به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی، کارگاه تخصصی آشنایی با تالارها، مخازن تخصصی و کتابخانه عمومی روز شنبه 28 آبان ماه ساعت 10 در سالن محدث واقع در تالار ایران‌شناسی ساختمان کتابخانه ملی ایران برگزار می شود.

بابک طهماسبی مدرس این کارگاه است و ورود برای عموم علاقمندان آزاد است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، نشست معرّفی خدمات دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران روز شنبه 28 آبان ماه، ساعت 10 در اندیشگاه فرهنگی این سازمان برگزار می‌شود.

در این نشست، که به همت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار می شود، سامانه‌های دیجیتال و محتواهای دیجیتال آنلاین و شرایط استفاده از آنها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

علیرضا انتهائی مدیرکل پردازش منابع و فنّاوری‌های دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، مطالبی درخصوص منابع و خدمات سامانه هایی همچون سامانه منابع دیجیتال که عمدتاً دربرگیرنده نسخ خطّی، اسناد آرشیوی، منابع غیر کتابی (عکس، پایان‌نامه، اعلامیه، نقشه و غیره)، کتاب های چاپی نفیس و کتاب های چاپ سنگی دیجیتال است را ارائه خواهد کرد.

در این نشست همچنین سامانه نشریات ایران (سنا) که دارای نشریات دیجیتال شده در چهار دوره قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و پس از انقلاب اسلامی و نشریات لاتین است، سامانه ایران ژورنالز که دارای مقالات علمی منتشر شده در کشور است،‌ سامانه کتابخانه ملّی کودکان و نوجوانان دربرگیرنده کتاب های الکترونیکی کودکان و نوجوانان است، سامانه شبکه کتابخانه‌های کشور که فهرستگانی از منابع موجود در کتابخانه‌های کشور است، فهرستگان نسخ خطّی و سامانه شبکه مراکز اسناد کشور، معرفی خواهد شد.

شرکت در این نشست برای عموم علاقه مندان و اعضای کتابخانه ملّی آزاد است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، آئین رونمایی کتاب مکث؛ درنگی در هشتاد کتاب تألیف دکتر حسین انتظامی، با حضور مؤلف، دکتر سیّد عباس صالحی مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات، دکتر حجّت الله ایوبی، دکتر دربندی، سیّد علی شجاعی نماینده انتشارات نیستان، علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، دکتر محمدرضا زائری رئیس اندیشگاه فرهنگی، دکتر امیرخانی مشاور رئیس و مدیران و کارشناسان سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، روز چهارشنبه 25 آبان در ایام سی امین دوره هفته کتاب کشور، در اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی برگزار شد.

   سیّدعباس صالحی مدیرمسئول مؤسسه و روزنامه اطلاعات در این مراسم گفت: کتابخوانی یک فضیلت اخلاقی بوده و یکی از اوصاف افراد اخلاقی کتابخوانی است، چراکه کتابخوانی اقرار به جهل است و افراد با کتابخوانی به دنبال آگاهی و دانش هستند. افرادی که کتاب نمی‌خوانند، به نوعی مدعی همه‌چیز دانی هستند و خود را غنی از کتابخوانی می‌انگارند که نشان از جهل دارد.

سیّد عباس صالحی کتابخوانی را فضلیت اخلاقی دانست و در این خصوص گفت: کتابخوانی علاوه بر فضیلت اخلاقی یک ضرورت مدیریتی است، فردی که در جایگاه مدیریت است باید به دنبال آخرین اطلاعات و معلومات حوزه خود باشد، مدیریت نیاز به فرهیختگی دارد و فرهیختگی با کتابخوانی حاصل می‌شود، مدیری که فرهیخته نباشد، شایسته مدیریت نیست.

وی اظهار کرد: مدیرانی که کتاب نمی‌خوانند، دچار اشتباه می‌شوند و چون یادگیری ندارند، اشتباهات آن‌ها زیاد می‌شود.

صالحی تصریح گرد: دعوت به کتابخوانی مانند آنچه در کتاب مکث آمده، به نوعی تواصی به حق و امر به معروف است.

مدیرمسئول مؤسسه و روزنامه اطلاعات اشاره کرد: معرفی کننده کتاب، دیگران را به دنیای خود دعوت می‌کنند و افراد را به آگاهی بیشتر دعوت می‌کنند که دعوت به تمامی فضیلت‌های کتابخوانی است.

دکتر صالحی درباره ویژگی ادبیات بکار گرفته شده در کتاب خاطرنشان کرد: از دید رسانه‌ای، کتاب مکث نوعی ژورنالیسم علمی است و ایجاد تناسب بین نگاه عالمانه که مخاطب پسند نباشد یا تحلیلی خشک نشود و نگاه ژورنالیستی، نیازمند توانایی بالا است که در کتاب مکث رعایت شده است.

مدیرمسئول مؤسسه و روزنامه اطلاعات افزود: انتخاب تیترها و عناوین جذاب و نگاه دقیق و جزئی که متن را زنده و با احساس می‌کند، ناشی از ادبیات ژورنالیستی است که نشئت گرفته از سوابق و توانایی ژورنالیستی نویسنده است.

صالحی مطرح کرد: این کتاب، از زاویه نگاه کمک ژورنالیسم به نوشتن کتاب و جذاب کردن نوشتار قابل توجه است و باید توجه شود که گرفتار شدن در جزئیات و احساسات ژورنالیستی مانع از نگاه عالمانه نشود.

مشکل کتاب صرفاً کاغذ نیست/ ملاک انتخاب مسئولان، میزان کتابخوانی آن‌ها باشد

در بخش دیگری از این نشست حجّت‌الله ایوبی، انتخاب این کتاب برای رونمایی در هفته کتاب را نشان از حسن توجّه سازمان اسناد و کتابخانه ملّی دانست و گفت: انتخاب کتاب مکث برای معرفی در هفته کتابخوانی، نشان از حسن توجّه مجموعه کتابخانه ملّی و اندیشگاه فرهنگی دارد که خود این کتاب، سبب معرفی ۸۰ کتاب دیگر می‌شود.

