بروجردی: منتخبی از کتابهای معلولان در کتابخانه ملی ایران رونمایی میشود
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، اختتامیه نخستین جشنواره ملی «کاما، کتاب افراد معلول ایران» با شعار شهروند معلول، جامعه فراگیر عصر امروز - سهشنبه(5 آذرماه) با حضور اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیکنام حسینیپور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور، علیاکبر جمالی، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل انجمن نابینایان کشور؛ منصور برجیان، مدیرعامل انجمن علمی و آفرینشهای هنری ایران؛ منصور شادکام، قائممقام انجمن نابینایان کشور و دبیر اجرایی جشنواره؛ در تالار قلم مرکز همایشهای بینالمللی سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران برگزار شد.
بروجردی گفت: امیدوارم این نشستها برای کسانی که از کمتوانی رنج میبرند دلگرمکننده باشد. امیدوارم که در آینده این سرزمین شاهد کسانی باشیم که در جایگاه و شأن خود مفید فایده واقع شده باشند. این افراد به خانه خودشان که خانه کتاب و سند است وارد شدهاند آنچه که در باور، اندیشه و قلب آنها در قالب نوشتار یا صوت تراوش میکند برای ما ارزشمند است و ما در این سازمان حافظ و نگهدارنده آن هستیم.
وی ادامه داد: پیشرفت و بالندگی هر جامعه در گرو سهم داشتن و نقشآفرینی تمام آحاد آن است. حذف، نادیدهانگاری یا کمتوجهی به هر گروه یا قشر، نیازها و تواناییهای آن؛ از یک سو هزینههای اجتماعی و اقتصادی را افزون میکند و از سوی دیگر، جامعه را از تواناییها، خلاقیتها و ظرفیتهای بالقوه و بالفعل بعضی از اعضایش محروم میکند.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: افراد دارای معلولیت با جمعیتی معادل 15 درصد هر جامعه از سوی اندیشمندان حوزه اجتماعی بهعنوان بزرگترین اقلیت اجتماعی محسوب میشوند. تضمین حقوق اجتماعی، ایجاد فرصتهای برابر و دسترسی عادلانه و منصفانه به امکانات ازجمله شاخصههایی است که توجه و تلاش در راه آنها میتواند، تضمینبخش تبدیل شدن افراد دارای معلولیت به شهروندانی فعال مانند سایر آحاد مردم شود.
وی افزود: ایجاد جامعه زیستپذیر بهصورتی که امکان زیست برای تمامی اقشار فراهم باشد این رویکرد میتواند ضامن این نگاه باشد و در پرتو مفاهیمی چون «جامعهای برای همه» و «جامعه فراگیر» تجربه و معنا شود. آنگونه که وفاق نهادها و پیماننامههای بینالمللی همانند، کنوانسیون حقوق معلولین، و قوانین استاندارد برابرسازی فرصتها برای معلولان، در این زمینه منعقد شده است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره سعی کرده است که به افراد کمتوان توجه ویژهای داشته باشد و این موضوع مهم را در سیاستهای خود مدنظر قرار دهد. رهاورد این نگاه، تصویب مجموعه قوانین و سیاستها بود که بخشی از آن در حیطه فعالیتهای دولت قرار میگرفت و نیازی به رأی مجلس نداشت؛ بنابراین در قالب تصویبنامهای در هیأت دولت در زمینه حقوق معلولان، شهریورماه سال 94 مصوب شد و بخشی نیز با عنوان «لایحه حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت» به مجلس رفت که سرانجام در اسفند 1396 تصویب، و در اردیبهشت سال 1397 ابلاغ شد.
به گفته وی، در واقع مصوبه شهریور 1394 را میتوان مجموعه سیاستهای حمایت از این قشر، و «لایحه» را یک نگاه تقنینی تضمینبخش در زمینه حقوق این افراد قلمداد کرد.
بروجردی ادامه داد: استفاده از بریل فارسی، روز به روز در حال کمرنگ شدن است که از یک سو تبعات فراوانی را برای نابینایان خواهد داشت و از سوی دیگر حفظ یک خط بهعنوان یک مقوله فرهنگی بسیار حائز اهمیت است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: همان طور که گفته شد، یک نویسنده دارای معلولیت چندین برابر یک فرد عادی تلاش، وقت، انرژی و هزینه باید صرف کند تا کتابی را ترجمه یا تألیف و منتشر کند؛ بنابراین، قطعا باید اقدامات حمایتی و تسهیلگر همانند آنچه در چند دهه اخیر در کشورهای توسعهیافته وجود دارد برای نویسندگان دارای معلولیت صورت بگیرد. به همین سبب سازمان اسناد و کتابخانه ملی بهعنوان یک سازمان پیشگام فرهنگی و هم راستا با رویدادهای جهانی، اقدامات حمایتی را متناسب با حوزههای مأموریتی خود در نظر دارد.
