15 دی‌ماه 1300، سالروز برقراری روابط سیاسی ایران و افغانستان

مقدمه

افغانستان حدفاصل آسیای میانه و آسیای جنوب غربی به مرکزیت کابل است. همسایگان آن، پاکستان در جنوب و شرق، ایران در غرب، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند. افغانستان با ۶۵۲٬۸۶۴ کیلومتر مربع مساحت چهل و یکمین کشور وسیع دنیا است. فارسی دری و پشتو زبان‌های رسمی این کشور و اسلام دین رسمی آن است. افغانستان در محل ژئواستراتژیکی مهمی قرارگرفته که خاور، جنوب، باختر و آسیای میانه را به هم وصل می‌کند.

ایران و افغانستان از علقه‌‌ها و پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی، قومی و مذهبی برخوردار هستند و تا سال 1273ق. یک کشور محسوب می‌شدند. در سال مذکور، منافع استعمار انگلیس باعث شد که در طی عهدنامه «پاریس» سرزمین افغانستان از خاک ایران جدا و به عنوان کشوری مستقل بین ایران و هند -مستعمره انگلستان- حایل شود.

در 15 دی ماه 1300ش. بین ایران و افغانستان روابط سیاسی  برقرار و اعتلاء الملک به سمت وزیر مختار ایران در آن کشور منصوب شد. روابط دو دولت از زمان جدایی تا سال 1357ش. فراز و نشیب‌های زیادی داشته و در مجموع ضعیف و کم رنگ بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، روابط شکل دیگری به خود گرفت و حضور ایران در صحنه افغانستان بیشتر گردید. از جمله مهم‌ترین مسائل حائز اهمیت در طول تاریخ روابط دو کشور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-مسأله حقابه ایران از هیرمند2- مخالفت ایران با حمله شوروی به افغانستان3- پناهندگان افغانی در ایران4- تجهیز و آموزش مجاهدان افغان

15 دی‌ماه 1300، سالروز برقراری روابط سیاسی بین ایران و افغانستان است، به همین مناسبت اداره‌کل خدمات آرشیوی (گروه ارتباطات آرشیوی)، نمایشگاهی در زمینه این روابط، شامل 18 عنوان با معرفی 26 برگ سند را آماده‌سازی و در وبگاه سازمان به علاقه‌مندان حوزة سند تقدیم کرده است.