وی افزود: اکنون ملاک و معیار سواد مسئولان، مدرک تحصیلی آن‌ها نیست؛ بلکه ملاک باید کتاب‌هایی باشد که مسئولی مطالعه می‌کند. اقدام یک مسئول فرهنگی در خواندن حداقل ۸۰ کتاب و معرفی آن‌ها قابل تقدیر بوده و باید ملاک و شاخصی از مسئول تراز فرهنگی باشد.

ایوبی اظهار کرد: نسل امروز از کتاب فاصله گرفته است و مشکل اساسی کتاب، کاغذ نیست؛ بلکه کتابخوانی نسل‌ها است. مشکل کاغذ با گشایش اقتصادی می‌تواند مرتفع شود، اما فاصله گرفتن نسل‌ها از کتابخوانی به سادگی قابل رفع نیست.

این نویسنده و منتقد ادبی عنوان کرد: ما با نسلی مواجه هستیم که اهل پیام کوتاه هستند، حوصله مطالعه کتاب و متن بلند را ندارند، تحلیل‌های خود را از فضای مجازی می‌گیرند و نهایتاً تلویزیون و رسانه، مرجع تحلیل آن‌هاست؛ در حالی که از نظر پیر بوردیو اندیشمند فرانسوی تلویزیون نمی تواند مرجع تحلیل و محل بحث و نظر علمی باشد، بلکه فضای تلویزیون فضای سرگرمی است که فرصت تحلیل عالمانه در آن وجود ندارد.

ایوبی اشاره کرد: تهدید کتابخوانی در سراسر جهان مطرح بوده و محدود به کشور ما نیست، ولی در ایران کاهش کتابخوانی شدیدتر است.

این استاد دانشگاه و مدیر فرهنگی درباره ویژگی کتاب های معرفی شده در کتاب مکث گفت: در معرفی کتاب‌هایی که در مکث اشاره شده است، جانبداری ازسوی نویسنده و معرفی کننده مشاهده نمی‌شود و از شیوه پرسشگرانه استفاده شده است. کتاب‌های معرفی شده در مکث برای مدیران فرهنگی، رسانه‌ای و سیاسی کشور لازم و ضروری است و باید مدیران علاوه بر خواندن کتاب مکث از کتاب‌های معرفی شده در این کتاب نیز استفاده کنند.

کتابخوانی، حاصل کار صحیح نهاد خانواده، آموزش و گروه‌های اجتماعی است

دیگر سخنران آئین رونمایی کتاب مکث، درنگی در 80 کتاب، سیّد محمدرضا دربندی بود که ضمن اشاره به تفاوت نسل ها از منظر جامعه شناسان، درباره تفاوت علاقه به مطالعه در نسل های مختلف گفت: نظریه شناسان اجتماعی با نگاهی جامعه شناختی، نسل‌های جامعه را به سه بخش تقسیم کرده و برای هرکدام ویژگی‌هایی برشمرده اند؛ نسل اول یا نسل x که به جهت زمانی در کشور ما به متولدین سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۸ اشاره دارد که در فضای به دور از تکنولوژی جدید تربیت یافته و در مواجهه با فنّاوری سرعت پایین یادگیری داشته، همچنین علاقه‌مند به خواندن کتاب به صورت مکتوب و سنتی هستند. نسل دوم یا y نسلی است که به متولدین سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۸ اشاره داشته و ویژگی این نسل، تربیت یافتن در بستر فنّاوری‌های ارتباطی، سرعت بالا در یادگیری تکنولوژی، کم‌حوصلگی و استفاده از منابع الکترونیکی یا کتاب‌های الکترونیک می‌باشد. این نسل تا در موضوعی به قطعیت نرسد، کاری را انجام نمی‌دهد.

وی در ادامه سخنان خود به نقش پر رنگ اینترنت در نسل اخیر پرداخت و اظهار کرد: نسل سوم یا نسل z ، در بستر فنّاوری به دنیا آمده‌اند. این نسل کمتر اهل کتاب هستند و اطلاعات مورد نیاز خود را از جستجو در فضای اینترنت به دست می‌آورند؛ بر اساس یک نظرسنجی که ۳ سال پیش توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شده بود، ۷۸ درصد افراد زیر 40 سال در کشور، یا کتاب نمی‌خوانند یا در صورت کتابخوانی از منابع غیرفیزیکی استفاده می‌کنند.

دربندی اشاره کرد: افرادی که خارج از کشور کتابخوان هستند و بعضاً در فضای مجازی تصاویری از آن‌ها منتشر می‌شود، حاصل تربیت و کار ۳ نهاد خانواده، مدرسه و گروه‌های اجتماعی هستند.

این نویسنده و استاد دانشگاه معرفی کتاب را یکی از مفیدترین شیوه های ترویج کتابخوانی دانست و عنوان کرد: مؤثرترین روش ترویج کتابخوانی، معرفی کتاب‌های خوب در گروه‌های خانوادگی، دوستانه و اجتماعی است. این اقدام معمولاً به مرور زمان در بین مردم تأثیرگذار است.

دربندی تأکید کرد: شیوه‌های معرفی کتاب و ترویج کتابخوانی نیز متنوع و متعدد است. یکی از روش‌های تضمین شده، معرفی کتاب توسط افراد مرجع است. مکث یکی از اولین اقداماتی است که در حوزه کتابخوانی صورت گرفته و با روش معرفی کتاب‌های متعدد است که توسط یک فردِ آشنا به حوزه کتاب، صورت گرفته است.

وی در ادامه افزود: این کتاب از لحاظ ظاهری و چاپ نیز جذّابیت داشته و از لحاظ ساختاربندی نیز بدیع و مناسب معرفی کتاب است.

ترویج کتابخوانی امر به معروف است/ داشتن مدیران فرهیخته، جزو حقوق مردم است

در ادامه این نشست، حسین انتظامی مؤلف کتاب مکث؛ درنگی در هشتاد کتاب توجّه به فرهنگ کتابخوانی را یک دغدغه مشترک برشمرد و گفت: همه نویسندگان و فعّالین فرهنگی، یک دغدغه و درد مشترک دارند و آن هم توجّه به کتاب و ترویج کتابخوانی است.

