بررسی روانشناختی خشونت علیه کودکان
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شیوا دولتآبادی؛ رئیس هیئت مدیره انجمن رواشناسی ایران گفت: بد سرپرست واژهای است که چندان متداول نیست و در همین راستا، باید نگاه ویژهای به خشونت داشته باشیم. خشونت از جمله بحثهای سهل و ممتنع است و باید دید که چطور در تاریخ حیات بشر این واژه به صورت علمی توجیه میشود.
او تاکید کرد: به لحاظ روانشناسی باید بررسی کنیم چه ضرورتی دارد بشر خشن باشد؟ هابز از جمله افرادی است که معتقد است انسان بودن مستلزم پرخاشگری است. او انسان را موجودی گرگصفت میداند و در مقابل آن دیدگاه روسو را داریم. همچنین فروید نیز قریحه مرگ را مطرح میکند که انسان در برخی مواقع و در حالت غریزی به دنبال پرخاشگری نسبت به خود و یا دیگران است.
دولتآبادی با اشاره به اینکه در روانشناسی میان خشم و پرخاشگری تفاوت وجود دارد، به انواع پرخاشگری اشاره کرد: پرخاشگری فیزیکی، کلامی، ذهنی و عاطفی. او ادامه داد: عدم توجه به کودک ناشی از نوعی غفلت به کودک است؛ در حالیکه کودک نیاز دارد تا به صورت مداوم و در تمام مراحل رشد او برنامهریزی شود. او همچنین بیان کرد که پرخاشگری انفجاری و هیجانی از نظر تظاهرات بیرونی از یکدیگر تفکیک میشوند.
رئیس هیئت مدیره انجمن رواشناسی ایران تصریح کرد: غریزه، عدم تعادل هورمونی و بیماریهای روانی از جمله عوامل اثرگذار بر خشونت اند. همچنین برخی از عوامل بیرونی روی خشونت تاثیر میگذارند: ناکامی در راه رسیدن به نیازها، یادگیری اجتماعی، یادگیری از راه تقویت، یادگیری از راه تقلید و همچنین یادگیری از راه مشاهده خشونت ساختاری که جامعهشناسان آن را مطرح میکنند. علاوه بر آن با توجه به نقش آموزش باید توجه داشت که افراد باید چطور آموزش ببینند تا کمتر پرخاشگری کنند.
دولتآبادی همچنین با اشاره به موضوع هنر و ادبیات در کاهش خشونت علیه کودکان خاطرنشان کرد: ساختارهای مغزی بشر را مجهز میکند تا نوعی درک و همدردی با دیگران داشته باشد. هنر نوعی آزادی است و برای همین است که بشر میتواند از بیان هنری استفاده کرده و آلام خود را کاهش دهد. به لحاظ تکاملی نیز بشر رابطه عجیبی با هنر دارد، هنر و ادبیات در اشکال متفاوت خود میتواند حاوی پیام صلح و دوستی برای بشر باشد.