تأکید رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و آیت‌الله مددی بر ضرورت احیای نسخه‌های خطی فارسی و رجالی منطقه فرارود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، این دیدار در بیت آیت‌الله مددی، از اساتید برجسته حوزه علمیه قم، و با حضور رضا شهرابی، معاون کتابخانه ملی؛ سید محمود سادات، معاون پژوهش و منابع دیجیتال؛ حجت‌الاسلام والمسلمین نوراللهیان، مشاور ریاست سازمان؛ و حجت‌الاسلام قبادی، مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی استان قم، برگزار شد.
در ابتدای این دیدار، غلامرضا امیرخانی با اشاره به بازدید اخیر خود از انستیتو ابوریحان بیرونی در تاشکند، این مؤسسه را یکی از مراکز مهم نگهداری متون اسلامی در آسیای مرکزی دانست و گفت: این مرکز با دارا بودن بیش از ۲۷ هزار نسخه خطی، ظرفیت ارزشمندی برای پژوهش‌های اسلامی به‌شمار می‌رود. اگرچه عمده نسخه‌های دینی موجود، در حوزه فقه حنفی و کلام ماتریدی هستند، اما آثار شیعی نیز در میان آن‌ها دیده می‌شود. در همین راستا، رایزنی‌هایی برای توسعه همکاری‌های علمی میان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و این مرکز در حال انجام است.
وی در ادامه با تشریح مأموریت‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: بر اساس قانون، تمامی اسناد رسمی دستگاه‌های دولتی پس از گذشت ۴۰ سال به کتابخانه ملی منتقل می‌شوند. با این حال، حوزه فعالیت ما تنها به آرشیو محدود نیست؛ بلکه احیای علمی، معرفی و انتشار نسخه‌های خطی ایرانی و اسلامی، بخشی جدی از مأموریت فرهنگی این سازمان به‌شمار می‌رود.
رئیس سازمان همچنین به نمونه‌هایی از اقدامات اخیر کتابخانه ملی در زمینه انتشار متون خطی اشاره کرد و گفت: در سال های اخیر نسخه‌ای نفیس از امالی شیخ صدوق به خط ابن‌سکون، که در تملّک مرحوم محدث قمی بود را با مقدمه آیت‌الله مرعشی منتشر کردیم. همچنین نسخه‌ای از ادویه مفرده تألیف ابن سمجون، حکیم آندلسی معاصر ابن‌سینا، در حال آماده‌سازی برای چاپ است که با توجه به ویژگی‌های زبانی خاص آن، به‌صورت فاکسیمیله منتشر خواهد شد.
در ادامه این دیدار، آیت‌الله سید احمد مددی با تمجید از اقدامات فرهنگی و علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، به نقش تاریخی منطقه ماوراءالنهر در شکل‌گیری دانش رجالی و حدیثی شیعه اشاره کرد و گفت: شخصیت‌هایی چون محمد بن عمر کشی از همین نواحی برخاسته‌اند و کتاب رجال کشی از منابع مهم و تأثیرگذار علم رجال شیعه به‌شمار می‌رود. برخلاف تصور رایج، منطقه فرارود در قرون نخستین هجری، نقشی تعیین‌کننده در شکل‌گیری سنت حدیثی شیعه داشته است.
وی با تأکید بر ضرورت مشارکت فعال نهادهای داخلی در احیای این متون افزود:با وجود کارهای ارزشمند افرادی چون اتان کولبرگ، نباید تنها به تحقیقات پژوهشگران غربی بسنده کرد؛ بلکه محققان داخلی، با اتکا به مبانی اعتقادی و شناخت تاریخی، باید مسئولیت احیای این منابع را برعهده بگیرند.
آیت‌الله مددی همچنین با اشاره به جایگاه زبان فارسی در تولید علم در تمدن اسلامی، بر اهمیت احیای میراث علمی فارسی تأکید کرد و گفت: کتابخانه ملی، باید توجه ویژه‌ای به شناسایی و بازنشر آثار فارسی در حوزه‌هایی چون پزشکی، نجوم، فقه و فلسفه داشته باشد. این آثار بخشی از سرمایه عظیم فرهنگی ما هستند که نیازمند بازنگری و عرضه دوباره‌اند.
این دیدار در فضایی صمیمی و علمی، با تأکید بر گسترش همکاری‌های مشترک میان مراکز حوزوی و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به پایان رسید.