مراسم رونمایی از کتاب «راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس»
مراسم رونمایی از کتاب «راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس» تالیف کوروش کمالی سروستانی و شیوا رضایی افزایش آمار کتابخوانی با سرمایهگذاری در کتابخانههای آموزشگاهی محقق میشود.
احسان اکبرپور: کتاب «راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس» تألیف کوروش کمالی سروستانی و شیوا رضایی، همزمان با دوازدهمین نشست متخصصان علم اطلاعات و دانششناسی منطقه جنوب کشور در شیراز رونمایی شد. در این مراسم که در سالن سرای سخن مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس برگزار شد، رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی فارس کتاب مذکور را اثری «ارزشمند» و «یادگاری برای آیندگان» خواند، کمالی سروستانی آمار مراکز کتابخانهای فارس را اعلام کرد و زهیر حیاتی از اهمیت اخلاق در پژوهش گفت. در پایان این مراسم نیز از پژوهشگران برگزیده حوزه علم اطلاعات و دانششناسی چهار استان فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان تقدیر شد.
*مدیران مراکز کتابخانهای پنهانکاری نکنند
در مراسم رونمایی از کتاب راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس، کوروش کمالی سروستانی ابتدا با انتقاد از مدیران مراکز کتابخانهای در پنهانکاری و عدم ارائه آمار شفاف و دقیق از تعداد کتابها، تعداد مراجعان و تعداد کتابهای به امانترفته گفت: مدیرانی که از ارائه آمارهای مربوط به کتابخانهها سر باز میزنند، به دنبال پنهانکاری عدم کارآرایی و برخوردهای سلیقهای خود هستند. مدیر دانشنامه فارس در ادامه با اشاره به وجود 3 هزار و 32 واحد کتابخانهای در استان فارس افزود: 73 درصد از مجموع این واحدها (2 هزار و 227 کتابخانه)، شامل کتابخانههای آموزشگاهی هستند و بزرگترین کتابخانه عمومی استان فارس نیز کتابخانه دانشآموز متعلق به آموزش و پرورش است.
*تنها 10 درصد مدارس فارس از کتابخانه استاندارد برخوردارند
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس در ادامه با اشاره به اینکه در مدارس استان فارس ۹۰۰ هزار دانشآموز مشغول به تحصیل هستند، افزود: تعداد کل مدارس فارس 9696 واحد آموزشی است، اما تنها 23 درصد از این مدارس از کتابخانه برخوردارند. کمالی سروستانی در ادامه با اشاره به اینکه در میان آمارهای مربوط به کتابخانههای آموزش و پرورش فارس بیش از 50 کتابخانه با مساحت یک متر مربع و 12 کتاب وجود دارد، خاطرنشان کرد: شاید تنها 10 درصد از کتابخانههای مدارس فارس بر اساس استانداردهای اعلامی «ایفلا» (فدراسيون بينالمللي انجمنها و مؤسسات كتابداري) فعالیت میکنند.
*افزایش آمار کتابخوانی در آموزشگاهها را دنبال کنیم
مؤلف کتاب راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس در ادامه با تأکید بر اینکه به برنامهای 5 ساله برای پیشبرد فضاهای کتابخانهای در میان مراکز آموزشگاهی و علمی فارس نیازمند هستیم، خاطرنشان کرد: نه تنها در مدارس فارس، که در فرهنگسراهای شهرداری شیراز نیز آمار خوشایندی از کتاب و کتابخانه مشاهده نمیشود. کمالی سروستانی با اشاره به اینکه تنها در 3 درصد کتابخانههای فارس رایانه وجود دارد، افزود: به جای پخش کردن کتاب در میان رانندگان تاکسی و...، و داعیه پایتختی کتاب داشتن، باید به دنبال افزایش آمار کتابخوانی در آموزشگاهها باشیم. کمالی سروستانی سپس با اشاره به 5 کشور الگوی نمونه در کتابخانهداری و برخورداری از کتابخانههای مدرن در جهان گفت: ۷۰ درصد سرمایهگذاری در عرصه کتابخانهای در کشورهای آمریکا، کانادا، بریتانیا، ژاپن و استرالیا در حوزه کتابخانههای آموزشگاهی است.
