انقلاب مشروطه در آیینه مطبوعات / قسمت اول


تاریخ انتشار: ۱۵۵/۱/-۲۸۴ - ۸:۳:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۷/۷/۹ - ۱۴:۳۲:۳۹
انقلاب مشروطه در آیینه مطبوعات / قسمت اول
تصاویر نشریات از اوضاع اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران

در تاریخ جهان انقلاب های زیادی اتفاق افتاده، تحلیل انقلاب ها در هر زمان و هر قاره و کشور،  ویژگی های خود را دارد، و به گذر های تاریخ اجتماعی آن سرزمین بستگی دارد.  یکی از مهمترین انقلاب های ایران، انقلاب مشروطه است. در انقلاب مشروطه و تاسیس مجلس شورای ملی، نخبگان سیاسی و سایر اصلاح‌ طلبان، فارغ از عقاید و باورهای متفاوت، هم‌ صدا با یکدیگر برای از میان بردن استبداد و برقراری عدالت کوشیدند و توانستند با حمایت گسترده توده‌های مردم، نهضت را به پیش برند و شاه را به قبول مشروطه وادارند که سرانجام مظفرالدین شاه قاجار در 14 مرداد 1285 فرمان انقلاب مشروطه را امضا کرد.
نخستین مجلس در 14مهرماه 1285ش. گشایش یافت. نمایندگانی که به مجلس راه یافتند از میان شاهزادگان، علما، تجار، اعیان، پیشه‌وران و کسبه معمولی و زرتشتیان (یک زرتشتی) بودند. اما روستائیان در مجلس نماینده‌ای نداشتند. زنان نیز در آن دوره گر چه در جنبش مشروطه فعالانه شرکت کردند اما به مجلس راه نیافتند. نخستین قانون اساسی نیز در دی 1285ش. به امضای مظفرالدین شاه رسید. در این قانون به هیچ عنوان از آزادی های فردی و اجتماعی و حقوق فطری و طبیعی صحبتی به میان نیامد.
پس از مرگ مظفرالدین شاه، ولیعهد او محمدعلی میرزا شاه شد و از همان ابتدا به مخالفت با مشروطه و مجلس پرداخت. او در مراسم تاجگذاری خود نمایندگان مجلس را دعوت نکرد.
محمد علی شاه با فرستادن کلنل لیاخوف فرمانده بریگاد قزاق برای حمله به مجلس رسما مخالفت خود را با مجلس اعلام کرد. لیاخوف با نیروهایش مجلس را محاصره کردند و ساختمان مجلس و مدرسه سپهسالار را در 23 جمادی‌الاول 1326 (2 تیر 1287/‏23 ژوئن 1908) به توپ بستند. و کلا از مجلس پراکنده شدند و عده زیادی از مدافعان مجلس در این حمله کشته شدند. محمدعلی شاه، لیاخوف را به عنوان حاکم نظامی منصوب کرد و به تعقیب نمایندگان و دیگر آزادیخواهان پرداخت. ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان و قاضی ارداقی را در باغشاه پس از شکنجه در برابر محمدعلی شاه کشتند.
اداره کل اطلاع رسانی کتابخانه ملی به مناسبت گرامی داشت انقلاب مشروطه اقدام به برگزاری نمایشگاه مجازی با عنوان "انقلاب مشروطه در آیینه مطبوعات" نموده است.