متن سخنرانی آقای دکترصلاحی درمراسم معارفه به عنوان رئیس سازمان اسنادوکتابخانه ملی
بسم الله الرحمن الرحيم
نحمده و نستعينه الحمدلله رب العالمين
عرض سلام خدمت حضار محترم و عرض سلام و درود و تهيت الهي به محضر بقيه الله الاعظم،(عج) منجي عالم بشريت و نايب بر حقش مقام معظم رهبري و عرض درود و سلام به محضر همه گمنامان فرش و نامداران عرش يعني شهيدان و امام شهدا . عرض سلام محضر همه شما فرهيختگان، اساتيد و حضار محترم انشاءالله كه خداوند كمك كند با تخليه در نهر مصفاي رجب المرجب و تحليه در ماه مبارك شعبانيه ،آماده براي ضيافت الله در شهر الرمضان باشيم انشاءالله.
جا دارد قبل از هر چيز تشكري داشته باشم از حسن اعتمادي كه هيات امناي محترم سازمان اسناد و كتابخانه ملي نسبت به اين حقير داشتند خصوصاً از رياست هيات امنا رئيس جمهور محبوب كه با ابلاغ حكم فرصت خدمتگزاري به اين حقير در اين مكان مقدس را فراهم نمودند تشكر ميكنم از حضور همه مهمانان عزيز، سروران ارجمند، از مراكز علمي، پژوهشگاهها، دانشكدهها و همه سازمانهايي كه به نحوي دستاندر كار عرصه فرهنگاند خصوصاً از جناب آقاي ثمره هاشمي كه تقريباً دو سال و اندي است كه مستقيماً در محضر ايشان هستيم و برادر ارجمند جناب آقاي دكتر حسيني وزير محترم و ديگر ميهمانان ارجمند؛ از جمله مشاوران محترم رئيس جمهور،معاونان وزرا، ، روساي سازمانها و مديران كل كه اجازه مي خواهم از ذكر نام آنها خود داري نمايم ، از اينكه همه دوستان زحمت كشيدند و در يك چنين جلسه با عظمتي حضور پيدا كردند سپاسگزارم
جا دارد از پير و فرزانه عرصه فرهنگي و رئيس سابق سازمان جناب آقاي اشعري عرض تشكري داشته باشم . آنچه كه معاون محترم جناب آقاي دكتر عظيمي فرمودند و همه آنچه كه دوستان اشاره داشتند قطعاً در يك چنين مجالي فرصت بيان همه ويژگيهاي سرور ما نبوده و نيست. اميد است همانطور كه آقاي اشعري آرزو كردند بقيه دوستان بتوانند در ثبت خاطرات خويش به اين همت گمارند چون كار فرهنگي كاري سخت ولي بسيار ماندگار و اثرگذار است. آنچه كه در اين بخش از عرايضم مهم است عرض كنم اين است كه؛ نميتوانيم امروز از ايدهپردازيها و طرحهاي نويني كه صاحبان انديشه، نخبگان و فرزانگان جامعه دارند به دور باشيم. خودمان را، جامعه را و نظام را و كشور را و نظام فرهنگي را نميتوانيم محروم كنيم از آنچه كه تحت عنوان ايدههاي نو مطرح است. بنابراين بنده حقير به عنوان يك عضو كوچكي از يك مجموعه بسيار بزرگ معنوي كه گلستاني است، بوستاني است و دانشگاهي است كهً در اينجا بايد با يك نگاه و انگيزه خاصي ورود پيدا كرد و كارها را با يك نيت خاصي تعقيب و از طرحها و ايده هاي نو استقبال كرد
من اينجا را از جبههاي كه سالهاي سال در كنار شما عزيزان بوديم كمتر نميدانم. اگر در آنجا اسلحهاي بود، تيري بود، دشمني بود، تركشي بود، سختي و تعبد بود، اينجا قطعاً روح شماست كه در اين مشقتها و در اين چنبره هاي تهاجم فرهنگي كه دشمنان ما امروز با تمام ابزاري كه دراختيار دارند و با تمام قوا آمدهاند به جنگ نرم عليه نظام و تعابير مختلفي كه به جايش عرض خواهم كرد كه مقام معظم رهبري فرمودند: «امروز قلمهاي شما فرزانگان و شما نخبگان مطمئناً كارآمدتر از تيري است كه در دفاع مقدس شليك ميشد.» هر چند آن تير بايد در آن زمان شليك ميشد تا دشمن خاك مقدس جمهوري اسلامي ايران را تخليه كند. اما امروز عرصه، عرصه ديگري است، همت همه شما فرهنگيان و فرزانگان را ميطلبد.