وی ادامه داد: شبکه های اجتماعی و گسترش استفاده از آن در زندگی مردم با همه ویژگی‌های مثبتی که در زندگی مردم ایجاد کرده است، بنا به نظر جامعه شناسان، اساتید حوزه ارتباطات و روانشناسان، اثرات منفی مانند سطحی کردن مخاطب و ایجاد نوعی بی‌قراری را سبب می‌شود و تمرکز و تعمقی که پیش از گسترش این شبکه‌ها وجود داشت را از مخاطبان می‌گیرد.

نویسنده کتاب مکث اضافه کرد: ترویج کتابخوانی، به درستی نوعی تواصی به حق و امر به معروف است و باید این امر را مرتب به یکدیگر یادآوری کنیم. اگر در جمعی قرار می‌گیریم، کتاب‌هایی را که مطالعه کرده‌ایم به یکدیگر معرفی کنیم؛ چراکه همین یک قدم به ظاهر کوچک می‌تواند اثر چشمگیری در ترویج فرهنگ کتابخوانی داشته باشد.

انتظامی کتابخوانی را برای مدیران یک ضرورت دانست و کرد: ترویج فرهنگ کتابخوانی برای مدیران در هر سطحی یک ضرورت است و یکی از کارهایی که اصحاب رسانه و خبرنگاران می‌توانند جهت گسترش این امر انجام دهند، طرح سؤال از مدیران، با این مضمون است که آخرین کتابی که مطالعه کرده‌اید، چیست؟ برای اثرگذاری بیشتر این طرح تنها به نام کتاب بسنده نکنند و از مدیران بخواهند 2 دقیقه درخصوص کتاب ذکر شده، صحبت کنند؛ چراکه جامعه امروز ما، مدیران آگاهی را می‌طلبد که علاوه بر تسلط در حوزه تخصصی خود، باید تسلط نسبی به مسائل فرهنگی، فرهنگ عمومی و تاریخ داشته باشند.

انتظامی همچنین تصریح کرد: داشتن مدیران فرهیخته، جزو حقوق مردم است و این امر میسّر نمی شود، مگر با مطالعه و افزایش آگاهی مدیران سطوح مختلف که این آگاهی نیز ازطریق مطالعه کتاب به دست می‌آید.

وی تأکید کرد: علّت تأکید بر آگاهی و افزایش مطالعه کتاب توسط مدیران این است که سرنوشت ملّت در دست مدیران است و بی شک مدیرانی که خود را بی نیاز از مطالعه و آموختن بدانند، برای جامعه بسیار خطرناک خواهند بود.

مؤلف کتاب مکث بیان کرد: هریک از ما به نوبه خود با هر روش و راهکاری که می‌توانیم باید در ترویج فرهنگ کتابخوانی تلاش کنیم. به طور مثال خرید چند نسخه از کتاب خوبی که می‌شناسیم و هدیه دادن آن به افرادی که دغدغه فرهنگی دارند، می‌تواند به عنوان یک پویش سراسری تبدیل شود که علاوه بر نقش بسیار مؤثری که در زمینه ترویج فرهنگ کتابخوانی دارد، در افزایش تیراژ کتاب نیز مؤثر می‌باشد و نهایتاً به توسعه صنعت نشر کمک می‌کند.

 در پایان، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در مراسم رونمایی از کتاب مکث، درنگی در ۸۰ کتاب  گفت: کاری که در کتاب مکث، درنگی در 80 کتاب صورت گرفته، نوعی از مرور نویسی است، در کشور ما معرفی کتاب، یادداشت نویسی و نقد سابقه زیادی دارد و البته در دو دهه اول انقلاب، نشریات معرفی کتاب گسترش خوبی داشته، اما به مرور این رویه رو به افول گذاشت.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران اضافه کرد: بهترین هدیه در رونمایی کتابی که محتوای آن معرفی کتاب بوده، معرفی کتاب است. در سال اخیر کتاب ارزشمندی به نام "آدمی همان است که می‌خواند" منتشر شد که شعار هفته کتاب امسال نیز ظاهراً از این کتاب گرفته شده و بسیار کتاب خواندنی ای است و توصیه می‌شود حتماً مطالعه شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: برخی از متفکرین معتقدند که یکی از عجیب‌ترین و شگفت آورترین امور عالم، مطالعه است. اصل قضیه مطالعه و کتابخوانی شگفت انگیز است که ما در یک زمانی، کتابی را مطالعه می‌کنیم که در یک قرن و زمان دیگر برای بیان منظوری نوشته شده است و ما با مطالعه آن، به منظور و مفهوم آن پی می‌بریم. این یکی از شگفت آورترین امور هستی است.

مختارپور در ادامه تصریح کرد: در بیان اهمّیت مطالعه کتاب، همین بس که چه مردم و چه مسئولین اگر ارتباط مستمر و دائم با مطالعه کتاب نداشته باشند، در مراحل تکامل وجودی به مشکل بر خواهند خورد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران عنوان کرد: جدّی ترین فعالیت بشریت مطالعه است، چراکه تنها از راه مطالعه است که ما با امثال سقراط و زمان‌هایی پیش از آن ارتباط برقرار می کنیم و متوجه می‌شویم که منظور سقراط در زمانه خود چه بوده و شگفت انگیزترین بخش آن مربوط به فهمیدن منظور نویسنده است.

وی تشریح کرد: مطالعه یک فعالیت تفنّنی نیست، بلکه کنشی کاملاً جدّی، تخصّصی و عالمانه است و به عبارت بزرگان این حوزه، آدمی تبدیل به چیزی می شود که با دقّت و نقّادانه می‌خواند، کنش، کنشی کاملاً جدّی است.

کتاب «مکث، درنگی در ۸۰ کتاب» جدیدترین تألیف دکتر حسین انتظامی است که انتشارات نیستان منتشر کرده است و به همت اندیشگاه فرهنگی و همزمان با هفته کتاب رونمایی شد. فیلم این نشست بزودی جهت استفاده علاقمندان در سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملّی منتشر خواهد شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، هم‌زمان با روز کتاب و کتابخوانی نشست نقد و بررسی «مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی» به میزبانی اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد.

این نشست با حضور دکتر حسن حضرتی نویسنده کتاب و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، مهدی عبادی منتقد و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور به دبیری مصطفی نوری پژوهشگر تاریخ معاصر سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران و سایر علاقه‌مندان به حوزه تاریخ برگزار شد.

