مراسم رونمایی از کتاب «زنان بوشهر؛ در جنگ و فرهنگ» در اندیشگاه فرهنگی کتابخانه ملی برگزار شد


تاریخ انتشار: ۱۳۹۴/۵/۳۰ - ۱۹:۳۰:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۶/۲/۲۸ - ۲:۲۸:۱۶
مراسم رونمایی از کتاب «زنان بوشهر؛ در جنگ و فرهنگ» در اندیشگاه فرهنگی کتابخانه ملی برگزار شد
از نشانه های اصلی تاریخ نگاری مذکر همان بس که به صورتی فضای جامعه را نشان می دهد که انگار هیچ زنی در آن محیط حضور نداشته است. تاریخ ما نیز در این امر غوطه ور بوده به صورتی که حتی تاریخدانان مشهور جهان نیز پیش از مشروطه هیچ نقشی را برای زنان ایرانی قائل نیستند. کتاب «زنان بوشهر؛ در جنگ و فرهنگ» به همین دغدغه پرداخته و تبیین گر همین نکته است.
از نشانه های اصلی تاریخ نگاری مذکر همان بس که به صورتی فضای جامعه را نشان می دهد که انگار هیچ زنی در آن محیط حضور نداشته است. تاریخ ما نیز در این امر غوطه ور بوده به صورتی که حتی تاریخدانان مشهور جهان نیز پیش از مشروطه هیچ نقشی را برای زنان ایرانی قائل نیستند. کتاب «زنان بوشهر؛ در جنگ و فرهنگ» به همین دغدغه پرداخته و تبیین گر همین نکته است.
به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران مراسم رونمایی از کتاب زنان بوشهر؛ در جنگ و فرهنگ در سالن اندیشگاه فرهنگي این سازمان برگزار شد. در این نشست سید قاسم یاحسینی، نویسنده اثر به شرح و توضیح کتاب پرداخت. وی در زمینه اهمیت این اثر گفت: متاسفانه در کشورهایی مانند ما نقش زنان بسیار کمرنگ نشان داده می شود. به صورتی که تلاش های آنان در عرصه های مختلف نادیده انگاشته شده است. این اثر می خواهد گوشه ای از این تلاش ها و فعالیت های دیده نشده را به مردم نشان دهد.
یاحسینی ادامه داد: نقش زنان به صورتی بوده که مثلا در ماجرای جنگ با انگلیسی ها و مقابله با آنها، روزی تمام مردم برای جشنی از شهر خارج شده بودند و تنها ده زن در کوه ها مانده بودند. زنانی که داشتند غذای مراسم را تهیه می کردند. در همین حین دیدند سه ستون انگلیسی به شهر نزدیک می شود و آنها نیز تفنگ برداشته و این سه ستون ارتش انگلیس را یک روز معطل می کنند و 53 نفر آنها را می کشند و هیچ کدام آسیبی نمی بینند. اگر این اتفاق در هر سرزمین دیگری به وقوع پیوسته بود فیلم ها و رمان های زیادی درباره آن می نوشتند اما اینجا، بسیاری از مردم حتی این داستان را نشنیده اند و من وظیفه خود می دانم در این عرصه حضور داشته باشم و هم اکنون دو کتاب دیگر آماده برای انتشار در این حوزه دارم.
وی درباره اثر خود افزود: این کتاب نگاهی فمینیستی به جریان جنگ جهانی اول دارد و نقشی که زنان بوشهری دراین حادثه تاریخی بر عهده داشتند. البته این کتاب خوانشی در باب یکی از شخصیت‌ های فرهیخته بوشهری است که در حوزه ‌های آموزش و پرورش، ژورنالیسم و فعالیت های اجتماعی تاثیر گذاربود. بانویی به نام شوکت سلامی که در سال 1313 نخستین نشریه بوشهربه نام نورافشان را منتشر کرد. او پایه‌گذار مدرسه آموزش نوین دختران بود و فعالیت گسترده ای در حوزه جنبش های زنان داشت.
