درباره

تالارها

اطلاع رسانی‌ در كتابخانه‌ ملی‌ در تالارهای‌ گوناگون ‌(9 تالار) ارائه‌ می‌شود. گرچه‌ این‌ تالارها به‌ لحاظ‌ موضوع‌ تفكیك‌ شده‌اند اما شما می توانید از طریق‌ كتاب بر به‌ منابع‌ سایر تالارها و مخازن‌ هم‌ دسترسی‌ داشته‌ باشید.

 

کتابخانه ها

سازمان اسناد و کتابخانه ملی دارای سه کتابخانه به شرح ذیل می باشد:

کتابخانه عمومی- کتابخانه نابینایان- كتابخانه كودكان و نوجوانان

 

مخازن

این بخش شامل هشت مخزن علوم انسانی، علوم و فنون، بسته ۱، بسته ۲، بسته ۳، بسته ۴، لاتین و نفایس می باشد.

 

 دسترسی

دسترسی به تالارها بر اساس نوع عضویت می باشد.

 

تالارها و مخازن تخصصی كتابخانه ملی همه روزه (روزهای كاری و ایام تعطیل) از ساعت 8 صبح تا 21 به ارائه خدمات به مراجعه كنندگان و پژوهشگران می‌پردازد.

 

نكات مهم در استفاده از تالارها و منابع اطلاعاتی

  •  مشاوران مرجع مستقر در تالارها، راهنمای شما در انتخاب بهینه از منابع مرجع و مشاور شما در تحقیق و پژوهش هستند. با آنان مشورت نمایید.
  • به منظور احترام به نیاز سایر مراجعان، از استفاده همزمان بیش از 3 كتاب مرجع خودداری فرمایید.
  • از انتقال كتاب های مرجع یك تالار به تالارهای دیگر اكیداً خودداری نمایید.
  • پس از استفاده از كتاب های مرجع، از رهاكردن آن ها بر روی میزها خودداری نموده و كتاب ها را به نزدیكترین میز مجاور قفسه ها یا محل های تعیین شده در سالن خود بازگردانید.
  •  لطفاً بعد از استفاده، چراغ های مطالعه میز را خاموش و صندلی خود را مرتب نمایید.
  • لطفا در پایان به رعایت سكوت و آرامش و حفظ نظم در تالارها توجه فرمایید.

 

تالار خوارزمی (اسناد و كتابهاي‌ خطي‌ و نادر)

مخزن‌ این‌ تالار كتاب‌های‌ خطی‌، اسناد خطی‌، كتاب های‌ چاپ‌ سنگی‌، و كتاب های‌ نفیس‌ را در خود جای‌ داده‌ است‌. مجموعه گرانسنگ‌ این‌ بخش‌ یكی‌ از ارزشمندترین‌ مجموعه های‌ خطی‌ ایران‌ و جهان‌ است‌. بیشتر كتاب ها و اسناد خطی‌ این‌ مجموعه‌، نوشته های‌ بزرگان‌ ایرانی‌ در حوزه های‌ ادبیات‌، تاریخ‌، فلسفه‌ و عرفان‌، فقه‌ و اصول‌، طب‌ و نجوم‌، و مجموعه‌ای‌ از نخستین‌ ترجمه های‌ فارسی‌ كتب‌ فرنگی‌ و قطعه های‌ خوشنویسی‌ استادان‌ بزرگ‌ است‌. قدیمی ترین‌ كتاب‌ خطی‌ این‌ مخزن‌ كتاب‌ الخلاص‌ اثر ادیب‌ نطنزی‌ است‌ كه‌ نزدیك‌ به‌ هزار سال‌ پیش‌ تحریر شده‌ است‌. در این‌ مخزن‌ نزدیك‌ به‌ یك‌ میلیون‌ برگ‌ سند خطی‌ وجود دارد. این‌ اسناد دربرگیرنده ارزشمندترین‌ اسناد خطی‌ و تاریخی‌ موجود در مراكز آرشیوی‌ كشور هستند. حدود سیصد فرمان‌ شاهان‌ و شاهزادگان‌ صفوی‌ و قاجار در این‌ بخش‌ نگهداری‌ می‌شود كه‌ قدیمی‌ترین‌ آن‌، از شاه‌ طمهاسب‌ صفوی‌ است‌. علاوه‌ بر این‌، در میان‌ اسناد كتابخانه‌ ملی‌، مجموعه ای‌ منحصر به‌ فرد از دست خط های‌ ناصرالدین‌ شاه‌ و تعدادی‌ از اسناد بایگانی‌ دربار قاجار هم‌ موجود است‌ كه‌ به‌ دلیل‌ تذهیب های‌ بسیار زیبا، ارزش‌ و اهمیت‌ ویژه‌ای‌ دارند. در این‌ قسمت‌ حدود سیزده‌ هزار كتاب‌ چاپ‌ سنگی‌ هم‌ كه‌ در ایران‌ و سایر نقاط‌ جهان‌ طبع‌ یافته‌ است‌ قابل‌ دسترسی‌ است.

