19 آذر 1361، سالروز برگزاری نخستین انتخابات مجلس خبرگان رهبری

مقدمه

اصل پنجم قانون اساسی ولایت امر و امامت امت را در زمان غیبت امام عصر(عج) برعهده فقیه عادل و باتقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر قرار داده است. اصل یکصد و هفت نیز انتخاب رهبر را از وظایف مجلس خبرگان منتخب مردم معرفی کرده است. همچنین طبق قانون اساسی این مجلس - که از نهادهای حکومتی ایران به شمار می رود - سه وظیفه شناسایی، انتخاب و نظارت بر عملکرد رهبری، نظارت بر بقا و استمرار شرایط رهبر و قانونگذاری نسبت به خود را بر عهده دارد. اعضای آن منتخبان مستقیم مردم از بین کاندیداهای عالم به دین و فقهای متخصص در مسائل فقهی و شرعی هستند. برخلاف انتخابات مجلس شورا اسلامی انتخابات خبرگان به صورت استانی برگزار می شود و هر فرد نماینده یک استان است.
   ساختار مجلس خبرگان از دو بخش هیئت رئیسه و کمیسیون ها تشکیل شده است. رئیس، دو نائب رئیس، دو منشی و دو کارپرداز اعضای هیئت رئیسه را تشکیل می دهند. 6 کمیسیون مجلس خبرگان نیز عبارتند از: کمیسیون اصل 108 قانون اساسی، کمیسیون امور مالی و اداری، کمیسیون اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسى‏، کمیسیون سیاسی-اجتماعی، کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون اساسى‏ و کمیسیون بررسى راه‌‏هاى پاسدارى و حراست از ولایت فقیه‏. 
   نخستین انتخابات مجلس خبرگان 36 ماه پس ازهمه پرسی قانون اساسی برگزار شد. زمان رأی گیری همزمان با انتخابات میان دوره ای مجلس و در 19 آذر 1361ش. بود. با انتخاب نمایندگان منتخب مردم مجلس خبرگان در 23 تیر 1362ش. کار خود را به صورت رسمی آغاز کرد و پس از رحلت امام خمینی(ره) و تعیین آیت الله خامنه ای به عنوان دومین رهبر جمهوری اسلامی در سال 69 به کار خود پایان داد.
   در اولین نشست مجلس خبرگان آیت الله مشکینی به عنوان رئیس مجلس انتخاب شد. پس از تعیین هیئت رئیسه آیین نامه داخلی مجلس تهیه و به تصویب اعضا رسید. طبق آیین نامه مجلس موظف شده بود هر سال یک جلسه رسمی داشته باشد که در آن در خصوص موضوعات مهم مربوط به حوزه کاری و صلاحیت خود بحث کند. مجلس اول خبرگان علاوه بر تشکیل 8 جلسه سالانه، با توجه به شرایط جامعه 3 جلسة فوق العاده نیز برگزار کردند. مهمترین و آخرین جلسه فوق العاده مجلس پس از رحلت امام خمینی(ره) و برای انتخاب جانشین ایشان صورت گرفت که طی آن اعضای مجلس بی درنگ و بلافاصله با تصمیم گیری به موقع و توجه به اصول 5 و 109 قانون اساسی، آیت الله العظمی خامنه ای را برای رهبری انقلاب اسلامی انتخاب و به مردم معرفی کردند.
19 آذر، سالروز برگزاری نخستین انتخابات مجلس خبرگان رهبری است، به همین مناسبت اداره‌ کل خدمات آرشیوی(گروه ارتباطات آرشیوی) منتخب اسنادی از روند برگزاری، قوانین و بخشنامه های صادره و ... را در قالب 18 عنوان با معرفی 38 برگ سند در وبگاه سازمان برای علاقه مندان به نمایش گذاشته است.