*زمینه مشارکت کتابخانههای استان فارس را فراهم میسازد
در ادامه شیوا رضایی، دیگر مؤلف کتاب راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس با اشاره اینکه کتاب مذکور به پیشنهاد مجمع کتابخانههای بزرگ شیراز (مکتب شیراز) نگاشته و گردآوری شده است افزود: همافزایی هر چه بیشتر کتابخانهها و مراکز اطلاع رسانی، توسعه کمی و کیفی از طریق استفاده از ظرفیتهای بالقوه و بالفعل و پیگیری مسائل و مشکلات و چالشهای کتابخانهها و کتابداران از اهداف این مجمع است. رضایی با بیان اینکه در دومین نشست مجمع مکتب شیراز، طرح این کتاب در دستور کار قرار گرفت، اظهار داشت: این کتاب زمینه مشارکت کتابخانههای استان فارس را فراهم میسازد و در آن سه هزار و ۳۲ واحد کتابخانه در قالب هفت بخش معرفی شده است.
*الگویی برای تدوین آثار جامع از کتابخانههای کشور
در ادامه این مراسم رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی فارس با ستایش از کتاب راهنمای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی استان فارس گفت: این اثر به عنوان کتابی مرجع از ابزارهای مراجعه سریع و دستیابی فوری به اطلاعات مورد نیاز پژوهشگران است. محمدرضا قانع افزود: در این راهنما، کتابخانهها با مدخل الفبایی معرفی میشوند و اطلاعاتی بسیار مفید از آنها از منظر پژوهشی وجود دارد، افزون بر این امکان بازیابی نام اشخاص، سازمانها و مکانها نیز با استفاده از شماره مدخل، کار را آسان میسازد. قانع با بیان اینکه اطلاعاتی که در هر مدخل وجود دارد نیاز به بازنگری دورهای دارد، خاطرنشان کرد: جامعه مخاطب این اثر، کتابداران هستند و این کتاب میتوان چشماندازی برای مدیران کتابخانهها باشد. محمدرضا قانع در پایان با تأکید بر قرار گرفتن نسخه آنلاین این کتاب بر روی سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی استان فارس افزود: این اثر میتواند به الگویی برای تدوین یک پایگاه اطلاعاتی جامع از تمامی کتابخانههای موجود در کشور تبدیل شود.
*نیازمند اخلاق پژوهش هستیم
در این مراسم همچنین دکتر زهیر حیاتی استاد دانشگاه شیراز با تأکید بر اهمیت و جایگاه اخلاق در پژوهش گفت: پژوهش مسئولیتپذیری در قبال انسان است و پژوهشگر نیز بر سرنوشت انسان اثر میگذارد. این پژوهشگر سپس با تأکید بر نیاز به تدوین اصول و ضوابط اخلاقی در زمینه پژوهش خاطرنشان کرد: در اخلاق پژوهش حفظ منزلت، سلامت و امنیت انسان، حفظ حریم خصوصی آزمودنیها، رعایت حقوق مادی و معنوی پژوهشگران، ارج نهادن به آزادیهای علمی پژوهشگران، جلوگیری از تضعیف اعتبار ملی و بینالمللی و اعتماد و اطمینان به پژوهشگران از اهمیت بسیاری برخوردار است. زهیر حیاتی در پایان سخنان خود نیز به ضوابط موردنیاز برای پژوهشگران اشاره کرد و افزود: پژوهشگر باید از صلاحیت تخصصی، صداقت، بیطرفی، امانتداری، نگرش نقادانه، نقدپذیری، پایبندی به عنصر زمان و دقت در تدوین گزارش پژوهشی برخوردار باشد.