قرآن در آینهی اسناد
مقدمه
قرآن، نام كتاب مقدس مسلمانان، برترین معجزهی حضرت ختمی مرتبت، محمدمصطفی (ص) و كتاب راهنمائی و هدایت انسانهاست. الفاظ این كتاب مقدس، یك بار به طور اجمال و یكباره، در یكی از شبهای دههی سوم ماه مبارك رمضان، و یك بار هم بهتفصیل و تدریج، در طول بیست و سه سال دوران نبوت پیامبر، بر ایشان نازل شده است. این كتاب، دارای سی جزء و 114 سوره میباشد.
كتاب آسمانی قرآن دارای محتوائی گوناگون و بی نظیر است و از نظر شیوائی سخن، چنان است كه مایهی اعجاب زباندانان عرب شده و در تاریخ زبان عربی، همتا و همانندی نداشتهاست و هیچكس، نتواسته یك آیه یا یك سورهی مانند آن بیاورد، و به همین سبب، مسلمانان بر این باورند كه این كتاب، از هرگونه لغزش و افزود و كاست مصون بودهاست و هیچ دستبردی در آن رخ ندادهاست. متن این كتاب مقدس، متواتر و قطعی الصدور است و تلاوت آن برای مؤمنان، مستحب مؤكد شمرده شدهاست.
اهمیت قرآن در میان ایرانیان، سبب گردیدهاست كه اسناد چشمگیری در این باره، در آرشیو ملی ایران قابل جستجو و بررسی باشد. موضوع این سندها را، نمونه موردهای زیر، شامل میشود: لزوم آموزش قرآن در مدارس، آموزش قرآن، چاپ و نشر آن، احزاب و گروههای طرفدار قرآن، مسابقات قرآنی، خرید قرآن، ترجمهی قرآن به دیگر زبانها، ترجمهی منظوم آیههای قرآن، رفع ممنوعیت خروج قرآن از كشور، قرآنخوانان مقبرههای شاهان قاجار و موضوعات مربوط به آنها، گردآوری قرآنهای نفیس، خطاطان قرآن و گزارشهای مربوط به سرقت قرآن.
اكنون با قرارگرفتن در ماه مبارك رمضان، ماه فروآمدن قرآن، فرصت را مغتنم می شماریم و شماری از این سندها را، به علاقهمندان اسناد تاریخی تقدیم می كنیم.
- نامه ی محمد مشكات و ارائهی پيشنهادهای آيتالله بروجردی به دكتر مهران، وزير فرهنگ، دربارهی آموزش قرآن و هنر و صنعت در مدارس به دانشآموزان، و پاسخ وزيرفرهنگ به اين نامه
- بخشنامهي وزرات فرهنگ در بارهي قرائت قرآن در دبستانها به هنگام صبح، پيش از ورود دانشآموزان به كلاس
- تصوير درخواست آيتالله طباطبائی قمی و جمعی ديگر از علما، دربارهی پيگيری موضوع ناپديدشدن قرآن از مرقد مطهر [حضرت معصومه (س) ؟]
- يک جلد قرآن مجيد در قطع جيبی، با خط ريز
- فهرست ۱۹ قرآن عهد قاجار با ذكر قيمت آنها
- يکبرگ سند تذهيب و خوشنويسیشده با مهر محمد زکی (۱۲۶۴ق.) در تفسيرآياتی از قرآن در بيان صفات خداوند، به زبان ترکی
- برات اعطای انعام به ملامحمدتقی خوش نويس، برای نوشتن كلامالله
- مكاتبات مربوط به دزديدهشدن كتابهای خطی، نقاشی و قرآنهای نفيس از کتابخانهی سلطنتی، و لزوم جلوگيری از سرقت و انتقال اين آثار به خارج از کشور، با همکاری ادارهی گمرک
- گزارش سفير ايران در افغانستان، در بارهی خريد نسخههای خطی تصويردار، و قرآنهای تذهيب كردهی خارجيان و ارسال آنها به اروپا، و گزارش وزارت امور خارجه به وزارت معارف در اين زمينه
- تقاضای تدريس قرآن مجيد و جامع عباسی به دانشآموزان مسلمان، به جای انجيل در مدرسهی اسقف اصفهان
- مكاتباتی در بارهی انتشار رسالهی ناظم مدرسهی آمريکائی همدان در تفسير آيات قرآن، درخواست جلوگيری از آن و نمونهبرگی از اين رساله
- مكاتبات مربوط به تأسيس مدرسهی پسرانهی آمريکائی در رشت، و آموزش قرآن به دانش آموزان مسلمان در آن
- ارسال ترجمهی خبرمندرج در روزنامهی «هانوريشه کورير»، راجع به ترجمهی قران برای تدريس در مدارس
- مکاتبهی کتابخانهی علميهی اسلاميهی تهران با کتابخانهی فردوسی مشهد، دربارهی چاپ و قيمت خريد و فروش قرآن در قطعهای مختلف
- نامهی محمدحسن علمی، مدير شرکت نسبی محمدحسن علمی و شركاء، و درخواست اجازهی انحصاری چاپ قرآن مجيد از ادارهی انطباعات، و پاسخ آن اداره به اين تقاضا
- نامهی تشكرآميز انجمن آسيائی پاريس، بابت ارسال پنجنسخه تفسير قرآن، تأليف رازی، برای آن مؤسسه
- نظرات پيشنهادی مدير دبستان ايمان، دربارهی تدريس قرآن مجيد
- گزارش اقدام « کانون تشيع» در انتشار فوق العادهی «روزنامهی آريا»، دربارهی عظمت قرآن و ارسال نسخهای از آن به وزارت كشور
- گزارش تشكيل «جمعيت طرفداران قرآن» در بابل، و اساسنامهی اين جمعيت
- درخواست محمدتقی فلسفی از وزير فرهنگ، برای صدور اجازهی دايربودن دبستان اسلامی قم در سه ماه تابستان، برای آموزش قرآن به دانش آموزان
- مكاتبات مربوط به تشكيل «جمعيت ياوران قرآن» در گرگان و فعاليتهای آن، در زمينهی تبليغات مذهبی
- دستور رسيدگی به شکايت اهالی اهواز، از مدير يکی از دبستانها، به خاطر مخالفت با تدريس قرآن و شرعيات
- لزوم اهميت دادن مديران مدارس دولتی و ملی، به برپائی مراسم نماز و قرائت قرآن
- گزارش وزير آموزش و پرورش به نخستوزير، دربارهی چگونگی تعليم و آموزش قرآن در مدارس كشور
- بخشنامهی نخستوزير، در مورد تدريس صحيح قرآن در دبستانهای كشور، و شرحی درمورد نحوهی تدريس قرآن درمدارس
- بخشنامه به كليهی وزارتخانهها و مؤسسههای دولتی، دربارهی تسهيلات ايجادشده برای كاركنان، به منظور خريد اقساطی قرآن به خط احمد نيريزی
- دستور وزارت كشور مبنی بر مساعدت در جمعآوری آثار ارزشمند تاريخی، از جمله قرآنهای خطی، برای نگهداری در موزهی آستان قدس رضوی
نامه ی محمد مشكات و ارائهی پيشنهادهای آيتالله بروجردی به دكتر مهران، وزير فرهنگ، دربارهی آموزش قرآن و هنر و صنعت در مدارس به دانشآموزان، و پاسخ وزيرفرهنگ به اين نامه
- شماره : ۲۹۷۰۲۳۶۶۷
- تاریخ : ۱۳۳۸/۰۸/۱۶ و ۱۳۳۸/۰۹/۲۳