الوسیط فی تفسیر القرآن (الوسیط بین المقبوض والبسیط)

الوسیط فی تفسیر القرآن (الوسیط بین المقبوض والبسیط)

علی بن احمد واحدی نیشابوری (468ق)

واحدی سه تفسیر با سه حجم مختلف به نامهای البسیط و الوسیط و الوجیز بر قرآن کریم نوشت و مجموعشان را به الحاوی لجمیع المعانی نامبردار ساخت.

این نسخه دومین تفسیر اوست[1] و کتابتش در روز دوشنبه 12 ذیحجه 579ق در عدن به پایان رسیده است:

تم الجزء الثانی من تفسیر الواحدی بعون الله و فضله و صلواته علی محمد نبیه ... و فرغ من نسخه العبد الفقیر الی رحمة الله عبدالمعطی بن عیسی بن عبدالمعطی یوم الاثنین الثانی عشر من ذی الحجة آخر شهور سنة تسع و سبعین و خمس مایة بثغر عدن حرسه الله تعالی حرّم الله جسمه علی النار وادخله الجنة بفضله و رحمته و غفر له و لوالدیه و لجمیع المسلمین آمین.

عبدالمعطی کاتب نسخه، کتاب را بر کسی خوانده بود که نامش را سترده اند. متاسفانه متن چهار سطری اجازه استاد او به صورت کامل تراشیده شده است.

زیر این اجازه دو یادداشت مطالعه نسخه توسط یونس بن عیسی بن جعفر در 22 ربیع الاول 687ق. و ابی بکر (؟) بن ابراهیم بن عمران بن منصور بن ابوالنور نوشته شده است.

متن تماما مشکول است و سرسوره ها سوره ها و عناوین قوله با خطی درشتتر نوشته شده اند. همان گونه که در انجامه نسخه نوشته شده جلد دوم تفسیر متوسط واحدی در اصل ما بین الدفتین این نسخه جای داشته اما در گذشت روزگار بعضی از اوراق جا به جا صحافی شده و برگهایی نیز از میانش افتاده است. نسخه تصحیح شده و نسخه بدل و علامت بلاغ مقابله دارد. تصحیحات و موارد ابهام نیز با نشانهای مختلفی مانند سه نقطه شک (گ 21ر) و علامت دایره (گ 18ر، 18پ، 36پ، 38پ، 53ر، 53پ، 59پ، 74پ، 75پ) و علامتی شبیه عدد 6 (گ 26پ، 30ر، 31پ، 43پ، 46پ، 47ر، 54پ، 73پ، 75پ، 76ر، 77ر، 77پ، 79پ) نشان داده شده است.[2]

در گوشه بالای برگهای 18 و 50 علامتی شبیه کراسه شمار کشیده شده که به دلیل ناقص بودن دقیقا مشخص نشد چیست.

کاغذ: نخودی آهار مهره ضخیم. برگها مرمت و وصالی شده.

24 سطر، 115*185.

یک، 80، یک برگ.

جلد: میشن سرخ جدید، مجدول، با ترنج و سرترنج. اندازه: 171*247. قطر: 23.

شماره 39028