1 فروردين 1301، سالروز آغاز به كار نخستين شوراي عالي معارف

مقدمه

در 20م اسفند 1300ش. نمايندگان مجلس شوراي ملي قانون تأسيس شوراي عالي معارف را تصويب كردند. هدف از تأسيس شورا، توسعة علوم و اشاعة معارف و فنون و رفع نقص هاي تحصيلات علمي و فني بود و وزارت معارف موظف بود شعب آن را در مركز ايالات و ولايات مورد نظر داير كند.
در اول فروردين سال بعد، شورا به صورت رسمي فعاليت خود را آغاز كرد. به استناد مادة دوم مصوبة 19 ماده اي مجلس ده نفر اعضاي رسمي، هيأت شوراي عالي معارف را تشكيل مي دادند. اعضاي شورا يك نفر مجتهد جامع الشرايط، دو نفر از رؤساي مدارس عاليه و متوسطه، دو نفر از معلمان درجة اول مدارس عاليه و متوسطه و پنج نفر از دانشمندان بود. همچنين شورا مي توانست از ده نفر عضو غيررسمي براي شركت در مذاكرات بهره بگيرد.
وزير معارف به عنوان رئيس رسمي شوراي عالي معارف اعضاي شورا را از ميان افراد دارندة 4 ويژگي زير انتخاب مي كرد:
1- خدمت نماياني به معارف كشور كرده باشند؛
2- حداقل سي ساله باشند؛
3- داراي معلومات و اطلاعات لازم باشند؛
4- از صحت عمل و حسن اخلاقي و عقيده برخوردار بوده و فاقد سوءپيشينه باشند.
اين اعضا موظف بودند 19 وظيفه اي كه نمايندگان مجلس به آنها واگذار كرده بودند را اجرا نمايند كه از ميان آن ها مي توان به موارد زير اشاره كرد:
ُ تلاش براي ترويج خط و زبان و ادبيات فارسي و نشر مقالات علمي، اجباري و رايگان كردن آموزش، رفع نقص هاي تعليمات عمومي و تهية امكان تأسيس مدارس صنعتي، فلاحتي، شبانه روزي، تعميم ورزش و توجه به سلامت شاگردان، تدوين نظام نامه هاي مورد نياز براي  مدارس و ترفيع رتبة معلمان، تهية دستور بازرسي از مدارس و آزمون شاگردان، تطبيق كتاب هاي درسي با دستورات رسمي، مشاركت در تهية بودجه، و نظارت بر مصرف آن، تعيين شهرية مدارس غيردولتي، تشخيص صلاحيت براي صدور مجوز تأسيس مدرسه، انتخاب بورسيه شوندگان و رسيدگي به ديپلم فارغ التحصيلان خارج از كشور.
اول فروردين1301 سالروز آغاز رسمي فعاليت شوراي عالي معارف در 95 سال پيش است. به همين مناسبت اداره كل خدمات آرشيوي(گروه ارتباطات آرشيوي) منتخب اسنادي مرتبط با شوراي ياد شده، شامل 19  عنوان با معرفي 34 برگ سند، آماده و تقديم علاقه مندان كرده است.
 

فرمان ابلاغ قانون اجازه تأسيس شعب شوراي عالي معارف در مراكز ايالات و ولايات

  • شماره : ۲۸۶۹-۲۹۷
  • تاریخ : ۱۳۰۶/۰۷/۰۳