حسن حضرتی نویسنده کتاب مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی، در این نشست گفت: آرشیو عثمانی اطلاعات ذی قیمتی درباره تاریخ ایران دارد که محققان کمتر به سمت آن رفته و از آن کسب اطلاع کرده‌اند. متأسفانه در سال‌های گذشته، بخشی از آرشیو عثمانی که مربوط به تاریخ ایران بوده، در جریان انتقال آرشیو از استانبول به آنکارا از بین رفته است.

وی افزود: وجود اسناد به زبان غیرفارسی و انگلیسی، یکی از عللی است که مراجعه کمتری به منابع متعدد تاریخی ازجمله آرشیو عثمانی می‌شود.

حضرتی اشاره کرد: بخش عمده مکاتبات بین ایران و عثمانی به زبان فرانسوی بوده است و این عامل، یکی از موانعی است که پژوهشگران کشور کمتر به سراغ این اسناد بروند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: برای تألیف و ترجمه اسناد کتاب، بیش از ۲ سال زمان صرف شده است.

در ادامه مهدی عبادی منتقد و دانشیار دانشگاه پیام نور، در نقد کتاب مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی بیان کرد: هرچند کمابیش به آرشیوهای متعددی درباره تاریخ ایران توسط پژوهشگران مراجعه شده است، اما باوجود ارتباط تاریخی و وسیع با حکومت عثمانی، کمتر مورد رجوع قرار گرفته است.

وی عنوان کرد: برخی از اسناد و مطالب شاید در ظاهر به تاریخ عثمانی پرداخته است، اما مملوّ از اطلاعات درباره تاریخ و فرهنگ ایران و مشترکات است که کمتر به آن رجوع شده است.

این استاد دانشگاه اشاره کرد: نویسنده معتقد است که تاریخ پژوه باید از اسناد و مدارک تاریخی اقدام به تاریخ پژوهی و تاریخ نگاری کند و خود نیز در مقام عمل، به تاریخ پژوهی اقدام نموده است.

عبادی تصریح کرد: معمولاً پژوهش‌های تاریخی در کشور محدود به تعدادی مراجع شناخته شده و شبیه به هم شده است و نتایج آن پژوهش‌ها نیز شبیه به هم می‌شود، اما باید به منابع و مراجع جدیدی که تاکنون به سراغ آن نرفته‌ایم، مراجعه شود.

این منتقد مطرح کرد: آنچه در کتاب مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی اتفاق افتاده، مراجعه به منابع جدیدی است که پیش از این کمتر به آن پرداخته شده است. این اثر نوعی سندپژوهی بوده و در آن بیش از ۲۰۰ سند بررسی شده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه اذعان کرد: اگر منابع اصلی در کتاب استفاده می‌شد و در کنار ترجمه فارسی قرار می گرفت، پژوهشگران دیگر نیز می توانستند با اسناد اصلی و شیوه ترجمه مواجه شده و حتی نسبت به بهبود ترجمه نیز اقدام کنند.

نوری پژوهشگر تاریخ معاصر سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران نیز طی سخنانی بیان کرد: ازجمله نکات قابل توجه در این کتاب، نگاه قدرت‌های دیگر درخصوص مشروطه در ایران و شیوه مواجهه افراد غیر ایرانی با مشروطه ایران است.

وی خاطرنشان کرد: در این کتاب از دو سالشماری هجری و مالی استفاده شده است که در کتاب، معیاری برای تبدیل وجود ندارد که بهتر بود هر دو تاریخ، در کتاب ذکر می‌شد. همچنین از دیگر نکات قابل توجه در کتاب، اشاره به برخی اصطلاحات است که توضیحی درباره آن‌ها ارائه نشده است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه مّلی ایران، غلامعلی حدّاد عادل در مراسم گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار و آئین رونمایی از قرآن خطی که در تالار قلم مرکز همایش‌های بین المللی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: رونمایی از این مصحف شریف همزمان با سالروز وفات محقق و مفسر گرانقدر قرآن کریم علامه طباطبایی است و می‌بایست یاد و خاطره این عالم وارسته، گرامی داشته شود.

وی افزود: میراث فرهنگی یک ملّت مانند حافظه یک ملّت است و باید حفظ شود، گویاترین نوع میراث فرهنگی نیز میراث مکتوب است. میراث مکتوب و فرهنگی می بایست حفظ شود، شناسایی و معرفی میراث مکتوب مانند این نسخه خطی از لحاظ گوناگون قابل بررسی و مطالعه است که باید شناسانده شود. این مصحف شریف از لحاظ کالبدی، حاکی از فناوری کاغذسازی و تولید کتاب دارد، از لحاظ هنری نیز شیوه آرایه قابل توجه است و از لحاظ نرم افزاری یک منبع علمی است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی بیان کرد: قرآن کریم بیش از سایر نسخ خطی در بین ایرانیان موجود است که به سبب ثواب تکثیر قرآن کریم، تولید و نگهداری می شده است. از لحاظ زبان و ادبیات فارسی نیز ترجمه و تفسیر قرآن کریم قابل بررسی است، اولین ترجمه فارسی قرآن کریم مربوط به ترجمه و تفسیر طبری است که سال ۳۵۰ هجری قمری نگاشته شده است و پیش از سایر آثار ادبی دیگر به زبانی فارسی ترجمه شده است.

وی اشاره کرد: اجازه ترجمه قرآن کریم به زبان فارسی، اولین بار توسط پیامبر اکرم(ص) صادر شده و ایشان به سلمان فارسی اجازه دادند تا سوره حمد به فارسی ترجمه شود. اما متأسفانه تا سال‌ها اجازه ترجمه قرآن کریم به سایر زبان‌ها وجود نداشت؛ چه بسا که اگر مجاز بود، پیش از ترجمه طبری نیز شاهد ترجمه های دیگری بودیم.

حدّاد عادل اذعان کرد: ترجمه قرآن کریم به نوعی لغتنامه عربی به فارسی نیز محسوب می‌شود؛ چراکه در ترجمه‌های قرآن کریم، ترجمه فارسی زیر متن عربی نگاشته شده است و منبع لغتنامه محسوب می‌شود.

رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی اعلام کرد: در یکی از بازسازی‌های حرم مطهر امام رضا(ع) با برداشتن یکی از دیوارهای نزدیک مضجع شریف، فضایی خالی پیدا می‌شود که در آن پاره‌هایی از قرآن کریم پیدا می‌شود که از ترس غارت و از بین بردن توسط مهاجمان، از دید عموم پنهان مانده بودند. این نسخه‌ها از قرآن کریم منبع ارزشمندی برای پژوهش در حوزه‌های مختلف ازجمله زبان فارسی بوده و مورد استفاده اساتید و پژوهشگران متعدد قرار گرفت.

این نویسنده و قرآن پژوه تأکید کرد: مترجم امروز، نیازمند آگاهی از تجربه‌های گذشتگان در ترجمه قرآن کریم است، برای رساندن بهتر معنی قرآن کریم به زبان فارسی نیاز است تا به نسخه‌های مختلف ترجمه قبلی مراجعه شود تا بهترین کلمات انتخاب شود. مترجمین اولیه قرآن کریم به فارسی، به دلیل حساسیت‌هایی که داشتند، از لحاظ نحوی به شدّت از زبان عربی تأثیر پذیرفته‌اند، اما از لحاظ ساخت کلمه، دارای منبعی قوی هستند.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران،  دکتر علی رواقی در مراسم گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار و آئین رونمایی از قرآن خطّی که در تالار قلم مرکز همایش‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: مصحف شریفی که در این نشست رونمایی می‌شود، از قرآن‌های قدیمی است که به دلیل گذشت زمان، آغاز و پایان آن در دست نیست. این مصحف شریف برای کتابخانه ملّی ایران خریداری شده تا محافظت گردد.

این قرآن پژوه بیان کرد: متن قرآن موجود ۲۹۱ برگ است، علائم قرآنی در این کتاب به دقت رعایت شده، همچنین این مصحف در حوزه مرکزی ایران نگاشته شده است. این قرآن خطّی منسوب به دوره سلجوقی، نسخه‌ای برجسته از لحاظ نگارش و خطی است.

وی اشاره کرد: نخستین ترجمه و تفسیر قرآن به زبان فارسی ترجمه و تفسیر طبری است که در حوزه ماوراء النهری دسته بندی می‌شود. بخش قابل توجهی از کلمات و لغات استفاده شده در ترجمه و تفسیر طبری، هم اکنون در حوزه کشورهای تاجیکستان و ازبکستان استفاده می‌شود و به نوعی این زبان زنده است.

این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: در بررسی گونه‌های زبانی، معمولاً دوره‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند؛ اما کمتر به تأثیر حوزه‌ها در زبان پرداخته شده است. در حوزه کتابشناسی و قرآن پژوهی که از ۸۰ سال گذشته آغاز شده است نیز بیشتر به تفکیک و مطالعه دوره‌ای نسخ قرآن پرداخته شده است.

رواقی اظهار داشت: یکی از نسخ ممتاز قرآن کریم که اولین قرآن به زبان پهلوی است نیز در بازسازی حرم مطهر رضوی پیدا شده و این کتاب معروف به قرآن قدس نیز در زمره نسخ ممتاز قرآن قرار می‌گیرد. حوزه‌های زبانی ترجمه قرآن کریم متعدد بوده و حوزه زبانی سیستانی، گونه ماوراء النهری، گونه هروی و گونه مرکزی یا رازی از گونه‌های مختلف ترجمه‌های فارسی قرآن کریم هستند. با مقایسه نوشته‌های خواجه عبدالله انصاری و ناصرخسرو که هر دو در حوزه جغرافیایی افغانستان، یکی در هرات و دیگری در بدخشان زندگی می‌کردند، تفاوت‌های قابل توجه زبانی وجود دارد که نشان از تفاوت و تنوع حوزه‌های زبانی دارد.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، صبح امروز ۲۴ آبان‌ماه همزمان با روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار از نسخه خطّی قرآن کریم مربوط به دوره سلجوقی در کتابخانه ملّی ایران رونمایی شد. قدمت این مصحف شریف بر اساس نظر کارشناسان، به سده ششم هجری بازمی‌گردد و دارای ترجمه فارسی کهن نیز می‌باشد.

علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در مراسم گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار و آئین رونمایی از قرآن خطّی که صبح امروز در تالار قلم مرکز همایش‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: خداوند را سپاسگزارم بابت فرصت خدمت به قرآن کریم که برای خدمتگزاران کتابخانه ملّی ازطریق شناسایی، خرید و نگهداری نسخه خطّی مصحف شریف قرآن کریم دوره سلجوقی فراهم شد.

وی افزود: همچنین باید از اساتید و کارشناسانی که در حوزه حفظ، نگهداری و پژوهش نسخ خطّی به ویژه نسخه خطّی قرآن کریم تشکر کنم.

عصمت مؤمنی معاون کتابخانه ملّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران نیز در مراسم گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار و آئین رونمایی از قرآن خطّی دوره سلجوقی اظهار کرد: معجزه، نکته سخن من است که هریک از معجزات در اعصار مختلف، متناسب با زمان ظهور آن پیامبر و برای اثبات نبوّت بوده که با تحدّی و عدم معارضه همراه است. قرآن کریم معجزه پیامبر اسلام(ص) و کتاب وحی الهی است که در آن، خداوند متعال خود معلم انسان است.

معاون کتابخانه ملّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران ابراز امیدواری کرد، با رونمایی از این مصحف شریف، این سند ارزشمند زینت بخش گنجینه ملّی ایران باشد.

* تقدیر از خادمان کتاب

شایان ذکر است در خاتمه این مراسم، تعدادی از خادمان عرصه کتاب و کتابخوانی، مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفتند. در این مراسم، از سازمان ملّی استاندارد به دلیل واسپاری استاندارد، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به دلیل واسپاری منابع غیرکتابی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال به دلیل واسپاری پایان نامه، تقدیر به عمل آمد.

همچنین در حوزه اهداکنندگان برتر کتاب نیز از خانواده مرحوم سیّد ناصر میردامادی به دلیل اهدای ۱۷ هزار و ۷۴۱  نسخه کتاب، نشریه و منبع غیرکتابی، منوچهر اشرف الکتابی، خانواده مرحوم حاج اکبر قراگوزلو و خانم نسیم مشتاق عسگری به دلیل اهدای کتاب و نسخ خطّی تقدیر و تشکر شد.

