از بازار پررونق مثنوی در قرن 21 تا 1500 بار اشاره به آیات قرآن در مثنوی مولانا

به گزارش روابط عمومی سازمان اسنادوکتابخانه ملی ایران؛ نشست هم اندیشی «شب قرآن و مثنوی» بعدازظهر امروز(چهارشنبه یکم خرداد) با حضور ایرج شهبازی، ناصر مهدوی و علی دهپاشی در محل سالن همایش های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

این جلسه هم اندیشی پیرو تاثیرپذیری مولانا از قرآن کریم بخصوص در کتاب مثنوی به مناسبت قرار گرفتن در ایام مبارک ماه رمضان، با همکاری مجله بخارا و اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

ایرج شهبازی در ابتدا به پیوند ناگسستنی میان قرآن و مثنوی اشاره کرد و گفت: در مثنوی معنوی بیش از 1500 بار به آیات قرآن کریم اشاره شده است.

این مولف وعضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: مولانا حافظ قرآن بوده و اشراف عظیمی در مجموعه معانی قرآنی داشته بطوریکه ذهن مولوی غالب بر الفاظ و مغلوب بر آیات قرآن بوده است.

وی با تاکید بر اینکه برای فهم مثنوی لزوما باید با قرآن آشنا شد و به آن رجوع کرد، ادامه داد: به عبارت دیگر شرط فهم مثنوی معنوی رجوع به قرآن کریم است.

شهبازی با بیان اینکه مثنوی معنوی نوعی تفسیر بر  قرآن کریم است، گفت: میان این دو ارتباط محکمی وجود دارد.

وی به تشریح شیوه های بهره گیری مولانا از قرآن پرداخت و افزود: در این زمینه پیش از هرچیزی باید دو فاکتور فرافکنی و پیش داوری مورد توجه قرار گیرد به این معنی که در مواجهه با این مقوله لزوما باید این دو موضوع کنار گذاشته شوند.

این مثنوی پژوه در ادامه با بیان اینکه فرافکنی در روانشناسی دارای هشت معنی بوده، اضافه کرد: از جمله این معانی این است که انسان ها ویژگی های شخصیتی خود را به انسان ها ، متن یا جهان دیگر نسبت می دهند.

شهبازی متن را به دو دسته گشوده و بسته تقسیم کرد و افزود: تفاوت این دو در امکان لحاظ کردن تعابیر است بطوریکه در متن گشوده ذهن به سمت تعابیر گوناگون سوق می یابد اما در متن بسته اذهان به درک ثابت می رسند.

وی با بیان اینکه متن گشوده خوانندگان را در فهم و منظور ناکام می گذارد ادامه داد: اینگونه متون پایان یافته به شمار نمی روند و در این باره می توان گفت که متون  تعبیرپذیر تمام عیار هستند که دیوان حافظ نمونه بارز آن به شمار می رود.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در ادامه به بخشی از سخنان عین القضات همدانی اشاره کرد و افزود: بخش اعظم متون مقدس را باید در زمره متون ادبی و هنری دانست.

ناصر مهدوی استاد عرفان اسلامی در ابتدا ضمن ابراز تاسف از رکود در حوزه کلام، گفت: مولوی شباهت بسیاری به پیامبر(ص) داشته و جاودانگی شگفت انگیزی در او وجود دارد.

وی با بیان اینکه در وجود مولانا یک شیدایی خاصی وجود دارد، ادامه داد: مولوی راهی را شناخت و طی کرد که بسیاری از افراد آن را نشناختند و نرفتند.

مهدوی همچنین به هوشمندی مولانا اشاره کرد و بیان داشت: هم اکنون فهم دینی ما دچار اختلاف جدی شده است و مولانا دینداری، مسلمانی و شیعه بودن را با اشعار خود به چالش کشیده است.

این اسلام‌پژوه و مفسر مثنوی با بیان این مطلب که مولوی از پیامبر اسلام (ص) طلب نگاه و روشنایی کرده ، گفت: مولانا صدای علی (ع)، پیامبر(ص) و نزول قرآن را از نزدیک حس می کند و این مهم تفاوت او با سایر متفکران است.

وی در ادامه ضمن طرح سوالی مبنی بر اینکه چرا بازار مثنوی همچنان پر رونق است افزود: در شرایطی که هم اکنون در قرن 21 به سر میبریم و قرن ها از زمان سروده شدن مثنوی معنوی می گذرد اما باز بازار این اثر شگفت انگیز پر رونق است که یکی از دلایل آن گشوده بودن این اثر است.

مهدوی یادآور شد: متاسفانه در جوامع کاسبی با دین بر عاشقی با دین غالب بوده است. امروز جامعه در معمای زندگی گیر کرده است و عقل تعطیل شده بطوریکه توان حل مساله نیست که دلیل عمده آن را می توان گرفتار شدن در دام ظواهر جستجو کرد.

وی ضمن ابراز ناراحتی از مهجور ماندن قرآن کریم، تاکید کرد: قران برای مولانا مهجور نماند او این کلام مقدس را خواند تا پرواز کند.

در پایان این نشست هم اندیشی حاضرین به طرح سوالات خود از اساتید پرداختند.

انتهای خبر/