مطالعات اسلامی در پروژه موزه بین المللی بدون مرز

دهمین نشست گروه پژوهش های اسلام شناسی و ایران شناسی در سال 93، با عنوان «مطالعات اسلام شناسی در پروژه موزه بین المللی بدون مرز» با سخنرانی دكتر علی‌محمد طرفداری درتاریخ  93/10/30 برگزارشد.

وی گفت: در دو سه دهه اخیرمطالعات تاریخی در جهان گسترش پیدا كرده وبرپایی نمایشگاه های بصری و انتشار فصلنامه ها و كتاب ها از مظاهر این توجه به شمارمی روند و پروژه موزه بین المللی بدون مرز یكی از برنامه هایی است كه دراین راستا شكل گرفته است. این پروژه در دهه 90 با همكاری كشورهای حوزه مدیترانه شكل گرفت و با همكاری سازمان های علمی و فرهنگی فرا ملی این پروژه رنگ و بوی جهانی به خود گرفت و با تخصیص بودجه عظیم این پروژه نظام مند شد.

به گفته این پژوهشگر تاریخ؛ این پروژه با هدف شناسایی آثارتاریخی شكل گرفت و به واسطه این پروژه كار باستان شناسی درحوزه مدیترانه انجام شد كه تا پیش از این نمونه آن را شاهد نبودیم. درابتدا دفتر این پروژه در وین بود و بعدها به بروكسل منتقل شد و حاصل این پژوهش ها برپایی نمایشگاه ها متعدد و انتشار كتاب ها و اسناد معتبری درباره این آثارتاریخی به جا مانده ازاسلام بود.

طرفداری افزود: من سال ها پیش به طوراتفاقی با چند عنوان ازكتاب هایی كه در این پروژه منتشرشده اند؛ درنمایشگاه كتاب تهران آشنا شدم و این آشنایی فرصتی را فراهم كرد كه درزمینه موزه بین المللی بدون مرز تحقیق كنم و دو عنوان ازكتاب های این مجموعه را ترجمه كنم.

او یادآور شد: در سفری كه به وین داشتم و بازدید از موزه بین المللی بدون مرز، اجازه ترجمه كتاب های این مجموعه را به زبان فارسی گرفتم و با انتشار این كتاب ها ایران نیزدر این مجموعه به نوعی سهیم خواهد شد. اگر ایران به این مجموعه بپیوندد، این همكاری تاثیر درخشانی در شناسایی و مراقبت از میراث باستانی ایران خواهد داشت و زمینه ای را فراهم خواهد كرد كه سرمایه ای را هم برای نگهداری از میراث جذب كنیم. با پیوستن ایران به این پروژه دروازه طلایی برای معرفی میراث فرهنگی ایران به جهان فراهم می شود.

طرفداری ادامه داد: در پروژه موزه بین المللی بدون مرز، تونل تاریخ برپا می شود و دراین تونل كه گاه بازدید ازآن دو روز هم ممكن است به درازا بكشد میراث به جا مانده از آثارتاریخی و اسلامی یك ملت كه از جای جای جهان گردآوری شده در معرض دید قرار می گیرد و اطلاعاتی هم درقالب فیلم و عكس و صوت به بازدید كنندگان ارائه می شود. این تونل های تاریخ قابلیت  این را دارند كه دركشورهای متعددی برپا شوند و میراث ملت ها به یكدیگرمعرفی شود.

او با اشاره به پروژه موزه بین المللی بدون مرز كه در شامات ( فلسطین، سوریه‌، اردن و عراق) محل تولد سه دین بزرگ یهود، مسیحیت و اسلام  آغاز به كاركرد گفت: نخستین حكومت های اسلامی در این منطقه شكل گرفته است و ازاین نظر تحقیقات این منطقه با ایران در ارتباط است .اما جای افسوس دارد كه پس ازپایان این تحقیقات بخش هایی ازاین میراث باستانی به دلیل نفوذ نیروهای تكفیری در این منطقه و حملات رژیم اشغالگر قدس از بین رفته اند.

طرفداری با اشاره به پروژه مشابهی از موزه بین المللی بدون مرز در كشور هند گفت: به همت هندی ها با این كه كشور فقیری هستند موزه دالان تاریخ در این كشور برپا شده است. در بازدیدی كه ازاین دالان داشتم با روند شكل گیری كشور هند درطول تاریخ آشنا شدم اما جای تاسف دارد كه دراین موزه هیچ ردپایی از فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی نبود و تاریخ را با حس ناسیونالیستی به نفع خودشان مصادره كرده بودند. اما درموزه بین المللی بدون مرز من هیچ جا چنین نگاه مغرضانه ای را ندیدم.

 او دربخش  پایانی سخنانش با ابراز تاسف از عدم همپوشانی فعالیت های باستان شناسی و مورخین در ایران گفت: با این كه همواره این موضوع مطرح می شود كه كشف یك شی باستانی می تواند درسرنوشت یك دوره تاریخی موثر باشد، اما درایران متاسفانه باستان شناسان و مورخین با یكدیگر همگرایی ندارند.