 

دسترسی به منابع

نسخه های خطی پس از ثبت در دفاتر مخصوص و بعد از فهرست نویسی و ورود اطلاعات با شرایط خاصی در دسترس پژوهشگران و گروه های مشخص به شرح زیر قرار می گیرد:

1. اعضای هیئت علمی دانشگاه ها ومدرسین حوزه های علمیه

2. دانشجویان دوره های كارشناسی ارشد و دكتری دانشگاه ها و طلاب حوزه های علمیه

3. پژوهشگران خارجی با ارائه معرفی نامه رسمی از محل اشتغال یا تحصیل و با تقاضای سفارتخانه ها یا دفاتر فرهنگی كشورهای متبوع

4. -استفاده سایر افراد با ارائه معرفی نامه از محل اشتغال یا تحصیل و تكمیل فرم تقاضا وموافقت كارشناس اطلاع رسانی میسر خواهد بود.

 

شیوه استفاده از منابع

1. در اختیار گذاشتن سی دی، پرینت، میكروفیلم یا عكس از تمام یا بخش هایی از نسخه های خطی منوط به تنظیم فرم تقاضا وذكر نوع تحقیق و پرداخت هزینه های اعلام شده است.

در خصوص تصویر نسخه های خطی نفیس وكمیاب، موافقت وتائید مدیر بخش و كارشناس اطلاع رسانی نیز ضروری است.

2. اصل نسخه خطی در اختیار محقق قرار نمی گیرد. در موارد خاصی كه نیاز محقق به رویت بخش هایی از اصل نسخه محرز باشد، پس از تائید وموافقت مدیر بخش منحصرا در سالن مطالعه و با نظارت كارشناس اطلاع رسانی اصل نسخه برای زمان محدودی در اختیار متقاضی قرار می گیرد.

3. انتشار، چاپ عكسی و نشر رایانه ای نسخه های خطی و نفیس منوط به موافقت شورای نظارت بر انتشار نسخه های خطی وانعقاد قرار داد خاص است

 

 

برای یافتن نسخه خطی مورد نظر خود اینجا را كلیك نمایید.

تالار خواجه‌ نصيرالدين‌ طوسی (پيايندها)

تالار پیایندهای كتابخانه ملی در طبقه ۱- و ضلع غربی تالارها قرار دارد كه آرشیو جامعی از پیایندها به زبان های فارسی، لاتین و عربی است: بیش از17500 عنوان پیایند (حدود2.500.000 نسخه) درقالب روزنامه، مجله، خبرنامه، ویژه نامه، نشریه دانشجویی و برخی گاهنامه ها و ...از طریق واسپاری، اهدا و خرید داخل یا خارج از كشور به زبان های فارسی، عربی، تركی، كردی، اردو، انگلیسی، آلمانی، فرانسه و ... از دوره قاجار (پیدایش مطبوعات در ایران) تا به امروز گردآوری و سامان دهی شده است. از ارزشمندترین منابع موجود در مجموعه می توان به رهنما، ستاره ایران، عصر انقلاب، عصر جدید، فلاحت و تجارت، قشون، كوشش، مجلس، مرآت السفر و مشكوه الحضر و نامه فرنگستان اشاره نمود. از جمله پیایندهای تجدید چاپ شده این مجموعه روزنامه ایران سلطانی، ایران نو، روزنامه ایران، دولت علیه ایران، روزنامه دولتی، روزنامه رسمی،‌ روزنامه ملت سنیه ایران، شكوفه، صبح صادق، صوراسرافیل، و معارف قابل ذكر هستند. از منابع ارزشمند چاپ خارج از كشور موجود در مجموعه، می توان پیایندهای اهدائی رایش آلمان به دربار ایران را نام برد

 

مجموعه

مجموعه نشریات این گروه شامل نشریات غنی مربوط به دوره قاجار، پهلوی اول و دوم از سال 1288 هجری شمسی تا کنون می باشد.

