10 آذر، روز مجلس ، «منتخبی از اسناد انتخابات مجلس بیستم»

مقدمه

مجلس مهمترین جایگاه حضور مردم در حکومت هر کشوری می‌باشد و انتخابات یکی از شاخصه‌های توسعه سیاسی و مفسر نقش مردم در حکومت محسوب می‌شود. در ایران با صدور فرمان مشروطه در سال 1285ش. مجلس شورای ملی آغاز به کار کرد و تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357ش. بیست و چهار دوره مجلس شورای ملی تشکیل گردید. انتخابات دوره‌ اول مطابق نظامنامه انتخابات، صنفی- طبقاتی بود و طبقات شش‌گانه شاهزادگان، قاجاریه، علما و طلاب، اعیان و اشراف، ملاکان، فلاحان و اصناف نمایندگان خود را برگزیدند. مجلس این دوره با حضور مظفرالدین شاه گشایش یافت و بعد به دستور محمد علی شاه به توپ بسته شد و دوره ‌استبداد آغاز شد. پس از استبداد صغیر، مجالسی دیگر از سال 1288تا 1304ش. تشکیل شد که فراز و نشیب زیادی را دوره خود طی نمود. در زمان سلطنت رضا شاه به دلیل تسلط وی بر قوه مجریه در انتخابات مجلس شورای ملی دخالت داشت. در سال 1320ش. پس از اشغال ایران توسط متفقین در جریان جنگ جهانی دوم  دوره جديد مجلس آغاز گرديد و در زمان سلطنت محمدرضا پهلوی دوره سیزدهم مجلس شورای ملی تا مجلس بیست و چهارم شکل گرفت.
در نوزدهم خرداد سال 1339ش. عمر مجلس نوزدهم به پایان رسید و در سی‌ام تیر همان سال دستور شروع انتخابات دوره‌ بیستم از طرف وزارت کشور به فرمانداری‌ها ابلاغ شد. در تاریخ انتخابات مجلس شورای ملی انتخابات بیستم از ویژگی‌های خاصی برخوردار است اعلام انتخابات آزاد از جانب رژیم، تشکیل احزاب، شرکت احزاب غیردولتی، نقش فعال افشار مختلف از جمله دانشجویان و فرهنگیان، ابطال انتخابات در تابستان 1339ش. و برگزاری مجدد انتخابات در زمستان همان سال و سرانجام انحلال مجلس در 19 اردیبهشت 1340پس از دو ماه فعالیت، وجه تمایز این دوره از انتخابات نسبت به دوره‌های قبل است.
گروه ارتباطات آرشیوی به مناسبت 10 آذر روز مجلس، منتخبی از اسناد مجلس بیستم شامل 19 فهرست با معرفی 20برگ سند را به علاقه‌مندان این حوزه تقدیم می‌نمایند.

منابع
- اسنادی از انتخابات مجلس شورای ملی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.صص 3 تا7-
- پایان نامه- بررسی انتخابات مجلس شورای ملی ایران (ادوار هجدهم تا بیستم)- نفیسه سیاهپوشان. فصل پنجم.ص 110.