تاریخ شفاهی 15 سال استقلال تاجیکستان


تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۱۲/۱۱ - ۱۲:۲۷:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۷/۱۲/۱۱ - ۱۲:۴۳:۲۰
تاریخ شفاهی 15 سال استقلال تاجیکستان

مدرسه عالی سازمان امنیت و همكاری های اروپا [OSCE [1  از سال 2007 پروژه بزرگ تاریخ شفاهی را در تاجیكستان اجرا كرده است تا خاطرات بخش های مختلف جامعه تاجیك را با محوریت توسعه در تاجیكستان از زمان استقلال در سال 1991 تا كنون جمع آوری كند.

این پروژه هدف حفاظت از خاطره عمومی و تجربه ها و روش های نخستین دوره پانزده ساله پس از استقلال تاجیكستان را دنبال می كند. تاجیكستان در انتقال از سیستم حكومتی اتحاد جماهیر شوروی به سوی یك كشور مستقل و در جهت شكل دادن خود، به صورت یك ملت استقلال یافته، مسیری پر از چالش را  پشت سر گذاشته است. یكی از این چالش ها را می توان روند حصول استقلال محسوب كرد؛ جنگ داخلی 1992-1997 ، دگرگونی ساختار اقتصادی كشور، رشد چندگانگی، طیف سیاسی چند حزبی، چالش های غالب جغرافیای سیاسی و در نهایت استقرار دولت مستمر كار آمد.

بیشتر این جریان ها و روندها توسط متخصصان مورد مطالعه قرار گرفته اند. منابع بسیاری در این تحقیقات به كار گرفته شده است؛ از عقاید رهبران و فعالان سیاسی گرفته تا شواهد مستند، از داده های آماری تا تجزیه و تحلیل علمی و غیره. این منابع علمی به صورت انفرادی و یا در كنار یكدیگر، نتایج تئوریك متعددی را درباره توسعه در تاجیكستان تولید كرده است. اما در بین همه اینها سكوتی قابل توجه وجود دارد و آن سكوت مردم عادی است كه در میانه همه این روندهای تغییر حضور داشته اند. به طور معمول حتی یك نفر از این مردان و زنان درصدد بیان منطق دیالكتیكی تشكیل دولت نبوده و فرضیه ای علمی یا طرح تئوریك كاملی برای نحوه تغیییر روندها در كشور  ارائه نمی كند. با وجود این، این افراد قادر هستند به آسانی تجربه های زندگی خود را در بحبوحه درهم پیچیده شدن مشكلات، توأم با لحظه های خوش آن، بیان و آنها را با دیگران قسمت كنند. این تجربیات و شواهد ممكن است ـ  آگاهانه ـ برای منطق كلی زندگی جذاب نباشند و یا اینكه در تفسیر تجریدی پروسه های مهم هدف نباشند. این تجربه ها خانوادگی و شخصی است؛ مشاهدات سیاسی و غیرسیاسی روزانه. داستان هایی از مدرسه رفتن در زمستان، احاطه شدن بوسیله بیماری در نبود امكانات پزشكی، مشاركت فامیل و همسایگان برای مقابله با مشكل كمبود غذا و درك اینكه تبدیل شدن به یك دولت مستقل و نه جمهوری شورایی چیست.

در یك كلام این تاریخ شفاهی تاجیكستان است آنچنان كه تجربه شده است.  

تا سال 2008 مدرسه عالی سازمان امنیت و همكاری های اروپا با همكاری شركای خود در تاجیكستان 900 مصاحبه ضبط كرد و به این ترتیب بخش اول این پروژه به اتمام رسید. در ماه مارس 2008 برای بررسی نتایج حاصل از این طرح، كنفرانسی در ییشكند ترتیب داده شد كه محورهای آن عبارت بودند از بحث در مورد نتایج جاری، روش شناسی و دورنمای این پروژه در آسیای مركزی.

1. Organization For Security And Cooperation In Europe