بزرگداشت بدرالزمان قریب در کتابخانه ملی برگزار شد


تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۱۰/۲۹ - ۲۰:۵۴:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۷/۱۰/۲۹ - ۲۰:۵۹:۳۹
بزرگداشت بدرالزمان قریب در کتابخانه ملی برگزار شد
بزرگداشت بانوی ماندگار چهره زبان شناسی ایران بدرالزمان قریب با عنوان "بانویی میان زبان های خاموش" به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

در ابتدای این نشست «ژاله آموزگار» ، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی ، گفت: دکتر قریب با خدمات فرهنگی ارزنده بر قله افتخار قرار گرفته است.

او ادامه داد: طی سالیانی که در دانشگاه مشغول به خدمت بوده ام در کنار بزرگان بسیاری فعالیت کرده ام که دکتر بدرالزمان قریب یکی از آن بزرگان است.

وی افزود: او علاوه بر استعداد ذاتی از کوشش و پشتکار برای طی این مسیر پرافتخار استفاده کرده است.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: قریب به نسلی تعلق دارد که پس از دانش آموختگی در خارج از کشور برای خدمت به مردم و فرهنگ وطن به کشور بازگشت.

آموزگار گفت: زمانی که کتاب فرهنگ سغدی که یک اثر جهانی است توسط او تالیف و چاپ شد و به عنوان کتاب سال انتخاب شد ، به خود بالیدیم که این امر مهم توسط یک بانوی ایرانی انجام شده است.نشر این اثر فرصت مناسبی بود تا بگوییم مرزهای سیاسی با مرزهای فرهنگی متفاوت است.

او در ادامه با بیان اینکه قریب به جز کتاب فرهنگ سغدی ، آثار ماندنی دیگری در کارنامه خود دارد گفت: ما همه بازیگران فیلم های زندگی مان هستیم. از لحظه ورود به جهان تا لحظه ای که با واپسین دم جان به جان آفرین تقدیم میکنیم. ما می توانیم هنرپیشه خوبی باشیم با نقش های مثبت و این بازیگر نقش مثبت است که می تواند در این جهان تاثیرگذار باشد. بدرالزمان قریب در فیلمنامه زندگی اش نقش بازیگر بسیار مثبت بود و بیهوده نگذشت.

در ادامه این نشست «زهره‌ زرشناس» زبان‌شناس، ایران‌شناس و باستان‌شناس درباره بدرالزمان قریب گفت: از سازمان اسناد و کتابخانه ملی و در راس این مجموعه فرهنگی دکتر اشرف بروجردی به خاطر برگزاری جلسات بسیار در حوزه علم و ادب و فرهنگ تحسین می کنم.

او افزود: زمانی که بدرالزمان قریب نخستین کرسی زبان سغدی را در دانشگاه تهران آغاز کرد که تقریبا هیچ کس از این حوزه آگاهی نداشت. اما پس از مدتی افراد زیادی با همت قریب در این حوزه شروع به فعالیت کردند.

او در ادامه با بیان اینکه بدرالزمان قریب تالیفات فراملی دارد گفت: تا امروز هنوز پژوهشی ندیده ام که درباره زبان سغدی باشد و ارجاعی به کتاب ایشان نداشته باشد.

این زبان‌شناس افزود: گرچه دو فرهنگ سغدی دیگر بعد از کتاب ایشان تاسف ایرانشناسان غربی تالیف شده است اما همچنان این کتاب به دلیل جامعیت جایگاه ویژه ای در نزد پژوهشگران دارد. او همه پژوهش های این حوزه را در یک جلد گردآوری کرده و به صورت گنجینه ای در اختیار همه قرار داده است.

 

او در ادامه گفت: بدرالزمان قریب از زمان حضور در دانشگاه تا امروز دانشجویان بسیاری را تربیت کرده است که بسیاری از شاگردان او امروز در حال تدریس در دانشگاه های مختلف هستند.

زرشناس در ادامه درباره جهت بخشی به پژوهش های علمی و هدایت آن ها در نهاد ها و سازمان پژوهشی در کشور توسط بدرالزمان قریب گفت: بیش از ۴۰ سال است که او عضو هیات علمی دانشگاه شیراز و در دانشگده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران حضور داشته است با نهادهای پژوهشی و علمی کشور همکاری دارد.

وی افزود: او از سال ۷۷ عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و مدیریت گروه های مرتبط با حوزه زبان شناسی را دراختیار داشته است. همچنین او عضو شورای علمی دایره المعارف بزرگ اسلامی نیز است.