نشریات موجود در گروه به سه زبان فارسی (اردو، پشتو، ترکی، کردی و..)، عربی و لاتین (فرانسوی، آلمانی، انگلیسی، ارمنی و...)، بالغ بر23500 عنوان است.

بر اساس مصوبه دویست و پنجمین جلسه مورخ 14/09/1368 شورای عالی انقلاب فرهنگی، كلیه ناشران‌ مطبوعات‌ تعداد 10 نسخه‌ از نشریات‌ خود را باید به‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ تحویل‌ دهند. وزارت‌ فرهنگ وارشاد اسلامی نیز‌ مكلف‌ است، نسخه های‌ مزبور را بین كتابخانه ها و مراكز آرشیوی از جمله كتابخانه ملی‌ ایران (دو نسخه از هرشماره) توزیع‌ كند که تعدادی از نشریات بدین طریق گردآوری می شوند.

در آرشیو نشریات کتابخانه ملی با توجه به مصوبه فوق، كلیه نشریات فارسی زبان منتشر شده در داخل کشور، نشریات عربی زبان با موضوع ایران و اسلام، نشریات لاتینِ منتشرشده در داخل و خارج کشور با موضوع كتابداری نگهداری می شوند. بخش نشریات دارای دو مخزن در ترازهای منفی یك و منفی دو و یك تالار مطالعه در تراز منفی یك ساختمان کتابخانه ملی می باشد

تالار كمال‌ الدين بهزاد (منابع‌ غيركتابی)

معرفی گروه منابع غیر كتابی  

منابع غیر كتابی كتابخانه ملی ایران یكی از مهم ترین مراكز نگهداری مدارك غیر كتابی است. منابع این بخش شامل دسته ای از مواد و اطلاعاتی هستند که در شکل ها و قالب های متنوعی غیر از کتاب و نشریه دیده می شود. این بخش بالغ برحدود ۴۷ نوع و جمعا یک میلیون منبع دارد که برخی از این اسناد و مدارك در نوع خود منحصر به فرد است.

 

مصوبه

بر اساس مصوبه واسپاری آثار غیر مكتوب، مصوب جلسه 441 مورخ 21/1378/2 شورای عالی انقلاب فرهنگی، كلیه تولید كنندگان دولتی و غیر دولتی آثار غیرمكتوب موظفند دو نسخه از آثار تولیدی خود را به كتابخانه ملی تحویل دهند و شماره ثبت دریافت نمایند بنابراین تعدادی از اسناد از این طریق گردآوری می شود.

آثار حمایت شده مطابق این مصوبه عبارت است از: كاست صوتی، كاست ویدیویی، لوح فشرده، تابلو نقاشی، تندیس، پوستر، كارت پستال، عكس، نقشه جغرافیایی، نقشه معماری و ساختمان، نقشه قالی و گلیم، بروشور، تقویم، مدل لباس، طرح و غیره و هر اثر مبتكرانه دیگری كه از تركیب چند اثر از اثرهای نام برده پدید آمده باشد.

 

خدمات

در گروه منابع غیرکتابی با توجه به تنوع منابع غیرکتابی و شکل فیزیکی آن، خدمات منابع با شرایط خاص ارائه می گردد. در صورت موجود بودن فایل دیجیتال منابع، اصل منبع در اختیار مراجعین قرار نمی گیرد همچنین تعداد منابع ارائه شده براساس سطح عضویت اعضاء می باشد.

آن دسته از منابع غیرکتابی که کار آماده سازی و پردازش آن ها به پایان رسیده باشند در اختیار مراجعان قرار می گیرد تا در تالار منابع غیرکتابی استفاده نمایند. در حال حاضر پایان نامه ها، جزوه ها، گزارش ها، استانداردها، نقشه ها و عکس ها بیش از سایر منابع مورد تقاضای مراجعان می باشد که در اختیار آنان قرار می گیرد

تالار ابن‌ نديم‌ (مرجع‌ و كتابشناسی)

این تالار در طبقه همكف و در ضلع شرقی تالارها قرار دارد. مجموعه‌ این‌ تالار شامل‌ مراجع‌ عمومی از قبیل‌ دایره المعارف ها، واژه نامه ها، تذكره ها، كتب‌ رجالی، كتابشناسی ها، چكیده نامه ها و فهرست های موضوعی و نظایر آن هاست‌. علاوه‌ بر این‌ مجموعه ای غنی از متون كتابداری، اطلاع رسانی، چاپ‌ و نشر و سایر موضوع های مشابه‌ را نیز به‌ زبان های فارسی و انگلیسی در خود جای داده‌ است. مجموعه كتاب های بخش حدود 7000 نسخه است.