بروجردی ادامه داد: سازمان سعی میکند در قالب نشستهای منظم و در بازههای زمانی 3 یا 6 ماهه منتخبی از کتابهای چاپ یا ترجمه شده توسط افراد دارای معلولیت را رونمایی و معرفی کند تا ضمن رسانهای شدن، در زمینه آشنایی بیشتر جامعه و آگاهیافزایی درباره توانمندیهای این افراد و همچنین، بهتر شدن بازار فروش این نویسندگان موثر باشد.
وی بیان کرد: توجه به مسائل فرهنگی و حوزه فرهنگ در زمینه افراد کمتوان بسیار مهم و حائز اهمیت است و در جهان نیز به شکل روزافزون به حوزه فرهنگ در این زمینه توجه جدی میشود. برگزاری رخدادهای فرهنگی مانند «جشنواره ملی کاما» از یک سو، موجب ایجاد انگیزه و امید در میان افراد معلول و از سوی دیگر، موجب آگاهی بیشتر جامعه، فرهنگسازی و آشنایی مردم با این افراد و توانمندیهای آنها میشود.
بروجردی افزود: با آشنایی و افزایش آگاهی، جامعه و مردم با مسائل و مشکلات این افراد بیشتر آشنا و دغدغهمندتر میشوند، و در نتیجه برگزاری چنین رخدادهایی، امید اجتماعی را در میان معلولان افزایش و همچنین انگیزه جامعه با دیدن توانمندیهای معلولان افزایش میدهد. امیدی که بیش از هر چیزی در شرایط کنونی کشور به آن نیاز داریم.
وی گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی بهعنوان یک قطب فرهنگی مهم کشور در این جشنواره مشارکت فعال داشته و امروز شاهد برگزاری اختتامیه این جشنواره بسیار مهم در حوزه نویسندگان دارای معلولیت و نیز کتابهایی که در این حوزه نوشته یا ترجمه شده است هستیم.
بروجردی ادامه داد: سازمان اسناد و کتابخانه ملی در راستای توجه به افراد دارای معلولیت و اهمیتیابی روزافزون مقوله فرهنگ در این حوزه از برگزاری مراسم و جشنهای مناسبتی در این زمینه مانند «روز جهانی نابینایان»، «روز جهانی معلولان» گذر کرده و سعی دارد در راه ایجاد انگیزه برای این افراد، حل مشکلات و مسائل آنها در حوزههای فرهنگی و آگاهیافزایی و فرهنگسازی در جامعه متناسب با حوزههای مأموریتی سازمان گامهای مهمی را بردارد. از این رو، در سال گذشته بزرگداشت دکتر خزائلی را برگزار کردیم تا برای سایر معلولان ازجمله نابینایان انگیزه و الگویی باشد علاوهبراین زمینهای بایجاد شود برای فرهنگسازی و آشنا کردن جامعه با توانمندیهای آنها و همچنین معنای اراده و امید را در پس تمامی مشکلات و سختیها نشان بدهیم.
وی بیان کرد: در سال جاری نیز در کنار مشارکت فعال در جشنواره ملی کاما به سبب موقعیت حساس و ویژه خط بریل فارسی «جشنواره ملی بریلفا» را در حال انجام داریم که اختتامیه آن 26 آذرماه برگزار خواهد شد، تا در راه حفظ و گسترش بریل فارسی، آگاهیبخشی به جامعه درباره آن و حساسنمودن سایر نهادی ذیرربط به شرایط حساس و ویژه این خط گام برداریم.
** جشنواره ملی«کاما» نمونهای از همگرایی مثبت برای توجه به معلولان اهل قلم است
مدیرعامل موسسه خانه کتاب درباره جامعه معلولان کشور بهویژه اهل قلم این قشر گفت: باید تمهیداتی اندیشیده شود که ناشران در زمینه مسئولیت اجتماعی خود چاپ و انتشار آثار اهل قلم دارای معلولیت و کتابهای حوزه معلولیت را مورد توجه قرار دهند. این امر مستلزم همکاری نهادهای مختلف فرهنگی است که بایسته است از ظرفیتهای این قشر از جامعه در حوزة فرهنگ مکتوب کشور و نیز تشویق افراد دارای معلولیت به کتاب و کتابخوانی استفاده شود.
حسینیپور افزود: پیشنهاد ما این است که کتابهای برگزیده جشنواره کاما نباید متکی بر خرید دولتی باشد، بلکه باید با طراحی هولوگرامی از سوی دبیرخانه جشنواره و ارتباط با اتحادیه ناشران و کتابفروشان متکی بر خرید ملی و عامه مردم باشد تا با همه خوانندگان کشور ارتباط بگیرد؛ علاوهبراین همه نهادهای متولی خرید کتاب کشور، خرید آثار این قشر از جامعه را باید در اولویت قرار دهند. این امر قطعاً به نشاط و پویایی اهل قلم معلول منجر میشود.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب ادامه داد: امروز توسعه کتابهای گویا و صوتی یکی از ضرورتها و نیازهای جامعه هر کشور محسوب میشود. در روزگاری که همه اقشار جامعه بهعلت گرفتاریهای مختلف قادر به کتابخوانی نیستند، کتابهای گویا میتواند به جامعه کتابخوان کمک بسیاری کند. اینگونه کتابها افزون بر اینکه میتواند نیازهای مطالعاتی و آموزشی در حوزه نابینایان و افراد معلول را فراهم کند، برای دیگر اقشار جامعه ازجمله کودکان و نوجوانان و کهنسالان نیز مفید و ثمربخش خواهد بود.