زرشناس گفت: از جنبه تاثیرگذاری قریب می توان به پژوهش های او در زبان سغدی اشاره کرد که مانند مبدع بوده است. علاوه بر واژه نامه سغدی مقالات متعددی به زبان های مختلف داشته که نکات بسیاری درباره مسایل ریشه شناختی و زبان های ایرانی باستان نوشته است.

این زبان‌شناس گفت: او نمونه درخشانی از فرهیختگانی است که زندگی اش را بطور کامل وقف علم کرده است. امروز که کیفیت علمی در سیطره کمی گرایی به حاشیه رانده شده ، وجود چنین اساتیدی می تواند الگویی برای نسل جوان باشد.

او تاکید کرد: یکی از عوامل توسعه جوامع موکول به آن است که جوانان از چنین شخصیت هایی به عنوان الگوی مرجع بیاموزند و از این طریق  تکان های علمی در حوزه های مختلف علمی به وجود آورند.

در ادامه نشست «مجتبی منشی‌زاده» زبان‌شناس و دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی درباره ویژگی های شخصیتی بدرالزمان قریب گفت: از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای برگزاری این مراسم بزرگداشت برای فردی که من و بسیاری دیگر از دانشجویان این سرزمین وام دار او هستیم تجلیل می کنم.

او گفت: آشنایی من با دکتر بدرالزمان قریب به سال ۱۳۶۳ و دوران دانشجویی ام بازمی گردد. از همان روز ها نکته ای که توجه من و سایر دانشجویان را جلب می کرد شیوه تدریس او در کلاس بود که با دقت و نظم خاص و حتی گاهی با سختگیری همراه می شد.

منشی زاده گفت:  در آن دوره کسی به جز ایشان تدریس زبان سغدی را برعهده نداشت و دوران دانشجویی ما با او همراه بود.

او افزود: در ادامه این مسیر نیز پایان نامه خودم را با عنوان حکایت های سغدی و تاثیر آن در ادبیات پس از اسلام را به کمک قریب انجام دادم.

وی گفت: یکی از ویژگی هایی که دکتر قریب در طول مدت نگارش پایان نامه به من آموخت آوانوشت صوت های سغدی بود.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی گفت: او روحیه خوش و همگامی با همه دانشجویان داشت. در طول مدت نگارش پایان نامه ام شاید بیش از ۱۰ بار به سراغ کتابخانه شخصی او رفتم و هربار با روی باز از من و سایر دانشجویان پذیرایی می کرد.

در ادامه نشست غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: از سازمان اسناد و كتابخانه ملی و دکتر اظرف بروجردی تشکر می کنم که این برنامه را به پاس خدمات ارزشمند دکتر بدرالزمان قریب برگزار کردند.

او گفت: اهمیت این جلسه به این دلیل است که خود دکتر قریب حضور ندارند و این جمع نشان دهنده وابستگی به گوهر شخصیت اوست.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: بیش از ۵۲ سال پیش با نام بدرالزمان قریب آشنا شدم. در آن دوره در شیراز من یک معلم فیزیک بودم و او هم زبان فارسی درس می داد و گاهی اسم او را بر روی اتاقی که در آن حضور داشت می دیدم و گاهی هم خود او را در رفت و آمد ها دیده بودم.

حدادعادل گفت: او یک نمونه دانشمند ایرانی است که با همت بسیار زبان های باستانی را از خارج کشور به داخل آورد. سالیان دورتر این محققان خارجی بودند که بر روی زبان های باستانی ایرانی کار می کردند و ایرانیان دانشجو بودند اما امروز اینگونه نیست.

او ادامه داد: بدرالزمان قریب به یک خاندان بزرگ از منطقه گرکان استان مرکزی تعلق دارد.

حدادعادل گفت: او یک خانم متواضع و مهربان بود ؛ هیچ وقت دچار کبر و غرور نشد.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: قریب می تواند یک الگو برای خانم های جوان دانشگاهی باشد. همه دختران ما باید خانم قریب را بشناسند و از او الگوبرداری کنند و همه وجودشان را وقف علم کنند.

او افزود: شان سازمان اسناد و کتابخانه ملی این است که از افراد در طراز ملی تقدیر کند و از این بابت می توان از مسیولان تشکر کرد.

در پایان نشست نیز تابلوی مزین به تصویر بدرالزمان قریب در تالار مشاهیر مطالعات زنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نصب شد.

 بدرالزمان قریب در حال حاضر عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مدیر گروه گویش‌شناسی است. دکتر بدرالزمان قریب در همایش دوم جزو چهره‌های ماندگار ایران شناخته شد.