1 بهمن، سال روز درگذشت دكترمحمد قريب

مقدمه

دكتر محمد قریب، پدر طب كودكان و بنیانگذار مركز طبی كودكان در سال 1288ش. در تهران به دنیا آمد. تحصیلات اولیة را در دبستان سیروس و متوسطه را دارالفنون گذراند. در سال 1306ش.، برای تحصیل در رشته پزشكی عازم فرانسه شد. تحصیلات خود را از شهر «رن» آغاز كرد و در پایان سال اول جایزة لابراتوار تشریح دانشكدة پزشكی دست یافت. وی، نخستین ایرانی بود كه توانست دورة ویژة پزشكی را در پاریس با موفقیت طی كند. در سال 1316ش. از رسالة دكترای خود با عنوان «وقفه های تنفسی شیرخواران»، دفاع كرد و توانست رتبه بسیار خوب دیپلم پزشكی پاریس را كسب كند. 
   دكتر قریب در سال 1317ش. به كشور بازگشت و پس از پایان دوره سربازی، در دانشكده پزشكی، نخستین استاد كرسی بیماری های كودكان شد و پزشكان بسیاری را نیز تربیت كرد. هدف وی، آموزش و تربیت نیروی متخصص از پزشكان اطفال بود. وی را به حق می توان پدر پزشكی كودكان ایران نامید چرا كه بسیاری از پزشكان اطفال ایران از شاگردان دكتر قریب بودند. وی، همواره به دانشجویانش سفارش می كرد كودكان بیمار را همانند فرزندان خود در نظر گرفته و در معالجه آنان كوشا باشند. 
   دكتر قریب در كنار آموزش، معالجه بیماران را نیز انجام می داد. مطب وی در كنار خانه اش هر روز عصر پذیرای بیمارانی بود كه برخی از آنان توانایی مالی چندانی نداشتند اما دكتر با روی گشاده آنان را معالجه و گاه به جای دریافت حق الزحمه، داروی رایگان و موادغذایی، شیرخشك و پول نیز به خانواده بیماران خود می داد. حق ویزیت وی، با وجود حسن شهرت و مهارت در پزشكی از بسیاری از شاگردانش كمتر بود. 
   دكتر قریب، در طول عمر كاری خود خدمات بزرگی به جامعه پزشكی ایران كرد. پایه گذاری مركز انتقال خون و نخستین تعویض خون و بیان كاربرد و چگونگی استفاده از آنتی بیوتیك، از جمله خدمات مؤثر وی بود. علاوه بر فعالیت های یاد شده، «انجمن اطباء اطفال» را بنیان نهاد. نقطه آغاز آن انجمن جلسه های ماهانه شاگردان و دوستان دكتر در درمانگاه خواجه نوری بود. 
دكتر قریب، تركیبی از علم و دین بود و با وجود اینكه مرتبه والایی در رشته تخصصی خود داشت از ویژگی های برجسته اخلاقی برخوردار بود كه وی را از دیگران برتر می كرد. وی، انسانی دین دار و خداشناس بود و در كلاس های آموزشی علاوه بر علم به شاگردان درس اخلاق نیز می داد. دكترقریب همزمان با فعالیت های علمی در جریان های سیاسی و اجتماعی نیز شركت داشت و از عملكرد رژیم پهلوی انتقاد می كرد. فعالیت های سیاسی وی پس از كودتای 28 مرداد 1332ش. و به دنبال امضای بیانیه علیه رژیم به اخراج از دانشگاه منجر شد. 
   دكتر قریب، در سال 1351ش. به بیماری «هماچوری» مبتلا شد و اقدامات درمانی در ایران و آمریكا مؤثر واقع نشد و سرانجام در روز سه شنبه اول بهمن 1353ش. در بیمارستان محل خدمت خود درگذشت. پیكر وی، پس از قرائت نماز توسط آیت الله مرعشی نجفی، در قم به خاك سپرده شد.

به همین مناسبت، گروه ارتباطات آرشیوی اسنادی در این زمینه، شامل 9 عنوان و در قالب 17 برگ را آماده نموده است كه به صورت مجازی در وبگاه سازمان تقدیم علاقه‌مندان به سند می‌شود.