10 آذر، روز مجلس ، «منتخبی از اسناد انتخابات مجلس بیستم»
مقدمه
مجلس مهمترین جایگاه حضور مردم در حکومت هر کشوری میباشد و انتخابات یکی از شاخصههای توسعه سیاسی و مفسر نقش مردم در حکومت محسوب میشود. در ایران با صدور فرمان مشروطه در سال 1285ش. مجلس شورای ملی آغاز به کار کرد و تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357ش. بیست و چهار دوره مجلس شورای ملی تشکیل گردید. انتخابات دوره اول مطابق نظامنامه انتخابات، صنفی- طبقاتی بود و طبقات ششگانه شاهزادگان، قاجاریه، علما و طلاب، اعیان و اشراف، ملاکان، فلاحان و اصناف نمایندگان خود را برگزیدند. مجلس این دوره با حضور مظفرالدین شاه گشایش یافت و بعد به دستور محمد علی شاه به توپ بسته شد و دوره استبداد آغاز شد. پس از استبداد صغیر، مجالسی دیگر از سال 1288تا 1304ش. تشکیل شد که فراز و نشیب زیادی را دوره خود طی نمود. در زمان سلطنت رضا شاه به دلیل تسلط وی بر قوه مجریه در انتخابات مجلس شورای ملی دخالت داشت. در سال 1320ش. پس از اشغال ایران توسط متفقین در جریان جنگ جهانی دوم دوره جديد مجلس آغاز گرديد و در زمان سلطنت محمدرضا پهلوی دوره سیزدهم مجلس شورای ملی تا مجلس بیست و چهارم شکل گرفت.
در نوزدهم خرداد سال 1339ش. عمر مجلس نوزدهم به پایان رسید و در سیام تیر همان سال دستور شروع انتخابات دوره بیستم از طرف وزارت کشور به فرمانداریها ابلاغ شد. در تاریخ انتخابات مجلس شورای ملی انتخابات بیستم از ویژگیهای خاصی برخوردار است اعلام انتخابات آزاد از جانب رژیم، تشکیل احزاب، شرکت احزاب غیردولتی، نقش فعال افشار مختلف از جمله دانشجویان و فرهنگیان، ابطال انتخابات در تابستان 1339ش. و برگزاری مجدد انتخابات در زمستان همان سال و سرانجام انحلال مجلس در 19 اردیبهشت 1340پس از دو ماه فعالیت، وجه تمایز این دوره از انتخابات نسبت به دورههای قبل است.
گروه ارتباطات آرشیوی به مناسبت 10 آذر روز مجلس، منتخبی از اسناد مجلس بیستم شامل 19 فهرست با معرفی 20برگ سند را به علاقهمندان این حوزه تقدیم مینمایند.
منابع
- اسنادی از انتخابات مجلس شورای ملی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.صص 3 تا7-
- پایان نامه- بررسی انتخابات مجلس شورای ملی ایران (ادوار هجدهم تا بیستم)- نفیسه سیاهپوشان. فصل پنجم.ص 110.
- مکاتبه نخست وزیر با وزیر دارائی، در مورد تأکید به کلیه مأموران دولت و دستگاههای وابسته در باره انجام کلیه دستورات ذکر شده بدون تخلف، جهت برگزاری انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی
- استعفای کریم طهماسبی از نمایندگی دوره بیستم مجلس شورای ملی
- اعتبارنامه حسن بیات نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه شاهزند
- اعتبارنامه آقای محمود محمودی نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان صومعهسرا
- اعتبارنامه آقای سیدمحمود مدرسی روحانی نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان قم
- اعتبارنامه آقای جواد داود زاده نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان فومن
- اعتبارنامه آقای خانلر قراچورلو نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان اسفراین
- اعتبارنامه آقای امیرهوشنگ مقدم نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان طارمعلیا
- اعتبارنامه آقای فتحالله پور سرتیپ نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهرستان خرمآباد
- اعتبارنامه آقای رضا صرافیزدی (صرافزاده) نماینده مجلس شورای ملی در دوره بیستم از حوزه انتخابیه شهر یزد
- مکاتبه شهربانی کل کشور با وزارت کشور، در باره قرائت آرا و انتخاب آقای زینالعابدین سالار بهزادی به نمایندگی دوره بیستم مجلس شورای ملی شهرستان بم
- دستور وزیر کشور به فرمانداریها, در باره نهایت مراقبت مسؤلان قانونی در امر انتخابات مجلس دوره بیستم، گزارش به وزارت کشور در صورت بروز هر نوع دخالتی از سوی مقامات دولتی، نظامی، انتظامی و غیره و دستور به سازمانهای انتظامی مبنی بر تحت اختیار بودن استاندران و فرمانداران
- گزارش رئیس شهربانی قم به فرمانداری شهرستان قم در باره فعالیتهای انتخاباتی شهر مذکور
- صورت جلسه دوازدهمین جلسه انجمن نظارت بر انتخابات دوره بیستم شورای ملی در اردبیل
- نامه اعتراض آمیز دبیر کمیته حزب مردم اردبیل به ریاست انجمن مرکزی نظارت بر انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی حوزه اردبیل
- دستور تلگرافی وزیر کشور با فرمانداری پلدختر، در باره انحلال کلیه انجمنهای نظارتی انتخابات [دوره بیبستم مجلس شورای ملی]
- بخشنامه وزارت کشور، در باره تسلیم هرگونه مطلب و شکایت به انجمن نظارت مرکزی [در جریان امر انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی]
- دستور وزیر کشور به فرمانداری، در باره تشکیل انجمن نظارت مرکزی انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی، معرفی اعضای واجد شرایط به وزارت کشور در زمان مقرر، انجام انتخابات در همه حوزهها در یک روز، تشکیل جلسات انجمن نظارت بدون تأخیر و ارائه گزارش جریان کار
- آگهی انجمن نظارت انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی کلیمیان شیراز
مکاتبه نخست وزیر با وزیر دارائی، در مورد تأکید به کلیه مأموران دولت و دستگاههای وابسته در باره انجام کلیه دستورات ذکر شده بدون تخلف، جهت برگزاری انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی
- شماره : ۱۳۷۴۱-۲۴۰
- تاریخ : ۱۳۳۹/۱۰/۰۳