نمایشگاه منتخبی از اسناد بانک فلاحتی و صنعتی ایران

مقدمه

ساختار اقلیمی ایران و گرایش غالب ساکنان روستاها به کشاورزی باعث شد که همواره توسعه آن مورد توجه خاص دولتمردان قرار گیرد؛ به همین دلیل در دوره مشروطه نیز به کشاورزی و وجود اهمیت تأسیس بانکی که به­ طور تخصصی به حمایت از کشاورزی و صنایع وابسته به آن بپردازد، توجه ویژه شد به­ طوری که  از همان ابتدا پیگیری­ های بسیاری نسبت به آن صورت گرفت؛ تا اینکه، در سال 1309ش. ابتدا در بانک ملی  بخشی با عنوان «شعبه فلاحتی» شروع به­ کار کرد. این شعبه به دو منظور افتتاح شد: یکی دایر کردن مجاری آبی که در مناطق مختلف دچار خشکی یا بازده آبی کمی شده بودند و دیگری توسعه زراعت و کشت محصولاتی مانند چای، پنبه، نیل، حنا، روناس و غیره. کارمزد دریافتی حداکثر چهار در صد بود.

در سال 1312 پیشنهاد تأسیس «بانک فلاحتی و صنعتی ایران» به هیئت­ وزیران داده شد و قانون اجازه تأسیس آن تدوین و از سوی مجلس شورای ملی تصویب شد، سرانجام در تاریخ 21 خرداد 1312 بانک یادشده با سرمایه اولیه دومیلیون تومان شروع به فعالیت نمود. بانک جدید علاوه بر انجام دو مأموریت قبل به حمایت از پرورش دام نیز پرداخت. این بانک در سال 1318 با توسعه وظایف و سرمایه اولیه به «بانک کشاورزی و پیشه و هنر» تغییر نام داد. پس از این زمان نیز چندین بار نام این بانک تغییر کرد که برخی از آن­ها به دلیل شمول مسئولیت ­های جدید آن بود؛ به ­طوری که در تاریخچه این بانک نام­هایی مانند: بانک کشاورزی ایران، بانک کشاورزی و عمران و روستایی ایران، بانک تعاون کشاورزی ایران و سرانجام بانک کشاورزی  بیان شده است.

بانک کشاورزی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و گسترش دایره تحریم­ های بین­ المللی، لزوم توجه خاص به کشاورزی و صنایع غیر نفتی از سوی جمهوری اسلامی مورد توجه بیشتری قرار گرفت و توانست طرح­های بزرگی را در سطح ملی مورد حمایت قرار دهد از جمله آنها:

طرح فاطمه زهرا به­ منظور اشتغال زنان و دختران روستایی و ایجاد کارگاه­های بسیار فعال در امور صنایع وابسته به کشاورزی و دامی؛ طرح زینب کبری در حمایت از زنان سرپرست خانوار و ایجاد اشتغال و درآمدزایی خانواده­ های آسیب­دیده در سطح شهر و روستا، طرح حمایت از ورزش و تحصیل در مراکز روستایی و عشایر، طرح برقی کردن چاه­ های آب کشاورزی و هزاران طرح دیگر.

اداره ­کل خدمات آرشیوی(اداره ارتباطات آرشیوی) به مناسبت سالروز افتتاح «بانک فلاحتی و صنعتی» در 21 خرداد 1312 و نود سالگی فعالیت بانک کشاورزی در کشور، نمایشگاهی از منتخب اسناد مربوط به این بانک را در قالب14 عنوان و 23 برگ آماده­سازی و در وبگاه سازمان تقدیم علاقمندان این حوزه نموده است.