در بخش تقدیر از مؤسسات و انتشارات نیز از مؤسسه انتشارات‌ سبزان به دلیل اهدای بیش از ۳۶ هزار و ۶۰۰ نسخه کتاب، شرکت ویژه نشر به دلیل فراهم آوری منابع، انتشارات گویا به دلیل واسپاری کتب منتشره و انتشارات پیام عدالت تقدیر به عمل آمد.

در حوزه نویسندگان برتر نیز از محمد گودرزی و مریم تفضلی تقدیر شده و در حوزه سازمان‌های همکار نیز از علی عرب‌شاهی کارشناس اسناد سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس و مریم بصیر کارشناس اسناد سازمان تبلیغات اسلامی تجلیل شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، آئین رونمایی از کتاب «15 خرداد؛ 60 سال بعد» همزمان با سالروز شهادت حاج اسماعیل رضایی و طیب حاج رضایی و با مشارکت سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران و بنیاد 15 خرداد برگزار شد.

حجت‌الاسلام سیّد محمدحسن ابوترابی‌فرد امام جمعه موقت تهران، در سخنانی تأکید کرد: استقامت شهدایی چون شهید طیب حاج رضایی و حاج اسماعیل رضایی در مسیر الهی از آنها چهره هایی ماندگار ساخته است.

در ادامه این نشست عارف نوروزی رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره)،‌ ضمن برشمردن گوشه هایی از خدمات این نهاد انقلابی تأکید کرد: ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و بنیاد 15 خرداد از یادگارهای معمار انقلاب است و اگر دشمن در حال حمله به این نهادهای انقلابی است، یعنی اینکه این نهادها اثرگذار هستند.

در این مراسم برخی از هم دوره های شهدای والامقام طیب حاج رضایی و حاج اسماعیل رضایی ازجمله جواد منصوری، اسدالله بادامچیان، فضل الله فرخ و فرزندان شهید حاج اسماعیل رضایی حضور داشتند.

در پایان این مراسم جمعی از نویسندگان و پژوهشگران برجسته در حوزه تاریخ نگاری انقلاب اسلامی، با حضور علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران تجلیل شدند.

موسی حقانی، جواد منصوری،‌ محمدجواد بگلو، جمیل موحدی،‌ سعید فخرزاده، ‌قاسم تبریزی، مرحوم روح الله حسینیان (با حضور فرزند روح الله حسینیان)، محمدرضا شرفی، ‌علی باقری فر، محمدباقر علیان نژاد، جمیل موحد خویی و مسعود ده نمکی ازجمله نویسندگانی بودند که در این مراسم تجلیل شدند.

لازم به توضیح است در آئین رونمایی از کتاب «15 خرداد؛ 60 سال بعد» برخی از اسناد مرتبط با موضوع که در آرشیو ملّی موجود است، برای نخستین بار به نمایش گذاشته شد. اسناد عرضه شده در این مراسم دربرگیرنده ابعاد مختلف سیاسی در بسته بندی تخصصی و منظم اسنادی و حاوی مصاحبه و تحلیل درباره اسناد مربوطه است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران، سعیده اکبری داریان اعلام کرد: با توجه به تماس ها و درخواست های مکرّر استادان و نیز فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد با دبیرخانه جشنواره، تصمیم گرفته شد تا پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد حول محورهای فراخوان جشنواره در فرایند داوری و ارزیابی قرار گیرد. بنابراین علاقه مندان می توانند آثار خود را حداکثر تا تاریخ 30 آبان ماه سال جاری به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند. همچنین این زمان، تمدید نخواهد شد.

پیش از این و در نخستین جلسه کمیته علمی جشنواره، با توجه به توافق اکثریت اعضا مقرر شد تا پایان نامه ها فقط در مقطع دکتری پذیرفته شده و در مقطع کارشناسی ارشد، تنها موضوعاتی مانند علوم آرشیوی که مقطع دکتری ندارند، پذیرش شوند.

 وی افزود: امسال کاربرگ های ارزیابی آثار، بازطراحی شده اند و شرکت کنندگان در جشنواره می توانند معیارها و کاربرگ های ارزیابی آثار را، ازطریق وبسایت جشنواره دریافت کنند.

علاقه مندان به شرکت در جشنواره می توانند برای دریافت اطلاعات بیشتر به وبسایت جشنواره به آدرسhttps://www.nlai.ir/research-festival مراجعه کنند.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، نشست نقد و بررسی کتاب «مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی» به همّت معاونت پژوهش و دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران روز سه شنبه 24 آبان ساعت 14 در محل اندیشگاه فرهنگی این سازمان برگزار می شود.

این نشست با حضور حسن حضرتی نویسنده کتاب و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، مهدی عبادی منتقد کتاب و دانشیار دانشگاه پیام نور و مصطفی نوری دبیر جلسه و پژوهشگر تاریخ معاصر سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برپا خواهد شد.

حضور در نشست نقد و بررسی کتاب «مشروطه ایران به روایت آرشیو عثمانی» برای عموم علاقه مندان آزاد است.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، نشست رونمايي از كتاب «مکث؛ درنگی در هشتاد کتاب» تأليف حسین انتظامی، روز چهارشنبه 25 آبان ماه ساعت 10 همزمان با هفته کتاب در انديشگاه فرهنگي این سازمان برگزار مي­شود.

در اين نشست، ضمن رونمائی از کتاب «مکث؛ درنگی در هشتاد کتاب»، برخی از نویسندگانی که آثارشان در این کتاب ذکر شده است، درباره ویژگی­های اثر خود، به گفتگو خواهند پرداخت.

شایان ذکر است این اثر با نگاهی موشکافانه، طیف متنوعی از آثار منتشر شده معاصر در حوزه­های گوناگون را مورد بررسی قرار داده است.

