اسناد «مدارس ارامنه»، به مناسبت آغاز سال ۲۰۱۶ میلادی
مقدمه
براساس اطلاعات تاريخي، نخستين مدارس ارمني در ايران از سدههاي 13-12م. در جوار كليساها تأسيس شد. اين مدارس بیشتر ماهيت مذهبي داشتند. اما، مدارس جديد و امروزي از دهة سوم سدة 19میلادی در شهرهایی و مناطقی همچون تبريز، اصفهان، تهران، سلماس، مراغه ، اروميه، ماكو، همدان، قزوين، مشهد، اراك، رشت، انزلي و اهواز تأسيس شدند. پيشگامان اين مدارس به طور كلي تحت تأثير مراكز فرهنگي ارامنه قفقاز، روسيه، هند و غيره بودند.
گفتنی است که، اقليت ارامنه براساس مجوزها و فرمانهاي خاص، ضمانت اجرايي برخورداري از مدارس ملي را دريافت ميكردند. اين مدارس، از زمان تأسيس تا سال 1936م . همگی توسط خود ارامنه اداره ميشد. در اين سال، به دستور رضا شاه پهلوي مدارس ارامنه و دیگر اقليتها تعطيل و برخي از آنها مجبور به تغییر نام شدند. با استعفا و تبعید رضا شاه، مدارس ارامنه دو باره شروع به کار کردند.
در سال 1946م. با میانجیگری شوراي خليفهگري ارمنيان تهران، تدريس تعليمات ديني به صورت رسمي در دستور كار مدارس ارامنه قرار گرفت.
بعد از پيروزي انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹م. مدارس اقليت مذهبي به كار خود ادامه و مورد توجه و حمايت واقع شدند. وزارت آموزش و پرورش حقوق مدرسان و کارکنان رسمی و دولتی مدارس ارامنه را میپردازد و اجازه داده است که هفتهای چند ساعت تعلیمات دینی و به تبع آن زبان ارمنی در این مدارس تدریس شود. در این میان، مخارج جنبی مدارس ارامنه را شورای خلیفه گری، اولیای دانش آموزان و افراد نیکوکار تأمین می نمایند.
شایان ذکر است که، تحصیل دانش آموزان ارامنه همانند دیگر مدارس ایران شامل سه مقطع آموزشی ابتدائی، راهنمائی و دبیرستان میباشد. همچنین، در کنار مدارس مزبور، دورههای آمادگی و کودکستانٔها نیز مشغول كار شدند.
به مناسبت آغاز سال جدید ۲۰۱۶ میلادی، ادارهکل اطلاعرسانی و ارتباطات (گروه ارتباطات آرشیوی) نمایشگاهی مجازی با عنوان «مدارس ارامنه» شامل ۱۲ عنوان و با معرفی ۱۳ برگ سند را آماده کرده است که در وبگاه سازمان، تقدیم علاقهمندان میشود.
- احصائية اعضا و اجزاي مدرسة ارامنة آبادان
- احصائيه شاگردان مدرسة مختلط ملي ارامنة آبادان
- درخواست خليفهگري آذربايجان از وزارت معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه
- اعلام وصول ورقة احصائيه از سوي مدرسة ارامنة تهران
- تقدير و تشكر وزارت معارف از ميرزا عليخان، معلم زبان فارسي به پاس صداقت و حسن خدمت وي در مدارس ارامنه
- درخواست ميرزا عليخان از وزارت معارف، مبني بر تدريس زبان فارسي در مدارس ارامنه
- رونوشت گزارش خليفهگري كل ارامنة آذربايجان به ادارة معارف
- گزارش شركت خيرية خواتين ارامنه، از برگزاري نمايش در مدارس ارامنه و تقسيم عايدي آن بين مدارس ايراني و ارامنه
- احصائية شاگردان مدرسة ملي ارامنه واقع در محلة عباس آباد[اراك] در سال تحصيلي ۱۳۰۸-۱۳۰۹ش
- خلاصة احصائيه اثاثية مدرسة ملي ارامنة عراق[اراک]
- مكاتبة وزارت معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه با ادارة معارف اصفهان
- برنامة درسي مدرسه سانترال ارامنة آذربايجان
احصائية اعضا و اجزاي مدرسة ارامنة آبادان
- شماره : ۲۹۷۰۱۱۹۴۳
- تاریخ : ۱۳۱۱/۰۳/۱۵