مهمترین موضوعات این اسناد شامل پرونده های اسراء، آزادگان، مفقودین، رزمندگان و شهدا ، بازديد نمايندگان كميته بين الملل صليب سرخ از بيمارستان هاي عراق، خاطرات خانواده هاي اسرا و مفقودين، پيام های كميته بين المللي صليب سرخ به خانواده های اسرا، گزارش هایی از شکنجه و بدرفتاری با اسرا، گزارش های صلیب سرخ از اردوگاه های عراق، لیست اسرای شهید در اردوگاه های عراق، بازديد نمايندگان كميته بين الملل صليب سرخ از بيمارستان هاي عراق و پیگیری امور مربوط به مفقودین می شود.
سلیم گندمی به برگزاری کارگاه های تخصصی آموزشی اشاره کرد و اظهارداشت: در هشت ماهه نخست سالجاری کارگاه تخصصی آشنایی با مستندسازی تنالگان و اماکن جغرافیایی برای کارشناسان اداره کل و کارگاه تخصصی آشنایی با تنظیم و توصیف اسناد در سطح ردیف برای کارشناسان مدیریت های منطقه ای و استانی برگزار شد.
وی یادآور شد: به منظور ساماندهی اسناد و تسهیل و تسریع در امرآماده سازی و فهرستنویسی اسناد برای استفاده در پژوهشهای تاریخی، دفتر تنظیم و توصیف اسناد در زیر مجموعه تشکیلات معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاسیس شده است که مسئولیت هایی چون، مطالعه، بررسی و برنامهریزی برای تعیین سطح توصیف و نیز شیوههای تنظیم و توصیف اسناد بر اساس استاندارد بین المللی توصیف آرشیوی(ISAD) و با مراعات مقتضیات ملی و بومی سند، تنظیم و توصیف اسناد با رعایت دو اصل حفظ نظم اولیه و احترام به منشا سند و بر اساس استاندارد بینالمللی توصیف آرشیوی و ورود اطلاعات و ذخيره سازی اطلاعات محتوایی در سامانه رسا دارد.
سلیم گندمی بازبینی و تصحیح اطلاعات اسناد توصیف و پردازش شده، تعیین سطح دسترسی اسناد تنظیم و توصیف شده با توجه به مولفه های ناظر به مبانی دینی، منافع ملی و حریم خصوصی اشخاص، مستندسازی اسامی اشخاص ، خاندان ها، احزاب، ایلات و اعلام جغرافیایی ، تنالگان، عناوین قراردادی، موضوع، نمایه سازی اصطلاحات و موضوعات اسنادی، تدوین و به روزرسانی شیوه نامههای مربوط به تنظیم و توصیف اسناد با رعایت استاندارد بینالمللی توصیف آرشیوی با در نظر گرفتن مقتضیات ملی و بومی و هماهنگي و نظارت بر فرآيندهاي تنظيم و توصيف اسناد آرشيوي در مديريتهاي منطقهاي و استانی را دیگر وظایف این بخش عنوان کرد.
پایان خبر/
انجمن صنفی آرشیویست های ایران راه اندازی می شود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حامد ایرانشاهی مدیرکل خدمات آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اعلام این خبر گفت: سال گذشته همزمان با پنجاهمین سالگرد تاسیس آرشیو ملی ایران، همراه جمعی از همکاران معاونت اسناد ملی درخواست تاسیس انجمن آرشیویست های ایران به مراجع مربوطه ارائه شد و اکنون مراحل نهایی ثبت این تشکل صنفی در حال انجام است.
وی ادامه داد: پس از راه اندازی انجمن صنفی آرشیویست های ایران، همزمان با هفته اسناد ملی نخستین کنگره انجمن آرشیویست های ایران برگزار خواهد شد.
مدیرکل خدمات آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: به اعتقاد من، به منظور پیگیری مسائل صنفی، تحقیق و پژوهش درباره تحولات علوم آرشیوی در ایران و جهان، تحکیم ارتباطات آرشیوی میان مراکز اسنادی کشور، ایجاد استانداردهای ملی در حوزه اسناد و مواردی از این دست، برپایی نخستین کنگره انجمن آرشیویست های ایران ضروری و لازم است.