علاقه‌مندان برای حضور در نشست‌های اندیشگاه فرهنگی می‌توانند به کتابخانة ملّی ایران واقع در اتوبان حقّانی (غرب به شرق)‌ بعد از ایستگاه مترو، بلوار کتابخانة ملّی مراجعه کنند.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، محمود شالویی در مراسم گرامیداشت عالم خدمتگذار کتاب و کتابخوانی، آیت‌الله مرعشی نجفی که همزمان با دومین روز هفته کتابخوانی به میزبانی کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: آیت‌الله مرعشی در امر تحصیل علم و دانش و توسعه و ترویج کتاب و کتاب‌خوانی مجاهدی نستوه بود. کیست که آیت‌الله مرعشی نجفی را به صفات برجسته نشناسد و خدمت کم‌نظیر ایشان به عرصه کتاب و کتابخوانی را نداند.

وی در ادامه سخنان خود به ذکر خاطره‌ای از این عالم ربّانی اشاره و بیان کرد: به یاد دارم در حجره‌ای که با دوستان نشسته بودیم، درباره استقبال و عدم استقبال طلّاب از برخی مدارس و علما صحبتی داشتیم، فردای آن روز برای دیدار آیت‌الله مرعشی خدمت ایشان رسیدیم و از ایشان خواستیم نصیحتی برای ما بفرمایند. فرمودند غیبت نکنید، برای نفر دوم ما نیز فرمودند غیبت نکنید، بنده هم باز نصیحتی خواستم. ایشان با قدری تندی فرمودند: مگر به شما نگفتم، شما طلبه امام زمان(عج) هستید و نباید غیبت کنید؟ ایشان تأکید کردند که من به چشم خود دیدم که چه بر سر افرادی که غیبت می‌کنند می‌آید.

رئیس انجمن آثار و مفاخر ادبی تصریح کرد:  ایشان توجّه بسیاری بر رعایت اخلاق داشتند. فضایل این عالم ایشان را الگویی برای تمامی زمان‌ها تبدیل می‌کند. ویژگی بارز آیت‌الله مرعشی که باید سرلوحه عمل دستگاه‌های فرهنگی قرار گیرد، وقف زندگی ایشان برای کتاب و کتابخوانی است که نظیر ندارد. ایشان با وجود تمامی دغدغه‌هایی که به عنوان مرجعیّت داشتند، از تلاش برای فراهم کردن زمینه و شرایط کسب علم و کتاب‌خوانی فروگذار نکردند.

شالویی خاطرنشان کرد: وظیفه تمامی مسئولان دستگاه‌های فرهنگی است که با تمام ابزارهایی که در دست دارند، برای شناساندن الگوهایی نظیر آیت‌الله مرعشی نجفی اقدام کنند و باید به نحوی اقدام به شناساندن این الگوهای کم‌نظیر کنند که مورد اقبال و توجه نسل‌های مختلف قرار گیرد.

رئیس انجمن آثار و مفاخر ادبی تأکید کرد: امروز زمانی است که باید با زبان ساده و همه فهم، الگوها و آثار به جا مانده از ایشان را به جامعه عرضه کنیم و به برگزاری محافل تخصّصی و محدود بسنده نکنیم.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، در پیام محمدمهدی اسماعیلی به مراسم گرامیداشت عالم خدمتگذار کتاب و کتابخوانی، آیت‌الله مرعشی نجفی که همزمان با دومین روز هفته کتاب به میزبانی کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، بیان کرد: آیت‌الله مرعشی نجفی ازجمله علمای معاصری بودند که ارتباط گسترده‌ای با عموم مردم داشتند و چهره‌ای مردمی بودند. ایشان تلاش ستودنی در راستای جمع آوری گنجینه کم‌نظیری داشتند، در خاطرات ایشان و از قول افراد متعددی نقل شده است که ایشان خود را از حداقل معاش محروم کرده بودند تا بتوانند کتاب‌های ارزشمندی را جمع‌آوری کنند و تلاش‌های قابل توجّهی برای جلوگیری از خروج کتب ارزشمند از عراق و سایر سرزمین‌های اسلامی داشتند.

وی افزود: ایشان در ابتدای تلاش خود برای جمع آوری کتاب ها که همزمان با دوران استبداد و استعمار در ایران و عراق بود، جلوی غارت منابع علمی و فرهنگی معارف اهل بیت را گرفتند. ایشان مرارت‌های شدیدی در راستای جمع آوری آثار فرهنگی اسلامی تحمل نمودند. مجاهدت‌های ایشان قابل توجّه است و باید به نسل جدید بازگو کنیم که گنجینه‌ای نظیر کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی با چه مرارت‌هایی و چگونه جمع شده و این مواریث فرهنگی چگونه برای نسل‌های آتی به جا مانده است. امیدوارم بتوانیم از میراث ارزشمند به جا مانده از آیت‌الله مرعشی نجفی و سنگ بنایی که برای بنای تمدن اسلامی به جا گذاشته‌اند، صیانت کنیم.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، غلامعلی حدّاد عادل در مراسم گرامیداشت عالم خدمتگذار کتاب و کتابخوانی، حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی که همزمان با دوّمین روز هفته کتاب به میزبانی کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: به عنوان یک دانشجوی علاقه‌مند به کتاب و کتابخوانی، احترام فراوانی برای آیت‌الله مرعشی نجفی قائل هستم و در دوره‌ای در کتاب‌های درسی فارسی برای دوره راهنمایی، مقاله‌ای در معرفی ایشان و کتابخانه آیت‌الله مرعشی تدوین کردیم.

وی با بیان اینکه ذکر خاطره‌ای از آیت‌الله مرعشی نجفی خالی از لطف نیست، بیان کرد: این عالم وارسته در نامه‌ای به آقای سعید نفیسی موضوعاتی بیان می‌کنند. این نامه که ۱۳ سال پیش منتشر شده است، با توجه به اوضاع اجتماعی و سیاسی زمان نگارش که همزمان با اوج قدرت رضاخانی در سال ۱۳۱۷ شمسی است، قابل توجّه است. در آن دوران، تقابلی بین حوزه و دانشگاه تبلیغ می‌شده است، سعید نفیسی از دوران دبیرستان به خارج از کشور مهاجرت کرده و تحصیلات خود را در خارج از کشور به پایان رسانده و به ایران بازگشته و یکی از پرکارترین اساتید دانشگاه تهران بودند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: این عالم وارسته در نامه‌ای به آقای سعید نفیسی که به نوعی پرچمدار تجدّد ادبی بود و کتابی پیرامون اشعار فارسی شیخ بهایی نوشته بود، نامه‌ای مفصّل نوشته است که سراسر ادب و احترام است. آیت‌الله مرعشی در بخشی از نامه متناسب با فصل‌های کتاب، اطلاعات اضافی که نفیسی به آن‌ها برنخورده، ذکر کرده‌اند و اطلاعات مفصّلی به نفیسی ارائه می‌کنند.

