کارنامه نشر پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بررسی شد

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست تخصصی «کارنامه نشر پژوهشکده اسناد»، با همکاری اداره کل آموزش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، و با حضور غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، قربانعلی کناررودی، مدیرگروه تحقیقات تاریخ معاصر ایران و زهرا ضرغامی پژوهشگر و کارشناس دفتر تدوین استاندارد پژوهشکده اسناد برگزار شد و دبیری این نشست به عهده امین محمدی پژوهشگر گروه تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی بوده است.

غلامرضا عزیزی رییس پژوهشکده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ابتدای صحبت های خود با اشاره به آثار منتشر شده و در حال انتشار این پژوهشکده گفت: کتاب‌های منتشر شده تنها بخشی از کارنامه نشر پژوهشکده را در بر می‌گیرد. زیرا  آن دسته از کتاب‌های همکارانی که خارج از پژوهشکده با سازمان همکاری می کنند؛ در این فهرست نیامده است و بیش از 30 عنوان از کتاب ها در مرحله چاپ هستند.

وی ادامه داد: افزون بر آثار منتشر شده این پژوهشکده، باید به تدوین 2 عنوان دانشنامه نیز اشاره شود. دانشنامه سندشناسی که مجری آن حوریه سعیدی است که این طرح پایان یافته و به شورای انتشارات سازمان ارسال شده است. دومین دانشنامه مربوط به ترجمه مداخل دانشنامه آرشیو در پژوهشکده  اسناد است که درمرحله ویرایش است.

در ادامه این نشست قربانعلی کناررودی مدیرگروه تحقیقات تاریخ معاصر ایران، با اشاره به انتشار کتاب «پیشینه تاریخی و اسنادی رژیم حقوقی دریای خزر» گفت: هدف از تألیف این کتاب بررسی و تحلیل پیشینه تاریخی دریای خزر، همسایگان، قراردادها و نحوه بهره‌برداری از امکانات دریا، سیاست‌ها و برنامه‌های دولت‌های روسیه و ایران و در نهایت شناخت بهتر رژیم حقوقی حاکم بر دریای خزر و چالش‌ها و موانع و مشکلات مربوط به آن بوده است.

مولف کتاب «پیشینه تاریخی و اسنادی رژیم حقوقی دریای خزر» اظهار داشت: در این کتاب با فرض قراردادن این موضوع که دلیل اصلی ضرورت تعیین رژیم حقوقی دریای خزر به‌واسطه وجود منابع اقتصادی دریای خزر از جمله نفت و گاز و مطامع دولت‌های خارجی و مداخلات آن‌ها و از طرف دیگر حفظ امنیت منطقه از سوی کشورهای همسایه به‌ویژه روسیه و ایران پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 بوده است؛ تلاش شد موضوع به‌شکل همه‌جانبه مورد بررسی قرار گیرد.

وی ادامه داد: نتیجه‌ حاصل این کتاب به این شکل عنوان شد که در سابقه تاریخی و اسنادی دریای خزر تعیین رژیم حقوقی در چگونگی بهره‌برداری از کشتیرانی، شیلات و ماهیگیری و تجارت و بازرگانی و امور گمرکی مورد ‌توجه دو کشور ایران و روسیه بوده و همواره معاهدات و قراردادهای متعددی جهت تعیین این رژیم به امضای دو طرف رسیده است. اما در بهره‌برداری از منابع نفت و گاز دریای خزر هیچ سند و مدرکی تا سال 1940، رد و بدل نشده است. در تمامی قراردادهای بین دو کشور اصل تساوی و مشاع بودن مورد توجه بوده و به اجرا گذاشته شد. علاوه‌بر‌این، هیچ‌گونه تقسیم‌بندی یا تحدید حدود در دریای خزر صورت نگرفته و دریای خزر همواره به‌صورت مشترک و مشاع به‌عنوان دریای متعلق به دو کشور ایران و روسیه مورد شناسایی قرار گرفته است.

در ادامه این نشست زهرا ضرغامی، پژوهشگر و کارشناس دفتر تدوین استاندارد پژوهشکده با اشاره به تدوین استاندارد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: دفتر تدوین استاندارد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در راستای اجرای بند (4-2) سیاست‌های کلی و بند (و) ماده (234) قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، مبنی‌بر توسعه و تقویت نظام استاندارد ملی و لزوم ایفای نقش مؤثر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به‌عنوان نهاد متولی و مادر در تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی در حوزه اسناد و کتابخانه، در دی‌ماه 1398 در پژوهشکده اسناد شروع به‌کار کرد.

وی خاطرنشان کرد: وظیفه این دفتر، حضور فعال در مراحل تدوین، نظارت و تصمیم‌گیری بر تدوین استانداردهای موردنیاز کتابخانه‌ها، آرشیوها و مراکز اسناد در دو حوزه ملی و بین‌المللی است. بعد از آن، آمار استانداردهای کارشده در بازه زمانی موردنظر از دو منظر تدوین استاندارد و مشارکت در تدوین استاندارد بررسی شد. طبق این آمار از میان 16 استاندارد کارشده، 8 استاندارد در حوزه تدوین انجام شده است که در این میان 2 استاندارد چاپ‌شده، 2 استاندارد در حال چاپ، دو استاندارد در مرحلة‌طرح در کمیته ملی و دو استاندارد باقیمانده در حال تدوین است. در بخش مشارکت در تدوین استانداردها نیز 8 استاندارد کار شده است که در این میان نیز، 2 استاندارد چاپ شده، 2 استاندارد در حال چاپ و 4 استاندارد دیگر در مرحله طرح در کمیته ملی یا در مرحلة تدوین قرار دارند.