وی در ادامه افزود: نکته قابل توجه عضویت در این تشکل تنها مختص آرشیویست های آرشیو ملی ایران نیست، بلکه تمام افرادی که در مراکز اسنادی به فعالیت آرشیوی اشتغال دارند، همچنین فارغ التحصیلان علوم آرشیوی و صاحب نظران این حوزه می توانند عضو این تشکل شوند.
ایرانشاهی در پایان گفت: همزمان با هفته اسناد ملی در اردیبهشت ماه 1401، کنگره این انجمن برگزار خواهد شد.
برنامه های پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اعلام شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست علمی و پژوهشی « اهمیت استانداردهای ملی و بین المللی از منظر تأثیرگذاری بر کیفیت مدیریت اسناد و آرشیو» با حضور و سخنرانی غلامرضا عزیزی و زهرا ضرغامی فردا یکشنبه 21 آذرماه ساعت 10صبح برگزار می شود.
همچنین، معرفی و بررسی «کارنامه نشر پژوهشکده اسناد» با همکاری پژوهشکده اسناد و اداره کل پژوهش و آموزش روز سه شنبه 23 آذرماه ساعت 10 صبح اجرایی می شود.
معرفی و نقد کتاب «بررسی ساختار ظاهری و محتوایی دفاتر توجیهات در عصر صفوی» دیگر برنامه پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است که به مناسبت هفته پژوهش روز چهارشنبه 24آذرماه ساعت 10 صبح برگزارخواهد شد.
لازم به توضیح است، شرکت در این نشست ها برای عموم آزاد است، علاقه مندان برای حضور در مجموعه نشست ها به آدرس: https://vc.nlai.ir/pajohesh/ مراجعه کنند.
پایان خبر/
کتاب «روشها و فرایندهای ارزیابی تاثیر کتابخانهها بر اساس استاندارد 16439» منتشر شد
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، کتاب «روشها و فرایندهای ارزیابی تاثیر کتابخانهها بر اساس استاندارد 16439» در 10 فصل منتشر شده است.«هدف و دامنه کاربرد»، «مراجع الزامی»،«اصطلاحات و تعاریف»، «تعریف و توصیف تاثیر کتابخانه» و «روش های ارزیابی تاثیر کتابخانه» پنج سرفصل ابتدایی این کتاب را تشکیل می دهند. فصل ششم به «شواهد به دست آمده» پرداخته و در فصل های هفتم تا دهم به ترتیب مطالبی درباره «شواهد درخواست شده»، «شواهد عینی»، «ترکیب روش ها برای ارزیابی کتابخانه ها» و «ارزیابی ارزش اقتصادی کتابخانه ها» آورده شده است.
این کتاب به تعیین عبارتهای موردنیاز در فرایند ارزیابی تأثیر کتابخانهها و روشهای ویژه برای انجام این ارزیابیها میپردازد. این ارزیابیها با هدف انجام برنامهریزیهای راهبردی و بهبود کیفیت مدیریت داخلی کتابخانهها، تسهیل مقایسة تأثیر کتابخانهها در طول زمان و بین کتابخانههای مشابه و با مأموریت یکسان، ارتقای نقش کتابخانهها در جامعه، بالابردن ارزش کتابخانهها در آموزش و پژوهش، تأثیرگذاری کتابخانهها بر مسائل فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی، پشتیبانی از تصمیات اخذ شده در سطح ارائة خدمات، و تعیین اهداف راهبردی کتابخانهها انجام میشوند.
