آثار آماده انتشار/ فلسفه ایرانی و اسلامی در مجموعه«در مکتب جان»


تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۱۲/۲۱ - ۲۰:۳۰:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۶/۲/۲۸ - ۱:۹:۳
آثار آماده انتشار/ فلسفه ایرانی و اسلامی در مجموعه«در مکتب جان»
کتاب «در مکتب جان» که سیر تاریخی جریان آموزش فلسفه ایرانی و اسلامی را بیان می‌کند، به زودی منتشر می‌شود.
کتاب «در مکتب جان» که سیر تاریخی جریان آموزش فلسفه ایرانی و اسلامی را بیان می‌کند، به زودی منتشر می‌شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در سنت فرهنگی گذشته ما، کسب دانش تنها به مدرسه و مراکز دولتی منحصر نبوده و برای طالب علم، هر زمان و مکان مغتنم شمرده می‌شد؛ از مسجد و خانقاه تا بیوت دانشمندان و مدارس موقوفه و نظامیه‌ها. این وضعیت تا زمانی نه چندان دور از ما ادامه داشت. طالبان حکمت پس از طی دوران مکتب و مکتب‌خانه، راهی حلقه‌های درس اساتیدي مي‌شدند كه بنا به سنت معمول مدارس علميه بركنار از ينابيع عرفان و فلسفه اسلامي نبودند.

با تغییر نظام آموزشی در ایران به تدریج مدارس نوین و دانشگاه های جدید، جایگزین مکتب‌خانه ها و حلقه های درس اساتید در مدارس علمیه شدند. تعدادی از اساتید پرورش یافته در مکاتب قدیم و دانشگاه های خارج از کشور، عهده دار تدریس در دانشگاه ها شدند و آنچه که در دانشگاه ها آموزش داده می شد، ‌غالبا ترکیبی بود از فلسفه و منطق اسلامی و فلسفه و منطق مکاتب غربی.

هم¬زمان در این دوره ماهیت سنتی آموزش فلسفه نیز در تعدادی از مدارس علمیه ادامه پیدا کرد. پس از رواج ایدئولوژی‌های مادي غرب و شرق، انگیزه شناخت ایدئولوژیک و تحصیل علوم قدیم و دانش‌های سنتی و دینی در میان جوانان رو به افزایش رفت. به مرور، در كنار تدريس فلسفه در دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران و انجمن حکمت و فلسفه، تدريس و تاليف آثاري در زمینه معرفي مبانی عقلی شریعت اسلام و فلسفه اسلامي، مورد توجه برخی اندیشمندان و نویسندگان حوزه‌های علمیه و ديني قرار گرفت و اقبال به حکمت و فلسفه و عرفان، بعد از انقلاب اسلامی نیز گسترش يافت.

در كتاب «در مکتب جان» سعي شده تا بخشی از تلاشي که برای گردآوری زندگی نامه اساتيد فلسفه ایران معاصر در قالب دیدار و مصاحبه تاريخ شفاهي با برخی از مفاخر عرصه حکمت صورت گرفته و حاوي گفتگوهايي پيرامون موضوع آموزش حكمت در دوران معاصر و معرفي برخي حكماي دوره اخير ايران بوده است، به علاقه‌مندان ارائه شود.

سير تاريخي جريان آموزش فلسفه ايراني و اسلامي كه در مصاحبه‌هاي مجموعه «در مكتب جان» مطرح شده، براساس تمركز آن در شهرها و كانون‌هاي علمي مختلف تا دوره تشكيل گروه فلسفه دانشگاه تهران، تربيت اساتيد معاصر فلسفه و ورود فلسفه‌هاي غربي به سيستم آموزش دانشگاهي ايران است. لذا محوريت تاريخ معاصر فلسفه ايراني اسلامي و حيات آن در تاريخ فكري ايران زمين، نكته‌اي است كه در انتخاب مصاحبه‌هاي اين مجموعه و تدوين نهايي آن مدنظر بوده است. ارائه زندگي نامه مصاحبه شوندگان براساس سنت گردآوري تاريخ شفاهي در اين مجموعه را نيز مي‌توان بازتابي از همين جريان آموزش علوم عقلي در ايران معاصر دانست.

فصول اصلی کتاب «در مکتب جان» شامل مصاحبه های مرحوم حجت‌الاسلام نوراني، مرحوم خوانساري، ابراهيمي ديناني، آیت الله سید حسن سعادت مصطفوی و غلامرضا اعواني است. در آخرين فصل کتاب، در مورد برخي اساتيد موثر در انتقال سنت فلسفه اسلامي و ايراني معاصر كه در كتاب حاضر نیز نامي از آنها به ميان آمده، اسامي و اطلاعات مختصري ارائه شده است كه در مصاحبه‌هاي بعدي تكميل شده است.