12آذر، سالروز تصويب قانون «ثبت آثار ملی»

مقدمه

آثار ملی ایران، مجموعه‌ای از آثار تاریخی است که به موجب قانون حفظ آثار ملی مصوبه 12 آبان ۱۳۰۹ مجلس شورا، به طور رسمی ثبت شده‌اند .طبق آن قانون «کلیه آثار صنعتی و ابنیه و اماکنی که تا اختتام دوره سلسله زندیه در مملکت ایران احداث شده، اعم از منقول و غیرمنقول، با رعایت ماده سه این قانون، می‌توان جزء آثار ملی ایران محسوب داشت و در تحت حفاظت و نظارت دولت می‌باشد». گفتنی است كه، بر اساس آن قانون تمام آثار اقوامی که تا پایان دوره زندیه در خاک ایران زندگانی کرده‌اند، عتیقه نامیده می‌شود. 
   در ۲۸ آبان سال ۱۳11، نظامنامة اصلاح شده قانون دوازدهم آبان 1309 به تصویب رسید که طبق آن آثار ملی دوران قاجار در این فهرست جایی نداشتند.
بنابراین، تا سال ١٣٥٢ كه «قانون ثبت آثار ملی» به تصویب رسید تنها آثاری كه تا پایان حكومت سلسله زندیه به وجود آمده بود در ردیف آثار ملی ایران شناخته می‌شد كه عملاً موجب شده بود بسیاری از آثار ساخته شده پس از این تاریخ با وجود اهمیت فرهنگی و تاریخی، مورد حمایت دولت قرار نگیرد. با تصویب «قانون ثبت آثار ملی»، به وزارت فرهنگ اجازه داده ‌شد علاوه بر آثار مشمول قانون حفظ آثار ملی مصوب آبان ماه 1309، آثار غیر منقولی را که از نظر‌تاریخی یا شئون ملی دارای اهمیت باشد، صرف نظر از تاریخ ایجاد یا پیدایش آن با تصویب شورای عالی فرهنگ و هنر، در شمار آثار ملی به ثبت برساند. ‌قانون فوق مشتمل بر یک ماده پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز دوشنبه دوازدهم آذر ماه یک‌هزار و سیصد و پنجاه و دوشمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
   گفتنی است كه، تا پایان دوره پهلوی، ۱۶۳۳ اثر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید که آخرین مورد ثبت شده در مورخ 6/6/ 1357 به نام «تپه نادری»، در شهر اردبیل بوده است. 
   گروه ارتباطات آرشیوی ضمن گرامیداشت این روز، اسنادی را در ارتباط با این موضوع آماده نموده است كه به صورت مجازی در وبگاه سازمان، تقدیم علاقه‌مندان می‌نماید. در این نمایشگاه، تعداد 20 عنوان و 30 برگ سند معرفی می‌گردد.