 

 

تالار رازی و مخزن علوم‌ و فنون

اين تالار در طبقه همكف و در ضلع غربی تالارها قرار داشته و كتاب های حوزه علوم‌ و فنـون‌ از جمله‌ رياضيات، نجـوم، فيزيـك، شيمـی، زيست‌شناسی، زمين شناسی، ديرينه شناسی‌، رايانه، مهندسی، پزشكی و كشاورزی‌ در اين‌ تالار نگهداری می شود. منابع اين بخش در حدود 54000 نسخه در مخزن و 7000 نسخه در تالار است.

تالار رودكی (ويژه نابينايان و معلولان)

هدف از راه اندازی این واحد ارائه خدمات به نابینایان و كم بینایان و تهیه مجموعه ای از منابع مطالعاتی و تحقیقاتی آنان می باشد. جستجو در اینترنت و استفاده از رایانه به كمك برجسته نگار و نرم افزارهای پكجاز، رایت سی دی، كپی و پرینت از منابع اطلاعاتی نابینایی، ارائه خدمات جستجو در منابع و راهنمایی نابینایان به قسمت های مختلف كتابخانه، استفاده از كتب گویا در محل كتابخانه، چاپ تصاویر توسط دستگاه حرارتی، استفاده از دستگاه به دید برای كم بینایان و اطلاع رسانی از طریق سایت از جمله خدمات ارائه شده به نابینایان و كم بینایان می باشد.

تالار ابن‌ سينا و مخزن علوم‌ انسانی

اين تالار كه در طبقه 1+ و در ضلع غربی تالارها قرار دارد به‌ كتاب های علوم‌ انسانی اختصاص‌ داشته و در مخزن‌ آن‌ كتاب های حوزه های فلسفه‌، دين، روانشناسی، تاريخ، جغرافيا و ادبيات نگهداری می شود. تعداد كتاب های موجود در تالار 17500 نسخه و تعداد موجودی كتاب در مخزن بالغ بر 173000 نسخه است.

تالار فارابی و مخزن علوم اجتماعي و هنر

این تالار كه در طبقه 1+ و در ضلع شرقی (جنوبی) تالارها قرار دارد مجموعه ای از كتاب های مربوط به علوم اجتماعی، مدیریت،‌ علوم سیاسی، ‌حقوق، هنر، موسیقی و معماری را شامل می شود. منابع تخصصی علوم اجتماعی و هنر در این تالار در اختیار محققان قرار می گیرد. كتاب های موجود در این تالار5400 نسخه است.

تالار سهروردی (ايران شناسی و اسلام شناسی)

اين‌ تالار‌ كه در طبقه 1+ و در ضلع غربی ساختمان كتابخانه قرار دارد يكي‌ از بزرگترين‌ مجموعه های ايران شناسی و اسلام شناسی در ايران‌ است‌. در حال حاضر 60000 نسخه كتاب، 6000 نسخه (600 عنوان) نشريه، 2000 نسخه پايان نامه، 2933 برگ ميكروفيش به زبان های‌ غيرفارسی‌ و غيرعربی‌ در زمينه های‌ ايران‌شناسی‌ و اسلام ‌شناسی‌ در داخل تالار و مخزن‌ اين‌ مجموعه نگهداری‌ می شود. بيشتر منابع موجود در اين مجموعه به زبان های انگليسی‌، فرانسه‌، آلمانی و روسی‌ می باشند.

شیوه ارائه خدمات در اين بخش به صورت قفسه باز و از طریق مراجعه حضوری اعضا و با مشاوره کتابداران مرجع می باشد. همچنین ارائه سایر خدمات چون تهيه رونوشت (اسکن) از منابع نیز بر اساس ضوابط موجود در کتابخانه امكان پذير است.

ساعات کار بخش ایران شناسی و اسلام شناسی از شنبه الی چهارشنبه و از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر و بجز تعطيلات رسمی است.

