22 دی‌ماه 1286، سالروز تولد دکتر محسن هشترودی

مقدمه

دکتر محسن هشترودی، ریاضیدان نامی ایران در 22 دی‌ماه 1286 در شهر تبریز چشم به جهان گشود. پدرش شیخ اسماعیل مجتهد، نماینده تبریز در مجلس اول و دوم مشروطه و از یاران ستارخان و شیخ محمد خیابانی بود. 
خانواده هشترودی چند روز پس از تولد وی به تهران آمدند و در آنجا ساکن شدند. محسن، تحصیلات ابتدایی را در مدرسه های سیروس و اقدسیه گذراند و برای ادامه تحصیل به دارالفنون رفت. 
هشترودی در سال 1304ش. دوره دبیرستان دارالفنون را به پایان رساند و به قصد تحصیل در پزشکی وارد مدرسه طب شد. اما طب را رها کرده و با اولین گروه دانشجویان اعزامی برای تحصیل در رشته مهندسی مکانیک به فرانسه رفت. ولی این رشته نیز با روح او سازگار نبود و به ایران برگشت و در دارالمعلمین عالی به تحصیل در رشته ریاضی پرداخت. پس از کسب مدرک لیسانس بار دیگر به فرانسه بازگشت و در دانشکده علوم پاریس، آنالیز و سپس در دانشگاه سوربن، هندسه دیفرانسیل خواند و رساله دکترای خود را در همین رشته زیر نظر استادش «الی کارتان» ارائه داد که امروزه با نام «التصاق هشترودی» معروف است.
دکتر هشترودی با اخذ مدرک دکتری به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران به تدریس ریاضی مشغول شد. 5 سال بعد در دانشسرای عالی به درجه استادی ریاضیات رسید. ریاست دانشگاه تبریز و دانشکده علوم دانشگاه تهران از مسئولیت های وی بوده است. 
تربیت صدها شاگرد ممتاز و تألیف آثاری مانند «جهان اندیشه و هنر»، «دانش و هنر»، «نظریه اعداد»، «سایه‌ها (مجموعه شعر)» و «سیر اندیشه بشر» از جمله خدمات ارزنده وی در طی عمر 69 ساله‌اش بودند. دکتر محسن هشترودی  سرانجام در 13 شهریور 1355 به دلیل سکته قلبی در منزل درگذشت و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
به پاس خدمات ارزنده دکتر هشترودی، استاد ممتاز دانشگاه تهران و چهره برجسته کشور، شورای اجرایی انجمن ریاضی ایران در جلسه 11 شهریور 1383 «جایزه محسن هشترودی» را تصویب کرد. این جایزه دو سالانه به برترین مقاله چاپ شده متخصصان ایرانی در مجلات معتبر داخلی و خارجی در موضوع هندسه و توپولوژی اعطا می شود.
22 دی، سالروز تولد بزرگترین ریاضیدان معاصر کشور است به همین مناسبت اداره‌کل خدمات آرشیوی (گروه ارتباطات آرشیوی) منتخب اسناد مرتبط با این اندیشمند ایرانی را شامل 16 عنوان با 21 برگ آماده سازی و در وبگاه سازمان اسناد و کتابخانة ملی تقدیم علاقه مندان کرده است.

درخواست از وزیر فرهنگ برای امضای حکم انتصاب دکتر محسن هشترودی به سمت ریاست دانشکده علوم

  • شماره : ۱۵۳۵۰-۲۹۷
  • تاریخ : ۱۳۳۶/۰۳/۱۱