کتاب «روشها و فرایندهای ارزیابی تاثیر کتابخانهها بر اساس استاندارد 16439»، تأثیر کتابخانهها بر افراد، مؤسسهها، و جامعه را مدنظر قرار داده است. عبارتها و روشهای معرفیشده برای تمام کتابخانهها در تمام کشورها، کاربرد دارند. البته همه روشهای معرفیشده در این کتاب برای تمام کتابخانهها به کار نمیروند. محدودیتهای کاربردپذیری روشهای توصیف شده در این کتاب، در بخشهای ابتدایی کتاب مشخص شدهاند.
غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در بخشی از پیشگفتار این کتاب آورده است: «بحث تدوین استاندارد از فعالیت های مهمی است که در بیشتر حرفه ها و رشته های علمی وجود دارد؛ کتابخانه ها نیز برای بهسازی و گسترش خدمات خود نیازمند تدوین استانداردها هستند.
با توجه به نقش مهمی که کتابخانه ملی در برنامه ریزی و توسعه زیرساخت کتابخانه های سراسر کشور دارد و از آنجا که مشکلات مربوط به ارزیابی تاثیر خدمات کتابخانه ای روی کاربران در محیط های فرهنگی و اقتصادی، متفاوت است، ارزیابی روش ها و فرآیندهای خدمات کتابخانه ای می تواند در درجه اول بر عملکرد خود سازمان و به دنبال آن بر عملکرد سایر کتابخانه ها و در نهایت عملکرد کل کشور تاثیر مثبتی داشته باشد. از طرفی، تلاش در تشخیص تاثیر کتابخانه ها بر افراد، گروه ها و جامعه بسیار پیچیده بوده و مستلزم فرآیندهایی بیش از گردآوری دروندادها و بروندادها یا اندازه گیری کیفیت عملکرد کتابخانه است.
بر اساس سند چشم انداز سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در راستای تدوین استانداردهای ملی و در راستای تحقق این مهم، از سال 1392 کار تدوین استانداردها در حوزه کتابخانه و آرشیو در دستور کار سازمان قرار گرفت و نتیجه این تلاش ها در قالب کتاب ارائه شد. مجموعه حاضر نیز عمدتا برای استفاده در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تهیه شده است».
همچنین مینا کرمی و زهرا ضرغامی در بخشی از مقدمه این اثر چنین آورده اند: «تلاش در تشخیص تاثیر کتابخانه ها بر افراد، گروه ها و جامعه بسیار پیچیده بوده و مستلزم به کارگیری روش هایی بیش از گردآوری دروندادها و بروندادها یا اندازی گیری کیفیت عملکرد کتابخانه است. می توان عملکرد و تاثیر کتابخانه را در حوزه ارزیابی های گسترده تر نهادی و سازمانی بررسی کرد. این کار غالباً با دخیل کردن کتابخانه در ارزیابی خدمات و برنامه های پیشنهاد شده از سوی سازمان یا موسسه انجام می شود. ویژگی متمایز این ارزیابی ها این است که خارج از گروه یا موسسه بزرگ تر و نه در داخل کتابخنه انجام می شود. کتابخانه مسئول ارزیابی تاثیر کتابخانه نیست، اما ممکن است کتابخانه/ کتابداران قادر به افزودن پرسش های مربوط به کتابخانه باشند. روش ها و شیوه های تعریف و توصیف شده در این کتاب را می توان برای ارزیابی تاثیر کتابخانه، همچنین بررسی ارتقا و دفاع از ارزش ارائه شده از سوی کتابخانه ها برای مردم و جامعه استفاده کرد.
این نوشتار رهنمودهایی درباره روش های ارزیابی تاثیر و سودمندی کتابخانه ها را به جامعه کتابداری ارائه می دهد و در پاسخ به تقاضای جهانی برای ویژگی های ارزیابی تاثیر کتابخانه تدوین شده است».
لازم به توضیح است کتاب « روشها و فرایندهای ارزیابی تاثیر کتابخانهها بر اساس استاندارد 16439» در 158 صفحه چاپ و روانه بازار نشر شده است. علاقهمندان برای تهیه این کتاب میتوانند به فروشگاه مجازی سازمان به آدرس: (http://bookshop.nlai.ir) مراجعه کنند.