معرفی کتاب « زلزله کاخک به روایت اسناد»
معرفی کتاب
نویسنده کتاب، نبودن اثری مستقل درباره زلزله کاخک را عامل نگارش این کتاب مطرح نموده و آن را در چهار فصل تدوین کرده است.
عنوان فصل اول گزارش زلزله کاخک به روایت روزنامه اطلاعات است و در آن مطالب و تصاویری دربارة این زلزله از روزنامه اطلاعات مورخ 10تا24شهریور1347 آمده است. زلزله در روز شنبه 9 شهریور1347 در منطقه کاخک در 24کیلومتری گناباد خراسان با قدرت 7.8 درجه ریشتر رخ داد و هزاران نفر کشته شدند. بیشترین کشتهشدگان به بخش کاخک با 3000 تن، قریه دشت بیاض 2000، قریه مین آباد 1200، قریه خضری 1000، قریه کالج 700 و قریه میم 300 تن اختصاص داشت. ویرانه خانهها و بناها به حدی بود که به حمله چنگیز تشبیه شده بود. اخبار از دوبار لرزش زمین حکایت میکرد. تصاویر فرزندان بی پدر و مادر شده و یا پدر یا مادر بی فرزند شده و یا افرادی که برادر یا خواهر یا همسر خود را از دست دادند و مات و مبهود ماندهاند در جراید از جمله روزنامه اطلاعات و نمونه آنها در این کتاب درج شده است. وسعت زلزله و ویرانی آن دو هزار کیلومتر مربع بود و بیش از 500 دهکده و کلاته و شهر و قصبه را فرا گرفت.
عنوان فصل دوم مصاحبه است و در آن مصاحبه با چند تن از شاهدان عینی زلزله دیده میشود. اینان کسانی بودند که زمان حادثه خارج از خانه حضور داشتند و علت تخریب را گلی بودن خانهها عنوان میکنند و از اینکه خانههای جدید به نیمی از خانوادهها نرسید و حق ضعیفترها در گرفتن خانه و امکانات پایمال شد، شکایت داشتند.
عنوان فصل سوم نقش روحانیت در کمکرسانی است و در آن به نقش آیت الله میلانی و روحانیان دیگر در کمک مالی و خدمات انساندوستانه در محل طبق اسناد شهربانی و ساواک آمده است. روحانیت به صدور اعلامیه همدردی و جلب کمک مالی و رساندن کمکها به زلزله زدگان اقدام میکردند و بخاطر تحت نظر بودن فعالیتهایشان دقیقا رفت و آمد افراد و بردن و آوردن اجناس به منزل آنها از جمله آیتالله میلانی در اسناد سازمان امنیت و شهربانی گزارش شده است و در این اثر تصویر و متن بازنویسی دهها سند درج شده است.
عنوان فصل چهارم دلایل مهاجرت مردم کاخک است و در آن مشکلات بعد از زلزله و بیتوجهی نسبت به آنها از مهمترین دلایل مهاجرت محسوب میشود.
در پایان کتاب اسنادی از ساواک و شهربانی که در تدوین این اثر استفاده شده درج گردیده است.
کتاب زلزله کاخک به روایت اسناد، نگارش حسن فاطمی، در 150 صفحه، توسط انتشارات مرندیز در 1397چاپ شده است.