6ذي القعده, روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسي شاه‌چراغ (ع)

مقدمه

حضرت احمد بن موسي(ع) ملقب به شاه چراغ و سيدالسادات، فرزند بزرگوار امام موسي كاظم(ع) بودند. مادر ايشان ام احمد از داناترين و پرهيزكارترين زنان زمان خود بود. شيخ مفيد در ارشاد ايشان را پرهيزگار، كريم و جليل القدر ناميده است و بسياري از مورخان با صفات شجاع، فاضل، صالح، صاحب ثروت و منزلت، بزرگوار، باعزت و داراي جايگاه ويژه در نزد پدر از ايشان ياد كرده اند. صفات نيك ياد شده باعث شد تا مردم پس از شهادت امام هفتم به گمان آنكه ايشان وارث پدر و امام بعدي هستند گرد خانه اش جمع شوند و بيعت كنند. اما سيداحمد با حركت به سوي خانة برادر، مردم را به بيعت با امام رضا(ع) دعوت كردند.
دربارة آمدن ايشان به ايران و انگيزة مسافرت روايات گوناگوني وجود دارد. به روايتي حضرت احمد بن موسي مدتي پيش از شهادت امام هشتم به قصد زيارت برادر از مدينه به سمت ايران حركت كرد. در شيراز عاملان خليفه مانع ادامه حركت شده و ايشان را به شهادت رساندند.
بناي بقعه شاه‌چراغ را به دورة حكومت اتابك ابوبكر بن سعد بن زنگي در فارس نسبت مي دهند. در زمان حکومت آل اينجو در فارس، ملكه تاشي خان، مادر ملک اسحاق, دستور بازسازي مرقد و ساخت گنبد بزرگ و زيبا براي آن را صادر كرد و در كنار آن مدرسه و زاويه اي براي اطعام و قرائت قرآن ساخت. در سال 912 ق. به دستور شاه اسماعيل صفوي، بهسازي گسترده اي بر آرامگاه شاهچراغ انجام گرفت.
ساختمان شاه‌چراغ چندين بار آسيب ديده كه زلزله از مهمترين عوامل آسيب رسان بوده است و متوليان امر هر بار به پشتوانة درآمد موقوفات، در آن تعميرات و تغييراتي انجام داده اند. نادرشاه افشار دستور ساختن قنديلي از طلا براي بقعه را صادر كرد. پس از زلزلة 1239ق. حسينعلي ميرزا فرمانفرما، حكمران فارس، با فروش آن و درآمد موقوفات ميمند گنبد ساخته و بنا را بازسازي كلي كرد. در سال 1243ق. نيز براي مزار ضريح نقره اي ساخته شد. در طرح هاي دهة سي شمسي گنبد بازسازي و تغييراتي در بقعه داده شد. بقعه در 1318ش. به شمارة 363 ثبت تاريخي شد.
شاه چراغ از قديم موقوفاتي در ميمند و توابع آن داشت كه دهات، املاك، گرمابه ها، دكان ها و ... را در برمي گرفت. پس از به قدرت رسيدن سلسلة صفوي، شاه اسماعيل نيز بر املاك موقوفة ميمند افزود.
بناي ساختمان داراي چندين مؤسسة فرهنگي است. كتابخانة بقعه را تاشي خاتون بنا نهاد كه از گزند روزگار در امان نماند و در آغاز قرن دهم هجري بازسازي و دوباره داير شد. كتابخانة كنوني حاصل احياي آن كتابخانه بوده است. فهرست كتاب هاي خطي بقعه منتشر شده است. همچنين بقعه موزة كوچكي شامل آثار پيش و پس از اسلام است كه از جملة آنها مي توان به قرآن هاي خطي، كاشي هاي دوره هاي مختلف و درهاي نقره اشاره كرد.
تاريخ دقيقي از تولد سيداحمد در دست نيست. شوراي عالي انقلاب فرهنگي در 24 شهريور 1388 روز ششم ذي قعده، حد فاصل ميلاد حضرت معصومه و امام رضا(ع) در دهة كرامت را روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسي شاه چراغ (ع)، تعيين كرد.

به همين مناسبت اداره کل خدمات آرشيوي(گروه ارتباطات آرشيوي) اسناد مرتبط با حضرت شاه چراغ(ع) و مرمت آرامگاه ايشان را در قالب نمايشگاه مجازي شامل 16 عنوان با معرفي 32 برگ را در وبگاه سازمان تقديم علاقه مندان مي‌كند.