در آمدی بر فلسفه سیاسی لئو اشتراوس ( ضرورت بازگشت به فلسفه سیاسی افلاطونی)

اولین نشست در خصوص معرفی آثار پژوهشگران عضو کتابخانه ملی امروز در محل اندیشگاه کتابخانه ملی برگزار شد. در این نشست آقای آذرفزا، دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه تهران، سخنرانی با عنوان " درآمدی بر فلسفه‌ سیاسی لئو اشتراوس - ضرورت بازگشت به فلسفه‌ سیاسی افلاطونی" داشتند.

ایشان ضمن تبیین زوایای فکری اشتراوس ، حیاتِ فکری لئو اشتراوس ( 1899 - 1973 )را کوششی دانست برای احیای فلسفه سیاسی.

به باور اشتراوس بحرانِ زمانه‌یِ ما یا دقیق‌تر بحرانِ مدرنیته را باید اولاً و بالذّات در قلمرو فلسفه‌یِ سیاسی پی‌گیری کرد،

زیرا بحرانِ مدرنیته پیش از آن که بحرانی معرفتی یا وجودی باشد، بحرانی اخلاقی-سیاسی است. انسان مدرن‌ جهت‌گیری خودش را به والاترین امور از دست داده است. اگر نگوییم در زمان‌ ما تمایزهای سنتی میان امر والا و پست، نیکی و بدی، شرافت و رذالت، زیبایی و زشتی به کل از میان رفته است، باید اعتراف کنیم انسان مدرن دیگر از منابع عقلانی-اخلاقی کافی برای تمایزگذاری میان این دوگانه‌های بنیادین برخوردار نیست. بارزترین تجلّی‌گاه این بحران خودِ فلسفۀ سیاسی مدرن است. فلسفۀ سیاسی مدرن که در آغاز مدرنیته با جهت‌گیری روشنِ ماکیاولی و هابز مبانی جهانِ مدرن را پی‌ریزی کرد و آن را بنیاد گذاشت، امروز در برابر دو بدیل نیرومندش، تحصل‌گرایی و به‌ویژه تاریخی‌گرایی، که پیشاپیش دست‌پرورد‌ه خودش بودند، به کل از میان رفته است. اشتراوس برای پی‌گیری این بحران دو مسیر را هم‌زمان می‌پیماید: از یک سو فراروند تکوین فلسفه سیاسی مدرن و شکل‌گیری تحصل‌گرایی و به ویژه تاریخی‌گرایی را از ماکیاولی تا نیچه پی‌گیری میکند تا جدالِ درونی فلسفه سیاسی مدرن را صورت‌بندی کند؛ از سوی دیگر با بازگشت به فلسفه سیاسی قدیم، و مشخصاٌ به فلسفه سیاسیِ افلاطونی می‌کوشد دوباره ستیزِ قدیم و جدید را احیا کند‌ و در جست-و-جوی آن است که با  بازگشت به فلسفه‌ِ سیاسی افلاطونی دوباره به آن منابع عقلانی-اخلاقی برای تمایزگذاری‌های بنیادین دست یابد.

در این سخنرانی کوشیده می‌شود تا ضرورتِ چنین بازگشتی نشان داده شود: در گام نخست ذیل بحران مدرنیته صورت‌بندیِ اشتراوس را از دو بدیلِ اصلی فلسفه سیاسی مدرن ارائه داده می‌شود؛ و در گام دوم  بازگشتی به همراه اشتراوس به بنیادهای فلسفۀ سیاسی مدرن  صورت می‌پذیرد تا  تمایز و بلکه ضدیت آن با فلسفه سیاسی افلاطونی نشان داده شود. چرا که تنها پس از برداشتن این دو گام است که می‌توان مسیرِ فکری اشتراوس را برای بازگشت به فلسفه‌ سیاسی افلاطونی پی گرفت و بر ضرورت آن صحّه گذاشت.

برای دریافت فایل صوتی این سخنرانی به کانال تلگرام اداره کل اطلاع رسانی با شناسه @etelaresaniiran مراجعه کنید.