حسینیپور گفت: شهرداریهای سراسر کشور باید بدان توجه کنند، مناسبسازی فضاهای فرهنگی برای این قشر از جامعه است، البته با نظارت خودشان، چراکه بهقول امروزیها، اینها کف خیابان هستند و در خیلی از فضاهای فرهنگی اعم از کتابخانهها، کتابفروشیها و نظایر آنها، این قشر فرهیخته امکان حضور ندارند.
وی افزود: نباید فعالیتها به برگزاری این جشنواره ختم نشود. به نظر اینجانب این تازه آغاز راه است، باید با برگزاری جلسات نقد و بررسی آثار منتخب و میزگردهای آسیبشناختی در طول سال به پویایی و نشاط جامعه اهل قلم معلول کمک کرد. معلولیت یک بیماری نیست، بلکه یک ظرفیت جدید است که باید به آن یاری رساند.
حسینیپور درباره این رویداد و جریان داوری آن بیان کرد: هیات داوران نخستین جشنواره ملی کاما(کتاب افراد معلول ایران) ضمن قدردانی از «انجمن نابینایان ایران» و «انجمن علمی و آفرینشهای هنری معلولان ایران» و همچنین سایر نهادها و سازمانهایی که در ایجاد و برگزاری این جشنواره مشارکت و همکاری داشته و مایه دلگرمی اهل قلم دارای معلولیت و نیز نویسندگان، پژوهشگران و مترجمان آثار مکتوب با موضوع معلولیت را فراهم آورندهاند، برگزاری این جشنواره را نمونهای از همگرایی مثبت و الگو برای توجه و اهتمام به معلولان اهل قلم و پژوهشگران این حوزه قلمداد میشود.
وی ادامه داد: امیدواریم این همگرایی افزون بر اینکه نتایج مثبت و ارزشمندی برای جامعه معلولان اهل قلم کشور دارد، با تشکیل دبیرخانه دائمی این جشنواره، موجب پویایی و تداوم این نهاد فرهنگی شود تا ارتباط و پیوند معلولان با اهالی کتاب و نشر محکمتر و گستردهتر شود.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب افزود: تنوع آثار منتخب در موضوعات مختلف ازجمله شعر، ادبیاتداستانی، متون ادبی کهن، کودک و نوجوان، ریاضی، کلیات نشاندهنده ظرفیت بالای جامعه اهل قلم معلول کشور است؛ علاوه براین در این جشنواره، کمتوجهی ناشران و پژوهشگران به تحقیق و پژوهش درباره ابعاد و زمینههای مختلف موضوع معلولیت تا حدودی احساس شد که میطلبد اهتمام بیشتری به این موضوع شود.
به گفته حسینیپور، در نخستین جشنواره ملی کاما آثار رسیده در موضوعات، اجتماعی، آسیبهای اجتماعی مربوط به انواع معلولیتها؛ توانبخشی افراد دارای معلولیت؛ روانشناسی مشاوره و پیشگیری از انواع معلولیتها؛ شهرسازی و فضاهای شهری و مناسبسازی آنها برای افراد دارای معلولیت؛ تربیتبدنی و فضاهای ورزشی و مناسبسازی آنها برای افراد دارای معلولیت؛ پزشکی مرتبط با افراد دارای معلولیت؛ ادبیات داستانی، شعر، هنر، تاریخ، کلیات و(آثار افراد دارای معلولیت)؛ کودک و نوجوان (آثار افراد دارای معلولیت) از سوی داوری ارزیابی، تفکیک و موضوعبندی شد.
وی بیان کرد: در اين دوره در مجموع 135 عنوان کتاب در دبیرخانه جایزه کتاب سال مورد ارزيابي قرار گرفت كه پس از داوری مرحله اول 20 عنوان کتاب به مرحله دوم راهيافت که از میان آثار یاد شده، پس از ارزیابی دقیق و علمی هر اثر توسط حداقل دو نفر از داوران، 11 عنوان کتاب، «برگزیده» و 8 عنوان کتاب «شایستۀ تقدیر» شناخته شدند. از ميان آثار برگزيده 7 اثر تأليف، 3 اثر ترجمه و یک اثر تصحیح هستند. همچنين از ميان آثار شايستة تقدير، 7 اثر تأليف و یک اثر ترجمه هستند.
انتهای مطلب/