Skip to Content

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی: خلیج فارس، حقیقتی روشن‌تر از روز در آیینه اسناد تاریخی


تاریخ انتشار: ۱۴۰۴/۲/۲۸ - ۰:۰:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۴۰۴/۲/۲۸ - ۱۶:۳۲:۸
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی: خلیج فارس، حقیقتی روشن‌تر از روز در آیینه اسناد تاریخی
در نشست علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا مطرح شد؛ تأکید بر اهمیت پژوهش‌های مستند برای تثبیت نام تاریخی خلیج فارس در عرصه بین‌المللی
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در نشست علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا که با حضور اساتید و پژوهشگران این حوزه برگزار شد، با تأکید بر اهمیت اسناد تاریخی در تثبیت نام «خلیج فارس»، خواستار توسعه مطالعات مستند، تولید آثار پژوهشی و انتشار آن‌ها به زبان‌های مختلف در سطح بین‌المللی شد.
 
وی در ادامه با استناد به گزارشی از نیویورک‌تایمز که به تازگی منتشر شده، افزود: «این رسانه معتبر آمریکایی اذعان کرده است که ماجرای اخیر خلیج فارس، موجب وحدت بی‌سابقه‌ای میان ایرانیان در داخل و خارج از کشور شده است؛ وحدتی که بسیار ارزشمند و الهام‌بخش است.»
 
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با ارائه شواهدی از منابع تاریخی، به ماجرای سلیمان سیرافی اشاره کرد و گفت: «حدود ۱۲۰۰ سال پیش، نخستین مسلمان دریانورد که سفرنامه‌ای از خود برجای گذاشته، از بندر طاهری یا سیراف قدیم به سمت چین حرکت کرد. این سفرنامه به زبان عربی در کتابخانه ملی پاریس نگهداری می‌شود.»
 
وی همچنین با تأکید بر قدمت تاریخی نام «خلیج فارس»، اظهار داشت: «این نام در اسناد تاریخی در زبان‌های مختلف از جمله لاتینی به صورت «سینوس پرسیکوس» و در منابع اروپایی با عنوان «پرشین گلف» ذکر شده است. مقدسی، جغرافی‌دان عرب نیز به صراحت نوشته است که در بندر جده، در جنوب خلیج فارس، حکومت در دست پارسیان بوده است.»
 
امیرخانی با انتقاد از اشتباهات رایج در برخی نقشه‌ها افزود: «این اشتباهات ناشی از تطبیق نادرست نام‌ها با مناطقی چون دریای سرخ یا بحر العرب است. در عوض، نقشه‌های تاریخی قرون ۱۶ تا ۱۸ میلادی که توسط سیاحان و جغرافی‌دانان اروپایی تهیه شده‌اند، همگی از نام «Persian Gulf» استفاده کرده‌اند.»
 
وی با تأکید بر ضرورت انجام تحقیقات علمی و مستند در این حوزه گفت: «در این مسیر، نباید صرفاً به انتظار تغییر نظر کشورهای عربی باشیم. آنچه که بر دوش ماست، تولید دانش مستند و مبتنی بر منابع معتبر تاریخی است که با انتشار آن‌ها به زبان‌های مختلف، بتوانیم حقیقت تاریخی نام «خلیج فارس» را در عرصه بین‌المللی تثبیت کنیم.»
 
امیرخانی همچنین به آثار پژوهشی فاخر دهه ۱۳۸۰ همچون کتاب «وصف خلیج فارس در نقشه‌های تاریخی» که با مشارکت اساتیدی همچون مرحوم حسن حبیبی، جواد صفی‌نژاد و مرحوم غلامرضا صبا تدوین شد، اشاره کرد و افزود: «سازمان اسناد و کتابخانه ملی آمادگی دارد از پژوهش‌های مشابه حمایت کند و نتایج آن‌ها را در قالب آثار نفیس برای ارسال به کتابخانه‌های ملی جهان منتشر نماید.»
 
وی در پایان با اشاره به تأثیر ماندگار این آثار در کتابخانه‌های معتبر دنیا، گفت: «این کتاب‌ها به عنوان منابع مرجع در این کتابخانه‌ها باقی خواهند ماند و در تثبیت نام خلیج فارس در عرصه بین‌المللی نقش اساسی خواهند داشت.»
 
سخنان رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در پایان نشست با ابیاتی از نظامی گنجوی همراه شد:
همه عالم تن است و ایران دل / نیست گوینده زین قیاس خجل