در ادامه اين نشست ، الهام ملک زاده استاد تاریخ، به بیان نظرات خود و نقد این کتاب پرداخت. وی با اشاره به اهمیت این گونه تحقیق ها گفت: تاریخ مذکر ما باعث نادیده شدن نیمی از جامعه شده است که امیدوارم با انتشار اینگونه آثار نقش واقعی زنان برای همگان جلوه گر شود.
وی در نقد کتاب گفت: البته برخی ایرادات را می توان در این کتاب دید که می شود در چاپ های بعدش اصلاح شود. یکی مستند سازی نقل قول ها است که در برخی موارد استنادات لازم را ندارد. از جانب دیگر تیترهایی برای فصل ها انتخاب شده که بیشتر از آنکه این اثر را به شکل کتابی تاریخی درآورد، آن را به یک اثر ژورنالیستی تبدیل کرده است.
در ادامه فیروزه مهاجر کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و فعال حقوق زنان نیز به بیان نقطه نظرات خود پیرامون این اثر پرداخت. وی با اشاره به روزنامه مظفری که توسط زنان بوشهر انتشار می یافت گفت: این روزنامه از سال 1900 که منتشر شد به عنوان روزنامه وزینی به حساب می آمد. این شهر به خاطر امکانات خاص مانند اولین تلگراف و ارتباطاتش با کشورهای خارجی فرهنگی مترقی را شاهد بود. اما همین فرصت تهدید این منطقه نیز بوده است و هر لحظه امکان اشغال آن وجود داشت. زنان بوشهری نیز در این خطه، این مسئله را دریافته بودند و تجلی آن را می توان در این روزنامه دید.
مهاجر افزود: حس وطن پرستی را می توان در نوشته های زنان این منطقه به وضوح دید. وقتی که با شجاعت تمام علیه اشغالگران می نوشتند. اما متاسفانه این مسئله به خوبی انعکاس داده نشده است. از جانبی دیگر تلاش های زنان این منطقه برای مقابله با بیگانگان را نیز پوششی خاصی ندارد که می توانست فضای بهتری را به نمایش بکشد.
در انتهاي اين جلسه نیز ترانه امیرابراهیمی، کارشناس ارشد جامعه شناسی از فرانسه و دکتری جغرافیا با اشاره به وضعیت زنان در تاریخ نگاری گفت :در تحقیقات شخصی خود تلاش زیادی کردم که بتوان نشانه هایی از زندگی روزمره زنان در تاریخ ایران بیابم اما متاسفانه چنين چیزی وجود نداشت و اکثر فعالیت های ذکر شده به فعالیت های ژورنالیستی اختصاص دارد و برخی رمان ها مثل تهران مخوف نیز زن را به شکل سنتی ترین آن به تصوير می کشد که همان لحظه خروجشان از خانه به دام بلا و فساد خواهند افتاد.
وی در ادامه با اشاره به زنان ساکن در تاریخ بوشهر تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم زنان یک جامعه را بشناسیم باید طبقات مختلف جامعه را مورد بررسی قرار دهیم. در بوشهر آن زمان زنان اروپایی و زنان ارمنی نقش بسیار مهمی در جامعه داشتند. می توان در اینجا به خاطره نویسی خانم فرگسن و دخترش، همسر و دختر رئیس بانک شاهنشاهی اشاره کرد و پس از درگیری های ایران با آلمان بازداشت شده و در همین حین آغاز به نگارش خاطرات خود می کنند. این خاطره نویسی چهره واقعی آن زمان را می توان به تصویر بکشد. به صورتی که دختر 12 ساله ای که قلمش این خاطرات را به رشته تحریر در آورده چهره ای بی غرض و بدون خوب و بدهای سیاسی را نمایش می دهد. اما متاسفانه به علت بی سوادی مردم و بالاخص زنان کمتر اینگونه منابع در اختیار است. اگر در این کتاب به این قشر با سواد اقلیت اشاره می شد می توانست بسیار تاثیرگذارتر شود.
شایان ذکر است کتاب «زنان بوشهری؛ در جنگ و فرهنگ» توسط انتشارات شیرازه منتشر شده و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.