اجازه ميخواهم از محضر همه فرهيختگان يك مباني و اصولي را عرض كنم هر چند كه امروز من خلاف رويه دارم عمل ميكنم. معمولاً در جلسات معارفه كسي كه معرفي ميشود خيلي سخن نميگويد ولي اجازه ميخواهم از محضر همه شما عزيزان، يك مبانياي از كار را خدمت بزرگواران عرضه بدارم. شرح فعاليت و برنامهها را انشاءالله در فرصتهاي مقتضي در خدمت شما بزرگواران خواهم بود ،البته بعد از آنكه از نظرات و ديدگاههاي همه صاحبان انديشه و خرد استفاده كرديم . در گذشته وقتي عناصر قدرت را ميخواستند برشماري كنند به فاكتورها و عواملي از قبيل تسليحات نظامي ، اقتصادي و سرزمين توجه ميكردند تئوري هارتلند مكيندر دركنارش تئوري ريملند اسپايكمن ، در كنارش تئوري فضايي هرتزل ، در كنارش تئوري قدرت دريايي ماهان بسط يافت ، كه همهاش مباحث فيزيكي است. اگر كسي قدرت بر عوامل فيزيك مي داشت آن شخص يا آن سازمان يا آن كشور قدرتمند بود. به مرور زمان يك عنصر ديگري با يك تغيير پارادايمهايي در اين مسير وارد عرصه قدرت شد كه اين موازنه را كلاً تغيير داد و آن چيزي جز فرهنگ و دين نيست. كجاي كاريم ما امروز اين كفه بر همه اون عناصر و عوامل ديگر ميچربد . ۳۲ سال اين ملت در برابر همه ابرقدرتهاي جهان ايستاد؛ شرق و غربش بدون اينكه يك الگويي در يك چنين ديپلماسي سياسي جهاني وجود داشته باشد. كشوري نمي توانست انقلاب كند و روي پاي خودش بايستد مگر آنكه به بلوك شرق يا غرب تكيه كند، اما شما ملت ايران با اتكاي به خداوند و ابعاد معنويت دين آنچه را بايد رقم ميزديد رقم زديد. بنابراين عرض بنده اين است كه پارادايمهايي كه در اين مسير تغيير كرد كفه قدرت را در عناصر قدرت از عوامل فيزيكي واقتصادي برد به طرف يك عامل مهمي تحت عنوان دين و فرهنگ. نكته دوم اين است كه ما دوران موج كشاورزي را پشت سر گذرانديم موج صنعت را پشت سر گذرانديم. بنا بر نظريه تافلر در موج سوميم بنا بر آنچه امروز مطرح است در حال گذر از موج سوم و ورود به موج چهارم هستيم.
امروز نميشود كتابها را صرفاً در كتابخانه حفظ كرد، امروز نميشود صرفاً با مراجعه حضوري محقق از آن طرف دنيا، از آن طرف ايران اسلامي، از آن طرف شهر بزرگي مثل تهران تا برسد به كتابخانه تا دسترسي پيدا كند به يك سندي. محقق ما، پژوهشگر ما، فرهيخته ما بايد امروز با ابزار امروز مسلح شود و امروز اين وظايف ماست كه اين ابزارها در اختيارش قرار بگيرد تا آن اسلحهاش به موقع شليك كند و اسلحه قلمش قبل از آنكه شبهه افكني شود پاسخ بدهد. دفع دخل مقدر كند اين وظيفهاي است كه ميشود بستر آن را ما فراهم كنيم تا او مأموريت خويش را انجام بدهدنكته بعدي : دولتهاي متخاصم تحريم اقتصادي ميكنند فشار نظامي و سياسي وارد ميكنند ولي در همين عرصه مي بينيد روابط فرهنگي بين ملتها كم نمي شود، اين مركز و اين سازمان مي تواند معبر و آن گذرگاه مهم انتقال فرهنگ بين ملتها باشد اگر دولتها هم موافق باشند چه بهتر. پس جايگاه و نقشي را كه شما عزيزان تا الان ايفا كرديد نقش مهمي بود و بنده هم خدا را شاكرم كه مسير خدمتيام طوري طراحي شد كه در خدمت شما بزرگواران باشم. ايران ما از يك پشتوانه تاريخي چندين هزار ساله برخوردار است اما هيچ گاه اين تاريخ چندهزار ساله مشكل ما را حل نكرده است مگر آن موقع كه اسلام را با آغوش باز پذيرفتند و فرهنگ دين اسلام فرهنگ تاريخي ما را بالنده كرد و بارور كرد و امروز پاسخ مي دهد به تعبير مقام معظم رهبري فرهنگ ديني و ملي ، پيشرفت اسلامي- ايراني .
