اسنادی با موضوع قرآن، به مناسبت فرا رسیدن ماه رمضان
مقدمه
کلمة قرآن در لغت به معنی «قرائت کردن» و «خواندن» است و مسلمانان معمولاً به آن با عناوینی مانند «قرآن کریم» و «قرآن مجید» اشاره میکنند. قرآن، آخرین کتاب آسمانی است که ازطریق وحی و از سوی خداوند تبارک و تعالی به منظور نجات بشر از تاریکی گمراهی و دلالت او به وادی تابناک هدایت به پیامبر گرامی اسلام، نازل گردیده است. حضرت محمد (ص) در بیست و هفتم ماه رجب به پیامبری مبعوث شد. بر اساس آیات و واقعیات تاریخی قرآن به دو گونه تدریجی و دفعی بر پیامبر اکرم نازل شده است. تدریجی، در طی بيست و سه سال، سيزده سال در مكه و ده سال در مدينه و دفعی، به صورت یکجا در ماه مبارک رمضان بر قلب پیامبر(ص) نازل شده است. پس از نزول تدریجی، رسول خدا (ص) آن را بر یارانش عرضه و آنان آیات و سورها را حفظ میکردند و کاتبان وحی آنها را بر روی قطعههای سنگ، استخوان، لیف خرما، پوست و ... مینوشتند.
پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) جمعآوری قرآن به صورت رسمی به دستور خلیفه اول و به همت «زید بن ثابت» صورت گرفت، پیش از آن حضرت علی (ع) نیز که از همه به قرآن آشناتر بود مصحفی را تدوین نمود. با گسترش فتوحات اسلامی در دهه دوم و سوم هجری و گرایش روز افزون به اسلام و علاقه زیادی که به کتابت قرآن داشتند، سبب شد تا آنها که سواد کتابت و نگارش داشتند، به اندازه توان و امکانات خویش، به کتابت قرآن همت کرده، از مصحفهای معروف و موجود در هر منطقه، استنساخ نمایند. در منابع تاریخی مواردی متعدد از وقوع اختلاف میان مسلمانان در قرائت قرآن گزارش شده و گفتهاند که این اختلافات سبب گردید تا برای حل آن، بعضی به چارهجوئی بپردازند.
پیشنهاد یکی کردن قرائتهای مصاحف از سوی «حذیفه» بود، عثمان، خلیفه سوم نیز بر ضرورت چنین اقدامی واقف گشته، از این رو صحابه را به مشورت فرا خواند و آنها همگی بر ضرورت چنین کاری، با همه دشواریهایش نظر مثبت دادند. بنابراین، عثمان کمیتهای در این زمینه مرکب از چهار نفر تشکیل داد که عبارت بودند از: زید بن ثابت، عبدالله بین زبیر، سعید بن عاص و عبدالرحمن بن حارث و سپس مجموع آنها به دوازده نفر رسید.
گروه یکی کردن قرآنها، در سال 25 هجری تشکیل گردید و نخستین اقدامش جمعآوری تمام نوشتههای قرآنی از اطراف و اکناف کشور پهناور اسلامی آن روز بود. آخرین مرحله، ارسال مصاحف استنساخ شده به مناطق و مراکز مهم بود، با ارسال این مصاحف با هر کدام یک قاری نیز از سوی خلیفه اعزام میگشت تا قرآن را بر مردم قرائت کند.
قرآن دارای ۳۰ جزء و ۱۱۴ سوره است. این کتاب نقش بسیار مهمی در زندگی مسلمانان دارد و با حیات فردی و اجتماعی آنان عجین شده است.
ادارهکل خدمات آرشیوی (ادارة ارتباطات آرشیوی) به مناسبت فرارسیدن ماه رمضان، نمایشگاهی مجازی با عنوان «اسنادی با موضوع قرآن»، شامل 11 عنوان با معرفی 20 برگ سند آمادهسازی و در وبگاه سازمان تقدیم علاقهمندان کرده است.
- مکاتبه وزارت امورخارجه با وزارت معارف مبنی بر ارسال رونوشت گزارش سفیر ایران در افغانستان دربارة خرید کتاب¬های خطی مصور و قرآن تذهیبی به قیمت گزاف توسط اروپائیان در آنجا و لزوم اهمیت دادن به صنعت تذهیب
- مکاتبه وزارت مالیه با وزارت دربار مبنی بر برگرداندن یک جلد کلام الله ممتاز خطی برای مراسم تحلیف آقایان وکلاء و یک جلد کلام الله چاپی مهمور به مهر وکلای دورة اول مجلس موجود در کتابخانه آن وزارتخانه، به کتابخانه مجلس شورای ملی
- مکاتبه رئیس اداره محاسبات بیوتات دولتی با وزارت مالیه در خصوص علت توقیف یک صفحه بزرگ قرآن خط بایسنقر، ارسالی از تجارتخانه کاشف
- دستور ریاست وزرا به وزات مالیه در خصوص لزوم ارسال قرآن با خط حضرت امام زین العابدین(ع)، عهدنامة حضرت امیر(ع) با نصارا و یک خرقه معروف به شیخ صفی موجود در چهل ستون اصفهان و مراسلة هیئت علمیه آن شهر در مخالفت با انتقال آنها
- فهرست کلام الله مجید به خط کاتبان خوش نویس در کتابخانه مبارکه
- فهرست قرآن و کتابهای خطی و چاپی و ادعیه مکشوفه
- تمجید از خط، تذهیب و کاغذ قرآن خوشنویسیشده توسط ٓمحمدحسین کوزهگر شیرازی
- مکاتبه فاطمه ملک معظم امینی با وزیر معارف و اوقاف و پیشنهاد تدریس قرآن در مدارس ابتدایی با معنی و فلسفه
- بخشنامة وزارت معارف و اوقاف مبنی بر لزوم تعیین دو زنگ در هفته برای تعلیم قرآن در مدارس
- رحل روغنی دوره صفوی در موزه قم
مکاتبه وزارت امورخارجه با وزارت معارف مبنی بر ارسال رونوشت گزارش سفیر ایران در افغانستان دربارة خرید کتاب¬های خطی مصور و قرآن تذهیبی به قیمت گزاف توسط اروپائیان در آنجا و لزوم اهمیت دادن به صنعت تذهیب
- شماره : ۳۲۸۹۰-۲۹۷
- تاریخ : ۱۳۰۳/۰۷/۰۸