نمایشگاه مجازی مدیریت اطلاع رسانی به مناسبت ایام نوروز

جشن عيد نوروز
اين جشن از کهن ترين جشن هاي ايراني است که پژوهشگران بنياد آن را هند و ايراني ندانسته اند، بلکه با قيد احتمال آن را به اقوام بومي نجد ايران پيش از مهاجرت و آرياييان، منسوب مي دانند. همچنين دو جشن مهرگان و نوروز از طريق سومريان به بين النهرين راه يافته و در آنجا دو جشن (ازدواج مقدس) و (اکيتو) را پديد آورده که بعدها در بين النهرين اين هر دو جشن به صورت جشني واحد در آغاز سال نو برگزار گرديده، ولي در نجد ايران همچنان تا دوره اسلامي به صورت دو جشن مستقل بر قرار مانده است. بنابراين سه جشن «نوروز»، «مهرگان» و «سده» بيشتر در زمره اعياد ملي ايراني قرار مي گيرند تا جشن هاي مذهبي.

*ماه فروردين به فـَرَوَهرها و يا فروشي ها تعلق دارد. جشن نوروز نيز نمادي از سالگرد بيداري طبيعت از خواب زمستاني است که به رستاخيز و حيات منتهي مي شود. فروهر يکي از نيروهاي غير مادي در وجود انسان است و نوعي همزاد آدميان که پيش از آفرينش مادي مردمان در جهان مينوي به وجود مي ايد و پس از مرگ آدميان نيز دوباره به جاي نخستين خويش باز مي گردد. در عقايد باستاني تر، ايرانيان تنها قهرمانان را داراي فروهر مي دانستند، اما بعدها پرهيزگاران نيز از اين موهبت بهره مند مي شوند. آنان سالي يکبار براي ديدار بازماندگانشان به خانه هاي خويش فرود مي آيند و ورود آنان برکت را به همراه خواهد داشت، آن زمان که خانه را پاکيزه و درخشنده ببينند. ولي چنانچه آن را آشفته در هم و پاکيزه نشده بيابند برکت براي آن نخواسته ، آن را رها مي کنند. حضور فروهرها از طليعه فروردين و نوروز آغاز مي شود و تا دهم فروردين و به روايتي تا نوزدهم آن ادامه مي يابد از اين جهت مراسم آتش افروزي بر بالاي بام ها انجام مي پذيرفته تا راه خانه ها را به فروهرها نشان دهند.

 *عنوان نوروز در فرهنگ ايراني به دو روز تعلق داشته است. يکي روز اول فروردين، که خورشيد به برج حمل مي رسد و به آن نوروز کوچک يا (عامه) مي گويند و ديگري نوروز بزرگ يا (نوروز خاصه) است که روز خرداد از ماه فروردين است. گفته اند : نوروز سالروز آفرينش جهان و انسان است و نوروز بزرگ روزي است که در آن جمشيد بر تخت نشست و خاصان را طلبيد و رسم هاي نيکو گذاشت، و گفت خداي تعالي شما را خلق کرده است. بايد که به آب هاي پاکيزه تن را بشوييد و غسل کنيد و به سجده و شکر خدا مشغول باشيد و هر سال در اين روز به همين دستور عمل نماييد.

 *سفره هفت‌سين از سفره‌هاي نوروزي است که در ايران، جمهوري آذربايجان و برخي از نقاط افغانستان رايج است.سفره‌هاي نوروزي يکي از آيين‌هاي مشترک در مراسم نوروز در بين مردمي است که نوروز را جشن مي‌گيرند. در بسياري از نقاط ايران، جمهوري آذربايجان و برخي از نقاط افغانستان، سفره هفت‌سين پهن مي‌شود. در اين سفره، هفت چيز قرار مي‌گيرد که با حرف سين آغاز شده باشد؛ مثل سير، سنجد، سمنو، سيب و. به هفت‌سيني که چيده مي‌شود معاني خاصي نسبت داده‌اند. مثلاً سيب را نماد زيبايي و تندرستي، سنجد را نماد عشق و محبت، و سکه را رزق و روزي گفته‌اند. سفره نوروز از زمانهاي کهن بوده اما به اين صورت بوده‌است که سفره‌اي را پهن مي‌کردند و در بشقابهاي سفالي و يا فلزي، انواع آجيل‌هاي خشک‌شده مانند توت خشک، برگه خشک شده زردآلو و هلو و پختيک (پخته شده و خشک شده لبو) و عسل و سرشير خشک شده، کلوچه، گعگ (کيک) قطاب و نان سرموکي و... مي‌گذاشتند؛ تخم مرغ رنگ‌شده از اجزاي اصلي اين سفره‌ها بود. در اين سفره، بعضي چيزها فقط جنبه زيبايي داشت مانند تخم مرغ و آيينه؛ ولي ساير چيزها براي خوردن و پذيرايي ميهمانان بودو هر زمان که تمام مي‌شد بلافاصله صاحبخانه ظروف را دوباره براي ميهمانان جديد پر مي‌کرد. اما اينکه هفت چيز با نام سين باشد، پديده جديدي است به نظر مي‌رسد گذاشتن هفت جزء آغازشونده با حرف سين در سفره? نوروزي پديده‌اي است که در اواخر دوره قاجار رايج شده و پيشينه تاريخي ندارد و توسط رسانه‌ها فراگير شده‌است
 پهن کردن سفره  نوروزي در ايران آداب و رسوم خاصي دارد و روي سفره اجزاي ديگري به‌ويژه آينه، شمع، و آب نيز حضور دارند. از ديگر اجزاي سفره  امروزي مي‌شود از ماهي و تخم مرغ رنگ‌شده ياد کرد.

 در کابل و شهرهاي شمالي افغانستان، سفره هفت ميوه متداول است. در اين سفره، هفت ميوه قرار مي‌گيرد، از جمله؛ کشمش سبز و سرخ، چارمغز، بادام، پسته، زردآلو و سنجد چيدن سفره‌اي مشابه با استفاده از ميوه خشک شده، در بين شيعيان پاکستان هم مرسوم است.