9 اکتبر (17 مهر)، روز جهانی پست (دومین نمایشگاه)
مقدمه
ایرانیان نخستین ملتی بودند که در زمان سلسله هخامنشی، تشکیلات منظم پستی به نام «چاپار» را تأسیس کردند. چاپارخانه ها در واقع، مشهورترین و حساس ترین تشکیلات اداری هخامنشیان بود که گروه چابک سواران به وسیله اسب های تندرو و طی مسافت های طولانی، ارتباط دائمی را بین مرکز و ایالات برقرار می کردند.
شکل جدید پست ایران در سال 1267ق.، زمان ناصرالدین شاه قاجار؛ در ادامه اصلاحات امیرکبیر ایجاد و چاپارخانهها در تمام نقاط کشور مکاتبات عمومی را پذیرفته و به مقصد میرساندند. اما، تشکیلات رسمی پست به معنای واقعی و امروزی آن از سال ۱۲۹۲ق. به وسیله میرزاعلیخان امین الدوله، نخستین وزیر پست، با همکاری «گوستاو فون ریدرر اتریشی»، با عنوان «پستخانه ایران» تأسیس گردید. در سال 1288ش. وزارت پست تشکیلاتی نو یافت و با اضافه شدن اداره تلگراف به آن، وزارت پست و تلگراف تشکیل، و در ادامه اواخر سال 1308ش. با خرید سهام شرکت تلفن، وزارت جدید پست و تلگراف و تلفن ایجاد شد.
«اتحادیه پست بین الملل» در سال ۱۸۷۴م. به منظور تبادل سریع و راحت تر مرسولات پستی در سطح جهانی با مشارکت و توافق ۲۲ کشور اروپایی و امریکایی در شهر «برن» سوئیس تاسیس گردید. امضاکنندگان براساس توافق به عمل آمده، قلمرو پستی را تشکیل دادند که آزادی ترانزیت برای مبادله متقابل مراسلات در سراسر قلمرو اتحادیه را تأمین و تضمین میکرد. نام این اتحادیه پس از چهار سال، با پیوستن کشورهای دیگر به «اتحادیه جهانی پست»، تغییر کرد. ایران نیز در سال ۱۸۷۷م./ 1294ق. بهعنوان بیست و نهمین عضو، به آن اتحادیه پیوست.
درسال ۱۹۶۹م.، کنگره این اتحادیه در «توکیو»، طی قطعنامه پایانی خود، روز 9 اکتبر هر سال را بهعنوان روز جهانی پست تعیین کرد، از سال ۱۹۷۰م، در این روز، اداره های پست سراسر جهان، برای تشریح نقش و کارکرد پست در زندگی بشریت اقدامهای گسترده اطلاعاتی و تبلیغاتی انجام میدهند.
ادارهکل خدمات آرشیوی (اداره ارتباطات آرشیوی) به مناسبت 9 اکتبر(17 مهر) روز جهانی پست، دومین نمایشگاه مجازی در این زمینه، شامل 14 عنوان با معرفی 21 برگ سند را آماده سازی و در وبگاه سازمان به علاقهمندان تقدیم نموده است.
- مکاتبه ناصرالدینشاه با مستوفیالممالک در خصوص اعزام سیصد نفر از سواران قرهپاپاق توسط مویدالدوله به خراسان و لزوم حفظ نظم چاپارخانه و گمرک آذربایجان و درخواست قوامالدوله برای گرفتن چاپارخانه راه آذربایجان
- اعلان کامیل مولیتور، رئیس کل پست، مبنی بر رفع اختلاف بین گمرک و پست در موضوع قیمت اظهار شده مال التجاره های وارده شده با پست به کشور
- اعلان کامیل مولیتور، رئیس کل پست، در خصوص نرخها و شرایط مراسلات خارجی
- پیشنهادات ارائه شده به ممتازالدوله، وزیر مالیه، برای تمدید استخدام مسیو کامیل مولیتور، مدیر پست، و ادامه خدمت وی در دولت ایران
- گزارش مخبر کمیسیون بودجه مجلس از بررسی و مذاکره طرح تجدید کنترات مسیو مولیتور، مدیر پست دولت ایران
- مکاتبه پیشکار مالیه خراسان با مالیه نیشابور در خصوص ارسال اطلاعات درخواستی وزارت مالیه، برای تحقیق، محاسبه و رسیدگی چاپارخانه مرکزی
- سواد تلگراف وزیر پست و تلگراف به روسالی مراکز پستی ایلات و ولایات و مراکز تلگرافی داخله و خارجه مبنی بر مجانی بودن حمل مراسلات پستی وزارتخانهها و ادارات دولتی و چگونگی مخابره تلگرافات دولتی
- اعلان اداره ایالتی پست و تلگراف فارس در مورد ساعت دریافت مراسلات پست هوایی در دفتر پست شیراز
- نامه به ناصر الدینشاه در مورد چاپارخانه های راه آذربایجان و انتظام امور گمرکخانه ها
- گزارشی از وضعیت چاپارخانه تبریز و ارائه توضیحاتی در مورد شکایات از عملکرد آن
- فرمان ناصرالدینشاه به عضد الدوله، حاکم قزوین مبنی بر احداث چاپارخانه در [روستای] مزرعه و تحویل آن به مباشرین پست
- رونوشت حکم انتصاب میرزا ابوالفضلخان به ریاست اداره پست محلات
- شکایت رعایای محال نطنز و کمجان از رئیس و کارکنان پستخانه آنجا به دلیل تأخیر در ارسال امانات و نامهها و هم چنین گرفتن حق الزحمه از رعایا برای دریافت امانتهای خود
مکاتبه ناصرالدینشاه با مستوفیالممالک در خصوص اعزام سیصد نفر از سواران قرهپاپاق توسط مویدالدوله به خراسان و لزوم حفظ نظم چاپارخانه و گمرک آذربایجان و درخواست قوامالدوله برای گرفتن چاپارخانه راه آذربایجان
- شماره : ۱۷۸۹-۲۳۲
- تاریخ : ۱۲۸۵ش