سند راهبردی سازمان اسناد و کتابخانه ملی«نهادی خلاق، پویا و در دسترس»(1400-1395)
معرفی کتاب
این کتاب در چهار بخش تنظیم شده و سپس برنامه راهبردی در پایان آن درج گردیده است. بخش اول به مطالعات نظری، روششناختی و تاریخی اشاره دارد و در مطالعات نظری به مفاهیم قدرت و دانش، دانایی و توانایی و کتاب و حوزههای تمدنی و همچنین به منابع دانش به مثابه رسانه توجه شده است. روش تهیه این اثر اعم از کیفی و کمی در قسمت مطالعات روش شناختی بیان شده و در آن به تلاش در زمینه چگونگی تهیه این اثر با توجه به نظر کارشناسان، اسناد راهبردی ملی و بین المللی و همچنین رهیافت آینده پژوهی اشاره شده و نهایتا تاریخچه آرشیو ملی ایران که در سال1349 و کتابخانه ملی ایران که در سال1315 رسما تاسیس یافتند و درسال 1381 با هم ادغام شدند ذکر گردیده است.
بخش دوم به مطالعات محیطی کتابخانهها اشاره دارد و در آن وضعیت کتابخانههای ملی چند کشور در محیطهای دور و نزدیک شامل آمریکا، انگلیس، آلمان، استرالیا، ترکیه، هند، مالزی و سنگاپور از نظر منابع موجود و اهداف مورد بررسی قرار گرفته و مقایسهای بین کشورهای دور و نزدیک به تفکیک از نظر اهداف کتابخانههای ملی انجام شده است. در این بخش اهداف فدراسیون بین المللی انجمنها موسسات کتابداری(ایفلا) هم، که سال1927تأسیس گردید و نشستهای سالانه برگزار میکند، مد نظر قرار گرفته است.
بخش سوم به مطالعات محیطی آرشیوها اشاره دارد. در این بخش نیز آرشیو ملی چند کشور دور و نزدیک مورد توجه قرار گرفته و وضعیت و اهدافشان بیان شده است. آمریکا، کانادا، انگلیس، فرانسه، ترکیه، روسیه و مالزی از جمله این کشورها است. در این بخش هم اهداف آرشیوهای ملی کشورهای دور و نزدیک هر یک جداگانه با یکدیگر مقایسه شده و وجوه مشترک آنها بدست آمده است. در این بخش اهداف نهاد بین المللی ایکا یا شورای جهانی آرشیو هم، که در سال 1950 تأسیس شد و نشستهای سالانه برپا می کند، مد نظر قرار گرفته است.
بخش چهارم به اصول حاکم بر این سند اشاره دارد. در گذشته نیز برای تهیه سند راهبردی اقدام و در سال1393 سندی تهیه شده بود. تهیهکنندگان برای تدوین این اثر علاوه بر این سند از اسناد فرادستی نظیرمصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز قانون اساسنامه کتابخانه ملی و آرشیو ملی و تجربیات فعالیت در دو حوزه کتابخانه ملی و آرشیو ملی هم بهره گرفتهاند و اصول حاکم بر سند راهبردی موجود را در چند ویژگی شامل مأموریت سازمان اسناد و کتابخانه ملی، چشم انداز سازمانی، ارزشهای سازمانی و همچنین جهت گیری راهبردی ترسیم نمودهاند.
در پایان کتاب بعنوان نتیجه تهیه این سند، یک برنامه راهبردی در سطحهای عمومی، تخصصی، زیرساختها و فراسازمانی بیان شده و در سطح عمومی به اجرای قانون و به روز رسانی آن تاکید شده است. در سطح تخصصی به ارتقا و روزآمدسازی چهار عنصر فراهمآوری، حفاظت و نگهداری، سازماندهی و اطلاعرسانی و دسترسی منابع سازمان توجه گردیده است. در سطح زیرساختها به فناوری، آموزش و پژوهش، ساختار و منابع انسانی اشاره شده و در سطح فراسازمانی، اقدامات ملی و بین المللی برای ارتقای جایگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مورد تاکید قرار گرفته است.
کتاب سند راهبردی سازمان اسناد و کتابخانه ملی«نهادی خلاق، پویا و در دسترس»(1400-1395)، زیر نظر سید رضا صالحی امیری، در قالب 70 صفحه توسط روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سال 1395به چاپ رسیده است.