حدّاد عادل همچنین اشاره کرد: در این نامه آیت‌الله مرعشی به نفیسی، اطلاعاتی درباره فرزندان شیخ بهایی و کتاب‌هایی که درخصوص شیخ بهایی داشته‌اند، به تفصیل بیان کرده‌اند. در بخش دوم نامة آیت‌الله مرعشی به نفیسی اشاره شده که اسامی برخی علما در کتاب نفیسی آمده و ایشان تذکّری جدی و محترمانه به نفیسی می‌دهند که در مقام تاریخ نویسی، برخی مطالب شایسته نبوده و حیف است قلم نویسنده(نفیسی) آلوده به برخی کلمات نسبت به علمای ذکر شده شود.

وی خاطرنشان کرد: در دوران آیت‌الله مرعشی، مراجع علاوه بر خصایل مشترکی که داشتند، در برخی صفات برجسته بودند و خصلت برجسته آیت‌الله مرعشی، فرهنگی بودن ایشان بود و در دورانی که بین حوزه و دانشگاه بدبینی ایجاد کرده بودند، با احترام فراوان و دقیق به نفیسی نامه نگاشته است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: آیت‌الله مرعشی علاوه بر جمع آوری کتاب، تبحّر فراوانی در مطالعه و تدقیق در کتب داشتند، چنانکه در نوشتن نامه به نفیسی، به کتب فراوانی ارجاع داده‌اند که نشان از تسلط ایشان به منابع و مراجع متعدّد دارد.

حداد عادل تصریح کرد: نکته جالب توجه در باره آیت‌الله مرعشی نجفی، اهتمام ایشان نسبت به علوم و اقداماتی است که جزو وظایف مرسوم مرجعیت نبوده است، ولی به دلیل دغدغه ایشان مازاد بر وظایف حوزوی و مرجعیت، تلاش و ممارست کرده‌اند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: در نامه آیت‌الله مرعشی به نفیسی این نکته جالب توجّه است که ایشان در مقام نقص وارد کردن و مقایسه و عیارسنجی اثر نفیسی نامه‌نگاری نکرده‌اند و با ادبیاتی سرشار از خلوص و ادب نکاتی بیان کرده‌اند. البته همان دستانی که سعی در جدا کردن حوزه و دانشگاه داشتند، اکنون نیز فعّال هستند، اما شیوه تعامل و ارتباط آیت‌الله مرعشی، درسی برای ارتباط و نزدیک کردن حوزه و دانشگاه است.

وی تأکید کرد: نقد منصفانه و مؤدّبانه، دیگر درسی است که از نامه مذکور می‌توان دریافت کرد، در دهه‌های گذشته متأسفانه گاهی ادبیات بی‌ادبانه‌ای به جای نقد عرضه شده که می‌توان از شیوه نقد مؤدّبانه آیت‌الله مرعشی نجفی، درس نقد منصفانه و علمی را آموخت و به کار بست. 

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، حجّت‌الاسلام سیّدمحمود مرعشی نجفی در مراسم گرامیداشت عالم خدمتگذار کتاب و کتابخوانی، آیت‌الله مرعشی نجفی که همزمان با دوّمین روز هفته کتاب و به میزبانی کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: مرحوم مرعشی پس از کسب علوم از اساتید برجسته در نجف اشرف به حوزه علمیّه قم آمدند. ایشان نیّت داشتند به نجف بازگردند، ولی به خواسته آیت‌الله حائری و بنابر شرایط سخت و سختگیری حکومت پهلوی، در حوزه علمیّه قم ماندگار شده و به تدریس پرداختند، به طوری که روزانه تا ۱۲ ساعت تدریس داشتند.

وی افزود: ایشان با اساتید دانشگاه نیز مرتبط بودند و روزانه اساتید متعدّدی از دانشگاه های تهران، به بیت ایشان مراجعه می‌کردند و برخی اساتید مانند دکتر زریاب خویی، طلبه درس ایشان بودند و اساتیدی مانند بدیع الزّمان فروزانفر و ... ارتباط مستمر داشتند.

سیّد محمود مرعشی عنوان کرد: ایشان مقیّد به برپایی عزاداری برای حضرت سیّدالشهدا بودند و در ایّام عاشورا با لباسی ساده، مشکی پوش و سر و صورت خود را گِل مالی کرده و در کوچه‌های قم به عزاداری می پرداختند.

فرزند آیت‌الله مرعشی نجفی تصریح کرد: ایشان در تحکیم وحدت بین مذاهب نیز پیشرو بودند و اجازه روایت از مذاهب اربعه اهل سنّت داشتند. آیت‌الله مرعشی ۴۵۰ اجازه روایتی و اجتهادی داشتند که برخی مکتوب و برخی شفاهی بود.

وی اشاره کرد: ایشان ۲ سال به مطالعه علم طب پرداخته و به زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو نیز مسلّط بودند، علاوه بر علوم حوزوی، علوم متعدّد غیرحوزوی نیز فرا گرفته بودند.

فرزند آیت‌الله مرعشی نجفی خاطرنشان کرد: آیت‌الله مرعشی هیچ موقع لباس خارجی نپوشیده و معتقد بودند اگر لباس داخلی استفاده کنند و از تولیدات کشورهای اسلامی استفاده کنند، این تولیدات، بهبود یافته و موجب تقویت کشورهای اسلامی خواهد شد.

این نویسنده و پژوهشگر علوم دینی بیان کرد: ایشان ۷۰ سال نماز جماعت در صحن حضرت معصومه سلام الله علیها در سه وعده اقامه کردند و با اینکه قبری برای ایشان در سرداب مضجع حضرت معصومه سلام الله علیها تدارک دیده بودند، وصیّت کرده بودند در کتابخانه و زیر پای دانش‌پژوهان دفن شوند تا خاک پای پژوهشگران را توتیای چشم کنند.