9 ارديبهشت 1307ش ، استخدام آندره گدار، معمار و باستان شناس فرانسوی

مقدمه

طراح آرامگاه حافظ و موزه ی‌ِ ايران باستان آندره گدار[ANDRE GODARD]، در سال 1881م. در پاريس به دنيا آمد. تحصيلات خود را، در دانشکده‌ی هنرهای زيبای پاريس به پايان برد. در سال 1307ش./ 1929م. به دعوت دولت وقت ايران، برای سازماندهی و راه‌اندازی اداره‌کل باستان‌شناسی، وارد ايران شد. 
به موجب قراردادی رسمي که به امضای وزير وقت معارف رسيد، اداره‌ی موزه‌ی وزارت معارف را، تا سال 1312 عهده دار بود. از ابتداي سال 1313 با حفظ سمت، به رياست کتابخانه‌ی وزارت معارف و با تأسيس موزه ی ايران باستان، به سمت مديرکل موزه منصوب‌شد. 
آندره گدار، در مدت 32 سال اقامت در ايران، افزون بر آن‌که در مسئوليت‌های متعددی همچون مديرکل عتيقات (عتيقه‌جات) و رئيس دانشکده‌ی هنرهای زيبای دانشگاه تهران، خدمت می كرد، از بسياری آثار تاريخی و باستانی در سراسر ايران، بازديد کرد. 
دستيار و مشوق گدار در طول دوران اقامت وي در ايران، همسرش، يدا گدار [YADDA GODARD ] بود که در اغلب سفرهای پژوهشی و اكتشاف‌های باستان‌شناختی، همراه وی بود. 
از آثار مهم گدار، دانشگاه تهران است که با گذشت نزديک به هفتادسال، همچنان قطب فرهنگی پايتخت محسوب مي‌شود. نقشه‌ی عمومی دانشگاه تهران و برخی دانشکده‌ها و تالارهای آن نيز، از آثار به‌جامانده‌ی آندره گدار است. 
موزه‌ی مردم‌شناسی نيز - که در محوطه‌ی کاخ گلستان واقع شده - از جمله‌ی سازه‌هائی است که گدار، در ساخت و راه‌اندازی آن دست داشته‌است. همچنين، ساختمان قديمی کتابخانه‌ی ملی در خيابان سی ام تير تهران هم، از جمله‌ی بناهای مهمی است که طرح و نقشه‌ي آن را، آندره گدار کشيده است. نمونه‌های متعدد ديگری در تهران و ديگر شهرها می شناسيم که در زمان رياست گدار بر اداره‌ی عتيقه‌جات و موزه‌ی ايران باستان، رونمائی و راه‌اندازی شده‌است. 
از گدار، کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی به جا مانده‌است. وی همچنين، نتيجه‌ی اكتشاف‌ها و پژوهش‌های خود را از سال 1315، در قالب جزوه‌هائی سالانه به زبان فرانسه منتشرکرد و بر آن‌ها، «آثار ايران» نام نهاد. اين اثر - که در 8 جزوه بود - در 4 مجلد به چاپ رسيد و در طي 50 سال، به پارسی برگردانده شد. 
تاق‌های ايرانی، نام کتاب ديگری از آندره گدار است که در سال 1369، با ترجمه‌ی کرامت‌الله افسر، به فارسی برگردانده شد. انواع قوس‌ها، تاق‌ها، گنبدها و مقرنس‌ها، از روزگاران گذشته تا عصر نويسنده در نقاط مختلف ايران و در معابد، مساجد، آتشکده‌ها، کاخ‌ها، آب‌انبارها و حتا خانه‌ها، در اين کتاب بررسی شده‌است. 
آندره گدار، تنها در حوزه‌ی فرهنگ و هنر سرشناس نبود؛ او در مسائل سياسی و اجتماعی هم، آوازه داشت؛ به گونه‌ای که در خلال سال‌های جنگ دوم جهانی و در زمان اشغال فرانسه به دست آلمان نازی، جنبش مقاومت ملی فرانسه، وی را به عنوان نماينده‌ی خود در ايران، برگزيد. در آن مدت، گدار دست به انتشار نشريه‌ای به نام «فرانسه‌ی آزاد» زد که در تهران منتشر مي‌شد. 
گدار، در سال 1965م.  در سن 84 سالگی در فرانسه درگذشت.