تماس با گروه

تلفن های تماس: 81622355- 81623182- 81623140

 آدرس پست الكترونيك بخش ايران شناسی: iranology@nlai.ir

تالار تخصصی مطالعات زنان

تالار تخصصی مطالعات زنان یکی از تالارهای مرجع کتابخانه ملی است. این تالار در سال 1395 در دوره ریاست جناب آقای دکتر صالحی امیری افتتاح شد، اما به صورت عملیاتی مورد استفاده قرار نگرفت. با آغاز ریاست سرکار خانم دکتر بروجردی ضرورت پرداختن به پژوهش های کاربردی و نظری در حوزه مطالعات زنان به عنوان  نخستین گام برای رسیدن به جامعه ای سالم مورد عنایت خاص قرار گرفت و به همین منظور این تالار در 18 بهمن 1396 رسما آغاز به کار کرد.

در این تالاربیش از 2000 جلد کتاب مربوط به زنان در حوزه های حقوقی، فقهی، مدیریت، توسعه ی اجتماعی، ادبیات، تاریخ، هنر و مطالعات جنسیتی در دسترس پژوهشگران قرار دارد.

کتابخانه ملی در حوزه مطالعات زنان دارای بیش از 4000 عنوان پایان نامه است که دسترسی به آن ها در تالار امکان پذیر است.

اهداف این تالار

  • برگزاری نشست های تخصصی و هم اندیشی متخصصان این حوزه با هدف پاسخ به برخی پرسش های موجود در این زمینه
  • برپایی آیین های بزرگداشت برای  تقدیر از زنان بزرگ ایران زمین به تفکیک اقوام و استان ها و رشته های تخصصی به منظور شناساندن این افراد به جامعه ایرانی
  • تهیه و تدوین دانشنامه الکترونیکی زنان و ترجمه کتاب های مفید و کمیاب در این حوزه

تالار پژوهش آرشیو

واحد امور مشتركان در تالار پژوهش، وظیفه ارائه برگ درخواست استفاده از خدمات آرشیو ملی ایران را به پژوهشگران و همچنین راهنمائی آن ها را در زمینه استفاده از اسناد، ‌بر عهده دارد.
مشاهده تصویر اسناد از دو روش مراجعه به نسخه های رقمی (دیجیتالی) و نسخه های ریز فیلم امكان پذیر است. رؤیت اصل سند در شرایط ویژه و با صدور مجوز ممكن است. استفاده از اسناد بر اساس قانون تأسیس سازمان، آئین نامه نحوه دسترسی به اسناد آرشیوی و دستورالعمل های جاری امكان پذیر است.

کتابخانه عمومی

وظیفه اصلی کتابخانه های ملی در سراسر جهان حفاظت و نگهداری میراث فرهنگی آن کشور است و اطلاع رسانی در اولویت بعدی کار آن ها قرار دارد. ولی در کشور ما به دلیل کمبود کتابخانه های مجهز، کتابخانه ملی نقش کتابخانه عمومی و دانشگاهی را هم ایفا می‌کند. به همین دلیل میزان امانت کتاب در کتابخانه ملی ایران به نسبت تعداد منبع و اعضا بالاست. حال با توجه به نرخ امانت کتاب تعداد نیروی انسانی لازم برای خدمات رسانی باید افزایش پیدا کند.

این كتابخانه در ضلع غربی ساختمان واقع شده است. كتابخانه عمومی با مخزنی مجزا از كتابهای مازاد مخازن اصلی، که شامل دو مخزن عمومی و اهدایی در كتابخانه ملی، خدمات امانت خارج كتابخانه را نیز برای مراجعان فراهم آورده است.در این بخش كتاب به صورت امانت به مدت ۲ هفته در اختیار مراجعان قرار می گیرد. همچنین دیركرد كتاب دارای جریمه بوده و اعضایی كه بیش از حد معینی دیركرد داشته باشند از دریافت خدمات امانت به مدت مشخصی محروم خواهند شد.

مساحت این كتابخانه بجز مخزن كتاب، 3200 متر مربع در دو طبقه است و دارای بخش های پذیرش و جستجو، مرجع ، امانت كتاب، مخزن، اتاق مطبوعات، و بخش آماده سازی است.

ظرفیت پذیرش مراجعان در تالارهای كتابخانه عمومی به تفكیك 98 نفر برای آقایان در طبقه همكف و 120 نفر برای خانم ها در طبقه 1- می باشد.

كتابخانه عمومی مجهز به اینترنت وایرلس بوده و مراجعان می توانند در كنار استفاده از تالار مطالعه از اینترنت وایرلس بر روی رایانه های خود استفاده نمایند.

