9 اکتبر (18 مهر)، روز جهانی پست
مقدمه
ایرانیان نخستین ملتی بودند که در زمان سلسله هخامنشی، تشکیلات منظم پستی به نام «چاپار» را تأسیس کردند. چاپارخانه ها در واقع، مشهورترین و حساس ترین تشکیلات اداری هخامنشیان بود که گروه چابک سواران به وسیله اسب های تندرو و طی مسافت های طولانی، ارتباط دائمی را بین مرکز و ایالات برقرار می کردند.
شکل جدید پست ایران در سال 1267ق.، زمان ناصرالدین شاه قاجار؛ در ادامه اصلاحات امیرکبیر ایجاد و چاپارخانهها در تمام نقاط کشور مکاتبات عمومی را پذیرفته و به مقصد میرساندند. اما، تشکیلات رسمی پست به معنای واقعی و امروزی آن از سال ۱۲۹۲ق. به وسیله میرزاعلیخان امین الدوله، نخستین وزیر پست، با همکاری «گوستاو فون ریدرر اتریشی»، با عنوان پستخانه ایران تأسیس و شروع بهکار کرد. در سال 1288ش. وزارت پست تشکیلاتی نو یافت و با اضافه شدن اداره تلگراف به آن، وزارت پست و تلگراف تشکیل شد، و در ادامه اواخر سال 1308ش. با خرید سهام شرکت تلفن، وزارت جدید پست و تلگراف و تلفن ایجاد شد.
«اتحادیه پست بین الملل» در سال ۱۸۷۴م. به منظور تبادل سریع و راحت تر مرسولات پستی در سطح جهانی با مشارکت و توافق ۲۲ کشور اروپایی و امریکایی در شهر «برن» سوئیس تاسیس شد. امضاکنندگان براساس توافق به عمل آمده، قلمرو پستی را تشکیل دادند که آزادی ترانزیت برای مبادله متقابل مراسلات در سراسر قلمرو اتحادیه را تأمین و تضمین میکرد. نام این اتحادیه پس از چهار سال، با پیوستن کشورهای دیگر به «اتحادیه جهانی پست»، تغییر کرد. ایران نیز در سال ۱۸۷۷م./ 1294ق. بهعنوان بیست و نهمین عضو، به آن اتحادیه پیوست.
درسال ۱۹۶۹م.، کنگره این اتحادیه در «توکیو»، طی قطعنامه پایانی خود، روز 9 اکتبر هر سال را بهعنوان روز جهانی پست تعیین کرد، از سال ۱۹۷۰م، در این روز، ادارههای پست سراسر جهان، برای تشریح نقش و کارکرد پست در زندگی بشریت اقدامات گسترده اطلاعاتی و تبلیغاتی انجام می دهند.
ادارهکل خدمات آرشیوی (گروه ارتباطات آرشیوی) به مناسبت 9 اکتبر(18 مهر) روز جهانی پست، نمایشگاهی مجازی، شامل 20 عنوان با معرفی 29 برگ سند را آماده سازی و در وبگاه سازمان به علاقهمندان تقدیم نموده است.
- مکاتبه رئیس اداره پست، کامیل مولیتر با مسیو برناردی مفتش پست در مورد چگونگی کنترات خط قزوین – زنجان
- بخشی از اساسنامه اتحادیه پستی جهانی
- بخشی از اسامی کشورهای امضاءکننده قرارداد پستی جهانی
- فرمان ناصرالدین شاه قاجار به حاجی میرزا یحییخان حاکم دماوند، در خصوص بازدید از چاپارخانههای منازل دماوند و برآورد هزینه تعمیرات و ارسال صورت آنها به دربار
- اعلان رئیس کل پست، کامیل مولیتر، مبنی بر پرداخت تعرفه پستی جراید مانند گذشته تا تعیین نرخ جدید توسط مجلس شورای ملی
- اعلان اداره پست، مبنی بر تعرفه جدید حقوق داخلی مراسلات پستی
- اعلان رئیس اداره پست، کامیل مولیتر، مبنی بر چگونگی رسیدگی به شکایتها
- درخواست تأسیس اداره پست و تلگراف در اصلاندوز
- گزارشی به اداره مالیه نیشابور در مورد وضعیت چاپارخانه و اداره حمل و نقل دولتی
- رونوشت یک طغرا صورت علیق منازل خط خراسان در سال ۱۲۹۴
- درخواست رئیس اداره کل گمرکات از اداره پست تهران، مبنی بر دریافت مراسلات پستی آن اداره تا زمان باز بودن دوائر پستی
- درخواست پرداخت علیق حواله شده چاپارخانههای خط تهران - خراسان به منظور جلوگیری از اختلال در سرویس حمل و نقل آن خط
- آمار مقدار علیق وزارت پست و تلگراف
- بخشنامه وزارت داخله به کلیه ادارهها و دوایر تابعه مرکز و ولایات، مبنی بر اطلاع تعداد، وزن و مقصد امانات به اداره پست مبدأ از طریق یادداشت، قبل از ارسال آنها
- تلگراف وزیر پست وتلگراف به والی فارس، در خصوص تعیین محلی برای فرود سرویس هوایی تهران – بوشهر برای استفاده اهالی آنجا
- تلگراف امین الدوله به حسام الملک حکمران کرمانشاه، در خصوص تاکید بر ساخت چاپارخانه در سرپل و لزوم ارسال صورت مخارج بنایی و پاسخ وی در این زمینه
- درخواست از امین الدوله برای تعمیر و تجدید بنای چاپارخانههای آذربایجان
- مکاتبه ای در خصوص تشویق ناظم پستخانه ساوجبلاغ به پاس خدمات وی در تأسیس و انتظام امور پستخانه
- انتصاب میرزا ابوالفضلخان به سمت ناظمی پستخانه شیراز
- درخواست از وزارت معارف برای درج اعلان سرویس چاپارخانههای خط قم و عراق (اراک) در جرایدبه منظور اطلاع عموم مردم.
مکاتبه رئیس اداره پست، کامیل مولیتر با مسیو برناردی مفتش پست در مورد چگونگی کنترات خط قزوین – زنجان
- شماره : ۲۹۰۹-۲۱۰
- تاریخ : ۱۲۹۵/۰۱/۲۰