21تير، روز عفاف و حجاب

مقدمه

يکي از پليدترين توطئه‌هاي دشمنان اسلام در تاريخ معاصر، توطئه‌ي کشف حجاب است. رضا‌خان- که با طرح کودتاي سوم اسفند 1299 و با حمايت و هدايت انگليسي‌ها بر سر کار آمد- درصدد اجراي تز اسلام‌زدائي و جايگزيني ارزش‌هاي ليبراليستي در جامعه بود. از مهم‌ترين جلوه‌هاي اين طرح، پديده‌‌ي کشف حجاب بود. براي آماده ساختن زمينه‌ي کشف حجاب، مجلس، در ششم دي‌‌ماه 1307 قانون متحدالشکل نمودن البسه را تصويب کرد که بر اساس آن، پوشيدن کت و شلوار و کراوات و کلاه فرنگي، براي مردان الزامي شد. تلاش‌هاي رضا‌خان، باعث شد تا عده‌اي از زنان غرب‌زده، به‌ويژه زنان درباري و دولتمردان، به صورت بي‌حجاب يا بدحجاب، در مجامع و معابر عمومي ظاهر شوند و مردم نيز تحت تأثير اختناق و ظلم رضاخاني، حساسيت لازم را از خود نشان ندادند. در سال 1313 رضا‌خان عازم ترکيه شد و با مشاهد‌ي تغييراتي که رژيم لائيک ترکيه به رهبري مصطفي‌‌كمال‌آتاتورک در جهت غربي کردن جامعه‌ي مسلمان ترکيه اجرا کرده بود، تحت تأثير قرار گرفت و شديدتر از گذشته، در راستاي اسلام‌زدائي و به‌ويژه حجاب‌زدائي گام برداشت. در بهمن 1313، در افتتاح دانشگاه تهران، به دختران دستور دادند که بدون حجاب به تحصيل مشغول شوند. اقدامات رضاخان در اين جهت، واکنش و مخالفت‌هاي مردمي را به رهبري روحانيت باعث شد که از مهم‌ترين آن‌ها، مي‌توان به سرکوب قيام مسجد گوهرشاد و کشتار مردم مظلوم اشاره کرد. حدود شش ماه پس از فاجعه‌ي مسجد گوهرشاد، رضا‌خان با بي‌اعتنائي به علما و مردم، در روز 17م دي 1314 در جشن فارغ التحصيلي دانشسراي مقدماتي دختران در تهران، مقرراتکشف حجاب زنان را به طور آشکار و رسمي اعلام کرد و خود به اتفاق همسر و دخترانش- که بدون حجاب بودند- در اين جشن که به ابتکار علي‌اصغر حکمت، وزير معارف و فراموسونر معروف تشکيل گرديد، شرکت و سخنراني کرد و دوره‌اي سياه براي زنان ايران در تاريخ آغاز گرديد.

شوراي فرهنگ عمومي كشور، سالروز قيام مردم مشهد را عليه كشف حجاب، به عنوان روز عفاف و حجاب نام‌‌گذاري كرده است. قيام مردم مشهد و واقعه‌ي مسجد گوهرشاد در مقابله با كشف حجاب، مصداق بارز مبارزه با منكري است كه هنوز متأسفانه آثار شومش در كشور ريشه ‌كن نشده است. حمله‌ي قزاق‌هاي رضاخاني به مسجد گوهرشاد و مقاومت مردم مشهد نشان از پيشينه‌ي درخشان مردم خطه‌ي خورشيد، در مقابله با تهاجم فرهنگ غرب محسوب مي‌شود.