اتاق مطبوعات: 5 عنوان روزنامه

اتاق پژوهشی مختص محققان و پژوهشگران: 5 اتاق

در بخش آماده سازی كتابخانه عمومی بر خلاف سایر مخازن و تالارها تمامی مراحل آماده سازی یك كتاب از دریافت تا ورود به مخزن همگی در محل كتابخانه عمومی انجام می پذیرد.

این مراحل شامل:

دریافت كتاب از واسپاری، جستجو و مطابقت با موجودی، انتخاب و جداسازی، قطع بندی، ثبت و مهر، الصاق شماره بازیابی، ورود اطلاعات جانما و در نهایت فایل در مخزن می باشد.

در این بخش به صورت میانگین 1500 نسخه كتاب در هر ماه بررسی و به موجودی مخزن و تالار مرجع كتابخانه عمومی اضافه می گردد.

موارد مجاز جهت ورود به تالار كتابخانه عمومی

  • یك نسخه كتاب شخصی یا یك جزوه
  • رایانه شخصی بدون هیچ كیف یا كاور اضافه و بدون موس
  • مداد و كاغذ

 

موارد ممنوع جهت ورود به تالار كتابخانه عمومی

  • موبایل
  • ماژیك و ماركر
  • خوراكی (آشامیدنی و تنقلات)
  • هرگونه كاور و پوشش مانند كلاسور، كیف، جامدادی های بزرگ، كاور و موارد مشابه


امانت كتاب

با توجه به سطح عضویت هر كدام از اعضای كتابخانه می توانند 2 یا 3 نسخه كتاب را به مدت 10 الی 14 روز به امانت ببرند.

نكته : دیركرد كتاب دارای جریمه بوده و اعضایی كه بیش از حد معینی دیركرد داشته باشند از دریافت خدمات امانت به مدت مشخصی محروم خواهند شد. (آیین نامه امانت و جرایم دیركرد به زودی در این بخش گذاشته خواهد شد)

 

ساعت كار

تالارها : نیمه اول سال همه روزه از ساعت 8 الی 22

 نیمه دوم سال همه روزه از ساعت 8 الی 21

بخش امانت: هر روز از ساعت 8:15 الی 21

تلفن: 81622273 – 81622313

كتابخانه تخصصی تاريخ معاصر و مطالعات آرشيوی

كتابخانه دارای مجموعه ای بالغ بر 19000 جلد كتاب فارسی و لاتین در زمینه تاریخ خصوصا تاریخ معاصر و 240 عنوان نشریه ادواری و روزنامه های صحافی و جاری و همچنین مقادیر قابل توجهی پایان نامه، چكیده نامه و جزوات و گزارشات دولتی است. كتابخانه تخصصی دارای بخش های امانت، مرجع، مجموعه سازی و سفارشات، و فهرست نویسی و بخش پیایندهاست كه هر كدام توسط مسئولان مربوط اداره می شوند .

اعضای كتابخانه را منحصرا كاركنان سازمان تشكیــل می دهند و هدف عمده آن كمك به كاركنان سازمان در امور تحقیقاتی و فعالیت های پژوهشی مربوط به سازمـان است. محققان و دانشجویان نیز در صورت نیاز با معرفی نامه می توانند از خدمات و امكانات كتابـخانـه بهره مند شوند.

کتابخانه نابینایان

این بخش از سال 1382 و با تشكیل گروه ویژه در مدیریت اطلاع رسانی همگانی با نام بخش نابینایان و معلولان كتابخانه ملی راه اندازی گردید

هدف از تاسیس این كتابخانه تأمین نیازهای فرهنگی و اطلاعاتی آن دسته از افراد جامعه اعم از نابینایان و كم بینایان است كه فاقد امكان استفاده از كتاب های چاپی و یا هرگونه مواد دیداری شنیداری هستند. جهت تحقق بخشیدن به هدف مذكور، امكانات و خدمات ویژه ای برای مراجعه كنندگان در نظر گرفته شده است که از جمله آن ها می‌توان فراهم نمودن سخت افزارها و نرم افزارهای مورد نیاز مطالعه و نیز گرد آوری انواع منابع گویا و بریل را نام برد.

