2 تیر1350ش، سالروز تصویب قانون رادیو تلویزیون ملی ایران

مقدمه

 تيرماه 1337، مجلس شوراي ملي، مادهاي با چهار تبصره را به تصويب رساند كه بر اساس آن به دولت اجازه داده ميشد، يك فرستندة تلويزيون و كلية ابزار فني آن ‌را به تشخيص وزارت پست وتلگراف و تلفن، در تهران به كار اندازد و تا پنج سال نيز از پرداخت ماليات معاف وكلية برنامه‌هاي اين فرستنده، تابع تعهدات ادارهكل انتشارات باشد.

    نخستين فرستندة ايران، در ساعت 5 بعد ازظهر روز جمعه يازدهم مهرماه 1337، اولين برنامة خود را پخش كرد. اين فرستنده كه «تلويزيون ايران» نام گرفت، به صورت يك بخش كاملاً خصوصي اداره ميشد و متكي به درآمد خود از آگهي‏هاي تجاري و تبليغی بود و هر روز از 6 بعد از ظهر تا ساعت 10 شب برنامه داشت. پس از يك سال، اين سازمان برنامههاي روزانة خود را در تهران، به پنج ساعت افزايش داد و در سال 1340، فرستندة ديگري در آبادان و يك فرستندة تقويتي هم در اهواز تأسيس كرد.

   رونق كار تلويزيون ايران و شناسائي اين رسانه به عنوان ابزار نشر فرهنگ و تبليغات، دولت ايران را به فكر جدي تأسيس يك مؤسسة تلويزيوني انداخت. در سال 1343، يك گروه فرانسوي از سوي سازمان برنامه و بودجه مأمور بررسي و طراحي يك مركز تلويزيوني شد. سرانجام پس از تصويب طرح ايجاد تلويزيون ملي ايران، يك دستگاه كوچك به وجود آمد و با امكاناتي ساده، پخش برنامههاي آزمايشي را در سال 1345 آغاز كرد. پس ازمدتي كم‌تر از دو سال، در هفدهم مرداد ماه 1347، نخستين مركز شهرستاني تلويزيون در اروميه گشايش يافت و چند ماه بعد، مركز تلويزيون بندرعباس شروع به كار كرد وفعاليت مراكز تلويزيوني به تدريج يكي پس از ديگري، آغاز شد.

    پس از مدتی دولت، تلويزيون ايران را از ثابت پاسال خريداري كرد و با پيوستن تلويزيون ايران به تلويزيون ملي، پخش دو برنامة تلويزيوني، از دو كانال مختلف ادامه يافت.

   مدتی بعد از ادغام راديو و تلويزيون، سازمان براي دستيابي به اهداف از پيش تعيين شدهاش، قراردادهائي با مؤسسة آمريكائي«آرتوردي تيل» منعقد کرد و مسئولان سازمان از سال 1353 عملاً به بررسی تحقیقات لازم دست زدند. پس از مطالعة طرز كار و روشهاي موجود در سازمانهاي مشابه، در نقاط مختلف جهان، نتايج تحقيقات طي سمينارهاي متعدد، مجدداً مورد بررسي قرار گرفت و خطوط اصلي فعاليتهاي سازمان براي ده سال بعد طراحي شد. طي سالهاي 55 و 56 پس از تصويب ساخت كلي، مسئولان سازمان به طراحي زير نظامهاي اداري، مالي، برنامههاي حقوقي و دستمزد و مشابه آن پرداختند و شبكههاي اول و دوم راديو و تلويزيون به اضافه راديو و تلويزيون بينالمللي ايجاد شدند. اين ساخت و نظامهاي مربوط به آن، تا به ثمر رسيدن انقلاب اسلامي ايران ادامه داشت.

   گروه ارتباطات آرشيوي، با فرارسيدن سالروز تصويب قانون راديو تلويزيون ملي ايران، نمايشگاهي از اسناد مربوط به اين موضوع را، به علاقه‌مندان پيشكش مي‌كند. اين نمايشگاه، با در برداشتن 10 عنوان سند، به معرفي 17 برگ سند مي‌پردازد. قديميترين سند نمايشگاه ياد شده، متعلق به سال 1339ش و تازه‌ترينش مربوط به 1355ش. است.