نشست خبری مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با اصحاب رسانه در همدان
نشست خبری مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با اصحاب رسانه در همدان
تأکید بر نقش اسناد ملی در حفظ هویت تاریخی و حمایت از پژوهش‌های دانشگاهی
مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور بر اهمیت حفظ و نگهداری اسناد در راستای صیانت از حافظه تاریخی و هویت سازمانی تأکید کرد و گفت: اسناد، تبلور بقا و عملکرد نهادها در گذر زمان هستند و امحای آن‌ها به معنای نابودی بخشی از تاریخ کشور است.
دکتر عاطفه زارعی در نشست خبری به مناسبت هفته اسناد ملی و میراث مکتوب با شعار «اسناد ملی ایران، روایت ملتی ماندگار» اظهار کرد: اسناد دولتی در راستای اهداف و عملکرد سازمان‌ها و اسناد مردمی، بیانگر فرهنگ، هویت، آداب و رسوم جوامع محلی هستند.
وی با اشاره به اینکه مرکز اسناد همدان قدیمی‌ترین مرکز استانی کشور است، افزود: این مرکز از سال ۱۳۷۱ فعالیت خود را آغاز کرد و پس از ادغام آرشیو ملی ایران با کتابخانه ملی در سال 1381، به عنوان مدیریت اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور به کار خود ادامه داده است.
زارعی با اشاره به منابع متنوع موجود در مدیریت منطقه غرب کشور گفت: اسناد باید در مرکز اسناد ملی سازماندهی، توصیف و نگهداری شوند تا در دسترس پژوهشگران قرار گیرند. اسناد نه‌تنها حافظه تاریخی سازمانی هستند بلکه پشتوانه سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران به‌شمار می‌روند.
وی ادامه داد: هر روایت، اثر هنری، شعر یا حتی یک شی می‌تواند به عنوان سند تلقی شود. اسناد در طول زمان از سنگ‌نوشته‌ها تا کاغذ و امروز تا اسناد دیجیتال و داده‌های مرتبط با هوش مصنوعی، مسیر تکاملی طی کرده‌اند.
وی با اشاره به نقش هوش مصنوعی در استخراج دانش از اسناد گفت: هر چقدر بانک‌های اطلاعاتی و آرشیوهای اسنادی غنی‌تر باشند، هوش مصنوعی می‌تواند دقیق‌تر اطلاعات را تحلیل و ارائه کند.
مدیر منطقه‌ای سازمان اسناد و کتابخانه ملی در غرب کشور با اشاره به مدیریت دانش در سازمان گفت: مستندسازی دانش ذهنی و تبدیل آن به دانش مکتوب، از اولویت‌های مهم این سازمان است. در این راستا، واحد تاریخ شفاهی با چهره‌های برجسته در حوزه‌های مختلف مصاحبه کرده و خاطرات و تجربیات آن‌ها را ثبت می‌کند تا به آثاری ماندگار تبدیل شود.
زارعی با اشاره به جایگاه کتابخانه ملی به عنوان کتابخانه مادر کشور، گفت: وظیفه شناسایی، فهرست‌نویسی و سازماندهی منابع اطلاعاتی از جمله وظایف اصلی این سازمان است. کتاب‌ها ابتدا در کتابخانه ملی فهرست‌نویسی توصیفی می‌شوند و سپس اطلاعات آن‌ها در اختیار دیگر کتابخانه‌ها قرار می‌گیرد.
وی تصریح کرد: هر کتاب پیش از انتشار باید از کتابخانه ملی شناسنامه بگیرد. کتابی که فاقد شناسنامه باشد، از نظر اطلاعاتی فاقد هویت است. همچنین بسیاری از کتاب‌ها و نسخ خطی ایرانی در جنگ‌ها به تاراج رفته‌اند و شناسایی و بازگرداندن آن‌ها، یکی از وظایف مهم کتابخانه ملی است.
زارعی خاطرنشان کرد: نسخ خطی هنگام ورود به کتابخانه ملی، پس از بررسی، گندزدایی و مرمت، به‌صورت دیجیتال در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرند تا از آسیب‌های احتمالی به نسخه اصلی جلوگیری شود.
او با اشاره به وجود متخصصان حوزه‌های مختلف در این سازمان، افزود: تلاش داریم خدمات خود را به مناطق محروم نیز گسترش دهیم. اگر فردی در روستایی تقاضای دسترسی به منابع داشته باشد، منابع مورد نظر به صورت رایگان ارسال خواهد شد.
وی همچنین از عموم مردم برای شناسایی و اهدای اسناد دعوت کرد و گفت:اسناد خانوادگی دارای جنبه‌های متنوع اطلاعاتی و تاریخی است و حتی سند ازدواج نیز اطلاعات مهمی در زمینه‌های فرهنگی، مذهبی و اقتصادی ارائه می‌دهد که لازم است حفظ و نگهداری شوند.
زارعی در بخش پایانی سخنانش از اهدای مجموعه‌ای ارزشمند شامل ۶ جلد کتاب قدیمی، ۱۰۰ قطعه عکس، ۱۱۷۰ سند، ۶۵ نشریه، ۶ عکس و ۱۵۰ مجموعه آلبوم به کتابخانه ملی در هفته اسناد ملی خبر داد و از پژوهشگران خواست پایان‌نامه‌های خود را در پایگاه اطلاعات علمی ثبت کنند تا دسترسی‌پذیری و استناد آن‌ها افزایش یابد.
وی در پایان با اشاره به ماده ۵۴۴ قانون مجازات اسلامی، امحای اسناد دولتی را جرم دانست و تأکید کرد: امحای اسناد، به معنای از بین بردن حافظه تاریخی کشور است.