با انتقال كتابخانه ملی به ساختمان جدید برای بخش نابینایان، فضای مناسبی به مساحت حدود 700 مترمربع اختصاص یافت. به منظور سهولت استفاده مراجعان، مكان كتابخانه نابینایان در طبقه همكف واقع شده است و مستقیماً از طریق ورودی عمومی مراجعان به تالارهای مطالعه قابل دسترسی می باشد

 

مجموعه 

  • كتاب های گویا: مجموعه سازی كتاب های گویا كه شامل محتوای متون مختلف اعم از درسی و غیر درسی به صورت ضبط شده بر روی كاست و CD است، از سال 1373 با همكاری مؤسسه رودكی و امام خمینی آغاز شد و همچنان نیز ادامه دارد.
  • كتاب های بریل: تعدادی كتاب به خط بریل با موضوعات مختلفی نظیر: نتهای موسیقی كلاسیك، تاریخ موسیقی، داستانهای بلند، قرآن كریم، قانون جامع معلولین و فهرستگان كتاب های گویا به منظور استفاده نابینایان گردآوری شده است. اغلب این كتابها اهدایی سازمان های مختلف به كتابخانه می باشند. 
  • پیایندها: كتابخانه ملی به طور منظم پیایندهایی به خط بریل، ویژه نابینایان گرد آوری می كند. از جمله عناوین موجود عبارتند از: بصیر (فصلنامه)، بشری (ماهنامه)، هزاره سوم (هفته نامه)، ایران سپید (روزنامه)

 

کتابخانه کودکان و نوجوانان

با هدف ایجاد كتابخانه ای استاندارد و نمونه برای ارائه خدمات به گروه سنی 7 تا 14 سال ایجاد شده است.

بنای كتابخانه در ضلع شرقی كتابخانه ملی در دو طبقه واقع شده است.

در طبقه اول منابع برای كودكان قرار دارد و شامل بخش‌های زیر می باشد:

  • مرجع
  • كتاب‌ها
  • نشریات خاص كودكان
  • كتاب های ویژه كودك و نوجوان نابینا
  • كتاب‌هایی به زبان های دیگر كه در ایران منتشر شده‌اند.
  • دیداری و شنیداری (سی دی ها، كاست ها و ...)
  • نقاشی (شامل ابزارها و وسایل نقاشی برای كودكان)
  • نمایش تازه های كتابخانه
  • قصه خوانی و داستان گویی

 

در طبقه دوم منابع برای پژوهشگران كودك و نوجوان قرار دارد.

  • فراهم آوری كتاب ها و منابع غیركتابی منتشر شده در داخل و خارج از كشور برای كودك و نوجوان و نیز پژوهشگران این حوزه
  • ارائه خدمات به كودكان و نوجوانان 7-14 سال
  • ارائه خدمات به پژوهشگران كودك و نوجوان
  • ارائه خدمات جانبی چون قصه‌ و شعرخوانی، نمایش فیلم و ...
  • بازدید از كتابخانه كودك و نوجوان
  • ایجاد نمایشگاه از آثار نقاشی كودك و نوجوان
  • معرفی تازه های منابع كودك و نوجوان در سایت
  • آرشیو دو نسخه از كتاب های دریافتی برای نسل‌های بعدی و امانت نسخه سوم در كتابخانه

 

اتاق اطلاع رسانی تاريخ شفاهی

در سال 1386 سازمان به منظور توسعه ی طرح های تاریخ شفاهی، با استفاده از توانمندی بخش خصوصی، به مصاحبه با شماری از چهره های شاخص تاریخ و فرهنگ معاصر ایران اقدام كرد. در مجموع، تاكنون بیش از 2000 ساعت مصاحبه توسط این سازمان انجام و یا از طریق خریداری، گردآوری شده است.
نسخه ای از منابع تاریخ شفاهی مطابق با مقررات بهره برداری از این منابع، در اتاق اطلاع رسانی تاریخ شفاهی، واقع در ساختمان آرشیو ملی، طبقه اول، قابل دسترسی برای پژوهشگران و علاقه مندان است.
مراجعان می توانند پس از عضویت در آرشیو ملی به اتاق یاد شده مراجعه و متن مورد نظر خود را از طریق فهرست های موجود جستجو كنند. طبق مقررات پژوهشگر می تواند متن مصاحبه را قرائت و فقط یادداشت برداری كند و در صورت نیاز از فایل صوتی یا تصویری مصاحبه نیز استفاده كند.

