اشرف بروجردی: از هیچ اقدامی در راه تأمین نیازهای اطلاعاتی «نابینایان» فروگذار نخواهیم کرد
اشرف بروجردی، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره فعالیت های این سازمان در حوزه نابینایان گفت: کارکرد اصلی نامگذاری ایام علاوه بر نشان دادن یک مناسبت یا واقعه و توجه مجدد به آن، در واقع گذار از تفاوتها و ایجاد بستری همافزا جهت برقراری فرصتهای نسبتاً برابر برای همه انسانها در داشتن زیستی بهتر است.
او در ادامه به روز جهانی نابینایان اشاره کرد و گفت: 15 اکتبر، «روز ایمنی عصای سفید» و یا به عبارتی، روز جهانی نابینایان نامگذاری شده است تا فضایی به وجود آورد که تا همه بتوانند به حضور افراد با آسیب بینایی (نابینا و کم بینا) که تقریباً یک درصد جمعیت هر کشور را تشکیل میدهند و شیوه زیست و مشکلات و مسائل آنها نگاهی دوباره کنند.
بروجردی ادامه داد: «عصای سفید» به عنوان سمبل این روز، علاوه بر وجه حقیقی خود که به عنوان وسیلهای برای عبور و مرور و جهت یابی نابینایان است، نمادی برای تحرک فرد نابینا و به رسمیت شناختن استقلال وی و ضامن فراهم سازی زمینههای لازم برای حضور همه جانبه وی همانند یک شهروند عادی در تمامی اجزای حیات اجتماعی است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی تاکید کرد: «قانون عصای سفید» بر حق استفاده نابینایان از امکانات رفاهی و داشتن حقوق اجتماعی مانند سایر افراد صحه میگذارد و در واقع، بر این امر تاکید دارد که اگر محدودیتی نیز وجود دارد باید فراگیر همه افراد جامعه باشد. عملیاتی شدن این رویکرد و تبدیل شدن افراد با آسیب بینایی به شهروندانی فعال و پویا در گرو مشارکت همه جانبه نهادها و سازمانهای دولتی، N.G.O ها و تمامی آحاد جامعه جهت رفع مشکلات و موانع موجود و ایجاد بسترهای لازم در این زمینه است.
بروجردی تاکید کرد: در این راه باید تمام دستگاههای دولتی به فراخور حوزه مأموریتی خود تمهیدات ویژه و گامهای صمیمانهای جهت ایجاد فرصتهای برابر حداکثری برای مشارکت فعال نابینایان در امورجامعه در عین رعایت کرامت انسانی را به کار ببندند.
او در ادامه به مشکلات این قشر اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین مسائل افراد با آسیب بینایی، مشکل این افراد در میزان دسترسی به اطلاعات در قیاس با افراد عادی است. بنابر بر برآوردها، درصد بسیار کمی از منابع اطلاعاتی موجود برای نابینایان قابل دسترس بوده و یا در قالبهای مناسب این افراد دسترس پذیر شده است و علیرغم تلاشهای فراوان در کشور نیز تعداد منابع بریل و گویا و منابع موجود دیگر در سایر قالبها و فرمتهای دسترس پذیر بههیچ وجه پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی افراد با آسیب بینایی نیست. این در حالی است که با گسترش چشمگیر تحصیلات دانشگاهی در بین نابینایان در دو دهه اخیر و ورود آنها به ساحتهای مختلف، میزان و تنوع منابع اطلاعاتی موردنیاز آنها بسیار افزایش یافته است. ازاینرو، تلاش جهت ایجاد بسترهای لازم در تأمین نیازهای اطلاعاتی نابینایان از یکسو و کاهش شکاف در دسترسی به منابع اطلاعاتی موجود بین این افراد و کل جامعه توجه و دقت نظر ویژهای را میطلبد که در این زمینه کتابخانهها نقش اصلی را بازی میکنند.
بروجردی افزود: در بُعد سخت افزاری افزایش هدفمند بخشهای ویژه نابینایان در کتابخانههای کشور براساس آمایش حضور نابینایان و خدمات موردنیاز آنها و توسعه زیرساختهای لازم جهت تولید منابع بریل و گویا بسیار ضروری است. همچنین، با توجه به توسعه روزافزون فناوریهای ویژه نابینایان و وجود امکان استفاده از فضای مجازی از یکسو و اولویت داشتن خدمات غیرحضوری برای این افراد به سبب محدودیتهایشان از سوی دیگر، کتابخانهها میبایست سیاستهای لازم در جهت توسعه خدمات خود به نابینایان در بسترهای فناورانه و خدمات بر پایه "وب" را اتخاذ کنند.
او گفت: استفاده از خدمات بر پایه "وب" و توجه ویژه به آن در کنار خدمات حضوری برای افراد با آسیب بینایی در کنار سرعت بالا، امکان دسترس پذیری بیشتر و خدمات رسانی به تعداد بیشتری از افراد نابینا در جلوگیری از عمیقتر شدن شکاف ناشی از محرومیت اطلاعاتی میان بینایان و نابینایان بسیار مؤثر خواهد بود.
او در ادامه با بیان اینکه در بُعد بین المللی نیز پیوستن به معاهده مراکش (تسهیل دسترسی نابینایان و کم بینایان به کتب و منابع چاپی، مصوب 2013) و تلاش یکپارچه تمامی کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی و دستگاههای مرتبط جهت عملیاتی شدن آن، افقهای جدیدی را در دسترسی نابینایان به منابع اطلاعاتی و تأمین نیازهای اطلاعاتی آنها پیش روی این افراد خواهد گشود، ادامه داد: کتابخانه ملی با اختصاص بخشی جهت خدمات رسانی به نابینایان توجهی ویژه به این قشر داشته و از هیچ اقدامی در راه تأمین نیازهای اطلاعاتی این قشر و جلوگیری از محرومیتهای اطلاعاتی آنها فروگذار نخواهد بود.