سهم ایتالیائی ها در تالیف نخستین دستور زبان های فارسی

به مناسبت هفته پژوهش، دوازدهمین نشست تخصصی گروه پژوهش های اسلام شناسی و ایران شناسی در سال 1394، با عنوان "سهم ایتالیائی ها در تالیف نخستین دستور زبان های فارسی" با سخنان فرح زاهدی در سالن استاد انوار برگزارشد. 
زاهدی ضمن اشاره به سیر تاریخی تالیف اولین دستور زبان فارسی گفت: در سده های ایران پیش از اسلام تا قرن نوزدهم میلادی  ایرانیان برای زبان فارسی دستور زبانی تالیف و تدوین نكردند. اولین دستور زبان فارسی در مقایسه با دیگر دستور زبان های شرقی نسبتا متاخر یعنی اواسط قرن هفدهم میلادی پدید آمد. 
 این استاد دانشگاه تصریح كرد: انگیزه نگارش دستور زبان فارسی در كنار دیگر دستور زبان های شرقی نیز كاملا واضح است. توجه مجدد به مطالعه متون مقدسی كه به یكی از زبان های كهن شرقی نگاشته و سپس ترجمه و تفسیر شده بودند، تلاش هیات های مسیونری كه با گسترش امپراطوری عثمانی به اروپا جان تازه ای گرفته و نیازمند یادگیری زبان های بومی كشورهای مورد تبلیغ بودند و همچنین نیاز بازرگانی و بازرگانان برای برقراری ارتباط با مردم در خاورمیانه از جمله دلایل اصلی برای نگارش نخستین دستور زبان فارسی بود. 
زاهدی ادامه داد: در قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم میلادی، مطالعات عبری به عنوان موضوع در خور توجهی در دانشگاه های اروپا قلمداد گردید. از میان سه دستور زبان فارسی تالیف شده در قرن هفدهم میلادی، دو اثر متعلق به دانشمندان ایتالیائی بوده كه به لاتین نگاشته شد. اولین آن را «رایموندی»، كشیش و مبلغ دین مسیح در سال 1601 میلادی نگاشت و در سال 1614 میلادی به چاپ رسید و هم اكنون در كتابخانه واتیكان نگهداری می شود.
 او افزود: دومین اثر توسط «اینیاتزیو دی جزو» كه به مدت سی و چهار سال به عنوان مبلغ مسیحی در ایران فعالیت می كرد، به نگارش درآمد و در سال 1661 میلادی نیز منتشر شد. هر دو دستور زبان دربرگیرنده واژه نامه های لاتینی فارسی نیز بودند. وی در ادامه به شیوه طرح این دو دستور زبان فارسی پرداخت.