مخزن معاونت آرشيو

اسنادی كه در مخازن آرشیو نگهداری می شوند در وزارتخانه ها، سازمان ها و دیگر مؤسسه های وابسته به دولت تولید یا دریافت شده اند. از این رو، انبوهی از اسناد با ارزش ملّی را اسناد مربوط به حكومت، سازمان‌ها، و مكاتبات اداری تشكیل می دهد. البته در خزانه آرشیو، اسناد اهدایی و خریداری نیز با منشأ شخصی نگهداری می شوند. اسناد ملّی دارای طیف گسترده موضوعی هستند و از این رو به عنوان مستنداتی ارزشمند در پژوهش‌های سیاسی، تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمار می روند. قدیمی ترین سند موجود در مخازن آرشیوی، وقفنامه ای مربوط به دوره ایلخانی (726 ق.) می باشد كه به سازمان هدیه شده است.

اسناد موجود در آرشیو دارای شكل های گوناگون است: مانند اسناد نوشتاری (طومارها، مكاتبات اداری)، ترسیمی (نقشه‌ها)، دیداری و شنیداری (عكس، اسلاید، انواع نوارهای صوتی و تصویری)، ریزنگاره‌ها (ریزفیلم، ریزبرگه) و گرافیكی (پوستر). كار دریافت، ثبت، جایگزینی و نگهداری این اسناد در مخازن ویژه نگهداری اسناد (مخازن نگهداری اسناد كاغذی، مخزن ویژه حامل‌های رنگی، مخزن ویژه اسناد مغناطیسی و مخزن گاو صندوقی) انجام می‌شود. این مخازن، تحت نظارت مداوم كارشناسان است و استانداردهای نگهداری اسناد در آن‌ها رعایت می ‌شود.

مخزن تاریخ شفاهی

این بخش با انجام مصاحبه با چهره‌‌های آگاه و برجسته تاریخ معاصر و آماده سازی اطلاعات به‌دست آمده برای اطلاع رسانی، به نوعی سرگرم تولید اسناد شفاهی است و از این بسترگاه خدمت برجسته ای در راستای روشن سازی نقاط مبهم تاریخ ایران به انجام می رساند. اطلاعات تولید شده در این بخش، بر اساس آیین نامه ها، دستورالعمل های اجرایی و مفاد توافقنامه نحوه استفاده از مصاحبه قابل دسترسی است.

 

 

مخزن نفایس

کتاب های نفیس مانند چاپ سربی و چاپ قبل از سال1320 در این مخزن نگهداری می شوند.

تعداد منابع موجود در مخزن نفایس 17932 نسخه است که نیمی از آن ها دیجیتال سازی شده و مراجعین می توانند در قسمت تالار رقومی از آن ها استفاده کنند.

 

مخازن تخصصی

بخش آماده سازی

دریافت کتاب گروه مخازن از بخش های مختلفی می باشد. در حال حاضر بخش آماده سازی گروه مخازن از مدیریت فراهم آوری (واسپاری و مبادلات) و از مدیریت پردازش (بخش فهرستنویسی) کتاب دریافت می کند. هماهنگونه که ذکر شد کتاب های دریافت شده آینه بازار نشر کتاب است و بخش عمده کتاب های منتشر شده در صنعت نشر کشور است. در این قسمت کتاب ها پس از طی مراحل تگ، برچسب رده یا بازیابی و جانما جهت فایل به مخازن فرستاده می شود.

در گروه مخازن تخصصی در صورت نیاز، از منابع اطلاعاتی، رونوشت تهیه شده و بخش تكثیر، نیازهای مراجعان را در این زمینه برطرف می سازد.

در صورتی كه مراجعان به تهیه پویش (اسكن) از كتاب احتیاج داشته باشند با سفارش آنان این كار، انجام می پذیرد. انتقال كتاب ها توسط ریل های خودكار، انجام شده و فرآیند امانت به صورت كاملا خودكار صورت می پذیرد.

مخازن بسته یک و دو

مخازن بسته يك و دو در طبقه منفی دو قرار گرفته و قريب به يك ميليون نسخه كتاب را در خود جای داده‌اند. اين كتاب ها به صورت ترتيبی در قفسه ها مرتب شده اند و استفاده از آن ها به كمك دستگاه های كتاب بر انجام می شود.

مخزن بسته سه و مخزن لاتين

این دو مخزن در طبقه منفی سه قرار دارند و همچون مخازن بسته یك و دو شامل كتاب های مختلفی در موضوعات گوناگون هستند و كتاب های آن توسط دستگاه كتاب بر به طبقه همكف ارسال می گردد.