سیدالشهدا برای امر به معروف و نهی از منکر قیام کرد

نشست تخصصي" تحقق يا عدم تحقق امر به معروف در قيام عاشورا" با سخنراني سجاد هجري با همكاري گروه پژوهش هاي اسلام شناسي و ايران شناسي و موسسه اشراق درانديشگاه فرهنگي برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران، سجاد هجري در نشست تحقق يا عدم تحقق امر به معروف در قيام عاشورا گفت: امر به معروف و نهي از منكر از فروع دين است و امر به معروف و نهي از منكر به معناي اخص كلمه مقوله ديني نيست. امر به معروف و نهي از منكر مقوله اي بشري، عقلي و عقلايي است.
او افزود: هر جا كه سخن از آداب و رسوم و اعتقاد به سنت وجود دارد، امر به معروف و نهي از منكر نيز به چشم مي خورد. امر معروف و نهي از منكر ربطي به دين و دينداري ندارد.
به گفته هجري هر كجا كه قرار است از فرهنگ محافظت شود مقوله امر به معروف و نهي از منكر هم مطرح مي شود.
هجري با اشاره به قيام كربلا و بحث هاي متعددي كه درباره آن وجود دارد گفت: وقتي صحبت از قيام كربلا مي شود در بيشتر اين بحث ها به چيستي امر به معروف توجه نكرده اند. امر و نهي در علوم اصول بحث مي شود و اصول فقه ابواب مختلفي دارد. در واقع امر به معروف و نهي از منكر با حب و بغض نسبت دارد.
او افزود: آمر امر به معروف و نهي از منكر در واقع محبوبي دارد كه مي خواهد ديگران را نيز ملزم به اين كند كه آن عمل را انجام دهند و يا نسبت به عملي حب و بغض دارد كه با نهي از منكر قصد دارد او را از انجام آن عمل باز دارد.
به گفته هجري براي امر به معروف و نهي از منكر اركاني وجود دارد و هر يك از اين اركان شروطي دارند. دوشرط از شروط امر به معروف و نهي از منكر علو و استعلا است و براساس نظريه هاي متعددي كه درباره امر به معروف و نهي از منكر وجود دارد برخي علو و برخي استعلا را بر يكديگر ارجح دانسته اند و برخي هر دو را و برخي هم هيچ كدام را ارجح نداسته اند. براساس ارجحيت هر يك بحث هاي متعددي بوجود مي آيد.
او با بيان اين مطلب كه آمر بايد از كسي كه به او امر مي شود جايگاه بالاتري داشته باشد و به درجه علو رسيده باشدگفت: استعلا هم به معناي اظهار علو است. گاهي فردي كه اظهار علو مي كند از چنين ويژگي برخوردار نيست و تظاهر به آن مي كند و گاه فرد واقعا به درجه علو رسيده است.
هجري ادامه داد: درباره ملاك علو بحث هاي متعددي شده است و اين ملاك ها بر اساس اقتضا نسبي هستند. درباره قيام كربلا نظريات متعددي مطرح شده است و يكي از مهمترين نظرياتي كه درباره قيام عاشورا وجود دارد امر به معروف و نهي از منكر است.
به گفته اين محقق، سيدالشهدا براي امر به معروف و نهي از منكر قيام كرد و اين موضوع اصلا اشتباه نيست. اسناد متعددي از سخنان امام موجود است كه او عنوان كرده كه به دليل امر به معروف و نهي از منكر قيام كرده است. امام حسين براي قيام عاشورا نامه نگاري هاي متعددي كرده است. مثل نامه اي كه به برادرش محمد حنيفه مي كند و در آن غرض خود را از قيام مطرح مي كند.
هجري ادامه داد: تمام اين موضوعاتي كه مطرح كردم براي اين بود كه آيا اهداف امر به معروف و نهي از منكر امام حسين علي (ع) در كربلا محقق شد يا نه؟ به نظر من اهداف امر به معروف و نهي از منكر امام حسين در كربلا محقق نشد.
او در پايان تصريح كرد: متاسفانه بيشتر ائمه ما در زمان خودشان از نگاه امروزي مطاع نبودند و ملاك علو را نداشتند. امام حسين (ع) با اين كه در ابتداي امر براي مردم كوفه از درجه علو برخودار بود و مردم كوفه خودشان براي او نامه نوشته بودند كه به كوفه سفر كند اما همين افراد در واقعه عاشورا بيعت شان را با امام شكستند و در صف مقابل او ايستادند و بر روي او و سپاهش خنجر كشيدند.
به گفته هجري در واقعه عاشورا از نگاه مردم كوفه درجه علو امام حسين (ع) از بين رفت و براي همين بيعت هايشان را پس گرفتند.