اسلامي؛ به تعبير آن مكتبي كه داريم محتوا و ارزشهاي ديني كه داريم، ايراني؛ از اين حيث كه من و شماي ايراني در دامن همين مكتب با همين نبوغ و استعدادي كه داريم در كنار هم قرار مي گيريم تا بتوانيم ايفاي رسالت كنيم. پس عرض من اينجا اين است كه آنچه مي تواند ما را در اين كژراهه ها و كوره راههها نجات دهد در شبهاتي كه مي تواند براي ما مسئلهساز شود از اينكه دشمن از شبيخون فرهنگي تا تهاجم فرهنگي تا ناتوي فرهنگي تا تعبير دقيق جنگ نرم دشمنان عليه اين نظام و شما صاحبان قلم و اساتيد با عنوان فرماندهان اين ميدان جنگ نرم و از دانشجويان به عنوان سربازان اين ميدان؛ اين تعابير دقيق مقام معظم رهبري است ما امروز اين بسترها را براي يك همچنين نبرد جانانهاي با دشمن آماده مي كنيم چنانچه تاكنون هم چنين بوده است.
آنچه اين ملت را ۳۲ سال در اين ميدان نگهداشته است همين اقدامات بوده است، تلاش علماي ما بوده است تلاش فرهيختگان متدين ما بوده است.امروز ميخواهيم آن انگيزه ملي را و آن ارزشهاي محتواي ديني را در كنار هم قر ار دهيم تا كشور ايران اسلامي را آماده كنيم و به دست صاحب اصلياش بسپاريم. در علم مديريت سه نوع مديريت وجود دارد يا مديران ما فرصتهاي گذشته را از دست ميدهند: كه فرصت سوزند و يا صرفاً مأموريت حفظ دستاوردهاي گذشته را دارند كه فرصتدارند و يك عده كساني هستند كه از گذشته سكويي مي سازند و با عبرت از گذشته فرصت مي سازند، به عبارت وادبيات ديگري كه ميتوان بيان كرد ما مي توانيم مديراني داشته باشيم كه فرصتهاي گذشته را از دست بدهند كه ميراث خوارند ، يك عده نيز ميراث دارند و يك عده ميراث ساز، آنچه كه مأموريت ما دراين سازمان است و قطعاً شماآگاه تر از بنده هستيد و سالهاست در مسير انجام يك چنين مأموريت بزرگي انجام وظيفه ميكرديد اين است كه ما علاوه بر حفظ ميراث گذشتهمان كه ميراثداري ميكنيم بايد با همه توانمنديهايمان براي نسل آينده و براي ايران اسلامي آباد ميراثسازي كنيم. تلاش امروز و انديشه و آينده نگري امروز ما و تفكر استراتژيك ماست كه مي تواند يك سازمان يادگيرندهاي را شكل دهد كه اين سازمان يادگيرنده بتواند لحظه به لحظه نو شود و ابزارآلاتي جديد به كار گيرد تا بتواند مأموريت خويش را صحيح انجام دهد.
اما در سازمان اسناد و كتابخانه ملي، علاوه بر اينكه ما وظيفه حفظ ونگهداري ميراث گرانسنگ گذشته؛ چه مكتوب و چه غير مكتوب را بر عهده داريم كه البته اين وظيفه، وظيفه كمي نيست ، ولي وظيفه مهمتر از آن سازماندهي و اشاعه انديشههاي ناب اسلام ، انقلاب اسلامي و ايران اسلامي است؛ چه در حوزه فرهنگي چه در حوزه فني چه در حوزه عمومي با اتخاذ سياستها و خط مشيهايي كه ميشود با پازلهاي درستي كه همه ساختارهاي فرهنگي كشور در كنار هم قرار مي گيرند ميتوانيم ازآلرپي هاي كه امروز گاهي تصنعي و متأسفانه در سازمانها ايجاد ميشود ايجاد همافزايي كنيم و با اين سينرژي بتوانيم يك توان مضاعفي بر مجموعه پازلهاي فرهنگي كشور ايجاد كنيم تا بتوانيم بهتر ايفاي نقش كنيم.
