از الفبا تا هنر (سیر پیدایش خط)


تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۸/۱۳ - ۸:۱۸:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۹/۱۰/۲۱ - ۱۰:۲۹:۴۹
از الفبا تا هنر (سیر پیدایش خط)

پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران روز سه شنبه 13 مرداد ماه 1394 نشست تخصصی با عنوان "از الفبا تا هنر" را برگزار کرد. سخنران این نشست جناب آقای دکتر غلامرضا راهپیما بود.
ایشان سخنرانی خود پیرامون نقش آفرینی خط و الفبا در طول تاریخ و نیز سیر تحول و تطور خط و خوشنویسی را با گرامیداشت نام و یاد استاد حبیب الله فضائلی(1301- 1376) آغاز کرد. 
ایشان بزرگترین میراث معنوی در فرهنگ و دانش بشری را خط و الفبا معرفی نمود و با ذکر نمونه‌هایی در طول تاریخ از نقش و جایگاه این دو اختراع در نمایش، ثبت و ضبط، مبادله افکار، انتقال اندیشه‌ها و احساسات بشری سخن گفت. 
در ادامه همراه با تصاویر و نمونه‌هایی پنج مرحله پیدایش خطوط کهن و اولیه تشریح شد که به ترتیب عبارت‌اند از: 
1- مرحله ابتدایی، 2- مرحله نخستین (خط نگاری یا تصویری)، 3- مرحله دوم (خط نموداری یا علامتی (ایدئوگرافی یا مفهوم نویسی)، 4- مرحله سوم، خط آهنگی یا صوتی (اندیشه نگاری) و 5- مرحله چهارم، خط الفبایی. 
دکتر راهپیما در پایان این نشست و به منظور ذکر شواهدی شرکت کنندگان را با آخرین اثر خود در حوزه خط و خوشنویسی با عنوان "از الفبا تا هنر" آشنا کرد. ایشان در این کتاب به معرفی اجمالی خط و خوشنویسی، کتابت و کاتب و نیز انواع قالب‌های خوشنویسی ازجمله کتیبه، قطعه، چلیپا، سیاه مشق، مُرقع، رنگه‌نویسی و ... پرداخته و خطوط دوره‌های مختلف اسلامی ازجمله کوفی، نسخ، ثلث، نستعلیق، شکسته نستعلیق، محقق، ریحان، رقعه، دیوانی، طغرا، گلزار، ناخنی و ... معرفی می‌کند. 
این نشست تخصصی با پاسخ به سوالات مطرح شده به پایان رسید.