كتابخانه ملي ما همانطوري كه مي تواند يك مجرا ومعبر ديپلماسي فرهنگي بين فرهنگها و دولتها باشد اگر درست عمل نكند پاشنه آشيلي ميتواند باشد براي عرصه فرهنگي جامعه ما. پس از اين شمشير دولبه بايد آگاهانه استفاده كرد به موقع و به جا. امروزدر عرصه فرهنگي چيزي كم نداريم؛ اسناد كم نداريم، مدارك كم نداريم، بزرگان ما كم نگفتند ، كم تلاش نكردند. با ادبيات امروز و نياز امروز جامعه سخن گفتن وظيفه امروز ماست، وگرنه شما در دو دوره دو فرهنگ كاملاً متفاوت؛ در يك دوره فرهنگ اسلامي از ايران زمين و كشورهاي اسلامي رفت در اروپا ترجمه كردند و استفاده كردند به خورد ما دادند، دوره بعد دوره تجربه در ايران مطرح شد تمام فلسفهاي كه از افلاطون و ارسطو آمد به عنوان فلسفه مشا تا امروز در دانشگاههاي ما هست و تا آنكه مي بينيم امروزه كساني مثل ملاصدرا و شيخ اشراقها در كنار تفكر ارسطو انديشه جديدي را ابداع مي كنند ، و در تمام عرصهها اينچنين هست و كم نداريم و انشاءالله بتوانيم دراين مجاري آنچه ساختار و مديريت به ما اجازه مي دهد با كمك دوستان ايفاي نقش كنيم. ميتوانيم با ايجاد كرسيهاي خاص براي فرهيختگان و براي همه بزرگواران و صاحبنظران كه نسل جوان ما ببيند درس عبرت بگيرد و هدايت بشود و يك فرهيخته بتواند به جاي اين كه در كنج خانهاي بنشيند بتواند در يك مكان مقدسي براي ديگران راهنما و مرشد باشد. جناب آقاي اشعري مطمئن باشيد حضرتعالي اگر بخواهيد كار اجرايي نكنيد ما شما را رها نخواهيم كرد، از تجربه ۵ ساله شما نمي توانيم بگذريم از تجربه چند دهه شما در عرصه فرهنگي نميتوانيم بگذريم مطمئن باشيد اولين كسي خواهيد بود كه خدمت شما خواهم رسيد براي اخذ مشورت براي انتقال تجارب گذشته براي راهكارهايي براي آينده و انشاءالله يكي از همان كرسيهايي كه در خدمت نخبگان و فرهيختگان خواهد بود در اختيار شما هم خواهيم گذاشت در اختيار شما هم خواهيم بود با ما باشيد چراغ راه ما براي نسل جديد و جوانان ما باشيد كه انشاءالله بتوانيم از تجارب شما استفاده كنيم. اجازه بدهيد بقيه مسائل بماند براي فرصتهاي ديگر.
در حوزه اسناد ملي نيز تلاش خواهيم كرد كه فرهيختگان ما بتوانند بيشتر به اين اسناد متغني كه در همين ايران اسلامي ما و در ديگر مراكز معتبر اسنادي دنيا قرار دارند دسترسي ديدا كنند. تا اينكه مبادا يك محققي همه زحمتش را مي كشد بعد از مدتي مي رسد به يك سندي كه اي كاش اين يك سند يك خطي دوماه، شش ماه زودتر به دستش مي رسيد و مسير تحقيق اين محقق ما را عوض مي كرد و ما مطمئناً ميتوانيم با كمك شما فرهيختگان عزيز اين مشكل و نقيصه را برطرف كنيم.
جا دارد كه از همه دوستان بزرگواران و همه عزيزاني كه منت گذاشتند از راه دور تشريف آوردند نخبگان عزيزي كه از سازمانهاي مختلف تشريف آوردند تشكر كنم. در پايان با اتكال به خداوند سبحان با توسل به ارواح طيبه شهدا و با كمك شما دوستان، و همكاران عزيز و انشاءالله با همكاري مسئولان عزيز جناب آقاي ثمره هاشمي و جناب آقاي دكتر حسيني كه ايشان سكاندار عرصه فرهنگي كشور هستند با شناختي كه چند سال من خدمت ايشان دارم قطعاً همچنان يار و ياور اين سازمان خواهند بود و سازمان اسناد و كتابخانه ملياي خواهيم داشت انشاءالله بهتر از گذشته و آنچه در شأن جمهوري اسلامي ايران است به بركت صلوات بر محمد و آل محمد.